Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

Tufulielenu Muli Mwata Wetu—Kristu

Tufulielenu Muli Mwata Wetu—Kristu

“Mwata wenu umuwika, mwe Kristu.”MATEU 23:10.

MIASO: 16, 14

1, 2. Mulimo uka unene uze Yoshua apwile nawo muze te Mose hafwa?

YEHOVA kalwezele Yoshua ngwenyi: “Kavumbi kami Mose hafwa. Kashika katuka uzauke yono Yordau, ni yena ni wano atu eswe, nukanjile mu chifuchi chize ngunahana kuli A-Izalele.” (Yoshua 1:1, 2) Yuma yalumukine chinji ku mwono wa Yoshua yoze te halingila Mose miaka 40.

2 Mose yasongwela A-Izalele ha miaka yinji, alioze haliapwila Yoshua te mwe mapwa kasongo wa A-Izalele. Kashika, kakanyingikine nyi atu te mamutayiza ngwe kasongo wo. (Shimbi Yamuchiali 34:8, 10-12) Ha kuhanjikila hali Yoshua 1:1, 2, umwe mukanda uze wakulumbununa Mbimbiliya, unambe ngwo mashimbu akalu nawa a ponde ku limwe vungu, chipwe ku shakulu hanji musono, kali muze umwe tetekeli masalakana mukwo.

3, 4. Kuchi Zambi awahishile chinji Yoshua hakujikijila hali iye, nawa chihula chika mutulihula?

3 Yoshua kapwile ni chitela cha kuzakalala ku mbunge. Alioze yajikijila chinji hali Yehova ni kukaula usongwelo wenyi. (Yoshua 1:9-11) Zambi yawahisa chinji Yoshua hakujikijila hali iye, chocho yazachisa umwe mungelo hanga asongwele Yoshua ni A-Izalele. Mungelo wacho kota mwe avuluka ngwo Liji, Mwana mutangu wa Zambi.—Kutuhuka 23:20-23; Yoano 1:1.

4 Yehova yakwasa vungu lia Izalele atayize usongwelo wa Yoshua, tetekeli wo mwaha. Ni musono nawa, kuli yuma yinji yinalumuka. Mutuhasa kulihula ngwetu, ‘Muze ululikiso wa Zambi unanungu ni kutatuka, shina twatamba kujikijila hali Tetekeli yetu Yesu nyi?’ (Tanga Mateu 23:10.) Mba tukumbulule chihula chino, tutalenu chitangu chize Yehova apwile ni kusongwela atu jenyi ku shakulu muze yuma yapwile ni kwalumwoka.

KUSONGWELA ATU JA ZAMBI NDO MU CHIFUCHI CHA CHILAKENYO

5. Yuma yika yalipwila yize Yoshua alitakanyine nayo hakamwihi ni Yeriku? (Tala chizulie ha uputukilo.)

5 Muze A-Izalele azaukile Yordau, Yoshua yalitakana ni yimwe yuma yalipwila. Muze ahetele hakamwihi ni mbonge ya Yeriku, yalitakana ni umwe lunga wapwile ni katana. Yoshua yahula lunga wacho ngwenyi: “Ena uli ha sali lia yetu nyi uli ha sali lia akwa kole jetu?” Yoshua yakomoka muze lunga wacho ambile ngwenyi, kapwile “kapitau ka tujita twa Yehova,” mungelo yoze wazangile chinji kukwasa atu ja Zambi. (Tanga Yoshua 5:13-15.) Chipwe ngwe yisoneko yimwe yinambe ngwo, Yehova mwe wahanjikile ni Yoshua, alioze chinasoloka ngwe iye kazachishile umwe mungelo hanga ahanjike nenyi ngwe chize te akulinga ha mashimbu akwo.—Kutuhuka 3:2-4; Yoshua 4:1, 15; 5:2, 9; Yilinga 7:38; A-Ngalashia 3:19.

6-8. (a) Mumu liaka usongwelo wa mungelo wasolokele ngwe kuwalitele? (b) Kuchi tunanyingika ngwetu usongwelo wenyi wapwile wa mana nawa kauhanyine ha shimbu lialita? (Tala nawa maliji mushi lia lifwo.)

6 Mungelo yalweza Yoshua yize te atamba kulinga mba akumbe Yeriku. Chitangu, usongwelo umwe uze amuhele wapwile ngwe kuwalitele. Chakutalilaho, mungelo yalweza Yoshua hanga atwale maswalale eswe ku mukanda. Chino chinalumbunuka ngwo ayo te kechi kuhasa kwasa jita ha amwe matangwa. Shina wano kapwile lume mashimbu alita akutwala malunga jacho ku mukanda?—Uputukilo 34:24, 25; Yoshua 5:2, 8.

