1. Ha shimbu lika Akwa-Kristu eswe akuwayisa makapwa mu malilu?

 HA MIAKA yimwe kunyima, atu ja Yehova te kakulihula ngwo, ‘Ha shimbu lika Mukwa-Kristu wakuwayisa wakasula makaya mu malilu?’ Chitangu, twapwile ni kunyonga ngwetu, Akwa-Kristu akuwayisa te matwama ndambu mu Paraisu hanyima lia jita ya Armagedone. Alioze, ha Kaposhi wa Kutalila 15 Julho 2013, twalilongeseleho ngwetu, muze mukukasala hakehe hanga jita ya Armagedone yiputuke, Akwa-Kristu eswe akuwayisa 144, 000 makapwa mu malilu.—Mateu 24:31.

2. Yika mutuhasa kulihula, mba yika mutulilongesa ha mutwe uno?

² Alioze, amwe a kuli yetu mutuhasa kulihula ngwetu: Yika muyikalingiwa kuli “mapanga akwo” a Kristu waze makanunga ni kuwayila Yehova ni ushishiko ha mashimbu a “luyinda munene”? (Yoa. 10:16; Mateu 24:21) Amwe a kuli mapanga akwo, mahasa kulipikala ngwo kechi kanyingika yize malinga hanji ngwo, kukuchi kapwa niumwe yoze maakwasa ni kwasongwela muze mandumbu eswe akuwayisa, malunga ni mapwo makaya mu malilu. Ayo mahasa kunyonga chocho, mumu lia sango jaali jize tunawane mu Mbimbiliya. Kashika, mutuhengwola sango jacho hanga tumone mumu liaka kutwatambile kulipikala ha chikuma chino.

YIKA YIZE KUYICHI KALINGIWA KULI MAPANGA AKWO?

3-4. Amwe mahasa kulipikala ha yika, nawa mumu liaka?

³ Mandumbu amwe mahasa kulipikala ngwo, muze kukuchi kapwa nawa mandumbu a mu Chizavu cha Tusongo waze akutusongwela, mapanga akwo makecha kuwayila Yehova. Ayo mahasa kunyonga chocho, mumu lia sango jimwe jize twakuwana mu Mbimbiliya. Tuhengwolenu yilweza yaali. Chilweza chitangu,  chili cha Sasendote wa Lutwe Jehoiada. Iye kapwile kavumbi washishika wa Yehova. Kashika, hamuwika ni mukwo-pwo Yehosabeta, yafunga mukweze Njoashe ni kumukwasa kupwa mwanangana mupema, nawa washishika. Muze Jehoiada apwile ni mwono, Njoashe yalingila Yehova ni ushishiko ni kulinga yuma yipema. Alioze hanyima lia kufwa cha Jehoiada, Njoashe yaputuka kulinga yuma yipi. Iye yapanjika yiyulo ya yilolo api, chocho yecha kulingila Yehova.—2 Sango 24:2, 15-19.

⁴ Chilweza chikwo, chili cha Akwa-Kristu waze atwamine hanyima lia kufwa cha apostolo eswe. Postolo Yoano, mwe postolo wa kasula yoze wasalile ni mwono. Ha mashimbu jacho, iye kakwashile Akwa-Kristu anji kununga ni kushishika kuli Yehova. (3 Yoa. 4) Ngwe chizechene alingile apostolo akwo a Yesu, Yoano kasele tachi hanga afunge yikungulwila ku utanguko uze te unalitande ha mashimbu jacho. (1 Yoa. 2:18; tala nawa nota ya estudo ha 2 Tesa. 2:7.) Hanyima lia kufwa cha Yoano, utanguko yiulitanda mu yikungulwila ngwe chize kahia kakwocha yambu. Ha kupalika cha miaka, yitanguke jacho yaputuka kulongesa yuma ya mahuza ni kwecha yuma yipi yilingiwe mu yikungulwila.

