1. Yika akwa-Kristu akupapachisa atamba kununga ni kulinga?

SHINA hanakupapachisa? Nyi chenacho, muze akupapachishile wasolwele kumeso ja atu eswe ngwo, unafuliela muli Yehova nawa unazange kumulingila mu ululikiso wenyi. * Chipwe chocho, ufulielo we muli Yehova watamba kununga ni kukola. Chikwo nawa, watamba kununga ni kufuliela ngwo, Yehova mwe unasongwela ululikiso wenyi musono.

2-3. Kuchi Yehova anasongwela ululikiso wenyi musono? Hana yimwe yilweza.

² Musono, Yehova kanasongwela ululikiso wenyi mu jila yize yakusolola utu wenyi, upale wenyi ni shimbi jenyi. Tutalenu yitanga yitatu ya Yehova yize yakusoloka mu ululikiso wenyi.

³ Chitangu, “Zambi keshi katonde.” (Yili. 10:34) Zango liatwalile Yehova kuhana Mwanenyi ngwe “ndando ya ukuule hali eswe.” (1 Timo. 2:6; Yoa. 3:16) Yehova kakuzachisa atu jenyi hanga ambujole sango lipema kuli atu eswe waze akuzanga kulipanjika, ni kwakwasa hanga ayuke ha chitapo cha ukuule wa Kristu. Chamuchiali, Yehova kakuzanga yuma yende kanawa ni sambukila. (1 Kori. 14:33, 40) Kashika twatamba kushimbwila ngwetu, tuvumbi twenyi mapwa mu chizavu cha kululieka kanawa ni sambukila. Chamuchitatu, Yehova kali “Longeshi” Munene. (Iza. 30:20, 21) Kashika ululikiso wenyi wakusa tachi jinji hanga ulongese atu Liji lia Zambi, mu chikungulwila ni mu munda. Kuchi akwa-Kristu atangu apwile ni kwimbulula yitanga yino yitatu ya Yehova? Kuchi akwa-Kristu akusolola yitanga yacho musono? Mba kuchi spiritu yisandu muyihasa kukukwasa ulingile Yehova mu ululikiso wenyi?

4. Kulita ni Yilinga 1:8, yika Yesu atumine tumbaji twenyi kulinga, nawa ukwaso uka te matambula?

⁴ Ku sekulu yitangu. Sango jize Yesu ambulwile jahanyine kutalatala kuli atu eswe. (Luka 4:43) Kashika yahana chiteli kuli tumbaji twenyi cha kununga ni mulimo uze iye aputukile wa kwambulwila atu sango lipema “ndo ku masongo a hashi.” (Tanga Yilinga 1:8.) Alioze ayo te kechi kuhasa kulinga mulimo wacho ku tachi jo ene. Ayo te mafupiwa ukwaso wa spiritu yisandu—“chikwashi” yoze Yesu aalakenyene.—Yoa. 14:26; Zeka. 4:6.

5-6. Kuchi spiritu yisandu yakwashile tumbaji a Yesu?

⁵ Tumbaji a Yesu katambwile spiritu yisandu ha Pentekoste ya mwaka 33 M.J. Ni ukwaso wa spiritu yacho ayo yaputuka kwambujola, hachino hakupalika cha mashimbu akehe wika, tununu twa atu yatayiza umwenemwene. (Yili. 2:41; 4:4) Muze aputukile kwahungumiona, tumbaji kakevwile woma wa kwambujola, alioze yachinyina kuli Zambi ha kwita ukwaso wenyi. Ayo yalemba kuli Zambi ngwo: “Hanenu kama tachi kuli ndungo jenu akahanjike liji lienu ni hamu lieswe.” O eswe azalile too ni spiritu yisandu, “mba ahanjikile liji lia Zambi ni hamu.”—Yili. 4:18-20, 29, 31.

⁶ Tumbaji a Yesu kapalikile nawa mu kapinda mukwo. Chakutalilaho, ayo kakapwile ni yivungo yinji ya Yisoneko. Kakapwile ni mikanda yize yakulumbununa Mbimbiliya ngwe chize tuli nayo musono. Chikwo nawa, tumbaji kafupiwile kwambujola kuli atu anji waze akuhanjika malimi alisa. Chipwe chocho, ayo kalingile mulimo uze wasolokele ngwe ukalu chinji, mumu ha miaka 30 wika yambujola sango lipema “kuli atu eswe mushi lia lilu.”—Kolo. 1:6, 23.

