Kututuluka ha Chikuma

Shina Wakufupiwa Usongwelo wa mu Mbimbiliya MAshimbu Eswe?

Shina Wakufupiwa Usongwelo wa mu Mbimbiliya MAshimbu Eswe?

Shina Wakufupiwa Usongwelo wa mu Mbimbiliya Mashimbu Eswe?

MUZE te uchili kanuke, kota yisemi je kapwile ni kukwaha umwe usongwelo uze watamba kukaula. Muze te unayi ni kukola, yiuputuka kumona ngwe kumana o te kakulihulumba hali yena. Chipwe muze hiwakola, kota usongwelo uze ayo akuhele wakukwasa ndo musono chipwe ngwe kushi nawa mushi lia chiyulo cho.

Tata wetu wa mu malilu, Yehova, kakutwaha shimbi jinji, kupalikila mu Liji lienyi, Mbimbiliya. Chakutalilaho, iye kakukanjisa kukombelela mahamba, utanji, upangala ni wiji. (Kutuhuka 20:1-17; Yilinga 15:28, 29) Muze tunayi ni kutatuka ku ufulielo “ni yuma yeswe,” twakupwa ni shindakenyo ngwetu, Yehova kakulihulumba ha upeme wetu, chikwo nawa shimbi jenyi hi jikalo ko.—A-Efwesu 4:15; Izaia 48:17, 18; 54:13.

Alioze, kuli yikuma yinji yize kuyatwamine ni shimbi jize yakusoloka zwalala. Kashika atu amwe kakunyonga ngwo, nyi ngwe ha chikuma chimwe kuheshi shimbi ya Mbimbiliya yize yinasoloka zwalala, mahasa kulinga chuma cheswacho mazanga. O kakwamba ngwo, nyi Zambi kamwene ngwenyi chuma chacho chili chilemu, kachi kahanyine shimbi yize muyisoloka pundu.

Atu waze akunyonga chocho, keshi kukwata yiyulo ya mana, chocho kulutwe mba maliseha. O keshi kuhasa kumona ngwo Mbimbiliya kuyishi wika ni shimbi, alioze yili nawa ni usongwelo wa chize Yehova akunyonga. Muze twakulilongesa Mbimbiliya ni kunyingika chize Yehova akumona yuma, twakufumba shimbi yetu ya mbunge ni kuhasa kukwata yiyulo yize yinalite ni upale wa Yehova. Nyi twalinga chino, mutuvwisa Yehova kuwaha ni kukwata yiyulo ya mana.—A-Efwesu 5:1.

Yilweza Yipema ya mu Mbimbiliya

Muze twakutanga sango hakutwala kuli tuvumbi twa Zambi, twakuwana yuma yize o alingile mba ahase kulemesa nyonga lia Yehova chipwe ngwe o kakapwile ni umwe usongwelo wa pundu. Tutalenu chilweza cha Yosefwe. Muze apwile mu cheseko cha kulinga upangala ni pwo lia Potifwa, iye te keshi ni mukanda wa usongwelo wa Zambi hakutwala ku upangala. Alioze chipwe chocho, Yosefwe kanyingikine ngwe, nyi te malinga upangala kachi te mapihisa shimbi yenyi ya mbunge ni ‘kuvulumuna kuli Zambi.’ (Uputukilo 39:9) Chino chinalumbunuka ngwo, Yosefwe te kanyingika ngwo upangala wakupihisa manyonga ni upale wa Zambi, ngwe chize chalingiwile mu munda wa Endene.—Uputukilo 2:24.

Tutalenu chilweza chikwo. Mu mukanda wa Yilinga 16:3 twakulilongesamo ngwo, shimbu te Paulu kanda aya ni Timoteu mu wenyi, chitangu yamupwisa ngalami. Mu versu 4 twakutangamo ngwo Paulu ni Timoteu kendele mu mambonge “ndongo jize te hapatula apostolo ni makulwana ku Yerusaleme.” Ha ndongo jacho hapwile chiyulo chize chasolwele ngwo akwa-Kristu keshi nawa mushi lia shimbi ya Mose! (Yilinga 15:5, 6, 28, 29) Mumu liaka Paulu amwene ngwo muchipema nyi Timoteu mamupwisa ngalami? “Mumu lia A-Yunda waze apwile mu mbonge yacho, chikwo nawa, atu eswe te kanyingika ngwo tato [ya Timoteu] kapwile ka ngregu.” Paulu kakazangile kuhukanyisa niumwe mutu. Iye kazangile hanga akwa-Kristu ‘asoloke kanawa ku mbunge ja atu eswe kumeso ja Zambi.’—2 A-Korindu 4:2; 1 A-Korindu 9:19-23.

