Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

Wayila Yehova Chakuhona Kulalwoka

Wayila Yehova Chakuhona Kulalwoka

“Maria . . . wanungine ni kwivwa liji lia Yesu. Alioze Marta walalukile ni uvumbiko wunji.”​—LUKA 10:39, 40.

MIASO: 40, 55

1, 2. Mumu liaka Yesu azangile Marta, alioze uhenge uka aye alingile uze unasolola ngwo kumana te chihenge?

 MUZE wakwivwa hakutwala kuli Marta pangi ya Lazaru, wakumunyonga ngwe kapwile mutu wamutapu uka? Mbimbiliya yinasolola ngwo Marta te sepa mupema wa Yesu, yakwamba nawa ngwo Yesu te kakumuzanga chinji. Ewa, tunanyingika ngwetu Yesu kakazangile wika chinji Marta ni kumuvumbika, alioze kazangile nawa mapwo akwo. Chakutalilaho, Maria mwana-kwo ya Marta, neye te sepa lia Yesu. Nawa Yesu te kakuzanga Maria naye yoze wamusemene. (Yoano 11:5; 19:25-27) Mba mumu liaka Yesu azangile Marta?

2 Yesu kazangile Marta mumu aye te chimbovu nawa chihanyi, nawa te kakukalakala chinji. Kuhiana yeswe ai, Yesu te kakuzanga chinji Marta mumu te kakwete ufulielo unji. Marta kafulielele yuma yeswe yize Yesu alongesele, nawa iye kakayambashanyine ngwo Yesu te mwe Mesaya yoze alakenyene. (Yoano 11:21-27) Chipwe chocho, Marta te hi mungunu ko. Chizechene ngwe yetweswe, neye kalingile uhenge. Chakutalilaho, limwe tangwa muze Yesu ayile ni kwaameneka, Marta kevwilile mwana-kwo, Maria uli, ni kwamba kuli Yesu hanga amwambe. Marta yamba ngwenyi: “Mwene, hi chuma ko kuli yenu nyi? Mwanakwetu hanguhichika kuvumbika ukawami. Kashika muambenu angukwase.” (Tanga Luka 10:38-42.) Mumu liaka Marta ambile chocho, nawa yika mutuhasa kulilongesa ha chize Yesu amukumbulwile?

MARTA KALALWOKELE

3, 4. Yika Maria alingile yize Yesu azangile, nawa yika Marta alilongesele? (Tala chizulie chili hauputukilo)

3 Yesu kasakwilile chinji kuli Marta ni Maria ha kumutambula ku zuwo lio, nawa kazangile kuzachisa shimbu liacho hanga aalongese umwenemwene ulemu. Maria kawashi-washi yatwama hamwe ni Yesu, “nikwivwa liji lienyi.” Maria kazangile kunyingika yuma yeswe yize te Longeshi Munene mahanjika. Marta neye kachi te kasakwile kupanjika Yesu. Nawa Yesu kachi kachichimiekene Marta nyi te kwechele yize analingi hanga apanjike kanawa Yesu.

4 Alioze Marta kalalwokele. Aye kapwile ni mulimo unji wa kutelekela Yesu kulia chipema ni kulinga yuma yikwo yinji hanga kulia chacho chipeme chinji. Muze Marta amwene ngwenyi Maria te keshi kumukwasa, aye yevwa uli nawa yambulula kuli Yesu. Yesu te kananyingika ngwenyi Marta te kanafupu nawa kulinga yuma yinji, ni zango lieswe Yesu yamukumbulula ngwenyi: “Marta, Marta, kuwakulipikala nikulipinjisa ha yuma yinji.” Yamba nawa ngwenyi, kulia chikehe muchihasa kukumbana. Ha chino, Yesu yachichimieka Maria ha kumupanjika kanawa. Aye yamba ngwenyi: “Maria hanatongola chihanda chipema, chize kechi kahasa kumutambulacho.” Maria te mahasa kuvulama yuma yize malia ha shimbu liacho, alioze te kechi kuvulama yuma yize evwile kuli Yesu ni chize amuchichimiekene. Hakupalika cha miaka 60, postolo Yoano yasoneka ngwenyi: “Yesu wazangile Marta, ni mwanakwo, ni Lazaru.” (Yoano 11:5) Maliji wano kanasolola ngwo Marta katayijile maliji azango a Yesu nawa yanunga ni kuwayila Yehova ni ushishiko weswe ku mwono wenyi weswe.

