Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

MUTWE WAKULILONGESA 7

Chize Muhasa Kuyuka ha Kutanga Mbimbiliya

Chize Muhasa Kuyuka ha Kutanga Mbimbiliya

“Ngwe kuchi unatange?”—LUKA 10:26.

MWASO 97 Mwono Wajama ha Liji lia Zambi

CHIKUMA CHILEMU a

1. Yika yinasolola ngwo Yesu kapwile ni kulemesa chinji Yisoneko?

 ACHINYONGA chize te muyuka ha kwivwa Yesu malongesa. Iye kanji-kanji te kakutongola Yisoneko yisandu yize apwile ni kupachikila mu mutwe. Kashika, nyi mututala ha maliji jenyi atangu muze hamupapachisa ni ha maliji jenyi a kasula shimbu te kanda achifwa, Yesu katongwele Yisoneko. b (Shimbi 8:3; Samu 31:5; Luka 4:4; 23:46) Chikwo nawa, ha miaka yitatu ni ndambu mu mulimo wenyi wa kwambujola, Yesu kanji-kanji te kakutanga ni kutongola Yisoneko ha mbunga.—Mateu 5:17, 18, 21, 22, 27, 28; Luka 4:16-20.

Ku mwono wenyi weswe, Yesu kasolwele ngwenyi kakuzanga Yisoneko ni kwecha hanga yikwate ha yitanga yenyi (Tala paragrafu 2)

2. Yika yakwashile Yesu kunyingika kanawa Yisoneko? (Tala chizulie ha chifukilo.)

2 Shimbu te kanda aputuka mulimo wenyi wa kwambujola hano hashi, Yesu katangile ni kwivwa Liji lia Zambi ha yisuho yinji. Kwamba pundu, iye kapwile ni kwivwa Maria ni Yosefwe matongola Yisoneko muze anashimutwina ku zuwo. c (Shimbi 6:6, 7) Chikwo nawa, mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu hita Sambata, Yesu kapwile ni kuya mu sunangonga hamwe ni asoko jenyi. (Luka 4:16) Mu sunangonga, iye kapwile ni kupanjika kanawa muze anatange Yisoneko. Kulutwe, neye yanyingika haze mahasa kuwana sango jimwe mu Yisoneko Yisandu. Hachino, Yesu kakanyingikine wika Yisoneko, alioze kayizangile nawa chinji ni kuyecha hanga yisongwele mwono wenyi. Chakutalilaho, shina unewuluka yize alingile muze te ali ni miaka 12? Alongeshi waze te anyingika kanawa Shimbi ja Mose, kakomokene “ha malinjekela ni makumbululo jenyi.”—Luka 2:46, 47, 52.

3. Yika mutulilongesa ha mutwe uno?

3 Ni yetu nawa nyi twatanga Liji lia Zambi mashimbu eswe, mutulinyingika kanawa ni kulizanga. Mba kuchi mutuhasa kuyuka chinji ha yize tunatange mu Mbimbiliya? Mutuhasa kuyuka ha kulilongesa yuma yize Yesu ambile hali alongeshi a shimbi, A-Fwariseu ni A-Saduseu atu waze te anyingika Shimbi. Mangana wano kapwile ni kutanga Shimbi ya Zambi mashimbu eswe, alioze te keshi kukaula yize akutanga. Yesu katongwele yuma yitatu yize malunga wano atambile kulinga mba ayuke chinji ha yize te akutanga. Yuma yize Yesu ambile hali atu jacho muyihasa kutukwasa (1) kunyingika yize tunatange (2) kuwana yikuma yilemu, ni (3) kwecha Liji lia Zambi hanga lialumune yitanga yetu.

