MUZE A-Izalele te analilulieka hanga azauke Lwiji Yordau ni kuya mu chifuchi chize Zambi aalakenyene, amwe mapwo yaya ni kwameneka. Mapwo jacho te yilambala, kayileko hanga asanyike malunga a Izalele ku chimwe chiwanyino. A-Izalele amwe kota kamwene ngwe uli uhashi upema chinji. Te mawahilila ha kupwa ni masepa aha, kukina ni kulia no hamuwika. Chipwe ngwe ndako ni mianda ya mapwo wano te kuyishi kulita ni Shimbi yize Zambi ahanyine kuli A-Izalele, amwe malunga A-Izalele kota kanyongene ngwo: ‘Mutuyako wika, yetu tuli yifunfu kukushi kulingiwa nichimwe.’

 Yika yalingiwileko? Mbimbiliya yinambe ngwo: “Atu yaputuka kulinga ukoi hamwe ni ana-mapwo a Moape.” Kwamba pundu, mapwo jacho te kanazange hanga malunga A-Izalele waze ayile no awayile tuzambi a mahuza. Che malunga jacho alingile! Hachino, “utenu wa Yehova yiukasumukina A-Izalele.”—Kwa. 25:1-3.

A-Izalele kehukile Shimbi ya Yehova mu milali yaali: Ayo kafulamanyine kulutwe lia tuponya, ni kulinga utanji. Tununu twa atu yafwa mumu lia kwehuka kwononokena Zambi. (Kutuhu. 20:4, 5, 14; Shimbi 13:6-9) Yika yinakawezela yikola ha upi wacho? Kulita ni shimbu, nyi malunga jacho kakehukile Shimbi ya Zambi, kachi ha mashimbu waze ene tununu twa A-Izalele kazaukile Yordau ni kunjila mu Chifuchi cha Chilakenyo.—Kwa. 25:5, 9.

Hakutwala ku chikuma chino, postolo Paulu yasoneka ngwenyi: “Yino yuma yaawanyine ngwe yilweza. Alioze ayisonekene mukutukanyamisa yetu, masongo ja miaka hanatuhete.” (1 Kori. 10:7-11) Kwamba pundu, Satana kanakawahilila chinji hakumona chize amwe akuli A-Izalele alingile shili yinene ni chize ahonene kunjila mu Chifuchi cha Chilakenyo hamukunda wa shili yacho. Twatamba kwanda longeso linene ha chilweza chino, mumu Satana kanazange hanga ni yetu tuhone kunjila mu chifuchi chaha cha Zambi.

Satana kakutela akwa-Kristu miheto yize ananyingika kanawa, nawa yize yakuzata kuli atu anji. Ngwe chize twamona kuli A-Izalele, iye kazachishile upangala. Chipwe musono, iye kananungu ni kuzachisa upangala, umwe muheto upi chinji. Chuma chipi chize muchihasa kutuholola mu muheto wacho chili yizulie ya sonyi.

Musono, mutu mahasa kutala yizulie ya sonyi ku usweke. Ku mashimbu akunyima, nyi umwe mutu mazanga kutala yizulie ya sonyi, iye te kakuya mu cinema hanga atale yinema yize kuyalitele, hanji kulanda mikanda yize yakusolola yizulie ya sonyi. Atu anji kota te keshi kuzanga kuya ku yihela yacho, mumu te kakwivwa sonyi ngwo atu akwo mahasa kwamona. Alioze musono, mutu mahasa kutala yizulie ya sonyi kweswako ali, ngwe ku mulimo, chipwe mu mashinyi kupalikila ha Internet. Mu yifuchi yinji, malunga ni mapwo mahasa kutalila yizulie ya sonyi mu mazuwo jo.

Hi yino wika ko. Kuli yuma yinji yize yinashiwisa kutala yizulie ya sonyi, yimwe ya ku yuma yacho yili telefone, tablet ni computador. Atu amwe mahasa kutala yizulie ya sonyi ha telefone, tablet hanji computador muze ali mu kalela, kaulu ni muze anayi ni kwendangana hashi.

Chize haze chapwile chashi kutala yizulie ya sonyi ku usweke, chino chinapihisa chinji atu kuhiana ku mashimbu akunyima. Atu anji waze akutala yizulie ya sonyi, kakupihisa malo jo, vumbi ni mbunge yo yitoma. Kuhiana yeswayo, ayo mahasa kupihisa usepa wo ni Zambi. Muhasa kupwa ni shindakenyo ngwe, yizulie ya sonyi yakupihisa atu waze akuyitala. Atu waze akuyitala kanji-kanji kakwivwa yikola ku mbunge. Yikola yino muyihasa kushimbula miaka yinji chakuhona kuhwa.

Twatamba kupwa ni shindakenyo ngwetu, Yehova matufunga ku muheto uno upi wa Satana. Alioze mba Yehova atufunge, twatamba kumwononokena ni mbunge yeswe, chuma chize malunga waze A-Izalele kakahashile kuchilinga. (Kutuhu. 19:5) Twatamba kunyingika ngwetu, Zambi kakuvwila lwaji yizulie ya sonyi. Mumu liaka tunambe chocho?