Chapwile chako kuli Paulu ni Timoteu kunyonga chocho. Tanga yisoneko ngwe A-Roma 14:15, 20, 21 ni 1 A-Korindu 8:9-13; 10:23-33 hanga umone chize Paulu te akulihulumba ha ufulielo wa akwo, chipi-chipi wa atu waze te mahasa kuhukana mumu lia chuma chize te mahanjika chipwe ngwe hi chipi ko. Hakutwala kuli Timoteu, Paulu yasoneka ngwenyi: “Mumu chishi ni mukwo manyonga ngwe iye wakunyonga, yoze chamwenemwene manunyonga. Mumu akwo eswe kakufupa yuma ya ayoene, hi yuma ya Yesu Kristu ko. Alioze yenu hinunamuse chinyingi, chize apwa; iye hahondangana hamwe ni yami mukusenyesa kulutwe Sango Lipema, chizechene ngwe mwana malinga ni tato.” (A-Fwilipu 2:20-22) Chino chili chilweza chipema chize akwa-Kristu wano aali atuhichikilile! Shimbu asakule yuma yize o te akuzanga hanji yuma yize te muyayukisa chakuhona usongwelo wa Zambi, o kembulwile zango lia Yehova ni lia Mwanenyi ha kusa ku tenga yuma yo hanga ahone kuhukanyisa ufulielo wa akwo.

Tutalenu chilweza chilemu cha Yesu Kristu. Ha pande jenyi ha Mulundu, iye kalumbunwine zwalala ngwenyi, waze eswe ananyingika usongwelo wa shimbi ya Zambi majononokena chakuhona kulikwachilila wika ha yuma yize maalweza hanji maakanjisa. (Mateu 5:21, 22, 27, 28) Chipwe Yesu, Paulu, Timoteu hanji Yosefwe, kakanyongene ngwo nyi keshi ni umwe usongwelo unasolola pundu limwe nyonga, mutu mahasa kulinga yeswayo yuma mazanga. Kulita ni mulali wa kunyonga wa Zambi, malunga wano katwamine kulita ni maliji a Yesu anatale ha shimbi jino jaali—kuzanga Zambi ni kuzanga enyembo jetu.—Mateu 22:36-40.

Mba yika Mutwamba hali Akwa-Kristu Musono?

Chinasoloka ngwe, kutwatambile kumona Mbimbiliya ngwe umwe mukanda wa yiyulo ni kushimbwila hanga utusongwele mu yimako-yimako. Twakuvwisa Yehova kuwaha muze twakusakula kulinga yuma kulita ni upale wenyi, chipwe ngwe kutuchi ni yimwe shimbi yize muyihasa kutusongwela. Mu maliji akwo, shimbu tushimbwile mashimbu eswe usongwelo wa Zambi wa yuma yize twatamba kulinga ni yize kutwatambile kulinga, mutufupiwa kunyingika “upale upema wa Zambi.” (A-Efwesu 5:17; A-Roma 12:2) Mumu liaka kulinga chino muchivwisa Yehova kuwaha? Mumu chino muchisolola ngwo tunazange kumuvwisa kuwaha chakuhona kulihulikila hanji kunyonga wika ha yuma yize twakuzanga. Chakusolola nawa ngwo twakusakwilila chinji ha zango lienyi, chikwo nawa ngwo tunazange kumwimbulula mumu zango liacho lie mulitukwasa ni kutusongwela. (Yishima 23:15; 27:11) Chikwo nawa, nyi twasolola yitanga yipema ngwe chize Mbimbiliya yakwamba, muchitukwasa kukola ku ufulielo ni kupwa ni mwono upema.

Tutalenu chize mutuhasa kuzachisa shimbi jino ku mwono wetu.

