Upatwilo wa Zambi—Shina Wakwiza Chakuhona Utowezo?
UMWE meteorologista kanamono chize chimwe chizulie chinayi ni kutoha ha tela yenyi. Chizulie chacho chinasolola kangonga munene, ni chize anakundama ku mazuwo ja atu. Hachino, maputuka kulipikala hanga atoweze atu atuhuke mu ma zuwo jo ni kufupa kuze machinyina.
Yehova kali ngwe meteorologista yono, iye kanatoweza atu hakutwala ku umwe kangonga yoze unakundama, kangonga wacho kali munene chinji kuhiana tungonga eswe waze hanalingiwa hano hashi. Mu jila yika Yehova anahane utowezo wacho? Nawa mumu liaka twatamba kupwa ni shindakenyo ngwetu, iye kanahane mashimbu kuli atu hanga alilulieke? Shimbu kanda tuchikumbulula yihula yino, chitangu tutalenu utowezo uze Yehova ahanyine kuli atu ku mashimbu akunyima.
ZAMBI KALIANGILE KWATOWEZA
Ku shakulu, Yehova katowezele atu ha yisuho yinji hakutwala ku “kangonga” hanji upatwilo uze te maneha hanga onone atu waze te keshi kuzanga kumwononokena. (Yishi. 10:25; Jere. 30:23) Ha yisuho yeswayi, Yehova te kakulianga kutoweza atu jacho, ni kwalweza yize te atamba kulinga hanga atwame kulita ni upale wenyi. (2 Mia. 17:12-15; Nehe. 9:29, 30) Yehova te kakuzachisa tuvumbi twenyi ashishika waze te atwama hano hashi, hanga ambujole upatwilo wenyi kuli atu. Chino te chakukwasa atu jacho hanga amone ngwo katamba kwalumuna ndako jo kawashi-washi.—Amo. 3:7.
Umwe wa kuli tuvumbi jacho kali Noa. Ha miaka yinji, Noa te kakwambujola ni hamu lieswe kuli yingulungulu a ku mashimbu jenyi hakutwala ku Sanga Linene lia Meya lize te muliza. (Uputu. 6:9-13, 17) Kapwile ni kwalweza yize te atamba kulinga mba alilamwine. Mumu lia chino, ha kupalika cha mashimbu yamuvuluka ngwo, “mukwa kwambujola ululi.”—2 Petu. 2:5.
Noa kapwile ni kulikolweza chinji hanga ambujole, chipwe chocho atu te keshi kumupanjika, ayo te kakumulengulula. Atu jacho kakafulielele ha utowezo uze Zambi aahele kupalikila muli Noa. Hachino, muze sanga linene lia meya liahetele ‘yiliaahungumuna eswe’ chocho yafwa. (Mateu 24:39; Hepre. 11:7) Kashika, niumwe wa kuli ayo te keshi kuhasa kwamba ngwenyi, Zambi kamutowezele.
Ha mashimbu amwe, Yehova te kakutoweza atu muze te hikwasala hakehe hanga anehe upatwilo. Chipwe chocho te kakwaha mashimbu hanga alumune ndako jo jipi. Yehova te kakutoweza A-Engitu shimbu te kanda achineha kumi lia lamba. Chakutalilaho, Yehova katumine Mose ni Arone hanga atoweze Falau ni atu jenyi hakutwala ku lamba lia muchishimbiali ngwo, chimenemene te mukunoka chiwe nawa ngwo chiwe chacho te muchinongesa yuma yinji. Shina atu jacho kapwile ni uhashi wa kuchina chiwe ha tangwa lizeliene aatowezele, ni kufupa kuze te maswamina? Mbimbiliya yinambe ngwo: “Hakachi ka ngamba ja Falau mweswawo yoze wevwile woma wa liji lia Yehova yanjisa mu mazuwo ngamba jenyi ni yimuna jenyi. Yoze walengulwile liji lia Yehova, yahichika mu yambu ngamba jenyi ni yimuna jenyi.” (Kutuhu. 9:18-21) Kwamba pundu, Yehova kahanyine mashimbu kuli ngamba ja Falau hanga ahase kulilulieka. Atu waze aliluliekele kawashi-washi, yuma yo kuyakanongene ni chiwe.