7 Hanji ni maswalale yalihula ngwo, ‘Kuchi mutuhasa kukalila asoko jetu nyi akwa-kole malukukila chilombo chetu?’ Alioze yikulingiwa yimwe yuma yalipwila! Shimbu alukukile A-Izalele, malunga aku Yeriku yaevwila woma. Twakutanga ngwo: “Chihunda cha Yeriku te hachiyika muchima ni haze mumu hali A-Izalele. Niumwe watuhukile, niumwe wanjilile.” (Yoshua 6:1) Kota hakwivwa sango jacho, A-Izalele yaputuka kujikijila chinji ha usongwelo wa Zambi!

8 Mungelo yalweza Yoshua ngwenyi A-Izalele katambile kulukukila Yeriku. Alioze yaalweza akajinguluke mbonge yacho kamuwika ha tangwa ha matangwa sambano, mba ha tangwa liamuchishimbiali akajinguluke yisuho shimbiali. Maswalale kota kanyongene ngwo, ‘Achi ngwetu kukisa wika mashimbu ni tachi jetu!’ Alioze Kasongo yoze Yehova atumine te kananyingika kanawa yize apwile ni kulinga! Kukaula usongwelo wenyi chatakamishine ufulielo wa Izalele, kashika, kakatambile kulukukila nawa maswalale aku Yeriku.—Yoshua 6:2-5; A-Hepreu 11:30. * (Tala maliji mushi lia lifwo.)

9. Mumu liaka twatamba kukaula usongwelo weswe akutwaha mu ululikiso wa Zambi? Hana chilweza.

9 Yika mutulilongesa ha sango jino? Ha mashimbu amwe ululikiso wa Yehova wakulinga yimwe yuma yaha, hanji kutuchi kuhasa kunyingika mumu liaka yuma yacho yakulingiwa. Chakutalilaho, hanji te kutwanyingikine upeme wakuzachisa computador, tablet ni telefone ha kulinga longeso lia wika, mu munda hanji ha kukunguluka. Alioze haliapwila hitwamona upeme wakuzachisa yuma yacho. Muze mutumona upeme wa yuma yacho, ufulielo wetu muukola chinji nawa mutulinunga ni mandumbu jetu.

KUCHI KRISTU ANAKASONGWELA AKWA-KRISTU ATANGU?

10. Iya yoze unakalulieka kuliwana cha chizavu cha tusongo mu Yerusaleme ha chikuma cha ungalami?

10 Muze te hi kwapalika miaka 13 kukatuka haze Koneliu mukwa-mavungu yoze te chilima apwile mukwa-Kristu, amwe akwa-Kristu A-Yunda nihindu te kakwamba ngwo hita mutu katamba kumutwala ku mukanda. (Yilinga 15:1, 2) Mandumbu mu Andiakia kapwile ni kulihamika ha chikuma chacho. Kashika, makulwana alitesele hanga Paulu aye ku Yerusaleme ni kuhula chizavu cha tusongo ha chikuma chacho. Iya kevwe waluliekele wenyi wacho? Paulu yalumbununa ngwenyi: “Nakandukile nikulita ni usolwelo.” Ewa, Kristu mwe waluliekele yuma hanga chikuma chacho akachilulieke kuli akwa-chizavu cha tusongo.—A-Ngalashia 2:1-3.

Kristu kapwile Kasongo wa mu chikungulwila chitangu cha akwa-Kristu (Tala maparagrafu 10, 11)

11. (a) Yika A-Yunda akwa-Kristu nihindu te akunyonga ha chikuma cha kutwala atu ku mukanda? (b) Kuchi Paulu asolwele ngwenyi kanakwase makulwana mu Yerusaleme? (Tala nawa maliji ali mushi lia lifwo.)

