1. Yika yalingiwile kuli umwe mukweze muze evwile jimwe pande ha kukunguluka cha mambonge ha mwaka 1935?

UMWE ndumbu kamupapachishile ha mwaka 1926 muze te ali ni miaka 18. Yisemi jenyi te Alongi a Mbimbiliya, jina lize apwile ni kuvuluka Yela ja Yehova ha mashimbu jacho. Ayo kapwile ni ana awana, a malunga aali ni a mapwo aali, chocho yaalongesa kuwayila Yehova Zambi ni kwimbulula Yesu Kristu. Chizechene ngwe Alongi akwo a Mbimbiliya, mukweze wacho yaputuka kulia mbolo ni kunwa vinyu ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu. Alioze, mwono wenyi walumukine muze evwile pande jize japwile ni mutwe unambe ngwo: “Mbunga Yinene.” Pande jacho kajihanjikile ha mwaka 1935 kuli ndumbu Rutherford, ha kukunguluka cha mambonge ku Estados Unidos. Yika Alongi a Mbimbiliya alilongesele ha kukunguluka chacho?

2. Umwenemwene uka ulemu uze ndumbu Rutherford asolwele ha pande jenyi?

² Mu pande jenyi, Ndumbu Rutherford yasolola waze te malinga chihanda cha “mbunga yinene” yize anatongola mu Usolwelo 7:9. Alongi a Mbimbiliya kapwile ni kunyonga ngwo, mbunga yinene yili chizavu cha atu waze maya mu malilu, alioze kashishikile chinji. Ndumbu Rutherford yazachisa Mbimbiliya hanga alumbunune ngwenyi, mbunga yinene kakayitongwele yiye mu malilu, alioze ayo kali mapanga akwo * a  Kristu waze makalamwina ha “luyinda munene” ni kutwama hano hashi ku miaka yeswe. (Uso. 7:14) Yesu kalakenyene ngwenyi: “Mapanga akwo nguli no, waze hi a ku limba lino ko. Waze nawa, changutamba kuaneha. Kumakevwa liji liami; o kumakapwa chendo chimuwika, kafunga umuwika.” (Yoa. 10:16) Mapanga akwo kali Yela ja Yehova ashishika waze ali ni kutalatala chakutwama mu paraisu hano hashi. (Mateu 25:31-33, 46) Tutalenu chize ulumbunwiso wacho walumwine mwono wa atu anji ni wa ndumbu yoze hitwatongola, wapwile ni miaka 18.—Samu 97:11; Yishi. 4:18.

3-4. Ha kukunguluka cha mambonge cha mwaka 1935, yika atu anji anyingikine hakutwala ku kutalatala cho, nawa mumu liaka?

³ Mashimbu alemu ha kukunguluka cha mambonge, kahetele muze mukwa-kuhanjika pande ahulile mbunga ngwenyi: “Shina eswe waze ali ni kutalatala cha mwono wa mutolo hano hashi mahasa kumana?” Umwe ndumbu wapwile ha kukunguluka chacho yamba ngwenyi, atu 20,000 waze apwileho yamana. Chocho, ndumbu Rutherford yamba ngwenyi: “Talenu, mbunga yinene!” Hachino, mandumbu eswe waze apwileho yaputuka kuwahilila. Mandumbu eswe waze amanyine yanyingika ngwo, kumana keshi ni kutalatala cha kuya mu malilu, nawa keshi akuwayisa ni spiritu yisandu ya Zambi. Tangwa liahachileko lia kukunguluka cha mambonge, yapapachisa atu 840, anji a kuli ayo kapwile a ku mapanga akwo.

⁴ Kukatuka ha tangwa liacho, mukweze yoze hitwatongola, yalitwamina kulia mbolo ni kunwa vinyu ha Chiwanyino cha Mwene cha Ufuku. Ni kulikehesa cheswe, umwe ndumbu yalumbununa chize evwile ngwenyi: “Chize ha mwaka 1935, yingulitwamina kulia mbolo ni kunwa vinyu ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu, mumu te hinanyingika ngwami, chakapwile ni kutalatala cha kuya mu malilu, alioze napwile ni kutalatala cha kutwama hano hashi ni kukwasa kupwisaho paraisu.” (Roma 8:16, 17; 2 Kori. 1:21, 22) Chize haze, mbunga yinene yinoko chinji, nawa yakukalakala hamuwika ni masalila * akuwayisa ni spiritu yisandu.