Nyonga ha chino: Shimbi jize Zambi ahanyine kuli A-Izalele te jalisa chinji ni ja atu akwo aku mashimbu jacho. Ngwe chize chapwa chikalakala cha zuwo, shimbi jacho te jakufunga  A-Izalele ku yitanga ya luchisa ya atu aku mavungu akwo. (Shimbi 4:6-8) Shimbi jino jinasasolola pundu umwenemwene uno ngwo: Yehova kakwivwila lwaji yuma ya utanji.

Yehova yalweza A-Izalelele chino hakutwala kuli akwa-mavungu waze te asulangana no ngwenyi: “Kanda nulinga yize akulinga mu chifuchi cha Kanana kuze ngunanutwala. . . . Chifuchi hachichisa mba hinaalambila uhenge wacho.” Mwono uze A-Kanana te akumbata, wapwile upi kumeso ja Zambi musandu wa Izalele, nawa hamukunda wa luchisa wo chifuchi cheswe yichipwa cha luchisa.—Levi 18:3, 25.

Chipwe ngwe, Yehova kazangamishine A-Kanana, nihindu atu akwo yanunga ni kulinga utanji. Muze te hikwapalika miaka 1,500, Paulu yasoneka hakutwala kuli akwa-mavungu waze te atwama hamwe ni akwa-Kristu ngwenyi: ‘Eno se hanalitwamina kulinga yipema.’ Kashika, “hanalitumbikila ku ujila, mukulinga luchisa mweswe, hamuwika ni chipululu.” (Efwe. 4:17-19) Musono, chizechene ngwe ku mashimbu akunyima atu anji kakulinga yuma ya utanji. Akwa-Kristu amwenemwene katamba kulikolweza chinji hanga ehuke yuma ya hano hashi yize yakusolola upangala.

Yizulie ya sonyi kuyishi kusolola vumbi kuli Zambi. Iye katangile atu mu chifwa chenyi ni kwaha uhashi wa kunyingika chipi ni chipema. Ni zango lieswe, Zambi yatesa chize atu atamba kulisumbakenya. Zambi kazangile kulisumbakenya chipwe wika mukachi ka atu waze alimbata kulita ni shimbi hanga aliviwse kuwaha. (Uputu. 1:26-28; Yishi. 5:18, 19) Mba yika akulinga waze akutuhwisa yinema ya sonyi? Ayo kanahono vumbi shimbi ja Zambi. Kwamba pundu, atu waze akutuhwisa yizulie ya sonyi kakuhona vumbi Yehova. Zambi makapatwila atu waze akulengulula shimbi jenyi ha kutuhwisa yizulie ya sonyi.—Roma 1:24-27.

Yika mba muyikalingiwa kuli atu waze akuzanga kutala yizulie ya sonyi? Atu amwe kakumona yizulie ya sonyi ngwe yiheho yipema. Hachino, ayo kanakwase atu waze keshi kuvumbika shimbi ja Yehova. Hanji muze aputukile kutala yizulie ya sonyi ayo te keshi ni nyonga lino. Alioze Mbimbiliya yinasolola pundu ngwo, waze akuwayila Zambi wamwenemwene, katamba  kwivwila lwaji yizulie ya sonyi. Mbimbiliya yinambe ngwo: “Yenu eswe nwakuzanga Yehova vwilenu lwaji yuma yipi.”—Samu 97:10.

Muchihasa kupwa chikalu kuli waze anazange kwehuka kutala yizulie ya sonyi. Amu tuli yihenge, kota twakupinda chinji hanga twehuke usolo wa kulinga utanji. Chikwo nawa, mumu lia kupwa yihenge, mutuhasa kuputuka kulweza akwetu ngwo hi chipi ko kutala yizulie ya sonyi. (Jere. 17:9) Atu anji waze hanapu akwa-Kristu kahashile kwehuka muheto wacho. Chino muchihasa kukutakamisa unyingike ngwo ni yena muhasa kukumba usolo wa kutala yizulie ya sonyi. Tala chize Liji lia Zambi mulihasa kukukwasa hanga wehuke muheto wa Satana wa yizulie ya sonyi.

Ngwe chize twamona, A-Izalele anji kechele hanga usolo upi woke mu mbunge jo ni kwanehena kufwa. Chipwe musono, chino muchihasa kulingiwa. Tiangu mwanako ya Yesu yasoneka hakutwala ku chikuma chino ngwenyi: “Mutu ni mutu mamweseka, muze mamusongojola. Mba usolo muze hiwakola, muusema shili.” (Tia. 1:14, 15) Nyi usolo upi muwoka mu mbunge ya mutu, mutu wacho mahasa kulinga shili. Kashika, twatamba kwecha kunyonga yuma ya luchisa ni kwecha kuyihanjika.