Zambi katumine nawa tuvumbi twenyi hanga atoweze Falau ni ngamba jenyi, shimbu te kanda achineha lamba liamuchikumi. Chipwe chocho, ayo kakatayijile utowezo wacho. (Kutuhu. 4:22, 23) Hachino, ana jo atangu yafwa mu meso jo. Chapihile chinji! (Kutuhu. 11:4-10; 12:29) Shina kapwile ni shimbu lia kukaula utowezo wacho? Ewa! Mose katowezele A-Izalele kawashi-washi hakutwala ku lamba liamuchikumi, nawa yaalumbunwina yize te atamba kulinga hanga alamwine mwono wa asoko jo. (Kutuhu. 12:21-28) Atu angahi waze akawile utowezo wacho? Kulita ni chimwe kwalula A-Izalele tununu atatu a tununu, kuchingako atu waze te hi A-Izalele ko hamwe ni A-Engitu, wano eswe kahashile kulilamwina ni kutuhuka mu chifuchi cha Engitu.—Kutuhu. 12:38.
Yilweza yino yinasolola pundu ngwo, Yehova kakuhana shimbu kuli atu hanga akaule utowezo wenyi. (Shimbi 32:4) Mumu liaka akulinga chino? Postolo Petulu yamba ngwenyi: Yehova “kazangile niumwe kutoka, alioze eswe alikonyeke.” (2 Petu. 3:9) Yehova kalipikalile ni atu a ku shakulu. Iye kazangile hanga o alikonyeke ni kwalumuna ndako jo jipi, shimbu upatwilo wenyi te kanda uchiheta.—Iza. 48:17, 18; Roma 2:4.
UTOWEZO WA YEHOVA MUSONO
Musono, atu a hashi heswe kakwivwa umwe utowezo, nawa katamba kuukaula ni kapupushi. Muze Yesu apwile hano hashi, katowezele atu ngwenyi, “luyinda munene,” te malingiwa hano hashi, ni kunongesaho. (Mateu 24:21) Yesu kahanjikile nawa ha umanunuko wa umwe uprofeto uze te muukwasa tumbaji twenyi anyingike ngwo, luyinda munene hakundama. Yuma yize Yesu ambile mu uprofeto wacho yinalingiwa musono hashi heswe.—Mateu 24:3-12; Luka 21:10-13.
Amu tuli ha matangwa a kumanunuka cha uprofeto wacho, Yehova kanatoweza atu eswe. Iye kanazange hanga atu eswe asakule kumulingila ni kumwononokena. Mumu waze machilinga mapwa ni mwono upema musono, nawa kulutwe lia matangwa makatambula yiwape hashi haha. (2 Petu. 3:13) Yehova kanazange hanga atu afuliele ha yilakenyo yenyi. Kashika, anahane ‘sango lipema lia Wanangana’ kuli atu eswe. Yesu kambile ngwenyi, sango lipema lia Wanangana te “kumakaliambujola mu yifuchi yeswe ya hashi mukukapwa shindakenyo ku mavungu eswe.” (Mateu 24:14) Zambi kanasongwela tuvumbi twenyi ashishika hanga atwale “sango lino lipema” hanji kwambujola sango ja Zambi mu yifuchi 240. Yehova kanazange atu anji akaule utowezo uno hanga akalilamwine ku “kangonga” wa upatwilo wenyi yoze unakundama.—Zefa. 1:14, 15; 2:2, 3.
Chikuma chilemu kuchatalile ha shimbu lize Yehova akuhana kuli atu hanga akaule utowezo wenyi. Mumu kulita ni yize twalilongesa ha sango ja tushakulu, nihindu iye kakuhana kwenyi mashimbu. Alioze chihula chilemu chili ngwo: Shina atu makaula utowezo wa Zambi muze kuchili mashimbu? Yehova hanatwehe chiteli cha kwambujola sango jenyi. Kashika, sako tachi hanga ukwase atu anji akaalamwine kuli Zambi muze songo lia yuma ya mwakono muliheta.