5. Kuchi Yehova akumona mandumbu waze haneche kulia mbolo ni kunwa vinyu ha Chiwanyino cha Mwene?

⁵ Kuchi Yehova akumona mandumbu waze echele kulia mbolo ni kunwa vinyu ha Chiwanyino cha Mwene cha Ufuku hanyima lia mwaka 1935? Nawa yika mutwamba, nyi umwe ndumbu kakulia mbolo ni kunwa vinyu ha Chiwanyino cha Mwene cha Ufuku, mba manyingika ngwenyi, kumana keshi wakuwayisa? (1 Kori. 11:28) Amwe kakulia mbolo ni kunwa vinyu ha Chiwanyino cha Mwene, mumu keshi ni shindakenyo hakutwala ku kutalatala cho. Alioze, nyi matayiza ngwo kalimbenja, nawa manunga ni kulingila Yehova ni ushishiko, kwamba pundu maalula mukachi ka mapanga akwo. Chipwe ngwe kechi kulia nawa mbolo ni kunwa vinyu ha Chiwanyino cha Yesu, nihindu kakusolola usakwililo wo ha yize Yehova ni Yesu anaalingila.

6. Yika Yesu atumine angelo kulinga?

⁶ Luyinda munene kanakundama, kashika chili chilemu kuhengwola lusango wa akwa-Kristu akuwayisa ni mbunga yinene yoze uli mu Usolwelo kapitulu 7. Yesu katumine angelo hanga anunge ni kukwata fuji jiwana ja unongeso. Ayo manunga ni kukwata  fuji jacho ndo muze akwa-Kristu akuwayisa maasa chijikilo, chekwamba, kupwa ni utayizo wa Yehova. (Uso. 7:1-4) Ngwe chiwape cha ushishiko wo, akwa-Kristu akuwayisa makayula hamwe ni Yesu mu malilu. (Uso. 20:6) Yehova, Yesu ni angelo makawahilila chinji ha kumona akwa-Kristu akuwayisa 144.000 matambula chiwape cho mu malilu.

7. Kulita ni Usolwelo 7:9, 10, aya waze Yoano amwene, nawa yika apwile ni kulinga? (Tala chizulie ha chifukilo.)

⁷ Muze hamona akwa-Kristu 144.000 waze makapwa mianangana ni asasendote, Yoano yamona nawa “mbunga yinene” yize yinatuhuka mu Armagedone. Kulisa ni chizavu chitangu, chizavu chino chili chinene chinji, atu jamo kechi kuhasa kwalula. (Tanga Usolwelo 7:9, 10.) Ayo kanazale “mahina a ungunu atoma,” waze analumbunuka ngwo, “keshi chipeka” ku yuma ya hano hashi, kakununga ni kushishika kuli Zambi ni kuli Kristu. (Tia. 1:27) Ayo kanakololoka ni liji linene ngwo, kaalamwina mumu lia yize aalingilile kuli Yehova ni Yesu, Mwana-panga wa Zambi. Chikwo nawa, ayo kanakwate mitango ya mingaji, yize yinalumbunuka ngwo, kakutayiza ni uwahililo weswe ngwo, Yesu kali Mwanangana yoze Yehova atongwele.—Tesa ni Yoano 12:12, 13.

8. Yika Usolwelo 7:11, 12, unasolola hakutwala ku usoko wa Yehova uze uli mu malilu?

⁸ Tanga Usolwelo 7:11, 12. Yika yalingiwileko muze waze ali mu malilu amwene mbunga yinene? Yoano yamona eswe mu malilu kanawahilila ni kuwayila Zambi ha kumona mbunga yinene. Usoko wa Yehova mu malilu muukawahilila chinji ha kumona kumanunuka cha usolwelo wacho, muze mbunga yinene muyikapalika ni mwono mu luyinda munene.

9. Kulita ni Usolwelo 7:13-15, yika mbunga yinene yinalingi musono?

⁹ Tanga Usolwelo 7:13-15. Yoano kasonekene ngwenyi, mbunga yinene ya atu “hanakoso mahina jo ja ungunu, hanaatomesa mu manyinga ja mwe Mwana-panga.” Chino chinalumbunuka ngwo, atu jacho kali ni mbunge yitoma, nawa Yehova kanawahilila no. (Iza. 1:18) Ayo hanalihane kuli Zambi ni kwapapachisa, kakufuliela chinji mu chitapo cha ukuule wa Yesu, nawa kali ni usepa upema ni Yehova. (Yoa. 3:36; 1 Petu. 3:21) Kashika, ayo kali ni uhashi wa kumana kulutwe lia ngunja ya Zambi ni kumulingila mulimo usandu “mwalwa ni ufuku” mu tembele yenyi hano hashi. Musono, ayo kakulihana chinji mu mulimo wa kwambujola Wanangana ni kutayisa tumbaji, nawa kakuusa ha chihela chitangu ku mwono wo.—Mateu 6:33; 24:14; 28:19, 20.