5. Kulita ni sango jaali jize jili mu Mbimbiliya, yika kutwatambile kunyonga ngwetu muyikalingiwa?

⁵ Shina sango jino jaali jinasolola ngwo, yuma ya mutapu au muyihasa kulingiwa kuli mapanga akwo a Kristu? Muze mandumbu akuwayisa eswe makaya mu malilu, shina Akwa-Kristu ashishika hano hashi makaputuka kulinga yuma yipi ngwe Njoashe nyi hanji makapwa yitanganyanyi ngwe chize Akwa-Kristu anji apwile hanyima lia kufwa cha apostolo? Yino kuyichi kalingiwa! Mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, muze Akwa-Kristu eswe akuwayisa makaya mu malilu, mapanga akwo makanunga ni kuwayila Yehova mu jila yalita. Iye makanunga ni kwafunga. Mumu liaka tuli ni shindakenyo yacho?

UWAYILO WALINANGA MUUNUNGA KU MIAKA YESWE

6. Yisuho yika yitatu mutuhengwola ha mutwe uno?

⁶ Mumu liaka tuli ni shindakenyo ngwetu, uwayilo walinanga kuuchi kahwa chipwe ngwe kulutwe mutupalika mu yipikalo yeka ni yeka? Mumu Mbimbiliya yakwamba ngwo, yetu tuli ha matangwa waze analise ni matangwa ja A-Izalele ni ja Akwa-Kristu waze atwamine hanyima lia kufwa cha apostolo. Kashika, mutuhengwola kanawa hanga tunyingike yize yalingiwile ha matangwa jacho: (1) Ha matangwa ja A-Izalele, (2) hanyima lia kufwa cha apostolo eswe, ni (3) ha matangwa jetu, ‘mashimbu akululieka yuma yeswe.’—Yili. 3:21.

7. Mumu liaka A-Izalele ashishika te mahasa kulivwa kanawa ha kuwayila Yehova?

⁷ Ha matangwa ja A-Izalele. Muze te hikwasala hakehe hanga afwe, Mose yalweza A-Izalele ngwenyi: “Ngunanyingika ngwami, Kulutwe lia kufwa chami kumunukalilumbula liakulu, munukahambuluka ku jila nanwambile.” (Shimbi 31:29) Mose katowezele nawa A-Izalele ngwenyi, nyi mehuka Yehova akwa-kole jo te maatwala mu undungo. (Shimbi 28:35, 36) Shina maliji wano kamanunukine lume? Ewa, kamanunukine. Ha kupalika cha miaka yinji, mianangana anji A-Izalele yehuka Yehova ni kutwala atu hanga awayile tuzambi a mahuza. Hachino, Yehova yalituna atu jenyi yihulia ni kuhona kwecha mwanangana niumwe wa Izalele kuyula atu jenyi. (Eze. 21:25-27) Alioze, muze A-Izalele amwe amwene chize maliji ja Yehova amanunukine, ayo yazanga chinji kumulingila ni ushishiko.—Iza. 55:10, 11.

8. Shina mutukomoka ha kunyingika ngwetu, hanyima lia kufwa cha apostolo eswe, Akwa-Kristu amwe te mapwa yitanganyanyi? Lumbununa.

⁸ Hanyima lia kufwa cha apostolo eswe. Shina mutukomoka ha utanguko uze te muulingiwa mu chikungulwila cha Akwa-Kristu ha sekulu yamuchiali? Ka. Mumu Yesu kaprofetezele  ngwenyi, yino te muyilingiwa. (Mateu 7:21-23; 13:24-30, 36-43) Postolo Paulu, Petulu ni Yoano kambile ngwo, uprofeto uno wa Yesu waputukile kumanunuka ha mashimbu jo, mu sekulu yitangu. (2 Tesa. 2:3, 7; 2 Petu. 2:1; 1 Yoa. 2:18) Hanyima lia kufwa cha postolo wa kasula, Akwa-Kristu yitanganyanyi, yapwa chihanda cha Babilonia Yinene yize yinachingi uwayilo weswe wa mahuza. Ha shimbu liacho, yize Yesu aprofetezele yiyimanunuka nawa.

