Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

Unachinyingika Nyi?

Unachinyingika Nyi?

Shina A-Roma te kakutayiza ngwo mutu yoze ashihila ha mutondo ngwe chize ashihile Yesu, amufunde ngwe chize te akufunda atu akwo?

ATU anji kananyingika lusango wa Yesu ha chize amuhachile ha mutondo hamwe ni yingulungulu aali. (Mateu 27:35-38) Alioze atu amwe keshi kutayiza lusango wa mu Mbimbiliya wakwamba ngwo, hanyima lia kufwa cha Yesu, mujimba wenyi kaululiekele ni kuufunda.—Marku 15:42-46.

Amwe akwa-kuhengwola sango ja Evanjelu, kakuhamika lusango wakwamba ngwo, mutu yoze ahata ha mutondo wa lamba te mahasa kumufunda ngwe chize te akufunda atu akwo. Alioze kakwamba ngwo, atu jacho te katamba kwafunda mu jila yalisa. Ariel Sabar, umwe mukwa-kumwanga sango kasolwele mu umwe mukanda mumu liaka atu amwe akwete nyonga liacho. Yasoneka ngwenyi: “Yingulungulu wika e te akushihila ha mutondo, nawa amwe akwa-mana yamba ngwo, te chikalu A-Roma kutayiza hanga afunde kanawa atu jacho ngwe chize te akufunda atu akwo” (Smithsonian). A-Roma te kakuzanga kuvwisa sonyi yingulungulu waze apatwila kufwa. Kashika, kanji-kanji hanyima lia kufwa, mijimba yo te kakuyihichika ha mutondo hanga tushitu ayilie. Yize yapwile ni kusalaho te kakuyimbila mu wina wa yiswaswa.

Alioze akwa-kushikulula yuma yikulu kasolwele sango jalisa, sango jino jinatale wika hali A-Yunda amwe waze ahachile ha mutondo. Ha mwaka 1968, kawanyine yifwaha ya umwe lunga yoze ahachile ha mutondo ha matangwa ja Yesu. Kayiwanyine hakamwihi ni Yerusaleme mu fuka lia A-Yunda. Yifwaha yacho, kayiwanyine mu mushete wa kutulikila yifwaha. Ha yifwaha yacho, hapwile chifwaha cha kashijino cha kuhata lumbambo yoze te uli ni usuhwe wa centimetro 11,5. Sabar yamba ngwenyi, “Chifwaha chacho te cha mutu yoze avuluka ngwo, Yehochanan, chino chakwashile kuhwisa mulonga wa kulihangujola hakutwala ku sango ja Evanjelu jize jinahanjika ha kufunda cha Yesu.” Kashijino wa “Yehochanan kasolwele pundu ngwo, A-Roma katayijile hanga afunde mutu yoze ashihila ha mutondo kulita ni ndako ya A-Yunda.”

Mumu lia chifwaha cha kashijino chize awanyine, atu yapwa ni manyonga anji alisa hakutwala ku mutapu uze ahachile Yesu ha mutondo. Alioze hitwapwa ni shindakenyo ngwetu, atu amwe waze te akushihila ha mutondo kapwile ni kwafunda, kakaambilile mu wina wa yiswaswa. Kashika, yize Mbimbiliya yakwamba ngwo mujimba wa Yesu kausele mu fuka, yili yamwenemwene. Nawa yuma yize akwa-kushikulula yuma ya ku shakulu akuwana, neyo yakushindakenya ha yize Mbimbiliya yakwamba.

Chikuma chilemu chili ngwo, Yehova mwe wambile ngwenyi, Yesu te mamufunda hamwe ni pichi, nawa kukushi mutu niumwe yoze makwika kumanunuka cha maliji a Zambi.—Iza. 53:9; 55:11.