5. Mumu liaka kanji-kanji chili chikalu musono kununga ni kulihulikila ku yuma yize yili ni ulemu, nawa chihula chika mutukumbulula?

5 Tunanyingika ngwetu, musono kuli yuma yinji yize muyihasa kutulalwokesa ha kuwayila Yehova kuhiana ku mashimbu akunyima. Kaposhi wa Kutalila wa 15 wa Setembro 1958 katowezele mandumbu ni mapangi hanga tecnologia yichine kwaalalwokesa ha kuwayila Yehova. Kukatuka ka mashimbu jacho, kunasoloka yuma yaha matangwa eswe. Ngwe marevista, yisaji, yiheho, ni televisão yinasoloka chinji. Kaposhi wa Kutalila yamba ngwo amu tunakundama ku songo lia yuma ya mwakono, “kulalwoka muchikoka chinji.” Musono, kuhiana ku mashimbu akunyima, kunasoloka yuma yinji yize muyihasa kutulalwokesa. Yika mutuhasa kulinga hanga tupwe ngwe Maria ha kulihulikila ku uwayilo wa Yehova?

KANDA TUZANGA KUPWA NI YUMA YESWE YA HASHI

6. Kuchi atu ja Yehova akuzachisa tecnologia?

6 Atu ja Yehova kakuzachisa tecnologia hanga ambujole sango lipema. Chakutalilaho, shimbu jita yitangu ya hashi heswe te kanda yichilingiwa nawa ni muze yalingiwile, ayo kasolwele Foto-Drama da Criação.” Ayo kanakambujola sango lipema kuli tununu twa atu mu yifuchi yinji ha kuzachisa yizulie, yiheho yize te yikwete ulombo nawa ni maliji. Kusongo lia “Foto-Drama” yasolwele mashimbu a sambukila muze Yesu Kristu te mayula hashi. Kulutwe lia matangwa, atu ja Yehova yazachisa chisaji cha fuji hanga ambujole sango ja Wanangana kuli tununu twa atu hashi heswe. Musono, twakuzachisa ma computador ni internet hanga tutwale sango lipema kuli atu kweswako atwama, chipwe ku yihela yakusuku chinji.

7. (a) Mumu liaka chili chipi kuzanga yuma yeswe ya hano hashi? (b) Yuma yikwo yika twatamba kukeya nayo? (Tala utowezo mushi.)

7 Mbimbiliya yinatutoweza ngwo kanda tuzanga yuma yeswe ya hano hashi. Chino chinalumbunuka kukisa mashimbu ku yuma yize yakusoloka hano hashi. (Tanga 1 A-Korindu 7:29-31.) Yimwe ya ku yuma yacho hi yipi ko, alioze muyihasa kukisa chinji mashimbu jetu. Chakutalilaho, hanji twakuzanga kuheha ha mashimbu akuhwima, kutanga mikanda, kutala televisão, kwendangana ku yihela yipema, kuya mu ma shoping ni kufupa yikumba yaha. Amwe kakuzanga kusoneka email mu internet, kutuma mesage hanji kutanga sango ja chifuchi hanji sango ja konda. Alioze amwe mahasa kulalwoka chinji ku yuma yino. a (Chilumbununyi 3:1, 6) Nyi twakukisa chinji mashimbu jetu ku yuma yize hi yilemu ko, kutuchi kuhasa kusela shindakenyo ku yuma yilemu chinji, ngwe kuwayila Yehova.—Tanga A-Efwesu 5:15-17.

