Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

Iya “Yoze Uli ku Sali lia Yehova?”

Iya “Yoze Uli ku Sali lia Yehova?”

“Nukavwile woma Yehova Zambi yenu, nukamuvumbike iye, nukamulalaminye.”—SHIMBI YAMUCHIALI 10:20.

MIASO: 28, 32

1, 2. (a) Mumu liaka kupwa ku sali lia Yehova chili kusolola mana? (b) Yika mutushimutwina ha mutwe uno?

KUNUNGA ni kupwa ku sali lia Yehova chili kusolola mana. Mumu kukushi niumwe yoze ukwete ndundo, mana ni zango kuhiana iye! Kashika twakuzanga kushishika kuli iye mashimbu eswe ni kupwa ku sali lienyi. (Samu 96:4-6) Alioze amwe waze te akuwayila Zambi kechele kumuwayila.

2 Ha mutwe uno, mutushimutwinaho yilweza ya amwe waze apwile ni kuliamba ngwo kali ku sali lia Yehova, alioze ha mashimbu wazene malinga nawa yuma yize te Yehova akwivwila lwaji. Malongeso alemu waze mutulilongesa ha yilweza yo matukwasa tununge ni kushishika kuli Yehova.

YEHOVA KANYINGIKA MBUNGE YETU

3. Mumu liaka Yehova akwashile Kene, nawa yika alwezele Kene?

3 Chakutalilaho, achinyonga hali Kene. Iye te keshi kuwayila tuzambi a mahuza, alioze chipwe chocho, Yehova kakatayijile uwayilo yenyi. Mumu liaka? Mumu Yehova kamwene ungulungulu mu mbunge ya Kene. (1 Yoano 3:12) Hachino, Yehova yatoweza Kene ngwenyi: “Nyi mulinga kanawa kechi kukutambula nyi? Alioze nyi kwalingile kanawa shili kuyinautama ku chikolo. Hali yena anase mbunge yenyi mba yena mukamuyula.” (Uputukilo 4:6, 7) Yehova kasolwele zwalala ngwenyi nyi Kene te malikonyeka ni kusakula kupwa ku sali lienyi, kachi Neye te mapwa ku sali lia Kene.

4. Yika Kene atambile kulinga muze te uchili ku sali lia Yehova?

4 Nyi Kene kalumwine manyonga jenyi, kachi Yehova katayijile nawa uwayilo wenyi. Alioze Kene kakapanjikile Zambi, nawa manyonga ni usolo wenyi upi yiyimutwala ku kulinga uhenge. (Tiangu 1:14, 15) Muze Kene apwile mukweze, iye kota kakanyongene kama nilimwe tangwa ngwo te malimika ni Yehova. Alioze kulutwe yalengulula utowezo wa Zambi, yalimika ni Zambi, nawa yashiha mwanako!

5. Manyonga a mutapu uka waze mahasa kutulingisa hanga tutokese utayizo wa Yehova?

5 Ngwe Kene, umwe mukwa-Kristu musono mahasa kuliamba ngwenyi kakuwayila Yehova, alioze kuma kakulinga yuma yize Yehova akuvwila lwaji. (Yundase 11) Iye mahasa kwambujola chinji ni kuya ku kukunguluka mashimbu eswe. Alioze ha mashimbu amwe, iye mahasa kwecha manyonga a luchisa, usolo wa musunya, kuzo, hanji chipululu hanga yisongwele mbunge yenyi. (1 Yoano 2:15-17; 3:15) Manyonga jacho mahasa kumutwala ku kulinga shili. Atu akwo kechi kuhasa kunyingika yize yili mu mbunge yetu hanji yize mutulinga, alioze Yehova kanayinyingika. Mumu iye kananyingika nyi tuli lume ku sali lienyi nyi ka.—Tanga Jeremia 17:9, 10.

6. Kuchi Yehova akutukwasa mba tukumbe usolo wetu upi?

6 Chipwe ngwe mutulinga uhenge, Yehova kechi kutwehuka hazehene. Nyi tunayi mu jila yipi, Yehova kanatwambe ngwenyi: “Hilukenu kuli yami, ni yami munguhiluka kuli yenu.” (Malakia 3:7) Yehova kananyingika ngwenyi tukwete ulelu uze twakupinda nawo. Alioze iye kanazange hanga tumane ngu, ni kulimika ni yuma yipi. (Izaia 55:7) Nyi twalinga chocho, iye kanalakenya kutukwasa ni kutwaha tachi jize tunafupiwa hanga tukumbe usolo wetu upi.—Uputukilo 4:7.

