Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

MUTWE WAKULILONGESA 23

‘Kanyamenu, Niumwe Kanda Anupwisa Funge’!

‘Kanyamenu, Niumwe Kanda Anupwisa Funge’!

‘Kanyamenu, niumwe kanda anupwisa funge ni mana jenyi a kwonga ni kulembejeka chamokomoko, nikulita ni ndongo ja atu.’—KOLO. 2:8.

MWASO 96 Mukanda wa Zambi—Uli Chawana Chilemu

CHIKUMA CHILEMU *

1. Kulita ni A-Kolosu 2:4, 8, kuchi Satana akufupa kwalumuna manyonga jetu?

SATANA kanazange hanga twehuke Yehova. Mba achilinge, iye kakufupa kwalumuna manyonga jetu hanga tunyonge ngwe chize iye akuzanga. Kakufupa kutupiangula ha kuzachisa yuma yize yakutuvwisa kuwaha hanga tumwononokene.—Tanga A-Kolosu 2:4, 8.

2-3. (a) Mumu liaka twatamba kusa shindakenyo ha utowezo uze uli ha A-Kolosu 2:8? (b) Yika mutushimutwina ha mutwe uno?

2 Shina tuli lume mu ponde ya kutupiangula kuli Satana? Ewa, tuli mu ponde yacho! Tunyingikenu ngwetu, Paulu kakasonekene maliji ali ha A-Kolosu 2:8 kuli atu waze te keshi kufuliela Zambi. Iye kaasonekenene akwa-Kristu akuwayisa ni spiritu yisandu. (Kolo. 1:2, 5) Akwa-Kristu wano, ha mashimbu jacho kapwile mu ponde ya kwapiangula ni yetu nawa tuli mu ponde yacho. (1 Kori. 10:12) Mumu liaka? Mumu Satana hanamunyase hano hashi, nawa kanazange chinji kupiangula tuvumbi ashishika a Zambi. (Uso. 12:9, 12, 17) Chikwo nawa, tuli ha matangwa waze yingulungulu ni akwa-kwonga ‘anapiha kuhiana.’—2 Timo. 3:1, 13.

3 Ha mutwe uno, mutushimutwinaho chize Satana akuzachisa ‘kulembejeka chamokomoko’ hanga apiangule manyonga jetu. Mutumona “unjiliji wenyi” utatu uze akuzachisa. (Efwe. 6:11) Ha mutwe uze muusulaho, mutukashimutwina chize mutuhasa kulitusula ku ndako jipi jize miheto ya Satana hi yinanehe ku manyonga jetu. Chitangu mutunyingika chize Satana apiangwile A-Izalele hanyima lia kunjila mu Chifuchi cha Chilakenyo.

SATANA KESEKELE A-IZALELE HANGA AKOMBELELE MAHAMBA

4-6. Kulita ni Shimbi Yamuchiali 11:10-15, mitapu yika ya kulima yize A-Izalele atambile kwalumuna muze anjilile mu Chifuchi cha Chilakenyo?

4 Ni kukanyama cheswe, Satana yapiangula A-Izalele hanga akombelele mahamba. Mba kuchi achilingile? Iye kanyingikine ngwenyi, A-Izalele te kanafupiwa kulia, chocho yazachisa muheto wacho hanga ayo alinge yize te iye anazange. Muze A-Izalele anjilile mu Chifuchi cha Chilakenyo, ayo kafupiwile kulilongesa mutapu waha wa kuliminamo. Muze apwile mu Engitu, A-Izalele te kakuzachisa meya amu Lwiji Nilu hanga ahinjile mu minda yo. Alioze mu Chifuchi cha Chilakenyo, kumwakapwile lwiji munene yoze te maakwasa kuhinjila meya mu minda, ngwe chize te akulinga mu Engitu. Mu Chifuchi chacho, mbuto te yakukola ni meya avula ni mume. (Tanga Shimbi Yamuchiali 11:10-15; Iza. 18:4, 5) Kashika, A-Izalele kafupiwile kulilongesa mitapu yaha ya kulima nayo. Alioze chino kuchakapwile chashi, mumu anji akuli ayo waze te anyingika kulima minda kafwile mu puya.

Kuchi Satana ahashile kwalumuna manyonga ja njimi A-Izalele? (Tala maparagrafu 4-6) *

5 Yehova kalumbunwine kuli atu jenyi ngwenyi, mwono wo walumukine. Kusulaho, yaatoweza ni maliji waze apwile ngwe katalile ha mulimo wa kulima minda, hakwamba ngwenyi: “Nukanyame, kuchina mbunge jenu mujinwonga, mba munuhambuluka ni kuvumbika tuzambi tweka, ni kutuwayila.” (Shimbi 11:16, 17) Mumu liaka Yehova atowezele atu jenyi hakutwala kuli tuzambi a mahuza, se te kanahanjikila mitapu yaha ya kulima?