Kusakula Kanawa Yiheho

Tutalenu chilweza cha umwe mukweze yoze unazange kulanda kasete wa miaso. Iye kazanga yimwe miaso yize evwile, alioze yamona ngwo maliji a ha chifukilo kanasolola ngwo miaso yacho kuyalitele mumu yinahanjika hakutwala ku utanji. Yanyingika nawa ngwo ngimba yoze wembile miaso yacho kapwa mukwa-kulimika ni kusolola yitanga ya ufwatulo. Mumu lia zango lienyi kuli Yehova, mukweze wacho kanalihulumba ha chize Yehova akunyonga ha chikuma chacho. Mba kuchi iye anyingikine upale wa Zambi hakutwala ku chikuma chacho?

Ha mukanda uze asonekenene A-Ngalashia, postolo Paulu kahanjikile hakutwala ku yitanga ya ku musunya ni mihuko ya ku spiritu ya Zambi. Kota ni yena unanyingika yize yinalumbunuka mihuko ya Zambi ngwe: zango, uwahililo, sambukila, kulihumikiza, utu, upeme, kushishika, kushimbika, ni kusuula. Mba yuma yika yakusolola yitanga ya musunya? Paulu yasoneka ngwenyi: “Yitanga ya musunya yinasoloka ngwetu, utanji, luchisa, upangala, kukombelela mahamba, kupanda, kole, vunda, ukwa, ufwatulo, kulitachika, kulimanangana, kulihandununa, lufwachinda, ungalwe, kuzengewa, kuhungumuka ni yipi, yuma yeswe ya kulifwa ni yino. Ha kutwala ku yino yuma, ngunanwambulwila shimbu-kanda, chizechene ngwe nanwambulwilile kulu ngwami, Waze akulingalinga yuma ngwe yino kechi kahinga wanangana wa Zambi.”—A-Ngalashia 5:19-23.

Talenu yize maliji akasula anasolola—“yuma ngwe yino.” Paulu kakahanjikile ha yuma yeswe yize muyihasa kusolola yitanga ya musunya. Alioze chino kuchalumbunukine ngwo mutu mahasa kunyonga ngwe: ‘Mbimbiliya yinatayiza hanga ngulinge chuma cheswacho munguzanga yize kuyichi kusoloka ha yitanga ya musunya yize Paulu atongwele.’ Kashika, akwa-kutanga te katamba kuzachisa wongo wo hanga amone yuma yeswe yize kuyishi kusoloka ha mukanda, alioze yinalifu ni ‘yuma yacho.’ Hachino, atu waze akulinga yuma yize Paulo kakatongwele hano alioze yinalifu ni “yuma ngwe yino” kechi kahinga Wanangana wa Zambi.

Kashika, twatamba kumona hanji kunyingika yuma yize yapwa yizelokeso ku meso ja Yehova. Shina kulinga chino chapwa chikalu? Tunyongenu ngwe ndotolo makulweza hanga uputuke kulia mihuko ni mafwo-mafwo, alioze kwecha kulia mbolo ni kulia chize chikwete suka jinji. Ha yuma yacho shina muchipwa chikalu kumona haze hanasolola mbolo? Haliapwila tutalenu nawa mihuko ya spiritu ya Zambi ni yitanga ya musunya. Sali lika ali kasete wa miaso yoze twatongolanga helu? Kwamba pundu, miaso yacho kuyishi kusolola yitanga ya Zambi ngwe zango, upeme, kulihumikiza, hanji yitanga yikwo ya mihuko ya spiritu ya Zambi. Kuchalumbunukine ngwo twatamba kupwa ni umwe usongwelo mba tunyingike ngwo miaso yacho kuyalitele ni shimbi ja Zambi. Shimbi jacho jinatale nawa ha mikanda yize twakutanga, yinema, programas ja ha TV, yiheho ya mu computador, internet ni yuma yikwo nawa.

Chize Twatamba Kulisolola

Mbimbiliya yakuhana nawa shimbi hakutwala ku chize twatamba kuzala ni kulilulieka. Shimbi jacho jakusongwela akwa-Kristu eswe hanga ahase kulilulieka ni kusoloka kanawa. Alioze, atu waze akuzanga Yehova kakumona uhashi wacho hi wika ko hanga alivwise ene kuwaha, alioze hanga alinge yuma yize yakuvwisa Tata yo wa mu malilu kuwaha. Ngwe chize twamona, chipwe ngwe Yehova kechi kutwaha mashimbu eswe shimbi jize mujitusongwela ha chimwe chikuma, nihindu chino kuchalumbunukine ngwo iye keshi kulihulumba ni yuma yize tuvumbi twenyi malinga. Mianda ya kuzala yakwalumuka kulita ni kuze twatwama. Chipwe chocho, Zambi kakuhana shimbi jize jatamba kusongwela atu jenyi ha shimbu lieswalio ni ku chihela cheswacho.

