Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

Pwako ni Ufulielo—Kwata Yiyulo ya Mana!

Pwako ni Ufulielo—Kwata Yiyulo ya Mana!

Akanunge ni kwita ni ufulielo, alioze kanda ayambashana.’ —TIANGU 1:6.

MIASO: 54, 42

 

KENE kapwile ni chiyulo chilemu cha kukwata ku mwono wenyi. Iye te mahasa kusakula kuhumikiza manyonga jenyi auhenge. Chino te muchimunehena yiwape yinji yipema. Hanji te mahasa kwecha manyonga jacho asongwele yitanga yenyi. Chino te muchimunehena lamba linji ku mwono. Mbimbiliya yinatulweze ngwo, Kene kakwachile chiyulo chipi. Chiyulo chenyi chanehene kufwa cha ndumbwenyi Abele ni kupihisa usepa wenyi ni Yehova.—Uputukilo 4:3-16.

2. Mumu liaka chili ni ulemu kukwata yiyulo yipema?

2 Chizechene nawa, yetweswe tuli ni ulite wakusakula yize mutulinga ni kukwata yiyulo ku mwono wetu. Yiyulo yimwe yili yilemu chinji, alioze yikwo ka. Chipwe chocho, yiyulo yetu yinji muyihasa kutukwata chinji ku mwono wetu. Nyi mutukwata yiyulo yipema, mutuhasa kutepululako yipikalo ni kutwama kawape. Alioze nyi mutukwata yiyulo yipi, mwono wetu muuhasa kupwa mu kapinda hamwe ni yinyengo.—Yishima 14:8.

3. (a) Mba tukwate yiyulo ya mana, twatamba kufuliela ha yika? (b) Yihula yika mutushimutwina?

3 Yika muyitukwasa kukwata yiyulo ya mana? Twatamba kufuliela muli Zambi, ni kufuliela ngwo iye kanazange kutukwasa nawa matwaha mana muze mutufupa kukwata yiyulo yipema. Twatamba nawa kufuliela mu Liji lienyi, ni kujikijila ku yiyulo yenyi. (Tanga Tiangu 1: 5-8.) Nyi twakundama kuli Yehova ni kuzanga chinji Liji lienyi, muchitukwasa tufuliele ngwetu, aye kananyingika yize yinafupiwa ku mwono wetu. Hachino, mutuhengwola chitangu Liji lienyi shimbu kanda tukwata yiyulo. Alioze kuchi mutuhasa kukwata yiyulo ya mana? Nawa shina yiyulo yize mutukwata twatamba kuyalumuna mashimbu eswe?

YETWESWE TWAKUFUPIWA KUKWATA YIYULO

4. Chiyulo chika akwachile Alama, nawa yika yalingiwileko?

4 Chize kuuputukilo wa mwono wa atu, ayo te katamba kukwata yiyulo yilemu. Mutu mutangu, Alama katambile kukwata chiyulo cha kupanjika Sakatanga wenyi, Yehova, hanji kupanjika mukwo-pwo, Eva. Alioze Alama yasakula kupanjika Eva, yoze wamulingishile kukukwata chiyulo chipi. Hachino, Yehova yahuma Alama mu munda wa Endene, nawa kulutwe yafwa. Musono, yetweswe twakumona lamba mumu lia chiyulo chipi cha Alama.

Yehova hanatwehe Liji lienyi, lize liakutulongesa chize mutukwata yiyulo ya mana

5. Kuchi twatamba kumona chiteli cha kukwata yiyulo?

5 Amwe mahasa kunyonga ngwo mwono te muupwa washi nyi te ayo keshi kukwata yiyulo ha yuma yeswe. Hanji ni yena che wakunyonga. Alioze chili chipema kwiwuluka ngwetu, Yehova kakatangile atu ngwe makina jize kujishi kunyonga ni kukwata yiyulo. Iye hanatwehe Liji lienyi, lize liakutulongesa chize mutukwata yiyulo ya mana. Yehova kanazange hanga tupwe ni kukwata yiyulo, nawa chiteli chino, muchihasa kutukwasa. Tutalenu yilweza yize yinasulaho.

6, 7. Chiyulo chika A-Izalele atambile kukwata, nawa mumu liaka chapwile chikalu kuli ayo kuchikwata? (Tala chizulie ha uputukilo.)