8. Mumu liaka kutwatambile kuzanga yuma ya hano hashi?

8 Satana kakulinga yeswe yize mahasa hanga atushinjile ku yuma ya hano hashi ni kutulalwisa mu mulimo wa Yehova. Satana che alingile ku sekulu yitangu, nawa kakulinga chochene musono. (2 Timoteu 4:10) Kashika twatamba kulihengula mashimbu eswe chize twakumona yuma ya hano hashi, ni kwalumuna yize yinafupiwa ku mwono wetu. Mbimbiliya yinambe ngwo kanda tuzanga yuma ya hano hashi. Alioze twatamba kukolesa zango lietu muli Yehova. Nyi twalinga chocho, muchipwa chashi kwononokena Yehova ni kukundama kuli iye.—1 Yoano 2:15-17.

TUSENU SHINDAKENYO HA YUMA YIZE YILI NI ULEMU

9. Yika Yesu alongesele kuli tumbaji twenyi hanga alihulikile, nawa kuchi iye ahichikile chilweza?

9 Chizechene Yesu alongesele Marta ni zango lieswe hanga achine kulalwoka ni yuma yinji, nawa kalongesele tumbaji twenyi longeso lioliene. Iye yaakolweza hanga alihulikile ku mulimo wa Yehova ni ku Wanangana wenyi. (Tanga Mateu 6:22, 33.) Yesu mwene, kahichikile chilweza chipema. Iye kakapwile ni yikumba yinji, nawa kakapwile ni zuwo hanji chihela.—Luka 9:58; 19:33-35.

10. Chilweza chika chipema chize Yesu atuhichikile?

10 Yesu kakechele nichimwe chuma chimulalwise kwambujola sango lipema. Chakutalilaho, muze aputukile kwambujola sango lipema, mbunga ya mu Kafwanaume yazangile hanga Yesu apalikise mashimbu anji mu mbonge yo. Yika iye alingile? Iye yalihulikilila ku mulimo wenyi. Iye yamba ngwenyi: “Changutamba kwambujola sango lipema lia Wanangana wa Zambi ku membo akwo nawa: mumu angutumine ha chino.” (Luka 4:42-44) Yesu kendele tando jinji hanga ambujole sango lipema ni kulongesa atu anji kulita ni uhashi wenyi. Iye te mutu mungunu, alioze, nihindu te kakuhonga nawa te kakuhwima mumu te kakuhondangana chinji.​—Luka 8:23; Yoano 4:6.

Yesu katulongesele ngwenyi nyi twalihulikila ha kupwa ni yuma yinji, mutuhasa kulalwoka ku mulimo wa Zambi

11. Yika Yesu alingile muze umwe lunga amuhulile hakutwala ku umwe mulonga uze apwile nawo? Longeso lika Yesu alongesele tumbaji twenyi?

11 Limwe tangwa, muze Yesu te analongesa tumbaji twenyi limwe longeso lilemu, umwe lunga yamba kuli iye ngwenyi: “Longeshi, ambila mwanakwetu akalianyine chihinga ni yami.” Yesu kakesekele kupatula mulonga wa yono lunga. Iye kakalalukile ha kulongesa tumbaji twenyi. Kwamba umwenemwene, iye kazachishile mashimbu jacho hanga aalongese ngwo nyi malihulikila kupwa ni yuma yinji, o mahasa kulalwoka ha kuwayila Zambi.—Luka 12:13-15.

12, 13. (a) Yika Yesu alingile yize yakomwesene A-Ngregu mu Yerusaleme? (b) Kuchi Yesu akumbulwile muze Fwilipu amulweze ngwenyi aliwane ni A-Ngregu?