TANGA NI NYONGA LIA KUNYINGIKA YIZE UNATANGE

4. Yika Luka 10:25-29 unatulongesa hakutwala ku kutanga Liji lia Zambi?

4 Tunazange kunyingika kanawa ulumbunwiso wa yize tunatange mu Mbimbiliya. Nyi ka, kutuchi kuyuka chinji ha yize tunatange. Chakutalilaho, tutalenu yize Yesu ahanjikile ni lunga yoze te wanyingika “Shimbi.” (Tanga Luka 10:25-29.) Muze lunga wacho ahulile yize te atamba kulinga mba azuke mwono wa mutolo, Yesu yamuhula ngwenyi: “Chika chinasonewa mu shimbi? Ngwe kuchi unatange?” Lunga wacho kahashile kuhana kumbululo lialita ha kutongola wika yisoneko yize yakwamba ngwo, ukazange Zambi ni mwenyembo we. (Levi 19:18; Shimbi 6:5) Alioze, tutalenu yize ahulile hanyima: “Mba mwenyembo wami iya?” Chihula chino chasolwele pundu ngwo, lunga wacho te kanyingikine ulumbunwiso wa yize akutanga. Kashika, kakanyingikine chize te makaula yisoneko yacho ku mwono wenyi.

Kunyingika kanawa yize tunatange chili utotombo uze mutuhasa kululieka

5. Kuchi kulemba ni kutanga chakuhona kuzomboka muyitukwasa kunyingika yize tunatange?

5 Mba tuhase kunyingika kanawa Liji lia Zambi ndo tupwe ni chako cha kulitanga. Tutalenu yuma yize muyihasa kutukwasa kuchilinga. Twatamba kulemba shimbu kanda tuputuka kutanga. Tunafupiwa ukwaso wa Yehova mba tunyingike yize tunatange mu Mbimbiliya, kashika eta spiritu yisandu hanga yikukwase kulihulikila ha yize unatange. Hanyima, tanga chakuhona kuzomboka. Chino muchikukwasa kunyingika kanawa yize unatange. Hanji muzanga kutanga ni liji mwilu chipwe kukaula maliji akukopa a Mbimbiliya. Nyi mupanjika maliji a kukopa ni kwatanga mu Mbimbiliya ye, chino muchikukwasa kunyingika ni kwiwuluka yuma yize wakutanga mu Liji lia Zambi. (Yoshu. 1:8) Muze muhwisa kutanga, lemba nawa hanga usakwilile Yehova ha chawana chino chipema ni kumwita akukwase kukaula yize watanga.

Kuchi kusoneka yimwe muze unatange muchikukwasa kunyingika ni kwiwuluka yize unatange? (Tala paragrafu 6)

6. Mumu liaka kulihula ni kusoneka yikuma yimwe muchikukwasa muze unatange? (Tala nawa chizulie.)

6 Tala nawa yikuma yaali yize muyikukwasa kunyingika yize unatange mu Mbimbiliya. Lihule hakutwala ku yize unatange. Muze unatange umwe lusango mu Mbimbiliya, lihule ngwe: ‘Aya anahangikila chinji ha lusango yono? Iya unahanjika? Ni iya anahanjika, nawa mumu liaka? Ku chihela chika ali, nawa ha shimbu lika yino yinalingiwa? Yihula yino muyikukwasa kunyingika yize unatange ni kuwana yikuma yilemu. Chikwo nawa, soneka yikuma yimwe muze unatange. Nyi wasoneka yize unatange, munyonga chinji ha yuma yacho ni kuyinyingika kanawa. Kusoneka muchikukwasa nawa hanga uhone kuvulama yize watanga. Ha yuma yize musoneka, muhahasa kupwa yihula, yize wawana muze unahengwola, yikuma yilemu, chize mukaula yize watanga, hanji kusoneka wika chize wevwa ha lusango wacho. Kulinga chino, muchikukwasa kumona Liji lia Zambi ngwe yena alisonekenene.