9. Mumu liaka matangwa wano tuli kanalise ni matangwa ja Izalele ni ja Akwa-Kristu ha sekulu yamuchiali?

⁹ ‘Ha mashimbu akululieka yuma yeswe.’ Matangwa wano tuli, kanalise chinji ni matangwa ja A-Izalele ni ja Akwa-Kristu ku sekulu yitangu waze apwile yitanganyanyi. Mba matangwa jacho kuchi akwavuluka? Kakwavuluka ngwo, “matangwa a kusula” a hashi hano hapi. (2 Timo. 3:1) Alioze Mbimbiliya yakusolola ngwo, ha mashimbu waze-ene kwaputukile matangwa a kusula, yikuputuka nawa mashimbu alemu waze te matwama chinji. Mashimbu wano manunga ndo haze Wanangana wa Zambi uze anayulu kuli Yesu, muukakwasa atu apwe angunu ni kululieka hashi hapwe paraisu. Mashimbu jacho kanaavuluka mu Mbimbiliya ngwo, ‘mashimbu akululieka yuma yeswe.’ (Yili. 3:21) Kaputukile ha mwaka 1914. Yika yalingiwile ha mashimbu jacho? Yesu yaputuka kuyula mu malilu. Hachino, Yehova yatongola nawa Mwanangana yoze te mamanyinako munyachi wa Mwanangana Ndawichi. Alioze, Yehova kakasele wika Wanangana uno. Hanyima lia yino, uwayilo walinanga yaputuka kuululieka. (Iza. 2:2-4; Eze. 11:17-20) Shina uwayilo walinanga makaupihisa cheka?

10. (a) Yika Mbimbiliya yaprofetezele hakutwala ku uwayilo walinanga ha mashimbu jetu? (Izaia 54:17) (b) Mumu liaka uprofeto uno wakutukolweza?

¹⁰ Tanga Izaia 54:17. Tunyongenu ha uprofeto uno unambe ngwo: “Nichimwe chikungo kuchichi kawaha nyi hachifula chikalimike ni yena”! Maliji wano kanamanunuka musono. Chikwo nawa, maliji a Izaia 54:13, 14, no kanamanunuka musono ni kututakamisa. Maliji jacho kanambe ngwo: “Ana je eswe a malunga maalongesa kuli Yehova, ni ana je eswe mapwa ni uhwimino wunji. Mukajikijila mu ululi. . . . Kuchi kwivwa woma; mukatwama kusuku ni mwongo mumu kuuchi kakukundama.” Chipwe Satana, “mwanangana wa hano hashi,” kechi kuhasa kukwika mulimo uze tunalingi wa kulongesa atu hanga anyingike Yehova. (2 Kori. 4:4) Uwayilo walinanga hiunapu kulu kululieka, kashika kechi kaupihisa nawa ku malongeso a uwayilo wa mahuza. Muukanunga ku miaka ya mutolo. Kukushi uta niumwe uze muuhasa kwonwona tuvumbi eswe a Yehova!

 YIKA YIZE MUYIKALINGIWA?

11. Yika yinatwehe shindakenyo ngwetu, mbunga yinene kuyichi kasala ukawayo muze Akwa-Kristu eswe akuwayisa makaya mu malilu?

¹¹ Yika muyikalingiwa muze Akwa-Kristu eswe akuwayisa makaya mu malilu? Twiwulukenu ngwetu, Yesu kali Kafunga wetu. Iye mwe mwata wa chikungulwila cha Akwa-Kristu. Yesu kasolwele chikuma chino zwalala muze ambile ngwenyi: “Mwata wenu umuwika, Kristu.” (Mateu 23:10) Mwanangana wetu kanayulu, iye kechi kahona kumanununa mulimo wenyi. Amu Kristu anasongwela yuma yeswe, kutwatambile kulipikala ha yize muyikalingiwa hano hashi. Umwenemwene uli ngwo, yetu kutwanyingikine yuma yeswe yize Yesu makalinga hanga asongwele atu ja Zambi ha mashimbu jacho. Kashika, tutalenu yilweza yimwe ya mu Mbimbiliya yize muyihasa kutuhwimisa mbunge.

12. Kuchi Yehova afungile tuvumbi twenyi (a) hanyima lia Mose kufwa? (b) muze Eliya atambwile chiteli cheka? (Tala nawa chizulie.)

