Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

Yisemi kakulongesa ano kupwa ni zango kupalikila mu chilweza cho chipema

YIZE MUTUHASA KULINGA MBA TUKUMBE KAPINDA

Kulilongesa Chipi ni Chipema

Kulilongesa Chipi ni Chipema

Muze te analingi umwe wenyi wa ku shikola, akweze amwe yaalamikiza ngwo kalisumbakenya ni mukweze mukwo wa lunga. Eswe te kakulilongesa ku shikola yimuwika ya lufuma munene mu Canadá. Hachino, Leonard Stern yasoneka ha umwe mukanda ngwenyi: “Yuma yize akweze akulilongesa ku shikola, kuyishi kwakanjisa kukwata yiyulo yipi.”

Stern yamba nawa ngwenyi: “Kukwasa ana hanga apwe ni manyonga apema, chili chilemu chinji. Alioze kwamba pundu, yisemi anji kakulihulumba hanga ano aye ku shikola yinene akapwe ni mbongo jinji.”

Chamwenemwene, kulilongesa chili chilemu. Alioze, chipwe shikola jize jakulongesa kanawa kujishi kuhasa kulongesa mutu kukumba manyonga ni yitanga yipi. Mba kulihi mutuwana malongeso apema waze makwasa kusongwela manyonga jetu?

MALONGESO APEMA WAZE MAKOLESA UFULIELO WETU

Mbimbiliya yili ngwe katalilo. Yakutukwasa kumona kanawa uhenge ni ulelu wetu. (Tiangu 1:23-25) Chikwo nawa, yakutukwasa kwalumuna yitanga yetu ni kupwa ni yitanga yize muyitwaha sambukila. Yitanga yacho yinachingi kupwa chimbovu, kulihumikiza, kushishika ni zango. Zango liapwa, “muya ungunu uze wakununga atu.” (A-Kolosu 3:14) Mumu liaka zango lili lilemu chinji? Tala yize Mbimbiliya yakwamba.

  • “Zango uhomboloji lili nawo, utu lili nawo. Zango kulishi kupwa ni lufwachinda. Zango kulishi kulisangala, kulishi kulifuza. Kulishi kulinga chize kuchatele, kulishi kufupa yuma yalio-liene, kulishi kutenuka nikawashi, kulishi kushinginyeka yipi; kulishi kuwahilila mu uhenge, alioze kuliakuwahilila mu umwenemwene. Kuliakulihumikiza ni yuma yeswe, . . . kuliakunyongonona mu yuma yeswe. Zango kulishi kuhwa nilimwe tangwa.”—1 A-Korindu 13:4-8.

  • “Zango kulishi kulinga chipi kuli mwenyembo wenyi.”—A-Roma 13:10.

  • “Kuhiana yuma yeswe pwenu nikulizanga umwe ni mukwo ni mukwo ni mbunge yeswe; mumu zango kuliakufuka milonga yinji.”—1 Petulu 4:8.

Shina wakupwa ni sambukila muze wakupwa ni atu waze akukuzanga? Ewa, mumu unanyingika ngwe, ayo kakuzanga yuma yipema hali yena nawa kwehuka kukulinga yuma yipi ku tachi.

Zango liakukwasa mutu kwecha ndako jipi hanga atu akwo ayuke. Ngwe chilweza, George te kakuzanga chinji kupalikisa mashimbu ni mujikulu wenyi. Alioze, George te kakushipa chinji makanya. Kashika, mwanenyi te keshi kuzanga hanga iye ashipe makanya muze te ali hakamwihi ni mwana. Yika George alingile? Chipwe ngwe iye te kakushipa makanya ha miaka 50, iye yecha kuchilinga mumu lia zango hali mujikulu wenyi. Pundu lume, zango likwete ndundo!

Mbimbiliya yakutukwasa kupwa ni yitanga yinji yipema ngwe upeme, umbovu, chipi-chipi zango

Zango lili chitanga chize twakulilongesa. Yisemi kali ni chiteli chilemu chakulongesa ana jo ha chize mahasa kusolola zango. Ayo kakulisa ni kufunga ana jo ni kwatwala nawa ku shipitali muze anayiza. Yisemi apema kakuhanjika ni ana jo ni kwalongesa. Ayo nawa kakwafumba ha kwalongesa shimbi jize mujaakwasa kunyingika chipi ni chipema. Chikwo nawa, yisemi apema kakupwa yilweza yipema kuli ana jo.

Chaluyinda, yisemi amwe keshi kumanununa chiteli cho. Shina chino chinalumbunuka ngwo, ano keshi kuhasa kufumbuka kanawa ku mwono? Ka! Chipwe ana waze hakola ni waze akolele mu usoko uze keshi kulivwashana, no kahashile kupwa atu waze akulihulikila hali akwo ni kwajikijila. Ha mutwe muhataho, mutumona chize chino chinachingi atu waze akusoloka ngwe keshi keza kalumuka.