7. Chitanga chika tunafupiwa muze tunatange Mbimbiliya, nawa mumu liaka? (Mateu 24:15)

7 Yesu kahanjikile ha chimwe chitanga chilemu chize twatamba kupwa nacho ni tunazange kunyingika yize tunatange mu Liji lia Zambi. Chitanga chocho chili malinjekela. (Tanga Mateu 24:15.) Malinjekela yika? Kali utotombo wa kumona kulita chize chili ha nyonga limwe ni likwo, ni chize nyonga liacho linalise ni likwo ni kuhasa kumona yuma yize yahengama. Yesu kambile nawa ngwenyi, tunafupiwa malinjekela mba tumone yuma yize yinamanununa uprofeto wa mu Mbimbiliya.

8. Kuchi mutuhasa kutanga ni malinjekela?

8 Yehova kakuhana malinjekela kuli tuvumbi twenyi. Kashika, lemba kuli iye hanga akukwase kupwa ni chitanga chino. (Yishi. 2:6) Alioze ni yena watamba kulinga chihanda che. Mu mutapu uka? Ha kutanga kanawa ni kutesa yize unatange nyi yinalite ni yize unanyingika. Chuma muchikukwasa chili kuhengwola mikanda yetu. Chakutalilaho, muhasa kuzachisa Guia de Pesquisa para Testemunhas de Jeová. Yikwata yino muyikukwasa kuwana ulumbunwiso wa lusango yoze unatange mu Mbimbiliya ni chize muhasa kumukaula ku mwono we. (Hepre. 5:14) Nyi mutanga Mbimbiliya ni malinjekela, muyinyingika kanawa.

TANGA NI NYONGA LIA KUNYINGIKA YIKUMA YILEMU

9. Umwenemwene uka ulemu uze A-Saduseu te keshi kukaula?

9 A-Saduseu kanyingikine kanawa mikanda yitangu yitano ya Hepreu, alioze te keshi kutayiza umwenemwene ulemu uze wapwile mu mikanda yacho. Chakutalilaho, talenu chize Yesu akumbulwile A-Saduseu muze amuhulile hakutwala ku uhindukilo. Yaakumbulula ngwenyi: “Kunwatangile mu mukanda wa Mose, nyi? Mu chihanda cha kutwala ku chiputa, ngwe chize Zambi ahanjikile kuli iye ngwenyi, Yami Zambi ya Apalahama, ni Zambi ya Izake, ni Zambi ya Yakomba?” (Marku 12:18, 26) Chipwe ngwe A-Saduseu te hanatange maliji jacho ha yisuho yinji, nihindu chihula cha Yesu chasolwele pundu ngwo, o te keshi kukaula umwe umwenemwene ulemu wa mu Yisoneko—longeso lia uhindukilo.—Marku 12:27; Luka 20:38. d

10. Muze tunatange Mbimbiliya ha yuma yika twatamba kulihulikila?

10 Yika twalilongesa? Twalilongesa ngwetu, muze tunatange Mbimbiliya, twatamba kulihulikila ha malongeso eswe waze ali mu versu hanji lusango yoze tunatange. Kutwatambile wika kusulila ha malongeso a helu-helu, alioze twatamba nawa kunyingika umwenemwene ni shimbi ja jondoka jize jinahengama ha lusango wacho.

11. Kulita ni 2 Timoteu 3:16, 17, kuchi muhasa kuwana yikuma yilemu muze unatange Mbimbiliya?

11 Kuchi muhasa kuwana yikuma yilemu muze unatange Mbimbiliya? Tala yize 2 Timoteu 3:16, 17 unambe. (Tanga.) Versu jino jinambe ngwo, “Yisoneko yeswe. . . kuyafumbuka” ha (1) kulongesa, (2) kukumika, (3) kululamisa, ni (4) kufumba. Yikuma yino yiwana yinakwate nawa ha mikanda yikwo ya mu Mbimbiliya yize kuushi kutanga chinji. Hengwola kanawa umwe lusango mu Mbimbiliya hanga umone yize lusango wacho anakulongesa hali Yehova, upale wenyi ni ha shimbi jenyi. Fupa kunyingika chize lusango wacho anakukumika. Mu mutapu uka? Versu yimwe ya mu Mbimbiliya muyihasa kukukwasa kuwana yitanga hanji ndako jipi jize watamba kwehuka ni kukukwasa kununga ni kushishika kuli Yehova. Fupa kunyingika nawa chize muzachisa lusango wacho hanga ululamise limwe nyonga lipi lize hanji wevwanga mu munda. Chikwo nawa, muze unatange Mbimbiliya, fupa yikuma yize muyihasa kukufumba hanga ululamise manyonga je alite ni a Yehova. Nyi wakaula yuma yino yiwana, muhasa kuwana yikuma yilemu muze unatange Mbimbiliya.