6 Yehova kanyingikine ngwenyi, A-Izalele te mafupiwa kulilongesa mitapu yimwe ya kulima nayo minda kuli akwa-mavungu waze te atunga no. Atu jacho kapwile ni utotombo unji wa kulima nawo minda kuhiana A-Izalele. Nawa atu ja Zambi te mahasa kulilongesa kuli ayo, alioze kwapwile yimwe ponde. Njimi jacho A-Kanana, manyonga jo kapwile akupihisa kulu ni uwayilo wa Mbale. Ayo te kakufuliela ngwo, Mbale kapwile mwenya mwilu nawa mwe te wakunokesa vula. Yehova kakazangile hanga ufulielo wacho wa mahuza upiangule atu jenyi. Chipwe chocho, hita shimbu, A-Izalele te kakusakula kuwayila Mbale. (Kwa. 25:3, 5; Kuyu. 2:13; 1 Mia. 18:18) Haliapwila tutalenu miheto yize Satana azachishile mba apiangule A-Izalele.

MIHETO YITATU YIZE SATANA AZACHISHILE MBA APIANGULE A-IZALELE

7. Kuchi ufulielo wa A-Izalele awesekele muze anjilile mu Chifuchi cha Chilakenyo?

7 Muheto utangu uze Satana apiangwile nawo A-Izalele wapwile kuzachisa yuma yize ayo te anafupiwa ku mwono ngwe, kunoka cha vula hanga aulise hashi. Mu Chifuchi cha Chilakenyo, hita mwaka kukatuka kusongo lia Abril ndo Setembro te kumushi kunoka vula munji. Mba A-Izalele anunge ni mwono nawa mbuto yo yikole kanawa, ayo kapwile ni kushimbwila wika vula yoze te wakuputuka mu Outubro. Hachino, Satana yalingisa A-Izalele hanga afuliele ngwo, mba apwe ni mbuto yinji, ayo katamba kukaula yitanga ya enyembo jo waze te keshi kuwayila Yehova. Atu jacho kapwile ni kufuliela ngwo, tuzambi two mahasa kunokesa vula nyi ayo maawayila ha kulinga yimwe mianda. A-Izalele waze te akuhona ufulielo muli Yehova kapwile ni kutayiza ngwo, yino yapwile yimwe jila yakuhwishilamo changa. Kashika te akulinga mianda ya akwa-mavungu hanga ahalise zambi wa mahuza Mbale.

8. Muheto uka wamuchiali uze Satana azachishile? Lumbununa.

8 Satana yazachisa muheto wamuchiali hanga apiangule A-Izalele. Iye kesekele A-Izalele ku yitanga ya upangala. Akwa-mavungu te kakuwayila tuzambi two ha kulinga yuma ya upangala. Uwayilo wacho wa upangala wapwile ni kuchinga yitanga ya ukoi yize malunga ni mapwo te akulingila mu tembele. Atu jacho te keshi kulinga wika utumwa ni mitapu yikwo ya upangala, alioze te kakuyitayiza ngwo yalita. (Shimbi 23:17, 18; 1 Mia. 14:24) Akwa-mavungu kapwile ni kufuliela ngwo, mianda yacho te yakukolweza tuzambi two hanga akwase minda yo yime mbuto yinji. A-Izalele anji yaputuka kulinga mianda yacho ya upangala nawa hamukunda wa chino, ayo yaputuka kuwayila tuzambi a mahuza. Kwamba pundu, A-Izalele kwozele mu muheto kuli Satana.

9. Kulita ni Hozeia 2:16, 17, kuchi Satana apupuchishile manyonga ja A-Izalele hanga avulame Yehova?

9 Satana yazachisa muheto wamuchitatu. Iye yapupuchisa manyonga ja A-Izalele hanga avulame Yehova. Ha matangwa ja profeta Jeremia, Yehova kambile ngwenyi, aprofeta a mahuza kalingishile atu jenyi avulame jina Lienyi “mumu hali Mbale.” (Jere. 23:27) Atu ja Zambi kota kechele kuzachisa jina lia Yehova ni kuputuka kuzachisa jina lia Mbale, lize linalumbunuka “Mwene” hanji “Mwata.” Chitanga chino, te muchipupuchisa A-Izalele hanga ahone kunyingika kalisa hakachi ka Yehova ni Mbale, ni kwatwala hanga achinge mianda ya uwayilo wa Mbale ni uwayilo wa Yehova.—Tanga Hozeia 2:16, 17.