Chakutalilaho, 1 Timoteu 2:9, 10 unambe ngwo: “Chizechene nawa, mapwo aliwahise ni mazalo aze analite, ni kuhomboka ku meso ni mana; hi ni kuyinda cha kambu ko, hanji ni oru, hanji kakanga, hanji mahina ja ndando yikalu; alioze aliwahise ni yitanga yipema ngwe chize chinatambe mapwo akutayiza uwahililo wa Zambi.” Kashika malunga ni mapwo akwa-Kristu katamba kunyonga ngwo, atu aha mukala wo kakushimbwila kumona chize mazalo jo ‘mavwisa Zambi kuwaha.’ Chili chipema chinji mukwa-Kristu kunyonga chize mulali wenyi wakulilulieka muchihasa kukwata hali atu waze mambulwila sango lipema. (2 A-Korindu 6:3) Mukwa-Kristu yoze ukwete yitanga yipema, kechi kulihulikila wika ha yitanga yenyi mwene hanji yuma yize akuzanga, alioze kakusa tachi hanga ahone kutalingisa akwo.—Mateu 18:6; A-Fwilipu 1:10.

Nyi umwe ndumbu mamona ngwo mulali wenyi wa kuzala ni kulilulieka wakupinjisa akwo, iye mahasa kwimbulula postolo Paulu ha kulihulumba ni ufulielo wa akwo, chakuhona kulihulikila ha yuma yenyi mwene. Paulu kambile ngwenyi: “Pwenu akwa kungwimbulula, chizechene ngwe yami nawa nguli mukwa kwimbulula Kristu.” (1 A-Korindu 11:1) Paulu kasonekene nawa hakutwala kuli Yesu ngwenyi: “Mumu chipwe Kristu kaliwahishile mwene.” Chiyulo cha Paulu kuli akwa-Kristu eswe chapwa zwalala ngwo: “Yetu tuli ni tachi kuchatutambile kuliwahisa yetwene, alioze shinaho chatutamba kumbata yiteli ya waze keshi tachi jinji. Mutu ni mutu wa kuli yetu, awahise mwenyembo wenyi nikumulinga yipema mukumukolesa.”—A-Roma 15:1-3.

Kululieka Chize Twakunyonga

Kuchi mutuhasa kupwa ni ndundo ja kunyingika chize mutuvwisa Yehova kuwaha chipwe muze kutuchi ni umwe usongwelo wa ndusu? Mutuhasa kuchilinga ha kutanga Mbimbiliya matangwa eswe ni kupukuna ha yuma yize tunatange, mutuhasa kululieka chize twakunyonga. Chino kuchishi kulingiwa susumuku. Chizechene ngwe kukola cha ana twanuke, ni kukola cha ku ufulielo yakulingiwa hakehe-hakehe, ku uputukilo amwe keshi kuyimona. Kashika twatamba kupwa ni uhomboloji chakuhona kunenganyina ha kumona ngwo kutushi kukola ku ufulielo kawashi-washi. Kutwatambile kunyonga ngwo, amu kwapalika mashimbu anji, hitwalulieka chize twakunyonga. Ngwe chize hitwatongola, twatamba kutanga mashimbu eswe liji lia Zambi ni kusa mu yitanga yize twalilongesa hanga tupwe ni mwono upema.—A-Hepreu 5:14.

Mutuhasa kwamba ngwo shimbi ja Zambi, jakweseka ushishiko wetu ni kusolola chize tuli ku ufulielo ni tunazange lume kujononoka nawa ni tunazange kumulingila. Ha kukola ku ufulielo, mutuhasa kulemesa ni kwimbulula Yehova ni mwanenyi. Mutuzanga kukwata yiyulo kulita ni upale wa Zambi uze uli mu Mbimbiliya. Mutuwahilila chinji ha kuvwisa Tata wetu wa mu malilu ha yuma yeswe mutulinga.

[Yizulie ha lifwo]

Mianda ya kuzala yakwalumuka kulita ni kuze twatwama, Alioze shimbi ja mu Mbimbiliya yatamba kutusongwela ha mazalo mutusakula