11 Kristu mwe wasongwelele chizavu cha tusongo hanga alumbunune ngwo kuchishi ni ulemu kutwala ku mukanda akwa-Kristu waze te hi A-Yunda ko. (Yilinga 15:19, 20) Alioze, nihindu hanyima lia miaka yinji, A-Yunda anji akwa-Kristu yanunga ni kutwala ana jo ku mukanda. Chocho makulwana mu Yerusaleme yevwa ngwo, mandumbu kanambe ngwo Paulu keshi ni kuvumbika Shimbi ya Mose. Hachino, ayo yalweza Paulu alinge chimwe chize te muchisolola ngwo kakuvumbika Shimbi jacho. * (Tala maliji mushi lia lifwo.) (Yilinga 21:20-26) Yamulweza aye ni malunga awana ku tembele hanga mandumbu amone ngwo neye kakuvumbika Shimbi. Paulu te mahasa kwamba ngwenyi: ‘Chiyulo chacho kuchalitele! Mumu liaka natamba kulinga chocho? A-Yunda akwa-Kristu waze te keshi ni ulumbunwiso ha chikuma cha kutwala atu ku mukanda e te akuneha mbwanja yacho.’ Alioze, Paulu kamwene ngwenyi makulwana te kanazange hanga akwa-Kristu eswe alinunge ni kukaula usongwelo umuwika, chocho yachilinga ni kulikehesa cheswe. Hanji mutuhasa kulihula mumu liaka Yesu echele hanga chikuma cha kutwala atu ku mukanda chinunge ha mashimbu anji, chipwe ngwe Shimbi ya Mose te hiyinahu muze Yesu afwile.—A-Kolosu 2:13, 14.

12. Mumu liaka Kristu apalikishile mashimbu anji mba ahwise chikuma cha kutwala atu ku mukanda?

12 Kukaula usongwelo waha muchihasa kumbata mashimbu anji. A-Yunda akwa-Kristu amwe kafupiwile mashimbu mba atayize ngwo keshi nawa mu Shimbi ya Mose. (Yoano 16:12) Te hejilila kunyonga ngwo kupwa ngalami che chakunehena mutu usendo walipwila ni Zambi. (Uputukilo 17:9-12) Eka nawa te kakwivwa woma ngwo kumaahungumiona kuli A-Yunda nyi mahona kupwa ngalami. (A-Ngalashia 6:12) Alioze hakupalika cha mashimbu, Kristu yahana usongwelo ukwo mu mikanda yize yakatukile kuli Paulu.—A-Roma 2:28, 29; A-Ngalashia 3:23-25.

KRISTU NIHINDU MACHISONGWELA CHIKUNGULWILA CHENYI

13. Yika muyihasa kutukwasa mba tukaule usongwelo wa Kristu musono?

13 Kristu nihindu machisongwela chikungulwila cha akwa-Kristu musono. Kashika, nyi ululikiso muwalumuna yimwe yuma yize kuyatulumbunukine kanawa, tunyongenu ha chize Kristu apwile ni kusongwela atu ja Zambi ku shakulu. Chipwe ha matangwa ja Yoshua hanji ha mashimbu ja apostolo, nihindu Kristu mwe te wakuhana usongwelo wa mana hanga afunge atu ja Zambi, kutakamisa ufulielo wo ni kwaakwasa hanga alinunge.—A-Hepreu 13:8.

Usongwelo uze akutwaha musono kuli ndungo wamwenemwene, wakanyama unasolola pundu ngwo Yesu kakutuzanga

14-16. Kuchi usongwelo wa “ndungo wamwenemwene, wa kukanyama” unasolola ngwo Kristu kanazange kutukwasa hanga tujame ku ufulielo?

14 Musono, “ndungo wamwenemwene, wa kukanyama” kakutwaha usongwelo uze tunafupiwa ha mashimbu alita. (Mateu 24:45) Usongwelo wacho wakusolola ngwo Yesu katuzanga chinji. Marc, yoze ukwete ana awana, yamba ngwenyi: “Satana kanazange kuzeyesa yikungulwila ha kupinjisa asoko. Kashika, utakamiso tunatambula wa kupwa ni uwayilo wa mu usoko hita poso, unasolola kanawa chiteli chize akwete miata amu usoko, chakufumba usoko wo!”

15 Nyi twanyonga hachize Kristu anatusongwela, mutuhasa kumona pundu ngwetu kanazange hanga tujame ku ufulielo. Chakutalilaho, umwe mukulwana yoze avuluka ngwo Patrick yamba ngwenyi: “Kuuputukilo, amwe te keshi kuzanga kuliwanyina mu yizavu yikehe-yikehe ni kulikungulula ha kuya mu munda ku songo lia poso.” Alioze iye yamba ngwenyi, kwalumuka chino chinasolola ngwo Yesu kakuzanga hita mutu mu chikungulwila. Chakutalilaho, mandumbu amwe waze te akwivwa sonyi ja kuya chinji mu munda haliapwila kanazange chinji mulimo wacho. Chino chakukolesa ufulielo wo.