10. Mbunga yinene yili ni shindakenyo yika, nawa chilakenyo chika chize anashimbwila kumona umanunuko wacho?

¹⁰ Mbunga yinene yize yinatuhuka mu luyinda munene yinanyingika ngwo, Zambi manunga ni kwafunga, mumu “yoze watwama ha ngunja mazazulula mbalaka yenyi hali ayo.” Mapanga akwo, makamona umanunuko wa chilakenyo chize akushimbwila chinji, chinambe ngwo: ‘[Zambi] iye makakusumuna masoji eswe ku meso jo. Kufwa kuchichi kapwako nawa; kukuchi kapwa nawa kunenganyana, chipwe miteto, chipwe yikola, ka.’—Uso. 21:3, 4.

11-12. (a) Ngwe chize Usolwelo 7:16, 17 unasolola, yiwape yika anashimbwila mbunga yinene? (b) Yika mapanga akwo mahasa kulinga ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu, nawa mumu liaka?

¹¹ Tanga Usolwelo 7:16, 17. Musono, tuvumbi amwe a Yehova kakufwa zala, mumu keshi ni mbongo hanji mumu lia jita. Akwo, kakwasa mu mazuwo a ususu mumu lia ufulielo wo. Alioze, mbunga yinene ya atu kanawahilila chinji mumu kananyingika ngwo, hanyima lia luyinda munene, ayo makapwa ni kulia chinji cha kumusunya ni cha ku spiritu.  Muze Yehova makanongesa chifuchi chino cha Satana, mbunga yinene kuyichi kapalika mu “chivukuminya” cha ufatulo uze Yehova makasolola hali atu ja Satana. Hanyima lia luyinda munene, Yesu makasongwela atu waze makalamwina ku “mafuji a meya a mwono.” Kashika, mbunga yinene yili ni kutalatala chipema chinji, chakutwama ku miaka yeswe ni mwono wa mutolo!—Yoa. 11:26.

¹² Mapanga akwo kali ni kutalatala chipema, kashika akusakwilila Yehova ni Yesu! Chipwe ngwe Yehova kakaasakwile hanga akaye mu malilu, nihindu iye kakwazanga ngwe chize akuzanga akwa-Kristu akuwayisa. Akwa-Kristu akuwayisa ni mapanga akwo, eswe kakuhalisa Zambi ni Kristu. Jila yimwe yize akuchilingila, yili kupwa ha Chiwanyino cha Mwene cha Ufuku.

13-14. Mumu liaka akwa-Kristu akuwayisa ni mapanga akwo atamba kupwa ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu?

¹³ Ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu ha kupwa atu anji, alioze akehe wika e akulia mbolo ni kunwa vinyu. Mu yikungulwila yinji, kumushi mandumbu waze akulia mbolo ni kunwa vinyu ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu. Chino chinasolola ngwo, anji a kuli waze akupwa ha Chiwanyino chacho, kali ni kutalatala cha kutwama hano hashi. Mba mumu liaka akupwa ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu? Chuma chize chakwatwalaho, chili chizechene chakutwala atu amwe ha chiwanyino cha umbachiso wa umwe sepa. Ayo kakuchilinga, mumu kanazange kusolola zango lio hali waze alimbata. Chizechene nawa, mapanga akwo kakuya ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu, mumu kakuzanga kusolola zango lio ni kukwasa Kristu hamwe ni akwa-Kristu akuwayisa. Nawa mapanga akwo kakupwaho hanga asakwilile ha chitapo cha ukuule wa Yesu, chize chinaakwase kuzuka mwono wa mutolo hano hashi.

¹⁴ Chikuma chikwo chize chakutwala mapanga akwo mba apwe ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu, chili kwononokena shimbi ya Yesu. Muze aputukile kulinga chiwanyino chitangu, Yesu yalweza apostolo jenyi ashishika ngwenyi: “Lingenu chino nikungwiwuluka.” (1 Kori. 11:23-26) Kashika, ha  mashimbu eswe waze akwa-Kristu akuwayisa mapwa hano hashi, mapanga akwo manunga ni kupwa ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu. Chikwo nawa, mapanga akwo kakusanyika atu akwo hanga no apwe ha Chiwanyino cha Mwene.