6 Muze apwile mu Chifuchi cha Chilakenyo, A-Izalele kafupiwile kusakula kuwayila Yehova hanji kuwayila tuzambi a mahuza. (Tanga Yoshua 24:15.) Chino kota chasolokele ngwe chiyulo cha ngwaza. Alioze, kusakula cho te muchaanehena mwono hanji kufwa. Ha mashimbu ja akwa-Kuyula, A-Izalele nihindu te kakusakula kulinga yuma yipi. Ayo kechele kuwayila Yehova ni kuputuka kuwayila tuzambi a mahuza. (Akwa Kuyula 2:3, 11-23) Hi kulutwe, ha mashimbu ja profeta Eliya, atu ja Zambi katambile kusakula kuwayila Yehova hanji zambi wa mahuza Mbale. (1 Mianangana 18:21) Chino te muchihasa kupwa chiyulo chashi kukwata, mumu kuwayila Yehova chapwa chuma chipema mashimbu eswe. Mutu mukwa-mana te keshi kuzanga kuwayila zambi yoze keshi mwono. Chipwe chocho, atu eswe te keshi kuhasa kukwata chiyulo chimuwika. Mbimbilya yinambe ngwo, A-Izalele ‘yakakajana hakachi ka mbunge jiali.’ Ni malinjekela eswe, Eliya yakolweza atu hanga asakule kuwayila Zambi wamwenemwene, Yehova.

7 Yika yapwile yikalu kuli A-Izalele jacho ha kukwata chiyulo cha mana? Chitangu, ayo kakapwile ni ufulielo muli Yehova, nawa kalitunyine kumupanjika. Ayo kakajikijilile muli Yehova, nawa kakasele shimbu lia kulilongesa hali iye hanji mana jenyi. Nyi kachilingile, kachi kanyingikine yuma yize muyaakwasa kukwata yiyulo ya mana. (Samu 25:12) Chamuchiali, A-Izalele te kakukaula yitanga ya atu aku mavungu akwo. Atu jacho te kakupiangula manyonga ja A-Izalele ni kwaakwachila yiyulo. Hamukunda wa chino, A-Izalele yaputuka kukaula yitanga ya atu jacho ni kuwayila tuzambi a mahuza. Chino chili chuma chize Yehova atowezele A-Izalele ha miaka yinji kunyima.—Kutuhuka 23:2.

SHINA AKWETU KATAMBA KUTUKWACHILA YIYULO?

8. Longeso lika lilemu lize twawana ha chilweza cha A-Izalele?

8 Chilweza cha A-Izalele chinatulongesa ngwo nyi mutuzanga kukwata yiyulo ya mana, twatamba kuzachisa Liji lia Zambi. Mukanda wa A-Ngalashia 6:5 unatwiwulula ngwo, mutu mweswe kali ni chiteli chakusakula mwene yize malinga. Kashika, kutwatambile kwecha mutu niumwe hanga atukwachile yiyulo ku mwono wetu. Hachino, yetweswe twatamba kunyingika yize Zambi anambe ngwenyi, yalita ni kusakula kuyilinga.

Nyi mutwecha akwetu hanga atukwachile yiyulo, chino muchisolola ngwo twasakula kwaakaula

9. Mumu liaka chili ponde kwecha akwetu atukwachile yiyulo?

9 Kuchi mutuhasa kwecha hanga akwetu atukwachile yiyulo? Muze mutweecha hanga atushinjile kusakula kukwata yiyulo yipi. (Yishima 1:10, 15) Kulinga chocho, chili ponde yinene. Yetwene e tukwete chiteli chakukaula mbunge yetu yakufumba ni shimbi ja Mbimbiliya. Nyi mutwecha akwetu hanga atukwachile yiyulo, chino muchisolola ngwo twasakula kwaakaula. Kusakula chacho muchihasa kutunehena lamba linji ku mwono.

10. Utowezo uka Paulu ahanyine kuli A-Ngalashia?

10 Postolo Paulu katowezele A-Ngalashia ngwenyi, kunwatambile kwecha hanga akwenu anukwachile yiyulo. (Tanga A-Ngalashia 4:17.) Mandumbu amwe mu chikungulwila cha mu Ngalashia te kakukwachila akwo yiyulo. Te kakuchilinga ni nyonga lika? Malunga jacho akwa-kuzo kazangile hanga mandumbu jo aakaule, chakuhona kukaula apostolo. Ayo kakapwile akwa-kulikehesa, nawa te keshi kuvumbika ulite wa mandumbu jo wa kukwata yiyulo ene.