16 Kristu nawa kakutukwasa hanga tununge ni kulihulikila ku mulimo ulemu chinji wa kwambujola sango lia Wanangana, uze analingi hashi heswe musono. (Tanga Marku 13:10.) André, umwe mukulwana mwaha mu chikungulwila, kakusa tachi hanga akaule usongwelo weswe waha uze wakukatuka mu ululikiso wa Yehova. Iye yamba ngwenyi: “Kutepulula cha atu ku Mbetele chinatwiwulula ulemu wa mashimbu waze tuli, ni chize twatamba kulihulikila mu mulimo wa kwambujola.”

KUCHI MUTUHASA KUKWASA USONGWELO WA KRISTU?

17, 18. Mumu liaka twatamba kulihulikila ha yiwape yize twakuyuka mumu lia kukaula yuma yaha yize yinalumuka?

17 Usongwelo akutwaha Yesu Kristu, Mwanangana yoze unatuyulu, muutukwasa haliapwila ni kulutwe lia matangwa. Eseka kulihulikila ha yiwape yize wayukile mumu lia kukaula yuma yaha yize alumuna. Mu uwayilo wenu wa mu usoko, munuhasa kushimutwina chize kwalumuna cha yuma ku kukunguluka ni mulimo wa kwambujola yakwashile chinji usoko wenu.

Shina unakwasa asoko je ni atu akwo nawa hanga akaule kwalumwoka cha ululikiso wa Yehova? (Tala maparagrafu 17, 18)

18 Nyi twewuluka ngwetu kukaula usongwelo wa mu ululikiso wa Yehova chakuneha yiwape yinji, muchipwa chashi kukaula usongwelo wacho ni kupwa ni chiseke. Chakutalilaho, tunafungu mbongo mumu kutushi kutuhwisa nawa mikanda yinji ngwe chize te twakuyituhwisa. Nawa tunahase kukwasa atu anji evwe sango lipema, mumu tunazachisa tecnologia. Shina muhasa kuzachisa mikanda ni yinema yize yili ha site? Ayi yili jila yimwe yakukwashilamo Kristu, yoze unazange hanga tuzachise ni mana mbongo ja mu ululikiso wetu.

19. Mumu liaka twatamba kukaula usongwelo wa Kristu?

19 Nyi mutukaula usongwelo wa Kristu, mutukwasa mandumbu jetu hanga ajame mu ufulielo ni kupwa alinunga. André yamba hali mandumbu waze atepulwile ha ma Mbetele a hashi heswe ngwenyi: “Nakufuliela ni kuvumbika chinji mandumbu waze apwile ma Mbetelita ha kukaula ni mbunge yeswe usongwelo wa mu ululikiso. O kanakaula temba lia Yehova ha kuwahilila ni hita mulimo uze anahe.”

TUFULIELENU HALI KASONGO KETU NI KUMUJIKIJILA

20, 21. (a) Mumu liaka twatamba kufuliela muli Kristu, Kasongo ketu? (b) Chihula chika mutushimutwina ha mutwe uze muusulaho?

20 Kwasala hakehe, Kasongo ketu, Yesu Kristu, ‘makumba’ ni kulinga “yuma yakukolesa mwongo.” (Usolwelo 6:2; Samu 45:4) Alioze chipwe haliapwila iye kanatululieka hanga tukapwe ni mwono upema mu chifuchi chaha ni kulinga milimo mu chifuchi chacho, muze mutukalongesa waze makahindwisa ni kwakwasa kupwisa hashi heswe paraisu.

21 Nyi mutufuliela Kasongo kanda Mwanangana wetu mu yuma yeswe, matusongwela ku chifuchi chaha. (Tanga Samu 46:1-3.) Ni musono, chakupwa chikalu nyi alumuna yimwe yuma chipi-chipi muze muyilingiwa susumuku. Muze yino muyilingiwa, kuchi mutuhasa kulihumikiza ni kupwa ni ufulielo ukolo kuli Yehova? Mutukashimutwina chikuma chino ha mutwe uze muusulaho.

^ kax. 8 Akwa-kuvumbwojola yuma yikulu kawanyine mu yikulu ya Yeriku amwe manona a mbuto waze atu achile, alioze yahona kujilia. Sango jacho jinalite ni ja mu Mbimbiliya jize jakwamba ngwo A-Izalele kalukukilile Yeriku ha shimbu likehe wika, chocho A-Izalele yahona kulia manona a mbuto ja mu Yeriku. Wano kapwile mashimbu apema kuli A-Izalele kukumba chifuchi chacho, mumu kapwile kangonde ka kucha.—Yoshua 5:10-12.

^ kax. 11 Tala mushete “Paulu Yalikehesa Hakupalika mu Yeseko” (Paulo enfrentou uma prova com humildade) mu Kaposhi wa Kutalila wa 15 Março 2003, lifwo 24.