KANDA ULILIONGA

7. Kuchi Solomone atokesele usepa wenyi ni Yehova?

7 Muze Solomone te uchili mukweze, kapwile ni usepa upema ni Yehova. Yehova kahanyine Solomone mana anji hamwe ni mulimo ulemu wa kutunga tembele mu Yerusaleme. Alioze Solomone katokesele usepa wenyi ni Yehova. (1 Mianangana 3:12; 11:1, 2) Shimbi ya Zambi yambile ngwo mwanangana kanda “aliokesela mapwo kuchina mbunge yenyi muyihambuluka.” (Shimbi Yamuchiali 17:17) Alioze Solomone yahona kukaula shimbi yacho. Yambata mapwo 700 ni konkubina 300! (1 Mianangana 11:3) Anji a kuli mapwo jacho te kakuwayila tuzambi a mahuza. Solomone nawa kehukile shimbi ya Zambi yize yambile ngwo katambile kumbata mapwo yilambala.—Shimbi Yamuchiali 7:3, 4.

8. Yuma yika yipi yize Solomone alingile nawa?

8 Hakehe-hakehe, Solomone yatokesa zango lize apwile nalio ha shimbi ja Yehova. Kwamba pundu, iye kalingile yuma yinji yipi. Katungile yilumbilo ya tuzambi a mahuza Asatarote ni Chemoshe, nawa yawayila tuzambi jacho hamwe ni mapwo jenyi. Solomone katungile yilumbilo yacho ha mulundu mu Yerusaleme, kulutwe lia tembele ya Yehova! (1 Mianangana 11:5-8; 2 Mianangana 23:13) Kota Solomone kaliliongele mwene ha kunyonga ngwo Yehova te malengulula yitanga yenyi yipi mumu te kakuhana yitapo mu tembele.

9. Yika yalingiwileko muze Solomone ahonene kupanjika utowezo wa Zambi?

9 Alioze Yehova keshi kulengulula shili ni yimwe. Mbimbiliya yinambe ngwo: “Yehova yatenuka ni Solomone, mumu mbunge yenyi hiyatewuluka kuli Yehova.” Zambi kesekele kukwasa Solomone. Mbimbiliya yinatulweze ngwo, Yehova ‘yasoloka kuli iye kaali ni kumwamba hakutwala ku chuma chino, kanda ukaula tuzambi akwo. Alioze, iye kakafungile shimbi ja Yehova.’ Chocho, Solomone yatokesa utayizo ni ukwaso wa Zambi. Yehova kakechele munyachi wa Solomone hanga uyule vungu lieswe lia Izalele, nawa ayo yapwa ni kapinda ha miaka yinji.—1 Mianangana 11:9-13.

10. Yika muyihasa kupihisa usepa wetu ni Yehova?

10 Nyi twalikata ni atu waze kanyingikine hanji keshi kuvumbika shimbi ja Zambi, ayo mahasa kutupiangula ni kupihisa usepa wetu ni Yehova. Masepa jacho mahasa kupwa mandumbu jetu Yela ja Yehova, waze keshi ni usepa upema ni Yehova. Mahasa nawa kupwa asoko jetu, enyembo, akwa-milimo-ni-akwetu, hanji alongi-ni-akwetu waze keshi kuwayila Yehova. Nyi atu waze twalikata no keshi kukaula shimbi ja Yehova, ayo mahasa kutupiangula, ni kupihisa usepa wetu ni Yehova.

Kuchi usepa we ni Yehova muupwa hamukunda wa atu waze walikata no? (Tala paragrafu 11)

11. Yika muyitukwasa kusakula masepa apema?

11 Tanga 1 A-Korindu 15:33. Atu amwe kakwete yitanga yipema. Nawa atu waze keshi kuwayila Yehova hanji keshi kulinga yuma yipi mashimbu eswe. Kota unanyingika amwe a kuli ayo. Shina chino chinalumbunuka ngwo ayo kali masepa apema? Nyi walikata no, kuchi usepa wo mukwata ha usepa we ni Yehova? Kutala makukwasa hanga upwe ni usepa upema ni Zambi? Yuma yika ayo akulemesa chinji ku mwono wo? Yuma yika ayo akuzanga kuhanjika chinji? Kutala kakuhanjika chinji hakutwala ku mazalo, mbongo, yikumba ngwe TV, telefone, computador, yisaji, yiheho, ni yuma yikwo nawa? Shina ayo kakuyenga-yenga akwo? Shina kakuhanjika yuma ya sonyi? Yesu yamba ngwenyi: “Kanwa mulihanjika yize yakulumbama mu mbunge.” (Mateu 12:34) Nyi wamona ngwe atu waze wakulikata no kanapihisa usepa we ni Yehova, kanyama! Tepulula mashimbu waze wakupalikisa no, nawa nyi muchilita echa kulikata no.—Yishima 13:20.

YEHOVA KANATWITE HANGA TUSHISHIKE KULI IYE

12. (a) Yika Yehova alwezele A-Izalele ha limwe shimbu muze te hatuhuka mu Engitu? (b) Yika A-Izalele ambile muze Zambi aetele hanga ashishike kuli iye?

12 Mutuhasa nawa kulilongesa ha yize yalingiwile kuli A-Izalele muze Yehova aatuswile mu Engitu. Muze atu alikungulwile ku Mulundu Sinai, Yehova yasoloka kuli ayo mu chikomokeso! Ayo yamona lelwa lilaa, mihenyo ni mwishi, yevwa kukulunguza ni zungo ngwe lia chitavwi. (Kutuhuka 19:16-19) Chocho ayo yevwa Yehova kanambe ngwenyi kali “Zambi ya ukwa.” Iye yaalakenya ngwenyi te mashishika kuli waze akumuzanga ni kwononokena shimbi jenyi. (Tanga Kutuhuka 20:1-6.) Yehova kazangile hanga A-Izalele anyingike ngwo nyi manunga ku sali lienyi, neye mapwa ku sali lio. Nyi wapwileho, kachi kuchi wevwile ha kupanjika maliji wano a Yehova? Kota kachi wakumbulwile ngwe chize akumbulwile A-Izalele wano ngwo: “Maliji ano eswe Yehova hahanjika kumutukaalinga.” (Kutuhuka 24:3) Alioze kwakapalikile mashimbu anji yikulingiwa chuma chize chesekele ushishiko wo kuli Zambi. Chuma chika chenacho?

13. Yika yasele ushishiko wa A-Izalele mu cheseko?

13 A-Izalele yevwa woma unji ha chize Zambi asolwelele ndundo jenyi, hachino Mose yaya ha Mulundu Sinai ni kwaahanjikila kuli Yehova. (Kutuhuka 20:18-21) Alioze mashimbu yapalika, hi Mose kafunyine nawa ku chilombo. Chasolokele ngwe atu kanatoko mu puya chakuhona kasongo. Mba yika ayo alingile? Muchihasa kupwa ngwe A-Izalele te kakufuliela chinji hali kasongo wa mutu, mwe Mose. Ayo yalipikala chinji, chocho yalweza Arone ngwo: “Tulingile tuzambi twa kututetekela, mumu yono Mose, mwe mutu watuchijile ku Engitu, kutwanyingikine chize chinamuwane.”—Kutuhuka 32:1, 2.

14. Kuchi A-Izalele alimwene muze ehukile shimbi ja Yehova, nawa kuchi Yehova evwile?

14 A-Izalele kanyingikine ngwo chili chipi kuwayila tuponya. (Kutuhuka 20:3-5) Alioze ayo yalinga mwana-ngombe wa oru nawa yaputuka kumuwayila! Chipwe muze ehukile shimbi ja Yehova, nihindu ayo te kakulimona ngwe achili ku sali lia Yehova. Chipwe Arone neye yavuluka uwayilo wa mwana-ngombe ngwo “chiwanyino cha Yehova”! Mba yika Yehova alingile? Iye yalweza Mose ngwenyi atu “halichisa” nawa hahambuluka ku jila yize Iye ‘aambile.’ Yehova yevwa uli unji chocho yafupa kushiha vungu lieswe lia Izalele.—Kutuhuka 32:5-10.

Yehova kahanyine uhashi kuli A-Izalele hanga asolole ngwo ayo kazangile kupwa ku sali lienyi

15, 16. Kuchi Mose ni Arone asolwele pundu ngwo kapwile ku sali lia Yehova? (Tala chizulie ha uputukilo.)

15 Alioze Yehova kali Zambi ya keke. Hachino, yecha kushiha vungu lieswe lia Izalele. Chipwe chocho, iye yaaha uhashi hanga asolole ngwo ayo kazangile kupwa ku sali lienyi. (Kutuhuka 32:14) Muze Mose amwene atu kanembi miaso hamwe ni kuhangana kulutwe lia kaponya, iye yanda kaponya wacho wa oru yamufwenya yapwa uto. Mba hi yakololoka ngwenyi: “Yoze uli ku sali lia Yehova apalike kuli yami!” Chocho “A-Levi eswe yalikungulwila kuli iye.”—Kutuhuka 32:17-20, 26.

16 Chipwe ngwe Arone kalingile mwana-ngombe wa oru, nihindu iye yalikonyeka, chocho yalichinga hamwe ni A-Levi yapwa ku sali lia Yehova. Atu wano ashishika kasolwele pundu ngwo kakapwile ku sali lia waze yivulumunyi. Ayo kasolwele mana, mumu hakupalika cha amwe mashimbu, tununu twa atu waze anakawayila mwana-ngombe wa oru yafwa. Alioze waze apwile ku sali lia Yehova yaalamwina ni kulakenya kwaawahisa.—Kutuhuka 32:27-29.

17. Yika twalilongesa ha yize Paulu asonekene hakutwala ku mwana-ngombe wa oru?

17 Longeso lika mutwandaho? Postolo Paulu yamba ngwenyi: “Yino yuma yapwa yilweza kuli yetu,” kashika kutwatambile “kukombelela mahamba.” Paulu yalumbununa ngwenyi, yuma yacho “ayisonekene mukutukanyamisa yetu, masongo ja miaka hanatuhete. Kashika yoze malishinginyeka ngwenyi, ngunakolo, akakanyame kuchina malimbuka.” (1 A-Korindu 10:6, 7, 11, 12) Ngwe chize Paulu ambile, chipwe waze akuwayila Yehova mahasa kuputuka kulinga yuma yipi. Chipwe chocho, ayo nihindu mahasa kunyonga ngwe achili ni utayizo wa Yehova. Alioze nyi mutu mazanga kupwa sepa lia Yehova hanji kuliamba ngwo kashishika kuli iye, chino kuchalumbunukine ngwo kali ni utayizo wenyi.—1 A-Korindu 10:1-5.

18. Yika muyihasa kutulingisa mba twehuke Yehova, nawa yika mutuhasa kulinga?

18 Muze Mose te kanda asunuka ku Mulundu Sinai ha shimbu lize A-Izalele anyongene, chocho ayo yaputuka kulipikala. Ni musono nawa, nyi songo lia hano hashi kuliejile ha shimbu lize tunashimbwila, ni yetu nawa mutuhasa kulipikala. Mutuhasa kuputuka kunyonga ngwetu yilakenyo ya Yehova ya kulutwe lia matangwa yichili kusuku hanji kuyichi kumanunuka, nawa mutuhasa kuputuka kulihulikila ha yuma yize twakuzanga ni kwecha kulinga yize Yehova akuzanga. Nyi kutwakanyamine, mutuhasa kwehuka Yehova ni kuputuka kulinga yuma yize kuyalitele.

19. Yika twatamba kwiwuluka mashimbu eswe, nawa mumu liaka?

19 Yehova kanatwite hanga tumwononokene ni mbunge yeswe ni kuwayila wika iye. (Kutuhuka 20:5) Mumu liaka anatwite hanga tulinge chocho? Mumu kakutuzanga. Nyi kutwalingile yize Yehova akuzanga, mutulinga yize Satana akuzanga, nawa chino muchitunehena lamba linji. Paulu kasonekene ngwenyi: “Kunwahashile kuliangana ni musenge wa Mwene, ni musenge wa andemoniu. Kunwahashile kuliangana ni mesa ya Mwene ni mesa ya andemoniu.”—1 A-Korindu 10:21.

NUNGA NI KUPWA KU SALI LIA YEHOVA!

20. Kuchi Yehova akutukwasa chipwe muze mutulinga chuma chipi?

20 Kene, Solomone ni A-Izalele, ayo eswe kapwile ni uhashi wakulikonyeka ni kwalumuna yitanga yo. (Yilinga 3:19) Yehova kasolwele pundu ngwo keshi kumbila atu ni kawashi mumu ngwo kalinga chuma chipi. Chilweza chimwe chili mutapu uze iye akonekenene Arone. Musono, Yehova kakutwaha utowezo wa zango uze wakutufunga hanga twehuke kulinga yuma yipi. Iye kakuzachisa Mbimbiliya, mikanda yetu, hanji akwa-Kristu-ni-akwetu. Nyi mutupanjika kanawa utowezo wa Yehova, mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu chipwe ngwe mutulinga chuma chipi, nihindu iye matusolwela keke.

21. Yika mutulinga nyi ushishiko wetu kuli Yehova mupwa mu cheseko?

21 Chawana cha vumbi lia Yehova chikwete ulemu. (2 A-Korindu 6:1) Mumu chakutukwasa twehuke “utanganyanyi ni usolo wa hano hashi.” (Tanga Titu 2:11-14.) Hashi ha Satana, nihindu muhasoloka yuma yize muyeseka ushishiko wetu kuli Yehova. Kashika tusenu tachi hanga tununge ku sali lia Yehova, nawa tunyingikenu ngwetu twatamba ‘kuvwila woma Yehova Zambi yetu, tukamuvumbike iye,’ nawa ‘tukalishinge’ kuli iye!—Shimbi Yamuchiali 10:20.