1-6. Yilweza yika yinasolola ngwo, Yela ja Yehova kakwambujola mu majila alisa?

 REBECCA, mukweze Chela cha Yehova wa ku Gana, hanatenga shikola ngwe ngiza yenyi ya kwambulwilamo sango jipema. Ha mashimbu akuhwima, kakufupa majila akwambulwila alongi-ni-akwo. Anji a kuli alongi jacho, haputuka kulilongesa nenyi Mbimbiliya.

² Ku tungu ya Madagáscar, ku chivumbuko cha África, kwatwama mapionelu aali akwenda hita tangwa 25 quilômetros mu mwalwa. O kakuya wenyi wacho hanga ahete ku chihunda chize chatwama kusuku chinji hanga asongwele malongeso a Mbimbiliya.

³ Yela ja Yehova a yifuchi 15 kakalakalile hamuwika hanga atunge ulungu wa metro kulakaji ni makumi atatu muze mumuhasa kunjila atu 12. Mulimo wacho kaulingile hanga ahase kuwana atu waze atwama ku ngiji Paraguai ni Paraná. Ulungu wacho wakukwasa akwa-kwambujola kuwana atu waze atwama kusuku.

⁴ Ku Norte ya Alasca, Yela ja Yehova kakuzachisa majila alipwila hanga ambujole sango jipema ha mashimbu a lwiza. Muze maulungu akuneha atu a ku yifuchi yalisa, Yela ja Yehova kakupwa ha yihela yacho hanga aasolwele mikanda mu malimi alisa. Mu mbonge yacho, mandumbu kazachishile ndeke hanga ahete ku yihela yize yatwama kusuku. Chino chaakwashile kwambujola sango jipema kuli atu a ku munyachi wa aleútes, atapascas, tsimshians ni tlingits.

⁵ Larry, yoze watwama mu Texas, Estados Unidos de América, kali ni yimwe ngiza yalipwila ku zuwo kuze akufungila tushinakaji. Chipwe ngwe kakwenda ha chitwamo cha yilema, nihindu kakulihana chinji mu mulimo wa kwambujola. Iye kakulianyina ni akwo sango ja Wanangana ni kutalatala chize akwete chakwamba ngwo, tangwa limwe kupalikila mu Wanangana wa Zambi, iye makenda cheka.—Iza. 35:5, 6.

 ⁶ Yela ja Yehova amwe atwama ku Mandalay, kayile wenyi wa matangwa atatu hanga atale kukunguluka cha mbonge ku Norte ya Mianmar. O te kanazange chinji kwambujola sango jipema. Kashika, yambata mikanda ni kuyihana kuli atu akwo waze ayile no mu wenyi. Ha shimbu lieswe wato wapwile ni kumana mu mbonge yimwe, akwa-kwambujola wano te kakuya ni kutetela atu mikanda. Muze te akuhiluka mu wato, kapwile ni kwambujola kuli atu akwo waze te akuwana mu wato.

7. Mu majila aka tuvumbi twa Yehova anambulwilamo, mba nyonga lio lika?

⁷ Yilweza yeswe ayi yinasolola ngwo, tuvumbi twa Yehova a hashi heswe kanambujola kanawa sango ja ‘Wanangana wa Zambi.’ (Yili. 28:23) O kakwambujola ku zuwo ni zuwo, kakuhanjika ni atu mu matapalo, ku telefone, mu kalela, muze anayi ni kwendangana hanji muze ali ha mashimbu akuhwima ku mulimo. O kakuzachisa majila eswawo hanga ambujole sango ja Wanangana. Majila akwambulwilamo mahasa kulisa, alioze nyonga lili limuwika, kwambujola sango jipema kweswako kuze mahasa kuwana atu.—Mateu 10:11.

8, 9. (a) Mumu liaka kulitanda cha sango ja Wanangana chakukomwesa chinji? (b) Yika twatamba kulihula, chikwo nawa, yika twatamba kulinga mba tuwane kumbululo?

