MU CHIFUCHI muze twatwama mwakusoloka yuma yinji yipi, kashika muchihasa kukaliwa kupwa ni sambukila. Chipwe ngwe mutupwa ni yimwe sambukila, nihindu muchihasa kupwa chashi kuyitokesa. Yika Mbimbiliya yakwamba yize muyihasa kutukwasa hanga tupwe ni sambukila yamwenemwene nawa yize kuyichi kahwa? Nawa kuchi mutuhasa kukwasa akwetu hanga no apwe ni sambukila?

Mba tupwe ni sambukila yamwenemwene, tunafupiwa kulivwa kanawa hamwe ni ufunge upema. Hachino, tunafupiwa kupwa ni masepa apema, nawa chahiana ulemu, tunafupiwa kukundama kuli Zambi. Mba kuchi mutuhasa kuchilinga?

Shimbi ni yiyulo ya Yehova yikwete ulemu kuli yetu mashimbu eswe. Nyi twayikaula, mutusolola ngwetu twakujikijila muli Yehova, nawa twakuzanga kupwa ni usepa upema ni iye. (Jeremia 17:7, 8; Tiangu 2:22, 23) Hachino, Yehova neye makundama kuli yetu ni kutwaha sambukila ya ku mbunge. Mukanda wa Izaia 32:17 unambe ngwo: “Songo lia ululi mulipwa uhwimino, ni ku ululi mukwiza kuhwima ni kufuliela ndo ku miaka yeswe.” Mutuhasa kupwa ni sambukila yamwenemwene muze mutwononokena Yehova ni mbunge yeswe.—Izaia 48:18, 19.

Yehova nawa hanatwehe chimwe chawana chilemu chize chakutukwasa hanga tupwe ni sambukila yize kuyichi kahwa. Chawana chacho chili spiritu yenyi yisandu.—Yilinga 9:31.

Postolo Paulu kambile ngwenyi sambukila yapwa chihanda cha ‘muhuko wa spiritu.’ (A-Ngalashia 5:22, 23) Amu spiritu ya Zambi yakuneha sambukila, kashika twatamba kwecha spiritu yisandu hanga yitusongwele nyi mutuzanga kupwa ni sambukila. Mba kuchi mutuhasa kuchilinga?

 Chitangu, twatamba kutanga Liji lia Zambi hita tangwa. (Samu 1:2, 3) Muze mutupukuna ha yize twakutanga, spiritu yisandu muyitukwasa kunyingika chize Yehova akunyonga ha yuma yeka ni yeka. Chakutalilaho, mutunyingika chize iye akufunga sambukila yenyi ni chize sambukila yikwete ulemu kuli iye. Muze mutukaula yize twakutanga mu Mbimbiliya, mutupwa ni sambukila ku mwono wetu.—Yishima 3:1, 2.

Chamuchiali, twatamba kwita spiritu yisandu ya Zambi mu yilemba yetu. (Luka 11:13) Yehova kanalakenya waze akumwita ukwaso ngwenyi: “Sambukila ya Zambi, yize yakuhiana kunyonga cheswe, muyikafunga mbunge jenu ni kunyonga chenu muli Kristu Yesu.” (A-Fwilipu 4:6, 7) Nyi twanunga ni kukundama kuli Yehova ni kujikijila ku spiritu yenyi, iye matwaha sambukila yamwenemwene.—A-Roma 15:13.

Mbimbiliya hi yinakwase atu anji kwalumuna yitanga yo, nawa haliapwila ayo kali ni sambukila ni Yehova, sambukila ya ku mbunge, ni sambukila ni akwo. Mba, kuchi ayo ahashile kwalumuna mwono wo?

Shimbu kanda achinyingika umwenemwene, mandumbu ni mapangi amwe kapwile akwa-ufwatulo nawa yingalwe. Alioze ayo kasele tachi hanga alumune yitanga yo, haliapwila kali yimbovu, yihumikiji nawa kali ni sambukila ni akwo. * (Tala maliji mushi lia lifwo.) (Yishima 29:22) Achitala chize ndumbu David ni pangi Rachel alumwine yitanga yo.

Muze David te kanda achinyingika umwenemwene, kapwile ni kuyenga-yenga akwo, nawa te kapwa mukwa-mbunge yikalu kuli asoko jenyi. Alioze iye yanyingika ngwenyi katamba kwalumuna yitanga yenyi. Mba kuchi ahashile kupwa ni sambukila? David yamba ngwenyi, “Muze naputukile kukaula shimbi ja Mbimbiliya ku mwono wami, chocho yituputuka kulivumbika chinji mu usoko wetu.”

 Rachel kembulwile yitanga ya atu waze te atunga no. Yamba ngwenyi, “Chipwe haliapwila, nakupinda ni ufwatulo mumu nakolele mu chihela muze atu te akulivutula chinji.” Mba yika yakwashile Rachel kupwa ni sambukila? Iye yamba ngwenyi chuma chamukwashile, “Kulemba ni kujikijila chinji muli Yehova.”

David ni Rachel kali wika yilweza yaali ya atu waze ali ni sambukila haliapwila mumu kakawile shimbi ja Mbimbiliya ni kujikijila ha spiritu yisandu. Chipwe ngwe twatunga mu chifuchi muze atu akulivutula chinji, nihindu mutuhasa kupwa ni sambukila ya ku mbunge. Chino muchitukwasa kupwa ni sambukila ni asoko jetu hamwe ni mandumbu jetu mu chikungulwila. Alioze Yehova kanatulweze hanga tupwe “ni sambukila kuli atu eswe.” (A-Roma 12:18) Shina chino muchihasa lume kulingiwa? Nawa mumu liaka twatamba kusa tachi hanga tupwe ni sambukila ni akwetu?

Mu mulimo wetu wa sango lipema, twakwambujola sango ja sambukila hakutwala ku Wanangana wa Zambi. (Izaia 9:6, 7; Mateu 24:14) Atu anji kakuzanga sango jacho ni kujitayiza. Hachino, ayo keshi kwivwa nawa uli hanji ufwatulo hamukunda wa yuma yize yakulingiwa hano hashi. Haliapwila ayo kali ni kutalatala chingunu cha kulutwe lia matangwa, nawa chino chakwaalingisa hanga ‘afupe sambukila.’—Samu 34:14.

Chipwe chocho, hi atu eswe ko akuzanga sango jetu, chipi-chipi ha chisuho chitangu. (Yoano 3:19) Chipwe ngwe atu matayiza hanji ka, nihindu Zambi matwaha spiritu yenyi yisandu. Spiritu yacho yakutukwasa hanga tufunge sambukila ni kusolola vumbi muze tunambujola sango lipema. Hachino, tunakaula chiyulo cha Yesu ngwenyi: ‘Ha kunjila mu zuwo, nukameke enya-zuwo. Nyi zuwo mulitela, sambukila yenu yikezeho, alioze nyi kulialitele, sambukila yenu yikahiluke kuli yenu.’ (Mateu 10:11-13) Nyi mutupwa ni yitanga yacho, mutuhasa kufunga sambukila chipwe ngwe atu matwamba hanji matulinga yuma yeswayo. Nawa tunanyingika ngwetu, nihindu mutukapwa ni uhashi wa kukwasa atu jacho kulutwe lia matangwa.

Nawa twakuneha sambukila ha kuvumbika yilolo a nguvulu muze twakuhanjika no, chipwe ngwe ayo malimika ni mulimo wetu. Chakutalilaho, mu chimwe chifuchi cha Africa nguvulu wamo te keshi kututayiza hanga tutunge Mazuwo a Wanangana. Mandumbu jetu yanyingika ngwo katamba kwesejeka kuhwisa kapinda wacho ni spiritu ya sambukila. Ayo yatuma ndumbu yoze te mishionaliu mu chifuchi chacho hanga aliwane ni Embaixador wo mu Londres, Inglaterra, ni kumulweza hakutwala ku mulimo wa sambukila uze Yela ja Yehova akulinga.

Ndumbu yamba ngwenyi: “Muze nahetele mu chipatulo cha kutambwila ngeji, ha kumona mutu yoze te wakalakalamo yingunyingika ngwami kali wa ku munyachi wa limi lize nalilongesele. Chocho, yingumumeneka mu limi lio. Iye yakomoka ni kunguhula ngwenyi, ‘Chitela chika chakuneha kuno?’ Ni vumbi lieswe yingumulweza ngwami ngunazange kuhanjika ni Embaixador. Iye yasanyika Embaixador ku telefone, yeza hanga tuliwane, nawa yangumeneka mu limi lia mu chifuchi chacho. Kulutwe lia yino, iye yangupanjika kanawa muze te ngunamulumbunwina milimo ya sambukila yize akulinga Yela ja Yehova.”

Muze Embaixador hapanjika kanawa yize ndumbu ambile, iye yanyingika kanawa mulimo wetu, chocho yecha katonde yoze te akutuvwila chitangu. Kulutwe, nguvulu yalumuna chiyulo cho ni kwecha Yela ja Yehova hanga atunge Mazuwo a Wanangana. Mandumbu kanakawahilila chinji! Chochene, nyi mutusa akwetu vumbi, acho muchineha sambukila.

Musono, tuvumbi twa Yehova kakwete paraisu ya ku spiritu, mwenamo akumuwayila ni sambukila. Hita umwe wa kuli yetu mahasa kuwezelamo sambukila ha kusa tachi mwene hanga apwe nayo. Hachino, mba mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu Yehova matuvwila kuwaha. Nawa mu chifuchi chaha, iye makatwaha sambukila ya mutolo.—2 Petulu 3:13, 14.