ECHA KUTANGA HANGA CHALUMUNE YITANGA YE

12. Mumu liaka Yesu ahulile A-Fwariseu ngwenyi, “Kunwatangile?”

12 Yesu kahulile nawa ngwenyi “Kunwatangile?” hanga asolole ngwo, A-Fwariseu kapwile ni nyonga lipi hakutwala ku Yisoneko. (Mateu 12:1-7) e Ha shimbu liacho, A-Fwariseu kalamikijine tumbaji twa Yesu ngwo keshi kufunga Sambata. Chocho, Yesu yatongola yilweza yaali ya Yisoneko ni maliji a yimwe versu ha mukanda wa Hozeia hanga asolole ngwo, A-Fwariseu te kanyingikine ulumbunwiso wa shimbi ya Sambata, nawa te keshi kusolola keke. Ayo kapwile ni kutanga Liji lia Zambi, alioze te keshi kwecha hanga lialumune yitanga yo. Mumu liaka? Mumu kapwile ni kutanga Yisoneko ni nyonga lipi hamwe ni kulizata. Yino ye yapwile ni kwakwika mba ahone kunyingika yize anatange.—Mateu 23:23; Yoa. 5:39, 40.

13. Nyonga lika twatamba kupwa nalio muze tunatange Mbimbiliya, nawa mumu liaka?

13 Maliji a Yesu kanatulongesa ngwetu, twatamba kutanga Mbimbiliya ni nyonga lialita. Mba tuhone kupwa ngwe A-Fwariseu, twatamba kulikehesa ni kuzanga kulilongesa. Ngwe chize Mbimbiliya yakwamba, twatamba kutambula “ni vumbi liji lia Zambi.” (Tia. 1:21) Nyi twachilinga, mutwecha Liji lia Zambi hanga litande miji mu mbunge yetu. Nyi mutulikehesa ni kwecha kuhanjika yuma yipi, malongeso waze twakuwana mu Mbimbiliya hakutwala ku keke ni zango malumuna yitanga yetu.

Kuchi mutuhasa kunyingika nyi tuneche Liji lia Zambi hanga lialumune yitanga yetu? (Tala paragrafu 14) f

14. Yika muyihasa kutukwasa mba tunyingike nyi tuneche Mbimbiliya hanga yalumune yitanga yetu? (Tala nawa yizulie.)

14 Mutapu uze twakutwama ni akwetu wakusoloka nyi twakwecha Liji lia Zambi hanga lialumune yitanga yetu. A-Fwariseu kakechele Liji lia Zambi hanga liaakwate ku mbunge, kashika te ‘akuhisa waze keshi chitela.’ (Mateu 12:7) Chizechene nawa, mutapu uze twakumona akwetu ni chize twakutwama no, wakusolola ngwo tuneche Liji lia Zambi hanga lialumune yitanga yetu. Chakutalilaho, shina tukwete chako cha kuhanjika ha yitanga yipema ya mandumbu jetu nyi twakuhanjika wika ha upi wo? Shina twakusolola keke ni kukonekena akwetu nyi twakuhanjika yuma yipi hali ayo ni kwatulikila toto? Makumbululo a yihula yino masolola nyi chamwenemwene yize twakutanga yinalumuna manyonga, utu ni yitanga yetu.—1 Timo. 4:12, 15; Hepre. 4:12.