⁸ Mba yika mutwamba hali yena, shina uli mukachi ka chizavu cha akwa-kwambujola Wanangana wa Zambi, ali mu unji wa yifuchi 235? Nyi uli mukachi ka chizavu chacho, unakwasa kulitanda cha sango jipema ja Wanangana hashi heswe. Mulimo uze tuvumbi twa Zambi analingi hashi heswe wakukomwesa chinji. Chipwe ngwe kakupalika mu yipikalo yeka ni yeka, nihindu Yela ja Yehova kananungu ni kwambujola kanawa sango ja Wanangana kuli atu a ku mavungu eswe.

⁹ Haliapwila tulihulenu ngwetu: Mumu liaka mulimo wa kwambujola muuchinunga ndo ni musono, chipwe ngwe twakupalika mu yipikalo? Tufunenu ku sekulu yitangu mba tuwane kumbululo lia chihula chino. Mumu mulimo uze twakulinga musono, waputukile ha mashimbu jacho.

10. Mulimo uka Yesu alingile, yika anyingikine hakutwala ku mulimo wacho?

¹⁰ Yesu Kristu yoze waputukile uwayilo wa Akwa-Kristu, kakalakalile chinji mu mulimo wa kwambujola sango ja Wanangana wa Zambi. Ha shimbu limwe iye yamba ngwenyi: ‘Natamba  kwambujola nawa sango jipema ja Wanangana wa Zambi, mumu kangutumine ha chikuma chino.’ (Luka 4:43) Yesu kanyingikine ngwenyi mulimo uze aputukile, te kechi kuhasa kuumanununa ukawenyi. Muze te kanda achifwa, yaprofeteza ngwenyi sango jipema ja Wanangana wa Zambi te kumajambujola “ku mavungu eswe.” (Marku 13:10) Aya te malinga mulimo wacho, chikwo nawa kuchi te maulinga?

11. (a) Mulimo uka ulemu uze Yesu ahanyine kuli tumbaji twenyi? (b) Ukwaso uka te mapwa nawo mba amanunune mulimo wacho?

¹¹ Muze amuhindwishile ku ufwe, Yesu yasoloka kuli tumbaji twenyi ni kwaha mulimo ulemu. Yaalweza ngwenyi: ‘Yeenu nulongese atu a ku mavungu eswe hanga apwe tumbaji, ni kwapapachisa mu jina lia Tata, ni lia Mwana, ni lia spiritu yisandu, ni kwalongesa hanga ononokene yuma yeswe yize nanutumine. Nyingikenu ngwenu nguli hamuwika ni yenu matangwa eswe, ndo ku songo lia miaka yino.’ (Mateu 28:19, 20) Maliji akwamba ngwo nguli hamuwika ni yenu, kanasolola ngwo tumbaji twa Yesu te mapwa ni ukwaso wenyi mu mulimo wakupwisa atu tumbaji. O te mafupiwa ukwaso wa Yesu, mumu iye kaalwezele ngwenyi, ‘kumaavwila kole kuli akwa-mavungu eswe.’ (Mateu 24:9) Tumbaji te mafupiwa nawa ukwaso ukwo. Muze te kanda achifuna mu malilu, Yesu yaalweza ngwenyi, o te maatakamisa kupalikila mu spiritu yisandu hanga anunge ni kupwa yela “ndo ku masongo a hashi.”—Yili. 1:8.

12. (a) Yihula yika yilemu yize atu anji akulihula? (b) Mumu liaka chili chilemu kuwana makumbululo?

¹² Shina apostolo ja Yesu ni tumbaji akwo a ku sekulu yitangu, kalingile lume mulimo uze Yesu aatumine kulinga? Shina chizavu chino chikehe cha malunga ni mapwo Akwa-Kristu, kambujolele lume sango jipema chipwe muze apwile ni kwahungumiona? Kutala ayo kapwile ni ukwaso wa spiritu yisandu ya Yehova hanga anunge ni kulinga mulimo wakupwisa atu tumbaji? Yihula yino, kanayikumbulula mu mukanda wa Yilinga. Chili chilemu kuwana makumbululo a yihula yino. Mumu liaka? Mumu ngwe chize Yesu alakenyene, mulimo uze ahanyine kuli tumbaji twenyi, te muununga “ndo ku songo lia miaka yino.” Chekwamba, mulimo wacho te katamba kuulinga kuli Akwa-Kristu eswe amwenemwene, chipwe lume yetu waze tunatwama ha matangwa a kusula. Kashika, tunazange chinji kulilongesa sango jili mu mukanda wa Yilinga.