15. Yika mutuhasa kulinga mba tuhalise Zambi ni Kristu ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu?

¹⁵ Ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu, tukwete uhashi wa kuhalisa Yehova ni Kristu ha kwimba mwaso ni kulemba. Pande ja mwaka uno, jili ni mutwe unambe ngwo: “Sakwilila ha Yize Zambi ni Kristu Hanakulingila!” Pande jacho mujitukwasa kwokesa usakwililo wetu hali Yehova ni Kristu. Kashika, muze makapalikisa mbolo ni vinyu ha chiwanyino chacho, muyikatwiwulula ngwo yinalumbunuka, mujimba ni manyinga a Yesu. Mutwiwuluka nawa ngwetu, Yehova katumine Mwanenyi hanga atufwile mba tupwe ni uhashi wa kuzuka mwono wa mutolo. (Mateu 20:28) Atu eswe waze akuzanga Yehova ni Mwanenyi, kakuzanga kupwa ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu.

16. Yika yinasolola ngwo, akwa-Kristu akuwayisa ni mapanga akwo keshi ni kalisa?

¹⁶ Kuli Yehova, akwa-Kristu akuwayisa ni mapanga akwo, eswe kali alemu nawa kakwazanga. Chitapo cha ukuule wa Yesu chinatale hali ayo eswe. Tunachinyingika mumu ndando yize alanjile nayo akwa-Kristu akuwayisa, yizeyene ye alanjile nayo mapanga akwo. Kulisa cho chili wika ha kutalatala chize ali nacho. Ayo eswe katamba kununga ni kushishika kuli Zambi ni kuli Kristu. (Samu 31:23) Twiwulukenu nawa ngwetu, spiritu ya Zambi muyihasa kukalakala hali yetweswe mu jila yimuwika. Chino chinalumbunuka ngwo, Yehova kakuhana spiritu yenyi kuli hita ndumbu kulita ni yize anafupiwa.

17. Yika akwa-Kristu akuwayisa anashimbwila?

¹⁷ Akwa-Kristu akuwayisa keshi kusemuka ni kutalatala cha kuya mu malilu. Zambi mwe wakwaha kutalatala chacho. Ayo kakunyonga ha kutalatala cho, kulemba ha kutalatala chacho, nawa kanazange chinji kutambula chiwape cho cha kuya mu malilu. Ayo kanyingikine chize mujimba wo muukapwa mu malilu. (Fwili. 3:20, 21; 1 Yoa. 3:2) Chipwe chocho, ayo kanazange chinji kunyingika Yehova, Yesu, angelo ni akwa-Kristu akwo akuwayisa. Nawa kanazange kupwa ha yihela yo mu Wanangana wa mu malilu.

18. Yika mapanga akwo anashimbwila?

¹⁸ Mapanga akwo kakulemesa kutalatala cho chakutwama hano hashi ku miaka ya mutolo. (Chilu. 3:11) Kanashimbwila tangwa lize makakwasa kupwisa hashi heswe paraisu. Nawa kanashimbwila chinji tangwa lize makatunga  mazuwo, kutumba minda ni kulela ana jo ni mijimba yingunu. (Iza. 65:21-23) Kanazange nawa kunyingika yihela yinji hano hashi, ngwe milundu, misenge, tulunga-lwiji ni kulilongesa hakutwala ku yitangiwa yinji ya Yehova. Chikwo nawa, kakuwahilila chinji ha kunyingika ngwo, usepa wo ni Yehova muukanunga ni kukola matangwa eswe.

19. Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu chakutwaha uhashi uka, nawa ha mwaka uno muchikalingiwa ha tangwa lika?

¹⁹ Yehova kakuhana kuli hita kavumbi kenyi kutalatala chipema cha kulutwe lia matangwa. (Jere. 29:11) Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu, chakutwaha uhashi wa kuhalisa Zambi ni Kristu ha yize atulingilile hanga tupwe ni kutalatala cha mwono wa mutolo. Kwamba pundu, Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu, chili chilemu chinji kuli akwa-Kristu amwenemwene. Chiwanyino chacho, muchikalingiwa ha kunjila cha tangwa, Liaposo 27 ya Março, 2021. Ha mwaka uno, kuze atu ali ni utuswilo, anji makahasa kupwa ha chiwanyino chino chilemu. Amwe makachilinga chipwe ngwe kali mu ukanjiso. Akwo makachilingila mu mazuwo a ususu. Yehova, Yesu, angelo ni akwa-Kristu akuwayisa waze hanayi mu malilu kanashimbwila hanga yetweswe tukapwe ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu!