1. Mumu liaka twatamba kulilulieka hakutwala ku yihungumiona?

HA UFUKU uze te mashiha Mwene yetu Yesu, iye yamba ngwenyi waze eswe mazanga kupwa tumbaji twenyi kumakaevwila kole. (Yoa. 17:14) Kukatuka ha shimbu liacho ndo musono, akwa-Kristu ashishika kakwahungumiona kuli atu waze keshi kuzanga uwayilo wamwenemwene. (2 Timo. 3:12) Amu songo lia hano hashi linakundama, tunanyingika ngwetu, akwa-kole jetu matuhungumiona chinji.—Mateu 24:9.

2-3. (a) Yika twatamba kunyingika hakutwala ku woma? (b) Yika mutulilongesa ha mutwe uno?

² Kuchi mutuhasa kulilulieka haliapwila mba tukakumbe yihungumiona? Kutwafupiwile kunyonga ha yuma yeswe yipi yize muyikalingiwa ku mwono wetu. Nyi twachilinga, mutuhasa kuputuka kwivwa woma ni kulihulumba. Nyi mutunyonga ha yuma yeswe yipi yize muyikalingiwa kuli yetu, woma muhasa kutulingisa tweche kuwayila Yehova shimbu kanda tupalika mu yuma yacho. (Yishi. 12:25; 17:22) Woma uli uta unene uze ‘mukwa kole yetu Ndiapu’ akuzachisa hanga alimike ni yetu. (1 Petu. 5:8, 9) Kuchi mutuhasa kulilulieka haliapwila mba tukakumbe yihungumiona?

³ Ha mutwe uno, mutulilongesaho yize mutuhasa kulinga hanga tukolese usepa wetu ni Yehova nawa mumu liaka twatamba kuchilinga haliapwila. Mutulilongesa nawa yize mutuhasa kulinga hanga tukolese hamu lietu. Hi kusongo mutushimutwina yize mutuhasa kulinga muze akwetu matuvwila kole.

4. Kulita ni A-Hepreu 13:5, 6, shindakenyo yika twatamba kupwa nayo, nawa mumu liaka?

⁴ Pwako ni shindakenyo ngwo Yehova kakukuzanga nawa ngwo  iye kechi kakwehuka. (Tanga A-Hepreu 13:5, 6.) Ha miaka yinji kunyima, Kaposhi wa Kutalila yamba ngwenyi: “Mutu yoze unanyingika Zambi kanawa kakufuliela muli iye chipi-chipi ha mashimbu a yihungumiona.” Uno uli umwenemwene! Mba tukumbe kanawa yihungumiona, twatamba kuzanga Yehova ni kumujikijila ni mbunge yeswe, ni kuhona kuyambashana ha zango lienyi hali yetu.—Mateu 22:36-38; Tia. 5:11.

5. Yika muyikukwasa mba unyingike ngwo Yehova kakukuzanga?

⁵ Tanga Mbimbiliya hita tangwa ni nyonga lia kukundama kuli Yehova. (Tia. 4:8) Muze unatange, lihulikile ha yitanga ya zango lia Yehova. Muze unatange hakutwala ku yize akuhanjika ni yize akulinga, fupa kunyingika chize iye akukuzanga. (Kutuhu. 34:6) Amwe muchihasa kwapwila chikalu kutayiza ngwo Zambi kakwazanga, mumu niumwe kanda achaasolwela kama zango. Nyi che wakwivwa, hita tangwa eseka kulinga katalilo wa chize Yehova akukusolwela keke ni upeme. (Samu 78:38, 39; Roma 8:32) Muze munyonga ha yize yakulingiwa ku mwono we ni kupukuna ha yize watanga mu Liji lia Zambi, muhasa kulinga katalilo wa yuma yinji yize Yehova akukulingila. Nyi musakwilila Yehova ha yize yeswe akukulingila, usepa we ni iye muukola chinji.—Samu 116:1, 2.

6. Kulita ni Samu 94:17-19, kuchi kulemba ni mbunge yeswe muchihasa kukukwasa?

⁶ Lemba mashimbu eswe. Achinyonga umwe kanuke yoze uli mu kondo lia tato wa zango. Kanuke wacho, malivwa kanawa chakuhona woma ni kulweza tato yuma yipema ni yipi yize yalingiwanga kuli iye ha tangwa liacho. Yena muhasa kupwa ni usepa wacho ni Yehova, nyi mukundama kuli iye ha kulemba ni mbunge yeswe hita tangwa. (Tanga Samu 94:17-19.) Muze mulemba kuli Yehova, “zukula mbunge ye ngwe meya,” nawa lweza Tatenu wa zango hakutwala ku yuma yeswe yize yakukuvwisa woma ni kuzakalala. (Lungu. 2:19) Yika muyukako? Muopwa ni yize Mbimbiliya yakuvuluka ngwo, “sambukila ya Zambi, yize yakuhiana kunyonga cheswe.” (Fwili. 4:6, 7) Nyi walemba chocho, mukundama kuli Yehova.—Roma 8:38, 39.

7. Mumu liaka watamba kupwa ni shindakenyo ngwo yilakenyo ya Zambi hakutwala ku Wanangana wenyi muyikamanunuka?

⁷ Pwako ni shindakenyo ngwo yilakenyo ya Wanangana wa Zambi muyikamanunuka. (Kwa. 23:19) Nyi kuushi kufuliela pundu ngwo yilakenyo ya Zambi muyikamanunuka, muchipwa chashi Satana ni atu jenyi kukuvwisa woma. (Yishi. 24:10; Hepre. 2:15) Kuchi muhasa kukolesa ufulielo we ku Wanangana wa Zambi haliapwila? Sako mashimbu hanga ulilongese yilakenyo ya Zambi hakutwala ku Wanangana wenyi ni kunyingika mumu liaka muhasa kupwa ni shindakenyo ngwo muyikamanunuka. Kuchi chino muchikukwasa? Tutalenu chilweza cha ndumbu Stanley Jones, yoze asele mu zuwo lia ususu ha miaka shimbiali mumu  lia ufulielo wenyi. * Yika yamukwashile mba anunge ni kushishika? Mwene yamba ngwenyi: “Ufulielo wami wakolele mumu lia kunyingika Wanangana wa Zambi ni yize muukalinga, nawa te kuchishi kuyambashana hachino. Chocho, niumwe te keshi kuhasa kungulingisa ngwehuke Yehova.” Nyi muopwa ni ufulielo ukolo ha yilakenyo ya Zambi, mukundama kuli iye nawa kuuchi kwecha woma hanga ukukwike kumuwayila.—Yishi. 3:25, 26.

8. Nyonga lietu hakutwala ku kukunguluka yika mulisolola? Lumbununa.

⁸ Pwako ni kuya ku kukunguluka mashimbu eswe. Kukunguluka muchikukwasa kukundama kuli Yehova. Nyonga lize tukwete hakutwala ku kukunguluka mulitukwasa tunyingike nyi mutukahasa kukumba yihungumiona kulutwe lia matangwa nyi ka. (Hepre. 10:24, 25) Mumu liaka twamba chocho? Mumu nyi twecha yuma yikehe-yikehe yitukwike kuya ku kukunguluka haliapwila, shina kulutwe mutukahasa kukunguluka ni mandumbu jetu nyi chino muchisa mwono wetu mu ponde? Chikwo nawa, nyi twapwa ni chako cha kuya ku kukunguluka, kutuchi kecha kuyako muze akwa-kole makanjisa kukunguluka chetu. Wano e mashimbu waze twatamba kuzanga chinji kukunguluka chetu. Nyi twakuzanga kuya ku kukunguluka, kukushi nichimwe, chipwe yihungumiona, hanji ukanjiso wa manguvulu, muyitukinda tweche kwononokena Zambi hanga twononokene atu.—Yili. 5:29.

9. Mumu liaka kufungila yisoneko mu mbunge yili jila yipema ya kuliluliekelamo hakutwala ku yihungumiona?

⁹ Fungila mu mbunge yisoneko yize wa kuzanga chinji. (Mateu 13:52) Chipwe ngwe kuushi kwiwuluka yuma ni kawashi, alioze Yehova mahasa kuzachisa spiritu yenyi yisandu hanga yikukwase kwiwuluka yisoneko. (Yoa. 14:26) Umwe ndumbu yoze asele mu zuwo lia ususu mu Alemanha nawa mu chipatulo cha ukawenyi yamba ngwenyi: “Ngunakawahilila, mumu te hingunafungu yisoneko yinji mu mbunge yami! Chipwe ngwe napwile mwa ukawami, nihindu nazachishile mashimbu jacho hanga ngupukune ha yikuma yinji ya Mbimbiliya.” Yisoneko yacho yakwashile ndumbwetu hanga akundame kuli Yehova ni kunyongonona ni ushishiko weswe.

10. Mumu liaka twatamba kufungila miaso ya Wanangana mu mbunge yetu?

¹⁰ Fungila mu mbunge nawa emba miaso yize yakuhalisa Yehova. Muze apwile mu zuwo lia ususu mu Fwilipu, Paulu ni Saila yemba miaso  ya kuhalisa nayo Yehova yize afungile mu mbunge. (Yili. 16:25) Chizechene nawa, tutalenu yize yatakamishine mandumbu jetu amu União Soviética waze asele mu zuwo lia ususu ku Sibéria. Pangi Mariya Fedun yamba ngwenyi: “Te twakwimba miaso yeswe yize te twanyingika, ya mu mukanda wetu wa miaso.” Iye yamba ngwenyi, miaso yacho yaatakamishine ni kwakwasa hanga akundame kuli Yehova. Shina wakuwana utakamiso muze unembi miaso ya Wanangana yize wakuzanga? Ni chocho, fungila miaso yacho mu mbunge ye haliapwila.—Tala mushete, “ Ngwehe Hamu.”

11-12. (a) Kulita ni 1 Samuele 17:37, 45-47, mumu liaka Ndawichi apwile ni hamu? (b) Longeso lika lilemu lize twawana ha chilweza cha Ndawichi?

¹¹ Watamba kupwa ni hamu, mba ukumbe yihungumiona. Nyi wamona ngwe unahono hamu, yika muhasa kulinga? Nyingika ngwe hamu liamwenemwene kuliatalile ha utohwe, tachi ni uhashi we. Tutalenu ha chilweza cha mukweze Ndawichi muze alimikine ni Ngoliate. Kutesa Ndawichi ni chindululu Ngoliate, Ndawichi te mukehe, keshi tachi jinji nawa kakapwile ni yikwata ya jita. Chipwe mwe katana kakapwile nenyi. Alioze kapwile ni hamu linji. Chocho, ni hamu lieswe yaya ni kwasa jita ni chindululu Ngoliate.

¹² Mumu liaka Ndawichi apwile ni hamu lipwahaha? Mumu kapwile ni kufuliela ngwenyi Yehova kali hamwe nenyi. (Tanga 1 Samuele 17:37, 45-47.) Ndawichi kakalihulikilile ha utohwe wa Ngoliate ha kulitesa ni mwene. Alioze, yalihulikila ha chize te Ngoliate ali mukehe ha kumutesa ni Yehova. Yika twalilongesa ha chilweza chino? Twalilongesa ngwetu, mba tupwe ni hamu twatamba kufuliela ngwetu Yehova kali hamwe ni yetu. Nawa ngwetu, akwa-kole jetu keshi tachi kuhiana Zambi yetu Mukwa-Ndundo-Jeswe. (2 Sango 20:15; Samu 16:8) Kuchi mutuhasa kukolesa hamu lietu haliapwila, shimbu yihungumiona kanda yichiza?

13. Kuchi mutuhasa kukolesa hamu lietu? Lumbununa.

¹³ Mutuhasa kukolesa hamu lietu ha kwambujola sango lipema lia Wanangana wa Zambi. Mumu liaka? Mumu kwambujola chakutulongesa chize mutujikijila muli Yehova ni kukumba woma wa atu. (Yishi. 29:25) Ngwe chize mujimba wetu wa kupwa ni tachi ha kuufumba, ni hamu lietu liakukola muze mutwambujola ku zuwo ni zuwo, ha mbunga, cha susumuku ni mu njiza muze akulingila mingoso. Nyi mutupwa ni hamu lia kwambujola  haliapwila, mutukanunga ni kwambujola chipwe muze mulimo wetu maukanjisa.—1 Tesa. 2:1, 2.

14-15. Malongeso aka mutuhasa kuwana ha chilweza cha pangi, Nancy Yuen ni Valentina Garnovskaya?

¹⁴ Mutuhasa kulilongesa chinji ha yilweza ya mapangi aali ashishika waze asolwele hamu. Pangi Nancy Yuen, chipwe ngwe kapwile wika ni usuhwe wa 1,5 m, alioze te keshi kwivwa woma chamuvwila. * Kakechele kwambujola sango lipema lia Wanangana wa Zambi. Hachino, yamusa mu zuwo lia ususu ha miaka kuhiana 20 mu China. Tupatashi waze te anatale ha mulonga wenyi yamba ngwo, mu chifuchi cheswe cha China iye mwe te “chihulia wahiana!”

¹⁵ Chizechene nawa, pangi Valentina Garnovskaya kamusele mu zuwo lia ususu mu Russia ha yisuho yitatu mu unji wa miaka 21. * Mumu liaka? Mumu kakwachile chiyulo cha kununga ni kwambujola, chocho tupatashi yamuvuluka ngwo “chingalwe.” Yika yakwashile mapangi wano aali ashishika kupwa ni hamu? Ayo kapwile ni shindakenyo ngwo, Yehova te kali hamwe no.

16. Yika muyitukwasa mba tupwe ni hamu liamwenemwene?

¹⁶ Ngwe chize twamona, mba tupwe ni hamu kutwatambile kujikijila ha tachi ni uhashi wetu. Alioze, twatamba kufuliela ngwetu Yehova kali hamwe ni yetu nawa ngwetu, Yehova mwe unatwashila jita. (Shimbi 1:29, 30; Zeka. 4:6) Yino ye muyitukwasa mba tupwe ni hamu liamwenemwene.

17-18. Ngwe chize asolola ha Yoano 15:18-21, utowezo uka Yesu atuhele? Lumbununa.

¹⁷ Twakuwahilila muze akwetu matuvumbika, alioze kutwatambile kunyonga ngwetu, kutushi ulemu nyi atu matwivwila kole. Yesu kambile ngwenyi: “Kunwawaha, yenu, muze atu manuvwila kole, muze malihandununa ni yenu, manuchoka, masaula jina lienu ngwe lipi, ha mukunda wa mwe Mwana Mutu.” (Luka 6:22) Yika Yesu te anambe kwamba?

¹⁸ Yesu te keshi kwamba ngwenyi, akwa-Kristu  mawahilila muze maevwila kole. Alioze, te kanatutoweza hakutwala ku yize te muyilingiwa kuli yetu. Yetu kutushi akwa-hashi. Twakukaula malongeso a Yesu ku mwono wetu ni kwambujola sango jize iye ambulwile. Kashika, akwa-hashi akutuvwila kole. (Tanga Yoano 15:18-21.) Yetu twakuzanga kuvwisa Yehova kuwaha. Kashika, nyi atu matuvwila kole mumu twakuzanga Yehova, yino yinaatale-ene.

19. Kuchi mutuhasa kwimbulula chilweza cha apostolo?

¹⁹ Kuwatambile kwecha nichimwe chize atu mamba hanji malinga hanga chikuvwise sonyi ja kupwa Chela cha Yehova. (Mika 4:5) Nyi ha mashimbu amwe wakwivwa woma wa atu, pukuna ha yize apostolo alingile mu Yerusaleme hanyima lia kufwa cha Yesu. Ayo kanyingikine chize mangana a uwayilo wa A-Yunda te akwaevwila kole. (Yili. 5:17, 18, 27, 28) Chipwe chocho, hita tangwa o yanunga ni kwambujola mu tembele ni kulisolola ha mbunga ngwo te tumbaji twa Yesu. (Yili. 5:42) Ayo kakechele hanga woma waakwike kwambujola. Ni yena nawa, muhasa kukumba woma wa atu nyi mwalweza ngwenyi uli Chela cha Yehova—ku mulimo, ku shikola ni kuze watunga.—Yili. 4:29; Roma 1:16.

20. Mumu liaka apostolo awahililile chipwe ngwe kapwile ni kwevwila kole?

²⁰ Mumu liaka apostolo anakawahilila? O kanyingikine mumu liaka te akwevwila kole, nawa te kakuchimona ngwo chili kuyuka chinene kumona lamba mumu lia kulinga upale wa Yehova. (Luka 6:23; Yili. 5:41) Kulutwe, postolo Petulu yasoneka ngwenyi: “Chipwe kachi munukevwa lamba mumu ha ululi, kunwawaha.” (1 Petu. 2:19-21; 3:14) Muze mutunyingika ngwetu, kanatuvwila kole mumu lia kulinga yize yalita, kutuchi keza kecha kole ya atu hanga yitukwike kuwayila Yehova.

21-22. (a) Yika twatamba kulinga mba tulilulieke hakutwala ku yihungumiona? (b) Yika mutukalilongesa ha mutwe uze muusulaho?

²¹ Kutushi kunyingika shimbu lize mwavu wa yihungumiona muuputuka hanji muze manguvulu makanjisa uwayilo wetu. Alioze, tunanyingika ngwetu, mutuhasa kulilulieka haliapwila ha kukolesa usepa wetu ni Yehova, kupwa ni hamu ni kunyingika chize mutukumba akwa-kole waze akulimika ni yetu. Kulilulieka haliapwila, muchikatukwasa tununge ni kuwayila Yehova kulutwe lia matangwa.

²² Mba, yika mutulinga nyi uwayilo wetu maukanjisa mu chifuchi muze twatwama? Ha mutwe uze muusulaho, mutukashimutwina yimwe yiyulo ya Mbimbiliya yize muyitukwasa tununge ni kuwayila Yehova chipwe muze tuli mu ukanjiso.