13, 14. (a) Iya wasonekene mukanda wa Yilinga, mba kulihi awanyine sango jacho? (b) Sango jika tunawane mu mukanda wacho?

¹³ Iya wasonekene mukanda wa Yilinga? Mukanda wa Yilinga kuushi kusolola yoze wausonekene, alioze maliji atangu kakusolola ngwo, mutu yoze wasonekene Evanjelu ya Luka, mwe wasonekene mukanda wa Yilinga. (Luka 1:1-4; Yili. 1:1, 2) Kashika, chize ku mashimbu akunyima Luka “mbuki wa zango,” chikwo nawa mukwa-kuhengwola sango, kakumusolola ngwe yoze wasonekene mukanda wa Yilinga. (Kolo. 4:14) Mukanda wacho wambachile miaka 28, chize haze Yesu ahilukile mu malilu ha mwaka 33 M.J, ndo ha mwaka 61 muze Paulu te kanda achimutusula mu zuwo lia ususu, mu Roma. Luka neye kanalitongola mu lusango yoze asonekene, chino chinasolola ngwo, yuma yinji yize asonekene kayimwene ni meso jenyi. (Yili. 16:8-10; 20:5; 27:1) Luka kapwile mukwa-kuhengwola sango, kashika, kota yuma yize asonekene hakutwala kuli Paulu, Mbarnabe, Fwilipe ni atu akwo kamulwezeleyo kuli ene.

¹⁴ Sango jika jili mu mukanda wa Yilinga? Ha miaka yimwe kunyima, Luka kasonekene mu Evanjelu yenyi yuma yize Yesu alingile ni kwamba. Alioze, mu mukanda wa Yilinga kasonekene yuma yize tumbaji twa Yesu alingile ni kwamba. Kashika, mukanda wa Yilinga unahanjika hali atu waze alingile umwe mulimo unene, chipwe ngwe anji a kuli ayo kapwile ni kwamona ngwe atu waze “kajamine ha kulilongesa.” (Yili. 4:13) Mu maliji akehe, mukanda wa Yilinga unasolola chize chikungulwila cha Akwa-Kristu chaputukile ni chize chayile ni kukola. Wakusolola nawa chize Akwa-Kristu a ku sekulu yitangu apwile ni kwambujola, majila waze apwile ni kuzachisa ni yitanga yo. (Yili. 4:31; 5:42) Wakulumbununa nawa chize spiritu yisandu yakwashile tumbaji twa Yesu kwambujola sango jipema. (Yili. 8:29, 39, 40; 13:1-3; 16:6; 18:24, 25) Mukanda wa Yilinga wakununga ni kusolola nawa chikuma chilemu cha mu Mbimbiliya, Wanangana wa Zambi uze anayulu kuli Kristu ni kusolola chize sango jipema ajambulwile kuli Akwa-Kristu chipwe ngwe kapwile ni kwahungumiona.—Yili. 8:12; 19:8; 28:30, 31.

15. Kuchi kuhengwola kanawa mukanda wa Yilinga muchihasa kutuyukisa?

¹⁵ Kwamba pundu, kuhengwola mukanda wa Yilinga chakutukomwesa chinji ni kukolesa ufulielo wetu! Kupukuna ha chilweza cha hamu cha Akwa-Kristu atangu ni kulihana cho mu mulimo wa kwambujola chakutukwata ku mbunge. Chino muchitukwasa  kwimbulula ufulielo wa mandumbu jetu a ku sekulu yitangu ni kulilulieka kanawa hanga tumanunune mulimo wetu ‘wakupwisa atu tumbaji.’ Mukanda uno unatange, kausoneka hanga ukukwase kulilongesa kanawa sango jize jili mu mukanda wa Yilinga.