KUTANGA CHAKUTUNEHENA UWAHILILO

15. Kuchi Yesu apwile ni kwivwa ha Liji lia Zambi?

15 Yesu te kakuzanga chinji Liji lia Zambi. Ha Samu 40:8 tunawaneho uprofeto uze unahanjika ha manyonga ja Yesu, ngwo: “Ngunawahilila kulinga upale we, Zambi yami. Ewa, shimbi je jinasonewa muchima lia mbunge yami.” Yesu kapwile ni kulingila Yehova ni uwahililo, mumu te kakuzanga shimbi jenyi. Chizechene nawa, nyi mututanga Liji lia Zambi ni kulizanga mutupwa ni uwahililo.—Samu 1:1-3.

16. Yika mulinga mba uyuke chinji muze unatange Mbimbiliya? (Tala mushete, “ Maliji a Yesu Mahasa Kukukwasa Kunyingika Yize Unatange.”)

16 Mba tuyuke chinji muze tunatange Mbimbiliya, muchilita kukaula chilweza cha Yesu. Mutunyingika kanawa yize Mbimbiliya yakulongesa ha kulemba, kuyitanga chakuhona kuzomba, kuhula yimwe yihula ni kusoneka yimwe muze tunatange. Mutuhasa kutanga Mbimbiliya ni malinjekela ha kuhengwola mu mikanda yetu. Mutuhasa kululieka uhashi wetu wa kutanga Mbimbiliya ha kutanga yisoneko yize kutushi kutanga chinji, ni kufupa yikuma yilemu yize yahengama mu yisoneko yacho. Chikwo nawa, mutuhasa kwecha Liji lia Zambi hanga lialumune yitanga yetu ha kupwa ni nyonga lialita muze tunatange umwe lusango. Nyi mutukaula yikuma yino, mutuyuka chinji muze mututanga Mbimbiliya ni kukundama kuli Yehova.—Samu 119:17, 18; Tia. 4:8.

MWASO 95 Mwalwa Unayi Lume ni Kutemuka

a Yetu eswe waze twakuwayila Yehova, twakusa tachi hanga tutange Mbimbiliya hita tangwa. Atu anji no kakutanga Mbimbiliya; alioze kanyingikine kanawa ulumbunwiso wa yize akutanga. Chino chalingiwile nawa kuli amwe atu ha matangwa ja Yesu. Kuhengwola yize Yesu ambile kuli atu jacho waze te akutanga Liji lia Zambi, muchitukwasa tumone yize twatamba kulinga mba tuyuke chinji muze tunatange Mbimbiliya.

b Chinasoloka ngwe ha shimbu lia upapachiso wenyi muze hamuwayisa ni spiritu yisandu, Yesu yewuluka mashimbu waze apwile mu malilu muze te kanda eza hano hashi.—Mateu 3:16.

c Maria kanyingikine kanawa Yisoneko, tunachinyingika mumu mwene kayitongwele. (Luka 1:46-55) Muchihasa kupwa ngwe Yosefwe ni Maria kakapwile ni mbongo jinji ja kulanda copia jo ene ja Yisoneko. Kashika, mba ewuluke sango ja mu Liji lia Zambi, o kota te kakupanjika kanawa muze analitange mu sunangonga.

d Tala chikuma, “Achegue-se a Deus‘Ele é O Deus . . . de Vivos’ ha Kaposhi wa Kutalila wa 1 Fevereiro, 2013.

e Tala nawa Mateu 19:4-6, haze Yesu ahulile A-Fwariseu ha chisuho chikwo ngwenyi: “Kunwatangile?” Ayo te hanatange ha yitangiwa, alioze kakanyingikine yize yitangiwa yakulongesa ha chize Zambi akumona ulo.

f ULUMBUNWISO WA CHIZULIE: Ha kukunguluka mu Zuwo lia Wanangana, umwe ndumbu yoze unakalakala ku yisaji kanalingi tupalia anji. Chipwe chocho, hanyima lia kukunguluka, mandumbu kanamuchichimieka mumu lia tachi jize akusa chakuhona kulihulikila ha tupalia waze alinga.