11. Kuchi mutuhasa kukwasa akwetu muze mafupa kukwata yiyulo?

11 Yetweswe mutuhasa kulilongesa ha chilweza chipema cha postolo Paulu. Aye kanyingikine ngwenyi, mandumbu jenyi kali ni ulite wakukwata yiyulo yo-ene, nawa te kakuvumbika ulite wacho. (Tanga 2 A-Korindu 1:24.) Musono, makulwana amu yikungulwila no mahasa kukaula chilweza chenyi, muze mahana yiyulo hakutwala ku yuma yize mutu mwene mahasa kukwata chiyulo. Ayo kakuwahilila chinji hakusolola kuli mandumbu jo sango jize jakatuka ha Liji lia Zambi. Chipwe chocho, makulwana kakukanyama hakwecha hita mukwa-Kristu hanga akwate chiyulo chenyi mwene, mumu iye mwe makazuka yize muyizako. Hano hali longeso lilemu ngwo: Mutuhasa kukwasa akwetu hanga anyingike yiyulo ya Mbimbiliya yize mazachisa ha yeswayo anapalika ku mwono wo. Chipwe chocho, mandumbu jetu kali ni ulite ni chiteli cha kukwata yiyulo ene. Nyi ayo makwata yiyulo ya mana, mayuka. Hachino, kutwatambile kunyonga ngwetu, tuli ni ulite wakukwachila mandumbu jetu yiyulo ha yize atamba kulinga ku mwono wo.

Makulwana waze akwete zango kakukwasa akwo hanga akwate yiyulo ene (Tala paragrafu 11)

KANDA WECHA MANYONGA JE ASONGWELE YIYULO YE

12, 13. Mumu liaka chili ponde kukwata yiyulo muze tuli ni ufwatulo hanji tunanenganyana?

12 Musono, atu anji kakukaula mbunge yo muze mafupa kukwata yiyulo. Alioze chino muchihasa kupwa ponde yinene. Mbimbiliya yinatutoweza hanga tuhone kukwata yiyulo yize yinakatuka ku mbunge hanji ku manyonga jetu. (Yishima 28:26) Kutwatambile kufuliela mbunge yetu mumu “mbunge yakwonga kuhiana yuma yeswe ni kupiha chikolo.” (Jeremia 17:9) Mu Mbimbiliya muli yilweza yinji yize yakusolola upi uze wakwiza hakufuliela mbunge yetu. (1 Mianangana 11:9; Jeremia 3:17; 13:10) Hachino, yika muyihasa kulingiwa nyi mutukaula mbunge yetu ha kukwata yiyulo?

13 Yehova kanatwite hanga tumuzange ni mbunge yetu yeswe ni kuzanga enyembo jetu ngwe yetwene. (Mateu 22:37-39) Alioze twatamba kukanyama. Yisoneko yize twatongola helu yinasolola ngwo, chili ponde yinene kwecha mbunge yetu hanga yisongwele manyonga ni yitanga yetu. Chakutalilaho, chili chikalu kuli mutu yoze uli ni ufwatulo kukwata chiyulo chipema. (Yishima 14:17; 29:22) Nawa chili chikalu kuli mutu yoze unanenganyana kukwata chiyulo cha mana. (Kwalula 32:6-12; Yishima 24:10) Kashika, twatamba kwecha shimbi ja Zambi hanga jisongwele manyonga jetu. (A-Roma 7:25) Muze tunazange kukwata chiyulo chilemu, kutwatambile kwecha manyonga jetu hanga asongwele yize mutulinga.

SHIMBU LIZE MUTWALUMUNA YIYULO TWAKWACHILE

14. Kuchi tunanyingika ngwetu chili chipema kwalumuna yimwe yiyulo?

14 Tunafupiwa kukwata yiyulo ya mana. Chipwe chocho, mutu yoze ukwete mana kananyingika ngwenyi, mashimbu amwe mahasa kunyonga ha chiyulo chize akwachile ni kutala nyi mahasa kuchalumuna. Yehova Zambi hanatwehe chilweza chingunu chize twatamba kukaula. Achinyonga ha yize iye alingile kuli A-Ninive ha matangwa a Yona: “Zambi yamona yitanga yo, ngwenyi hakatuka ku ndako jo jipi mba Zambi yalikonyeka ha che chikuma chikalu chize ambile kualinga, kachilingile.” (Yona 3:10) Muze Yehova amwene ngwenyi, A-Ninive te halumuna ni kwecha yitanga yo yipi, iye yalumuna chiyulo chenyi. Chino chinasolola ngwo, iye kali chimbovu, mukwa-kulikehesa nawa mukwa-keke. Kulisa ni atu, Yehova keshi kukwata yiyulo chamukwachila chipwe muze ali ni uli.

Muze Yehova amwene ngwenyi A-Ninive te halumuna ni kwecha yitanga yo yipi, iye yalumuna chiyulo chenyi

15. Mumu liaka ha mashimbu amwe twatamba kwalumuna chimwe chiyulo?

15 Kuli amwe mashimbu waze muchihasa kupwa chipema kunyonga ha chiyulo chetu, ngwe muze yimwe muyalumuka ku mwono wetu. Iwuluka ngwe Yehova ha mashimbu amwe kalumwine yiyulo yenyi. (1 Mianangana 21:20, 21, 27-29; 2 Mianangana 20:1-5) Ha mashimbu amwe, mutuhasa kwalumuna yiyulo yetu nyi mututambula jimwe sango jaha. Achinyonga ha chilweza cha Mwanangana Ndawichi. Iye kakwachile chiyulo hakutwala kuli mujikulu wa Saulu, Mefiposhete ha sango ja saki jize evwile hali iye. Alioze kulutwe, muze Ndawichi atambwile sango jamwenemwene, aye yalumuna chiyulo chenyi. (2 Samuele 19:24-29) Ni yetu nawa mutuhasa kulinga chochene ha mashimbu amwe.

16. (a) Yikuma yika muyitukwasa muze mutufupa kukwata yiyulo? (b) Mumu liaka twatamba kunyonga kanawa ha yiyulo yize twakwachile, nawa kuchi mutuhasa kuchilinga?

16 Mbimbiliya yinambe ngwo kutwatambile kulipupula muze mutufupa kukwata yiyulo yilemu. (Yishima 21:5) Twatamba kusa shimbu hanga tunyonge kanawa hakutwala ku yuma yeswe, mba tukwate chiyulo cha mana. (1 A-Tesalonika 5:21) Shimbu kanda achikwata chiyulo, mwata wamu usoko katamba kusa mashimbu hanga ahengwole Yisoneko ni Mikanda yetu. Nawa muchipwa chipema kwivwa yiyulo hanji manyonga ja asoko akwo. Iwuluka ngwe Yehova ketele kuli Apalahama hanga apanjike mukwo-pwo. (Uputukilo 21:9-12) Makulwana amu yikungulwila no katamba kusa mashimbu hanga ahengwole yisoneko. Nyi jimwe sango jaha mujisolola ngwo katamba kwalumuna yiyulo yize akwachile, kanda evwa woma hanji sonyi ngwo maahona vumbi kuli akwo. Makulwana waze akwete umbovu ni kulikehesa katamba kwalumuna manyonga ni yiyulo yo nyi muchilita. Nyi malinga chocho, yetweswe mutukaula yilweza yo. Chino muchihasa kukwasa chikungulwila hanga chipwe ni sambukila hamwe ni kulinunga.—Yilinga 6:1-4.

MANUNUNA YIYULO YIZE WAKWACHILE

17. Yika muyihasa kutukwasa mba tukwate yiyulo yipema?

17 Yiyulo yimwe muyihasa kupwa yilemu kuhiana yikwo. Chakutalilaho, kusakula nyi mumbata hanji mutu yoze mumbata chili chiyulo chilemu. Chiyulo chikwo chili muze muputuka mulimo wa shimbu lieswe. Muze kanda tukwata yiyulo yino yilemu, twatamba kunyonga hakutwala ku chikuma chacho ni kulemba kuli Yehova hanga atukwase. Chino muchihasa kumbata shimbu, alioze nyi mutuzanga kukwata chiyulo cha mana, twatamba kufuliela muli Yehova, kupanjika malongeso jenyi ni kukaula usongwelo wenyi. (Yishima 1:5) Yehova kakutwaha chiyulo chipema kupalikila mu Liji lienyi. Kashika chili chilemu kuli yetu kuhengwola Liji lienyi ni kulemba hanga twite ukwso wenyi. Aye mahasa kutwaha mana hanga tukwate yiyulo yize muyilita ni upale wenyi. Shimbu kanda tukwata chiyulo chilemu, twatamba kulihula ngwetu: ‘Chiyulo chino, shina muchisolola ngwo nakuzanga Yehova? Kutala muchineha chiseke ni sambukila hali asoko jami? Nawa shina muchisolola ngwo ngukwete uhumikizo ni umbovu?’

18. Mumu liaka Yehova anatushimbwila hanga tukwate yiyulo yetwene?

18 Yehova keshi kutushinjila hanga tumuzange ni kumuwayila. Alioze, hanatwehe utuswilo wa kusakula yize mutuzanga. Aye kakuvumbika chiteli ni ulite wetu wakusakula nyi mutumuwayila nyi, ka. (Yoshua 24:15; Chilumbununyi 5:4) Alioze kakutushimbwila hanga tumanunune yiyulo yize twakwachile kulita ni Liji lienyi. Nyi mutufuliela mu usongwelo wa Yehova ni kukaula shimbi jize akutwaha, mutuhasa kukwata yiyulo ya mana. Nawa mutusolola ngwetu twakujikiza ha yuma yeswe yize twakulinga.—Tiangu 1:5-8; 4:8.

[Yihula ya Longeso]