MIHETO YIZE SATANA AKUZACHISA HANGA APIANGULE ATU MUSONO

10. Miheto yika Satana akuzachisa musono?

10 Ni musono, Satana kakuzachisa miheto yoyene. Iye kakutwala atu alihulikile chinji ku yuma yize akufupiwa ku mwono, yitanga ya upangala, ni kwapupuchisa hanga ahone kunyingika Yehova. Chitangu, mutushimutwina chize Satana akutwala atu hanga ahone kunyingika Yehova.

11. Kuchi Satana akupupuchisa atu hanga ahone kunyingika Yehova?

11 Satana kakupupuchisa atu hanga ahone kunyingika Yehova. Muze apostolo a Yesu afwile, amwe waze te akuliamba ngwo akwa-Kristu yaputuka kulongesa yuma ya mahuza. (Yili. 20:29, 30; 2 Tesa. 2:3) Yitanganyanyi jacho, yaputuka kulinga yuma yize te yakutwala atu ahone kunyingika Zambi wamwenemwene. Chakutalilaho, ayo yecha kuzachisa jina lia Zambi mu Mbimbiliya jize te akulumbununa ni kusalakanyisamo yisanyiko ngwe “Mwene.” Kuchiza jina lia Zambi mu Mbimbiliya ni kusalakanyisamo chisanyiko “Mwene,” yichikinda atu kunyingika kalisa watwama hakachi ka Yehova ni “ene” akwo waze atongola mu Yisoneko. (1 Kori. 8:5) Ayo yazachisa chisanyiko chochene “Mwene,” hali Yehova ni hali Yesu, chino yichikinda atu kunyingika ngwo, Yehova ni Yesu kali atu alisa nawa kakwete yiteli yalisa. (Yoa. 17:3) Muvundangenye wacho, yiuneha longeso lia tuzambi atatu—lize kulishi mu Mbimbiliya. Hachino, atu anji yaputuka kutayiza ngwo chili chikalu kunyingika Zambi. Wano kali mahuza api chinji!—Yili. 17:27.

Kuchi Satana akuzachisa uwayilo wa mahuza hanga atwale atu ku upangala? (Tala paragrafu 12) *

12. Yika uwayilo wa mahuza wakulinga, nawa yika yakwizako ngwe chize anasolola ha A-Roma 1:28-31?

12 Satana kakutwala atu ku yitanga ya upangala. Ha matangwa ja A-Izalele, Satana kazachishile uwayilo wa mahuza hanga atwale atu ku yitanga ya upangala. Ni musono, che akulinga. Uwayilo wa mahuza wakutayiza upangala nawa wakusolola yitanga ya upangala ngwe yipema. Hachino, atu anji waze akuliamba ngwo kakuwayila Zambi, kanehuka shimbi jenyi jingunu. Postolo Paulu, yalumbununa ha mukanda wenyi kuli A-Roma yize yakulingiwako muze uwayilo wa mahuza mukolweza atu kulinga upangala. (Tanga A-Roma 1:28-31.) Kulinga “yuma yize kuyatele” chinalumbunuka kulinga mutapu weswe wa upangala, kuchingako ni utumwa. (Roma 1:24-27, 32; Uso. 2:20) Kashika chili chilemu kukaula malongeso angunu amu Mbimbiliya!

13. Muheto ukwo uka uze Satana akuzachisa?

13 Satana kakutwala atu alihulikile chinji ku yuma yize akufupiwa ku mwono. Zambi katutangile ni uhashi wa kunyingika milimo yize muyihasa kutukwasa hanga tuwane yakulikwasa nayo ku mwono wetu ni wa asoko jetu. (1 Timo. 5:8) Kanji-kanji, mba tunyingike kanawa milimo yacho, twatamba kuya ku shikola ni kupwa alongi apema. Alioze twatamba kukanyama. Mu yifuchi yinji, alongi kakulilongesa milimo yinji yipema ku shikola, alioze kakulilongesako nawa mana a hano hashi. Chakutalilaho, mashikola kakukolweza alongi hanga ahamike ngwo Zambi katwamineko ni kuhona kulemesa Mbimbiliya. Alongi kakwalweza ngwo, atu waze akutayiza ngwo yuma yalitangile yene e akwete mana. (Roma 1:21-23) Malongeso jacho kakulimika “ni mana a Zambi.”—1 Kori. 1:19-21; 3:18-20.