¹² Muze A-Izalele te anambe kunjila mu Chifuchi cha Chilakenyo, Mose yafwa. Mba yika yalingiwile kuli ayo? Chipwe ngwe kakapwile ni ukwaso wa Mose, shina ayo kapwile ni kuchamangina chakuhona yize malinga? Ka. Amu anungine ni kushishika kuli Yehova, iye yaafunga. Muze Mose te kanda achifwa, Yehova yamulweza atongole Yoshua hanga asongwele A-Izalele. Mose kafumbile Yoshua ha miaka yinji. (Kutuhu. 33:11; Shimbi 34:9) Chikwo nawa, malunga akwo anji no kaafumbile kanawa hanga asongwele A-Izalele. Kwapwile miata a tununu, miata a kulakaji, miata a makumi atano ni miata a kumi. (Shimbi 1:15) Atu ja Zambi kapwile mu ufunge upema. Chilweza chikwo chipema chili cha Eliya. Ha kupalika cha miaka yinji, iye yakwasa A-Izalele kufunga uwayilo walinanga. Alioze ha amwe mashimbu, Yehova yahana chiteli cheka kuli Eliya hanga aye ku sule ya Yunda. (2 Mia. 2:1; 2 Sango 21:12) Shina A-Izalele ashishika mu wanangana wa minyachi kumi kaahichikile ukawo? Ka. Eliya kafumbile Elisha ha miaka yinji. Kwapwile nawa “ana ja aprofeta” waze kota apwile akululieka mu yizavu; nawa atambwile fumbo. (2 Mia. 2:7) Chochene, kwapwile malunga anji ashishika waze te makwasa atu ja Yehova. Yehova kanungine ni kumanununa upale wenyi, ni kukwasa kanawa tuvumbi twenyi.

13. Yika Yehova anatulakenya ha A-Hepreu 13:5b? (Tala nawa chizulie.)

¹³ Kuchi wanyonga hanyima lia kuhengwola yilweza yino: yika muyikalingiwa muze Akwa-Kristu eswe akuwayisa makaya mu malilu? Kutwafupiwile kunyonga yuma yinji. Mu Mbimbiliya, muli umwenemwene uno wakutuhwimisa  mbunge, unambe ngwo: Yehova kechi keza kwehuka atu jenyi hano hashi. (Tanga A-Hepreu 13:5b.) Musono, kuli chizavu chikehe cha Akwa-Kristu akuwayisa chize chakusongwela atu ja Zambi, twakuvuluka ngwetu, Chizavu cha Tusongo. Chizechene ngwe Mose ni Eliya, mandumbu wano no kanafumbu malunga mukachi ka mapanga akwo hanga akwase mulimo wa kufunga atu ja Zambi. Ngwe chilweza, Chizavu cha Tusongo chakululieka mashikola anji waze akufumba makulwana a mu yikungulwila, tulayi a mbonge, makulwana a mu komite ya mutango, shikola ya mandumbu waze akusongwela milimo ku Mbetele, ni mandumbu akwo nawa. Ayo nawa kakusa mashimbu hanga afumbe yikwashi a mu Makomite alisa a Chizavu cha Tusongo. Yikwashi wano, kali ni chiteli chinene haliapwila, chikwo nawa, kali a kululieka kanawa hanga akanunge ni kusongwela mapanga a Kristu..

14. Yika mutwe uno watukwasa kunyingika kanawa?

¹⁴ Ndo hano, twamona ngwetu: Muze Mukwa-Kristu wakuwayisa wa kasula makaya mu malilu hakamwihi ni kusongo lia luyinda munene, tuvumbi twa Yehova nihindu makanunga ni kumuwayila ni ushishiko. Kupalikila mu usongwele wa Yesu, yetu kutuchi kecha kuwayila Yehova. Tunanyingika ngwetu, ha mashimbu jacho makatulukukila kuli akwa-mavungu waze avuluka ngwo, Ngoke wa Mangoke. (Eze. 38:18-20) Alioze muze makatulukukila ha mashimbu jacho akehe, ayo kechi kakumba; atu ja Yehova makanunga ni kumuwayila. Kwamba pundu, Yehova makatulamwina ku moko ja akwa-kole jacho. Mu umwe usolwelo, postolo Yoano yamona “mbunga yinene” ya mapanga akwo a Kristu. Mba Yoano yanyingika ngwenyi, ‘mbunga yino yinene’ te yinatuhuka mu “luyinda munene.” (Uso. 7:9, 14) Chochene, tuli ni shindakenyo ngwetu, Yehova makatulamwina!