7. Ha miaka 100 kunyima, kuchi atu ja Yehova anyingikine yize atamba kulinga, nawa yika ayo alingile?

⁷ Ha mashimbu jetu. Yehova machinunga ni kusongwela atu jenyi ni kwakwasa kulinga upale wenyi. Usongwelo wacho wakukatuka mu Mbimbiliya yize asonekene ni ukwaso wa spiritu yisandu. Mu Mbimbiliya twakuwanamo sango hakutwala ku mulimo wa kwambujola wa Yesu ni chiteli chize ahanyine kuli tumbaji twenyi cha kununga ni kulinga mulimo uze iye aputukile. (Mateu 28:19, 20) Ha kakweji wa Julho wa mwaka 1881, umwe mukanda wambile ngwo: “Kakatusanyikine hanji kutuwayisa hanga tupwe ni lufuma hanji tupwe ni upite unji, alioze katutongwele hanga tuhane yize tukwete ni kwambujola sango lipema.” Mukanda unambe ngwo Kuli Iya Ahanyine Mulimo, uze atuhwishile ha mwaka 1919 wambile ngwo: “Tuli ni milimo yakulinga, alioze yili milimo ya Mwene, kashika iye matwaha tachi hanga tuhase kuulinga.” Ngwe akwa-Kristu atangu, mandumbu wano kasolwele hamu ni kulihana mu mulimo, mumu kafulielele ngwo, spiritu yisandu ya Zambi muyaakwasa kwambujola kuli atu a mutapu weswe. Ni yetu twakufuliela ngwetu spiritu yisandu muyitukwasa.

8-9. Majila aka ululikiso wa Yehova wakuzachisa hanga atwale mulimo wa kwambujola kulutwe?

⁸ Ululikiso wa Yehova wakuzachisa yikwata yipema yize ali nayo hanga atwale mulimo wa kwambujola kulutwe. Yikwata yacho yili mikanda, “Foto Drama da Criação,” fonografu, mashinyi akwimbisa maliji a kukopa, yisaji ya fuji, internet ni yuma yikwo nawa. Musono, ululikiso wa Yehova wakulumbununa mikanda mu malimi anji, chuma chize te kanda chichilingiwa kama. Mumu liaka? Hanga atu eswe evwe sango lipema mu malimi jo. Yehova keshi katonde, iye kambile ngwenyi sango lipema mulipwa kwambujola “ku mavungu eswe, ni ku minyachi yeswe, ni ku malimi eswe, ni kuli atu eswe.” (Uso. 14:6, 7) Iye kanazange hanga sango lipema lia Wanangana lihete kuli atu eswe.

 ⁹ Mba yika mutwamba hali atu waze chikalu kuhanjika no mumu katwama ku mazuwo kuze chikalu mutu kunjilako? Mba akwase atu jacho, Yehova kanakwasa ululikiso wenyi kuzachisa majila alisa a kwambulwilamo. Chakutalilaho, ha mwaka 2001 Chizavu cha Tusongo yichitayiza hanga mandumbu mu França aputuke kuzachisa matemba a mikanda. Kulutwe lia mashimbu ku yihela yikwo neko mandumbu yaputuka kuzachisa yikwata yacho. Jila yacho yanehene yiwape yinji. Ha mwaka 2011, yaputuka kuzachisa yikwata yacho mu Estados Unidos mu mbonge ya Nova York muze mwatwama atu anji. Ha mwaka utangu yituhana unji wa mikanda 102,129 ni tuposhi 68,911. Unji wa atu 4,701 yeta longeso lia Mbimbiliya. Kwamba pundu, spiritu yisandu ya Zambi yakwashile mulimo wacho. Hachino, Chizavu cha Tusongo yichitayiza hanga mandumbu a hashi heswe azachise matemba a mikanda.

10. Yika twatamba kulinga mba twambujole kanawa sango lipema?

¹⁰ Yize muhasa kulinga. Ha kukunguluka twakutambula fumbo lia chize twatamba kwambujola, kashika sako tachi ukaule fumbo liacho. Ambujola mashimbu eswe ni mandumbu a mu chizavu che. Mandumbu jacho mahasa kukukwasa kupwa mukwa-kwambujola wajama ni kukukolweza kupalikila mu yilweza yo yipema. Nunga ni kwambujola chipwe ngwe mukusoloka umwe kapinda. Ngwe chize chisoneko hanakatuka mutwe uno chinasolola, twakulinga upale wa Zambi hi ku tachi jetu ko, alioze ni ukwaso wa spiritu yisandu. (Zeka. 4:6) Mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, Yehova matukwasa mumu tunalingi mulimo wenyi.