12 Matangwa akasula a Yesu hano hashi kapwile a lamba linji. (Mateu 26:38; Yoano 12:27) Aye kanyingikine ngwenyi mamona lamba linji nawa te mamushiha. Nawa shimbu te kanda achifwa, kanyingikine ngwenyi mulimo unji te alinawo. Chakutalilaho, ha tangwa 9 lia Nisane, Liayenga, Yesu yanjila mu Yerusaleme ha chimbulu. Mbunga yimutambwisa ngwe Mwanangana wo. (Luka 19:38) Ha tangwa lize liasulileho, Yesu ni hamu lieswe yahanga mu tembele atu akwa-kuzo, waze te akulanjisa yuma mu ndando yinji, ha chino ayo kapwile ni kwiya atu.—Luka 19:45, 46.

13 Amwe A-Ngregu, waze te akuyaya ku Yerusaleme ha chiwanyino cha Chizomboka, kamwene yize Yesu alingile nawa kakomokene. Ha chino, ayo yahula postolo Fwilipu nyi te mahasa kama kuliwana ni Yesu. Alioze Yesu te keshi kufupa atu waze te mahasa kumukwasa ni kumupulwila kuli akwa-kole jenyi. Iye te kanyingika yuma yize yilemu chinji. Iye yanunga ni kulihulikila ku upale wa Yehova, ni kuhana mwono wenyi ngwe chitapo. Kashika aye yewulula tumbaji twenyi ngwo te kwasala hakehe hanga afwe; nawa ngwo eswe waze anamukaula no katamba kuhana mwono wo. Iye yamba ngwenyi: “Yoze mazanga mwono wenyi, mautokesa: yoze mavwila kole mwono wenyi hano hashi, kumakaufunga ku mwono wa mutolo.” Alioze Yesu yalakenya ngwenyi, ‘Tato kumakalemesa’ tumbaji jenyi ni kwaaha mwono wa mutulo. Fwilipu te mahasa kwambujola sango jino ja utakamiso kuli A-Ngregu.—Yoano 12:20-26.

14. Chipwe ngwe Yesu kasele mulimo wa kwambujola sango lipema kulutwe, alioze yika apwile ni kusela shindakenyo?

14 Muze Yesu apwile hano hashi, mulimo wenyi utangu te kwambujola sango lipema. Chipwe ngwe iye kasele chinji mbunge ku mulimo wa kwambujola, nihindu iye te keshi kunyonga wika ku mulimo wenyi wa kwambujola. Chakutalilaho, iye kayile ku umwe umbachiso, kuze alumwine meya mu vinyu yipema. (Yoano 2:2, 6-10) Nawa Yesu kalile ku mazuwo ja masepa jenyi ni ku mazuwo ja atu akwo waze asolwele zango ku sango lipema. (Luka 5:29; Yoano 12:2) Chuma chilemu chinji nawa, Yesu kapwile ni mashimbu akulemba, akupukuna ni kuhwima.—Mateu 14:23; Marku 1:35; 6:31, 32.

“TUMBILENU MILALU YESWE”

15. Yika postolo Paulu ambile ngwo, akwa-Kristu atamba kulinga, nawa chilweza chika chipema iye ahichikile?

15 Postolo Paulu kambile ngwenyi akwa-Kristu kali ngwe akwa-kuzomboka, mba ahase kukumba kuzomboka cho, katamba kuhichika chuma cheswacho muchihasa kwaapinjisa hanji kwaakwika. (Tanga A-Hepreu 12:1.) Paulu mwene kahichikile chilweza chipema. Iye kachi kapwile mukwa-lufuma ngwe ngana mulemu wa A-Yunda, alioze yecha mulimo wacho yalihulikila kwenyi ku “yuma yahiana kupema.” Iye kahondanganyine chinji mulimo wa sango lipema ni kwendangana ku yihela yinji ngwe Seria, Asia Menor, Masedoniya ni Yundeya. Paulu kalihulikilile ku chiwape chenyi cha mwono wa mutolo mu malilu. Iye yamba ngwenyi: “Nakuvulama yuma yize yili kunyima, nakuzoza moko ku yuma yize yili kulutwe, nakuhanga nikuhetula meso ku songo, ha kwononona.” (A-Fwilipu 1:10; 3:8, 13, 14) Paulu te twamishi, nawa chino chamukwashile ‘kuvumbika Mwene chakuhona yikwiko.’—1 A-Korindu 7:32-35.

Paulu kahichikile mulimo wenyi hakulihulikila ha “yuma yahiana ulemu”

16, 17. Chipwe ngwe twambata hanji ka, kuchi mutuhasa kukaula chilweza cha Paulu? Kuchi Mark ni Claire achikawile?

16 Chizechene ngwe Paulu, amwe tuvumbi twa Yehova musono kakukwata chiyulo cha kuhona kumbata hanga ahase kukalakala chinji mulimo wa Yehova. (Mateu 19:11, 12) Twamishi kanji-kanji keshi ni yiteli yinji ya usoko kuhiana waze alimbata. Chipwe ngwe twambata hanji ka, nihindu yetweswe mutuhasa kumbila “milalu yeswe” yize muyihasa kutulalwisa kulingila Yehova. Kota twatamba kwalumuna yitanga yetu hanga tuchine kukisa mashimbu jetu hanga tuhase kulinga chinji mu mulimo wa Yehova.

17 Chakutalilaho, Mark ni Claire, waze akolele mu Yifuchi ya Gales, kaputukile mulimo wa upionelu muze ahwishile shikola. Muze alimbachile, yanunga mu mulimo wacho. Ayo kazangile kulingila chinji Yehova. Mark yamba ngwenyi: “Yetu twahashile kwalumuna mwono wetu ha kuhichika zuwo lietu lia yipatulo yitatu ni kwecha milimo yetu hanga tunjile mu mulimo wa kutunga mazuwo hashi heswe mu ululikiso wa Yehova.” Hikwapalika miaka 20, ayo nihindu kakwendangana mu yifuchi ya Africa hanga akwase kutunga Mazuwo a Wanangana. Ha mashimbu akwo ayo keshi kupwa ni mbongo ja kumbana, alioze mashimbu eswe Yehova kakwaafunga. Claire yamba ngwenyi: “Kupalikisa matangwa eswe mu mulimo wa Yehova chakutwaha uwahililo unji. Hitwapwa ni masepa anji, nawa kutushi kuhona nichimwe. Ndambu yize twakuhana kutuchi kuhasa kuyeseka ni chiseke chize chakwiza ha kulingila Yehova mu mulimo wa mashimbu eswe.” Tuvumbi anji waze ali mu mulimo wa mashimbu eswe no che akwivwa. b

18. Yihula yika mutuhasa kulihula yetwene?

18 Shina wakumona ngwe watamba kupwa ni chiseke chinji mu mulimo wa Yehova nyi? Shina kuli yimwe yuma yize yakukulalwisa kulinga yuma yize yili yilemu chinji? Nyi chenacho, yika watamba kulinga? Kota watamba kululieka mutapu we wakutanga ni kulilongesa Mbimbiliya. Mutwe muusulaho muulumbununa chize mutuhasa kuchilinga.

a Tala chikuma chinambe ngwo “Chizuzuke Kakufuliela Maliji Eswe.”

b Tala nawa sango ja ndumbu Hady ni Melody Sanderson ha chikuma “Fizemos o Que Sabíamos Ser Certo.” (Kaposhi wa Kutalila, 1 Março 2006) Mungoso wo te wakwenda kanawa, alioze yawecha hanga anjile mu mulimo wa mashimbu eswe. Tanga yize yalingiwile kuli ayo muze mbongo jo jahwile muze te anakalakala ngwe ma mishionaliu mu India.