14. Yika mana a hano hashi akuneha?

14 Akwa-mana a hano hashi, keshi kulemesa shimbi jingunu ja Yehova. Hachino, ayo keshi kwima mihuko ya spiritu ya Zambi, alioze kakwima “yitanga ya musunya.” (Ngala. 5:19-23) Chino chakwapwisa akwa-kulizata, nawa hamukunda wachino, atu kakupwa “akwa kulifwila ene.” (2 Timo. 3:2-4) Yitanga yino, yakulimika ni spiritu ya kulikehesa yize Zambi anazange hali tuvumbi twenyi. (2 Samue. 22:28) Akwa-Kristu amwe waze ayile ku shikola yinene, kaputukile kunyonga ngwe akwa-hashi ni kuvulama kunyonga ngwe Zambi. Tutalenu chimwe chilweza chize muchitukwasa kunyingika yize muyihasa kulingiwako nyi twalengulula ponde yacho.

Kuchi manyonga jetu mahasa kwapihisa ni mana a hano hashi? (Tala maparagrafu 14-16) *

15-16. Yika walilongesa ha chilweza cha pangi yono?

15 Umwe pangi yoze uli mu mulimo wa shimbu lieswe ha miaka kuhiana 15 yamba ngwenyi: “Ngwe Chela cha Yehova yoze hanapapachisa, te nakutanga ni kwivwa hakutwala ku ponde ya kuya ku shikola yinene, alioze yingulengulula utowezo wacho. Nanyongene ngwami, chiyulo chacho kuchatalile hali yami.” Yipikalo yika iye amwene? Mwene yamba ngwenyi: “Kulilongesa te chakungumbata mashimbu ni tachi jinji, hachino te kuchishi kulemba kuli Yehova ngwe chize te nakulemba, nawa kuhonga te chakungukinda kwambujola kuli akwetu ni kuhona kululieka kanawa kukunguluka. Alioze, muze namwene ngwami, kupwa mu shikola yinene chinapihisa usepa wami ni Yehova, chocho yingunyingika ngwami natamba kwecha shikola. Chenacho che nalingile.”

16 Kuchi kunyonga chenyi chapwile hamukunda wa shikola yacho? Mwene yamba ngwenyi: “Te nakwivwa sonyi jakutayiza ngwami, shikola yacho yangulongesele kulihulikila wika ha uhenge wa akwetu, chipi-chipi wa mandumbu jami amu ufulielo, kwashimbwila hanga alinge yuma yize keshi ni uhashi wa kuyilinga ni kulituna kupwa no hamuwika. Kwapalikile mashimbu anji, mba yingwecha manyonga jacho. Yuma yino, yasolwele ponde yize yakwizako nyi mutu malengulula utowezo wa Yehova kupalikila mu ululikiso wenyi. Yehova kanangunyingika kanawa kuhiana yami mwene. Kashika, kachi napanjikile kwami usongwelo wa Yehova!”

17. (a) Yika yetweswe twatamba kulinga? (b) Yika mutulilongesa ha mutwe uze muusulaho?

17 Twatamba kumana nguu hanga tuhone kukaula ‘mana a kwonga ni kulembejeka chamokomoko’ cha hano hashi ha Satana. Hachino, kanda wecha Satana hanga akupiangule. (1 Kori. 3:18; 2 Kori. 2:11) Kanda wecha hanga Satana akuvulamise Yehova. Twama kulita ni shimbi jingunu ja Yehova. Nawa kanda wecha Satana hanga akukinde kukaula yiyulo ya Yehova. Mba yika mulinga nyi wanyingika ngwe, uli ni amwe manyonga a hano hashi? Mutwe uze muusulaho muusolola chize Liji lia Zambi mulihasa kutukwasa “kupupa” chipwe manyonga ni yitanga yize hiyinatande miji mu mbunge yetu.—2 Kori. 10:4, 5.

MWASO 49 Kuwahisa Yehova ku Mbunge

^ kax. 5 Satana kakwete utotombo wa kwonga nawo atu. Hanapiangula atu anji hanga anyonge ngwo kali ni utuswilo, alioze kuma achili mu chiyulo chenyi. Mutwe uno, muulumbununa miheto yize Satana akuzachisa hanga apiangule atu.

^ kax. 48 ULUMBUNWISO WA YIZULIE: Usepa wa A-Izalele ni A-Kanana, watwalile A-Izalele kuwayila Mbale ni kulinga upangala.

^ kax. 51 ULUMBUNWISO WA YIZULIE: Chizulie cha yimwe yingeleja yize yakutayiza utumwa.

^ kax. 53 ULUMBUNWISO WA YIZULIE: Umwe pangi kali ku shikola yinene. Iye ni alongi akwo kanaalweze kuli longeshi ngwo, ciencia ni tecnologia muyihasa kuhwisa lamba lia atu. Kusulaho, mu Zuwo lia Wanangana, iye keshi kusa mbunge ku yize anevu nawa kanayikekuna.