11. Kuchi Chizavu cha Tusongo ku sekulu yitangu chakalakalile hamuwika hanga akwase atu ja Zambi alilulieke?

¹¹ Ku sekulu yitangu. Chizavu cha Tusongo mu Yerusaleme chakalakalile hamuwika hanga akwase atu ja Zambi alilulieke ni kupwa ni sambukila mukachi ko. (Yili. 2:42) Chakutalilaho, ha mwaka 49 M.J. akwa-Kristu anji kapwile ni nyonga lialisa hakutwala ku chikuma cha ungalami. Alioze ni ukwaso wa spiritu yisandu, Chizavu cha Tusongo yichitala ha  chikuma chacho ni kululieka yuma. Nyi ngwe chikungulwila chanungine ni kapinda wacho, kachi mulimo wa kwambujola wakendele kanawa. Chipwe ngwe kapwile A-Yunda, nihindu apostolo ni makulwana akwo kakaapiangwile ku ndako ja A-Yunda hanji kuli waze apwile ni kulongesa ndako jacho. Shimbu achilinge, ayo yakaula usongwelo wa Liji lia Zambi ni kwita ukwaso wa spiritu yisandu hanga akwate chiyulo chalita. (Yili. 15:1, 2, 5-20, 28) Mba yika yalingiwileko? Yehova yawahisa chiyulo cho, hachino kulinunga ni sambukila yiyinunga mu kachi kwo nawa yanunga ni kwambujola sango lipema.—Yili. 15:30, 31; 16:4, 5.

12. Yika yakusolola ngwo, ululikiso wa Yehova wapwa wa kululieka kanawa, nawa mwatwama sambukila?

¹² Ha mashimbu jetu. Ululikiso wa Yehova wakukwasa tuvumbi twenyi hanga apwe akululieka kanawa ni sambukila. Ha mwaka 1895 Kaposhi wa Kutalila wa 15 ya Novembro kapwile ni chikuma chinambe ngwo, ‘Yuma Yeswe Yatamba Kulingiwa Nikulita ni Kululieka.’ Mutwe wacho kauchijile ha mukanda 1 A-Korindu 14:40. Chikuma chacho chambile ngwo: “Apostolo kasonekenene akwa-Kristu ku sekulu yitangu yuma yinji hakutwala ku kulinga yuma ni kulita . . . Chapwile chilemu kukaula chiyulo chacho kanawa, mumu ‘yuma yeswayo yasonewene kunyima, yasonewene mukutufumba yetu.’” (Roma 15:4) Ewa, nyonga lize apwile nalio akwa-Kristu ku sekulu yitangu hakutwala ku kulinga yuma ni kulita, lie ululikiso wa Yehova wakukaula musono. Tutalenu chimwe chilweza: Nyi waya ni kukungulula mu chikungulwila cheka, chipwe mu chifuchi cheka, unanyingika ngwo mulali wa kusongwela Kaposhi wa Kutalila uli umuwika ni mutwe wa kulilongesa uzewene. Ha mashimbu akehe wika, mulivwa ngwe uli mwenyembo. Spiritu yisandu ya Zambi ye wika yakukwasa kupwa ni kulinunga chacho.—Zefa. 3:9.

13. Kulita ni Tiangu 3:17, yihula yika twatamba kulihula?

¹³ Yize muhasa kulinga. Yehova kanazange hanga atu jenyi afunge ‘muya wa sambukila ni . . . kununga cha spiritu.’ (Efwe. 4:1-3) Kashika lihule ngwe, ‘Shina nakukwasa chikungulwila chetu chipwe chalinunga ni sambukila?’ Shina nakwononokena waze apwa tusongo mu chikungulwila? Shina akwetu mahasa kulilongesa yimwe kuli yami, chipi-chipi  ni ngukwete yiteli mu chikungulwila? Shina nakuheta ha shimbu lialita ku kukunguluka, nakuzanga kukwasa ni kukalakala? (Tanga Tiangu 3:17.) Nyi mumona ngwe kunafupiwa kululieka yimwe mu chikungulwila, watamba kulemba ni kwita spiritu yisandu. Nyi wecha spiritu yisandu yikukwase ha utu ni ha yize wakulinga, mandumbu je makuzanga chinji ni kukulemesa.

14. Kulita ni A-Kolosu 1:9, 10, kuchi Yehova alongesele atu jenyi ku sekulu yitangu?

¹⁴ Ku sekulu yitangu. Yehova kukazanga chinji kulongesa atu jenyi. (Samu 32:8) Iye kanazange hanga atu jenyi amunyingike, amuzange ni kutwama ku miaka ya mutolo ngwe ana jenyi a zango. Nyi Yehova keshi kutulongesa, kachi yuma yeswayi kuyichi kulingiwa. (Yoa. 17:3) Yehova kazachishile chikungulwila chenyi ku sekulu yitangu hanga alongese atu jenyi. (Tanga A-Kolosu 1:9, 10.) Spiritu yisandu “chikwashi” yoze Yesu alakenyene kakwashile chinji tumbaji twenyi. (Yoa. 14:16) Spiritu yisandu yakwashile tumbaji kupwa ni chinyingi cha Liji lia Zambi ni kwewulula yuma yeswe yize Yesu ambile ni yize alingile, kulutwe yasoneka yuma yacho mu mikanda ya Evanjelu. Chinyingi chacho chakolesele ufulielo ni zango lia akwa-Kristu atangu hali Zambi, hali Mwanenyi Yesu ni hali umwe ni mukwo.

15. Mu jila yika Yehova anamanunwina chilakenyo chenyi chili ha Izaia 2:2, 3?

¹⁵ Ha mashimbu jetu. Yehova kambile ngwenyi, “ha matangwa a kusula,” atu a ku mavungu eswe makeza mu ululikiso wenyi hanga aalongese majila jenyi. (Tanga Izaia 2:2, 3.) Uprofeto uno unamanunuka musono. Uwayilo wamwenemwene uli helu lia uwayilo weswe wa mahuza. Musono, Yehova kanahana kuli atu jenyi kulia chinji cha ku spiritu. (Iza. 25:6) Iye kanazachisa ‘ndungo wamwenemwene, wa kanyama’ hanga alise atu jenyi mu majila alisa. Chakutalilaho, mutuhasa kutanga  mikanda, kupanjika pande ni kutala yinema. (Mateu 24:45) Twakwivwa ngwe chize evwile sepa lia Yombi Elihu yoze wambile ngwenyi: “Longeshi muka alita nenyi [Zambi]?”—Yombi 36:22.

16. Yika watamba kulinga mba uyuke ha malongeso a Yehova?

¹⁶ Yize muhasa kulinga. Spiritu yisandu muyikukwasa kusa mu yitanga yuma yize wakutanga mu Mbimbiliya. Lemba ngwe chize alingile mukwa-kwimba masamu wambile ngwenyi: “Yehova, ungulongese kama jila ye. Mungwenda mu umwenemwene we. Mbunge yami yipwe yimuwika ya kuvwila woma jina lie.” (Samu 86:11) Kashika nunga ni kuyuka ha malongeso waze Yehova akuhana kupalikila mu Mbimbiliya ni mu ululikiso wenyi. Tunanyingika ngwetu, chuma chilemu kuli yena hi wika ko kuzuka chinyingi. Alioze kutayiza umwenemwene, ni kuukaula ku mwono we. Spiritu ya Yehova muyihasa kukukwasa kuchilinga. Unazange nawa kukwolweza mandumbu je. (Hepre. 10:24, 25) Mumu liaka? Mumu ayo kali asoko je a ku ufulielo. Lemba ni kwita spiritu yisandu ya Zambi yikukwase kuhana makumbululo ha kukunguluka ni kusa tachi ja kulinga kanawa chihanda chize makwaha ha kukunguluka. Nyi wachilinga, musolola kuli Yehova ni kuli Mwanenyi ngwo, wakuzanga “mapanga” jo alemu.—Yoa. 21:15-17.

17. Kuchi muhasa kusolola ngwo wakukwasa ululikiso wa Yehova ni ushishiko weswe?

¹⁷ Kwasala hakehe ululikiso umuwika uze akusongwela ni spiritu ya Zambi we muusala hano hashi. Kashika sako tachi ukalakale ni ululikiso wa Yehova. Imbulula zango lia Zambi lize kulishi katonde ha kwambujola sango lipema kuli atu eswe. Imbulula zango lia Zambi ha kulinga yuma ni kulita ni kukwasa kulinunga mu chikungulwila. Panjika Longeshi Munene ha kuzachisa kulia cheswe cha ku spiritu chize iye akutwaha. Hachino, muze songo lia chifuchi chino cha Satana muliza, kuuchi kevwa woma. Alioze, mukapwa ni hamu hakupwa mukachi ka atu waze analingila Yehova ni ushishiko weswe mu ululikiso wenyi.