15-16. Kulita ni Usolwelo 17:14, yika Akwa-Kristu akuwayisa makalinga ha jita ya Armagedone, mba mumu liaka chino chinatukolweza?

¹⁵ Chipwe chocho, amwe hanji mahasa kulihula ngwo: ‘Mba yika muyikalingiwa kuli Akwa-Kristu akuwayisa? Yika ayo makalinga muze makapwa mu malilu?’ Mbimbiliya yakukumbulula yihula yino. Yakwamba ngwo, manguvulu a hano hashi “makasa jita ni mwana-panga,” alioze ayo kechi kakumba. Yinambe nawa ngwo: “Mwana-panga kumakaakumba.” Mba aya makakwasa  Yesu mu jita yacho? Mbimbiliya yinambe ngwo: “Waze hanaatambika; hanaasakula, ashishika.” (Tanga Usolwelo 17:14.) Aya enawo? Kali Akwa-Kristu akuwayisa waze makahindwisa ku ufwe! Kashika, muze Mukwa-Kristu wakuwayisa wa kasula makaya mu malilu hakamwihi ni kusongo lia luyinda munene, mulimo utangu uze o makatambula uli wa kwasa jita. Uno muukapwa mulimo ukalu chinji! Akwa-Kristu amwe akuwayisa, muze te kanda achipwa Yela ja Yehova, kapwile ni kwasa jita ni akwo. Akwo kapwile maswalale, alioze muze apwile Akwa-Kristu, o yaputuka kwendela mu jila ya sambukila. (Ngala. 5:22; 2 Tesa. 3:16) Ayo kechele kukwasa yuma ya jita, alioze muze makaya mu malilu, makalichinga hamwe ni Yesu ni angelo jenyi asandu hanga akase jita ya kasula ni akwa-kole ja Zambi.

¹⁶ Achinyongenu ha chino! Musono Akwa-Kristu akuwayisa waze ali hano hashi, hapwa tushinakaji nawa keshi ni tachi jinji. Alioze muze makaahindwisa ni kuya mu malilu, ayo makapwa yitangiwa ya spiritu yize kuyishi kufwa, ya ndundo ni kulichinga hamwe ni kajita wa tachi Yesu Kristu hanga ase jita. Muze jita ya Armagedone muyihwa, ayo makalichinga hamuwika ni Yesu hanga akwase atu apwe angunu. Chochene, muze Akwa-Kristu wano makapwa mu malilu, ayo makahasa kulingila yuma yinji mandumbu jo a mapwo ni a malunga waze makapwa hano hashi kuhiana yize alingilile muze te achili yihenge!

17. Kuchi tunanyingika ngwetu ha mashimbu a jita ya Armagedone, tuvumbi eswe a Yehova makapwa mu ufunge upema?

¹⁷ Yena uli mu chizavu cha mapanga akwo? Mba yika mukalinga muze Armagedone, jita yinene ya hano hashi muyikaputuka? Chuma chacho chili chashi: Kujikijila muli Yehova ni kukaula usongwelo wenyi. Yika chino chinalumbunuka? Mbimbiliya yinasolola ha Izaia 26:20, ngwo: “Tweyenu atu jami, njilenu mu yipatulo yenu, nukaliajile ni mapito jenu. Swamenu kashimbu ndo ufwatulo hiwapalika.” (Iza. 26:20) Maliji wano kanasolola ngwo, tuvumbi eswe ashishika a Yehova waze makapwa mu malilu ni hano hashi makaafunga kanawa ha jita ya Armagedone. Ngwe chize postolo Paulu asonekene, kukushi ‘nguvulu niumwe chipwe yuma ya haliapwila, chipwe yuma yize muyizaho, . . . kuyichi kuhasa kutuhandununa ku zango lia Zambi.’ (Roma 8:38, 39) Nihindu iwuluka maliji wano: Yehova kakukuzanga chinji, kashika kechi keza kakwehuka nilimwe tangwa!