Nyi muputuka kupwa ni manyonga a usolo upi, watamba kweehuka kawashi-washi. Yesu yamba ngwenyi: “Nyi kachi kwoko lie hanji kulu lie mulikutalingisa, liteteko ulimbile. . . . Nyi kachi liso lie mulikutalingisa, litombongonemo ulimbile.” (Mateu 18:8, 9) Yesu kakambile ngwenyi twatamba kuchiza kwoko, kulu hanji liso lia mujimba wetu. Iye kahanyine chilweza chino hanga atukwase kunyingika chishina cha yize yinatutalingisa ni kuyehuka kawashi-washi. Kuchi mutuhasa kukaula longeso lino hakutwala ku kwehuka yizulie ya sonyi?

Nyi mumona yizulie ya sonyi susumuku, kanda wamba ngwe, ‘Yami nguli chifunfu munguhasa kuyitala kukushi mulonga.’ Hazehene teulula meso je. Jima kawashi-washi TV, telefone, hanji computador. Tala ku yize yalita. Kulinga chino, muchihasa kukukwasa kukumba manyonga api shimbu ayo akukumbe.

Kuchi mutwamba, nyi wechele kutala yizulie ya sonyi, alioze ha mashimbu amwe wa kuyewuluka? Nyingika ngwe, mutu yoze te wakutala yizulie ya sonyi chipwe ngwe hanayeche, nihindu mahasa kununga ni kuyinyonga ha miaka yinji. Chino muchihasa kulingiwa ha shimbu lieswalio. Nyi muchilingiwa, muhasa kupwa ni usolo wa kulinga yuma ya luchisa, ngwe kulipinya-pinya ku mujimba. Hachino, watamba kunyingika ngwe manyonga jacho mahasa kukwijila susumuku nawa lilulieke hanga waakumbe.

Likolweze hanga unyonge ni kulinga yuma yize Zambi akuzanga. Pwako ngwe postolo Paulu yoze ‘wambwezwile mujimba [wenyi] ni kuutwala ku undungo.’ (1 Kori. 9:27) Kanda wecha usolo upi hanga ukutwale ku undungo. Mbimbiliya yinambe ngwo: “Alumukenu ku kupwisa chaha cha kunyonga chenu, hanga nukase chinyingi chize wapwa upale upema ni ungunu wa Zambi ni uze wamupemena.” (Roma 12:2) Iwuluka ngwe: Nyi wanyonga ni kulinga yuma kulita ni upale wa Zambi muchikunehena uwahililo unji kuhiana kukuchisa usolo we upi.

Eseka kupachika mu mbunge jimwe versu ja Mbimbiliya. Kashika, muze manyonga a usolo upi makwijila, nyonga ha yisoneko yacho. Yisoneko ngwe, Samu 119:37; Izaia 52:11; Mateu 5:28; A-Efwesu 5:3; A-Kolosu 3:5, ni 1 A-Tesalonika 4:4-8 muyikukwasa hanga ufunge manyonga je ni kulinga yuma yize Yehova akuzanga ni kwehuka yizulie ya sonyi.

Yika mulinga nyi mumona ngwe ha mashimbu amwe, kuushi kuhasa kwehuka usolo upi hanji yizulie ya sonyi? Ni ushishiko weswe, imbulula chilweza cha Yesu. (1 Petu. 2:21) Muze Yesu te hamupapachisa, Satana yaya hanga amweseke. Yika Yesu alingile? Iye kakumbile. Iye katongwele yisoneko yinji muze te analitunu yeseko ya Satana. Yamba ngwenyi: “Katuka Satana!” hachino Satana yamuhichika. Chizechene ngwe Yesu anungine kulimika ni Ndiapu, ni yena watamba kununga ni kulimika nenyi chakuhona kuhonga. (Mateu 4:1-11) Satana ni hashi henyi hapi, nihindu manunga ni kukweseka hanga upwe ni manyonga a usolo upi, alioze kanda uhonga kulimika no. Muhasa kukumba usolo wa kutala yizulie ya sonyi. Ni ukwaso wa Yehova, yena muhasa kukumba mukwa-kole we.

Nunga ni kulemba kuli Yehova hakumwita hanga akukwase. Paulu yamba ngwenyi: “Kwita chenu akachinyingike kuli Zambi. Mba sambukila ya Zambi, yize yakuhiana kunyonga cheswe, muyikafunga mbunge jenu ni kunyonga chenu muli Kristu Yesu.” (Fwili. 4:6, 7) Sambukila ya Zambi yakukwasa mutu yoze unase tachi hanga ehuke kulinga shili. Nyi wakundama kuli Yehova, neye ‘makakundama kuli yena.’—Tia. 4:8.

Nyi mutukundama kuli Sakatanga wa yuma yeswe, iye matufunga ku miheto yeswe ya Satana. Yesu kambile ngwenyi: “Mwata wa hano hashi [Satana] kaneza. Keshi nichimwe muli yami.” (Yoa. 14:30) Mumu liaka Yesu ambile maliji wano ni shindakenyo yeswe? Tangwa limwe yamba ngwenyi: “Yoze wangutumine hwali hamwe ni yami. Tata kanguhichikile ukawami; mumu nakulinga matangwa eswe yuma yize ya kupemena kuli iye.” (Yoa. 8:29) Chipwe yena, nyi walinga yuma yize Yehova akuzanga, iye kechi kakuhichika ukawe. Hachino, nyi wehuka muheto wa yizulie ya sonyi, Satana makuchina.