Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

Chipi ni Chipema: Usongwelo uze Wakuyukisa

Chipi ni Chipema: Usongwelo uze Wakuyukisa

Tala majila awana waze tununu twa atu ahasa kulilongesa ku mwono wo, chize usongwelo wa mu Mbimbiliya wakukwasa ni chize mutuhasa kuujikijila.

1. Umbachiso

Atu anji kali ni manyonga alisa hakutwala ku umbachiso ni yize atamba kulinga mba awahilile mu ulo wo.

MBIMBILIYA YINAMBE NGWO: “Mutu ni mutu, akazange mukwo-pwo, ngwe chize akulizanga iye mwene; chikwo nawa, pwo katamba kuvumbika mukwo-lunga.”—A-Efwesu 5:33.

ULUMBUNWISO: Umbachiso uli umwe ululikiso uze unakatuka kuli Zambi, kashika iye kananyingika yize waze alimbata atamba kulinga mba awahilile. (Marku 10:6-9) Uwahililo mu ulo wakwiza muze lunga ni pwo akulihulikila ha yize mutu ni mutu mahasa kulinga hanga akolese ulo wo. Lunga yoze wakuzanga mukwo-pwo kakuchisolola ha chize akutwama nenyi ni chize akumufunga. Pwo yoze wakuvumbika mukwo-lunga kakuchisolola ha mutapu uze akuhanjika nenyi ni chize akulinga yuma.

YIWAPE YA KUKAULA USONGWELO WA MU MBIMBILIYA: Quang ni Thi a ku Vietnam, kalivwile ngwe kali mu zuwo lia ususu mumu kakapwile ni kuwahilila mu ulo. Quang kapwile chinji chitenu. Iye yamba ngwenyi: “Yami te chishi kunyonga ha chize Thi apwile ni kulivwa, ha mashimbu amwe te nakumuvwisa sonyi ha mbunga.” Chocho Thi yafupa kulilakula. Thi kambile ngwenyi: “Nalivwile ngwe chatambile nawa kujikijila hanji kuvumbika mukwetu-lunga.”

Hakupalika cha mashimbu, Quang ni Thi yaputuka kulilongesa Mbimbiliya ni kumona chize atamba kukaula chiyulo chize chili ha mukanda wa A-Efwesu 5:33 mu ulo wo. Quang yamba ngwenyi: “Versu yino yangukwasa kumona chize natamba kupwa chimbovu ni mukwetu-pwo ni kulikolweza hanga alivwe ngwe nakumuzanga ni kumukwasa ha yize mafupa ku musunya ni ku manyonga. Muze nakulinga chino, iye kakunguzanga ni kunguvumbika chinji.” Thi yamba ngwenyi: “Muze nakusa tachi ngukaule chiyulo chize chili ha A-Efwesu 5:33 ha kuvumbika mukwetu-lunga, iye kakunguzanga chinji ni kungufunga. Mba twakupwa ni sambukila.”

Mba unyingike nawa sango jikwo hakutwala ku umbachiso, tanga Laulenu! No. 2 2018, uli ni mutwe unambe ngwo, “Yikuma 12 Yize Muyikwasa Asoko Kupwa ni Uwahililo” mu site jw.org.

2. Chize Mutuhasa Kutwama Kanawa ni Akwetu

Atu anji kakulinga yuma yipi kuli akwo mumu lia kalisa wa chikowa, chifuchi muze atwama, ulembelo wo ni usongwelo uze akukaula hakutwala ku kulimona cha pwo ni lunga.

MBIMBILIYA YINAMBE NGWO: “Lemesenu atu a mutapu weswe.”—1 Petulu 2:17.

ULUMBUNWISO: Mbimbiliya kuyishi kutulongesa hanga tuvwile kole atu a ku minyachi yalisa, yifuchi yalisa hanji waze akuzanga utumwa. Alioze yakutukolweza tuvumbike atu eswe chipwe ngwe kali a ku minyachi yalisa, yifuchi yalisa hanji waze akwete mwono walisa. (Yilinga 10:34) Chipwe ngwe kutushi kutayiza yuma yize akwetu akufuliela hanji yize akulinga, nihindu twakutwama no kanawa ni kwavumbika—Mateu 7:12.

YIWAPE YA KUKAULA USONGWELO WA MU MBIMBILIYA: Daniel, kamulongesele kumona atu a mu Ásia ngwe atu api waze akusa chifuchi cho mu ponde. Iye kapwile ni kuvwila kole atu a mu Ásia ni kwambila yuma yipi ha mbunga. Daniel yamba ngwenyi: “Nanyongene ngwe napwile ni kukalila chifuchi chami. Namwene nawa ngwe yuma yize napwile ni kunyonga ni yize napwile ni kulinga te yinalite.”

Daniel yalilongesa yize Mbimbiliya yakwamba. Iye yamba ngwenyi: “Nalumwine manyonga jami eswe.” “Te natamba kumona atu ngwe chize Zambi aatangile—yetu eswe twalifwa chipwe ngwe tuli a ku yihela yalisa.” Daniel yalumbununa chize akulivwa muze akunyingika atu eka. Iye yamba ngwenyi: Kanji-kanji chishi kunyonga nawa kuze atu jacho akukatuka. Haliapwila nakuzanga atu a ku yifuchi yeswe, chikwo nawa, ngukwete masepa ku yihela yeka ni yeka.”

Mba unyingike nawa sango jikwo, tanga Laulenu! No. 3 2020, unambe ngwo, O preconceito vai acabar? mu site jw.org.

3. Mbongo

Atu anji kakufupa kupwa pichi mba awahilile ni kupwa ni mwono upema kulutwe lia matangwa.

MBIMBILIYA YINAMBE NGWO: “Mumu mana kapwa chuma cha kutufunga chizechene ngwe mbongo kujakutufunga. Kuwaha cha yinyingi ngwami, Mana kakufunga mwono wa yoze uli no.”—Chilumbununyi 7:12.

ULUMBUNWISO: Chipwe ngwe mbongo jakutukwasa ku mwono, nihindu kujishi kutwaha uwahililo wamwenemwene, chipwe kutwaha shindakenyo ngwetu mwono wetu muukapema kulutwe lia matangwa. (Yishima 18:11; 23:4, 5) Alioze, uwahililo wamwenemwene twakupwa nawo muze twakusa mu yitanga mana a Zambi waze ali mu Mbimbiliya.—1 Timoteu 6:17-19.

YIWAPE YA KUKAULA USONGWELO WA MU MBIMBILIYA: Cardo, umwe lunga wa mu Indonésia, te kakufupa chinji upite. Iye kambile ngwenyi: “Napwile ni yuma yeswe yize atu anji apwile ni kuzanga kupwa nayo ku mwono.” Nayile wenyi ha yisuho yinji, kulanda yuma ya ndando yinji ngwe mashinyi ni mazuwo.” Alioze upite wenyi weswe watokele ha mashimbu akehe wika. Cardo yamba nawa ngwenyi: “Umwe mutu yangwonga ni kwiya mbongo jami jeswe jize nasele tachi jinji mba ngujizuke.” “Nakalakalile ha miaka yinji hanga ngupwe pichi, alioze ha mashimbu akehe wika yingunenganyana chinji mumu chakapwile ni chuma nichimwe ni kuputuka kulivwa ngwe chihepuke.

Cardo yaputuka kukaula yiyulo ya mu Mbimbiliya hakutwala ku mbongo. Iye keshi kulihulikila nawa ha kufupa upite, alioze yasakula kupwa ni mwono washi. Iye yamba ngwenyi: “Upite wamwenemwene uli wa ku spiritu.” “Haliapwila ngunahase kupomba kanawa ni kuwahilila chinji.”

Nyi muzanga kuwana nawa sango jikwo hakutwala ku usongwelo wa mu Mbimbiliya uze unatale ha mbongo, tanga mutwe unambe ngwo, “Será que uma educação superior e dinheiro garantem um futuro seguro? ha Kaposhi wa Kutalila No. 3 2021 mu site jw.org.

4. Kulimona cha Lunga ni Pwo

Atu anji kali ni manyonga alisa hakutwala ku kulimona cha lunga ni pwo.

MBIMBILIYA YINAMBE NGWO: “Mumu uno we upale wa Zambi, ngwo nukapwe asandu ni kwehuka chikolo utanji. Mweswe wa kuli yenu akanyingike kufunga mujimba wenyi mwene mu usandu ni ulemu, hi ni usolo upi wa kulisumbakenya ko, ni usolo wa kulisumbakenya uze kuushi kukuma ngwe akwa-mavungu waze kanyingikine Zambi.”—1 A-Tesalonika 4:3-5.

ULUMBUNWISO: Mbimbiliya yakusolola chize twatamba kuhwisa usolo wetu. Liji “utanji” linatale ha upangala, ukoi, kulimona cha lunga ni pwo waze kanda achilimbata, utumwa ni kulisumbakenya ni tushitu. (1 A-Korindu 6:9, 10) Kulimona cha lunga ni pwo chili chawana chize Zambi ahanyine wika kuli pwo ni lunga waze alimbata kulita ni shimbi.—Yishima 5:18, 19.

YIWAPE YA KUKAULA USONGWELO WA MU MBIMBILIYA: Umwe pwo wa ku Austrália avuluka ngwo Kylie yamba ngwenyi: “Amu napwile twamishi, nanyongene ngwe, nyi nalimona ni umwe lunga te mungulivwa kanawa. Alioze yuma yeka yalingiwileko. Nalivwile chipi ni kwivwa yikola yinji ku mbunge.”

Kulutwe, Kylie yalilongesa ni kukaula yize Mbimbiliya yakwamba hakutwala ku kulimona cha lunga ni pwo. Kylie yamba ngwenyi: “Yingumona ngwami shimbi ja Zambi jakutukwasa kwehuka yikola ni yinyengo yize te mutwivwa. Haliapwila ngunalivu kanawa ha kulinga yuma kulita ni chize Yehova akuzanga. Kukaula usongwelo wa mu Mbimbiliya changukwasa kwehuka yinyengo yinji.”

Nyi muzanga kuwana sango jikwo, tanga mutwe unambe ngwo, “Yika Mbimbiliya Yakwamba Hali Pwo ni Lunga Waze Atwama Chimuwika Chakuhona Kulimbata Kulita ni Shimbi?” mu site jw.org.

Sakatanga wetu kakutukwasa kusa chinyingi hakachi ka chipi ni chipema. Chipwe ngwe ha mashimbu amwe hi chashi ko kukaula shimbi jenyi, nihindu chili chipema kusa tachi. Mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, nyi twasa tachi, mutuwahilila chinji ku miaka yeswe.