16. Mumu liaka asoneka mukanda uno?

¹⁶ Mumu liaka asoneka mukanda uno? Mumu lia yikuma yitatu: (1) kukolesa ufulielo wetu ngwo, Yehova kanakwasa mulimo wa kwambujola ni kupwisa atu tumbaji kupalikila mu spiritu yenyi yisandu; (2) kwokesa zango lietu mu mulimo wa kwambujola, ni kuhengwola yilweza ya Akwa-Kristu atangu, (3) kukaula usongwelo wa ululikiso wa Yehova ni kuvumbika waze anasongwela mu yikungulwila ni mulimo wa kwambujola.

17, 18. (a) Kuchi alulieka malongeso a mukanda uno? (b) Yika muyikukwasa muze unalingi longeso lie lia wika?

¹⁷ Kuchi alulieka malongeso a mukanda uno? Mukanda uno uli wakuteta mu yihanda nake. Hita chihanda, chinahanjika ha chimwe chikuma cha mukanda wa Yilinga. Chino kuchalumbunukine ngwo, mutulilongesa hita versu ya mukanda wa Yilinga, alioze mukanda uno muutukwasa kuwana malongeso a yuma yize yalingiwile kunyima ni chize mutuhasa kuyikaula ku mwono wetu. Ku uputukilo wa hita kapitulu, kuli maliji anashindakenya mutwe wa kapitulu.

¹⁸ Mukanda uno uli nawa ni yikuma yikwo yize muyikukwasa kulinga longeso lie lia wika. Yizulie yize yiliho, muyikukwasa kupukuna ha sango jili ha mukanda wa Yilinga. Tupitulu amwe, kali ni mishete yize yinasolola sango jilemu.  Mishete yikwo, yinahanjika hakutwala kuli atu waze anatongola mu Mbimbiliya waze apwile ni ufulielo uze mutuhasa kwimbulula. Yikwo, yinasolola sango jikwo hakutwala ku yihela, yuma yize yalingiwile, mianda hanji atu akwo waze anatongola mu mukanda wa Yilinga.

19. Ha mashimbu amwe yika twatamba kulihula?

¹⁹ Mukanda uno, muukukwasa kulihengwola yena mwene. Chipwe ngwe wakwambujola ha miaka yinji hanji ka, nihindu chili chipema ha mashimbu amwe kulihengwola hanga umone yize wakusa ha chihela chitangu ku mwono we, ni chize wakumona mulimo wa kwambujola. (2 Kori. 13:5) Kashika lihule ngwe: ‘Shina nakumona ngwo wano e mashimbu a kwambujola sango jipema? (1 Kori. 7:29-31) Kutala, nakulihana chinji mu mulimo wa kwambujola ni kuhanjika ni shindakenyo? (1 Tesa. 1:5, 6) Shina nakusa tachi hanga ngwambujole sango jipema kulita ni uhashi wami ni kukwasa atu hanga apwe tumbaji twa Yesu?’—Kolo. 3:23.

20, 21. Mumu liaka mulimo wetu uli ulemu chinji, mba yika twatamba kununga ni kulinga?

²⁰ Tunungenu ni kwiwuluka mulimo ulemu uze tuli nawo, kwambujola ni kulongesa atu apwe tumbaji. Amu tuli ha matangwa a kusula, mulimo uno twatamba kuulinga kawashi-washi. Songo lia chifuchi chino linakundama, miono ya atu anji mu ponde yili. Kutwanyingikine unji wa atu waze mahasa kutayiza sango ja Wanangana. (Yili. 13:48) Alioze, tuli ni chiteli cha kwakwasa shimbu songo kanda lichiheta.—1 Timo. 4:16.

²¹ Kashika, chili chilemu chinji kwimbulula chilweza cha akwa-kwambujola Wanangana a ku sekulu yitangu. Tunazange chinji hanga mukanda uno ukukwase kununga ni kwambujola ni hamu, ni kukukwasa hanga ununge ni kwambujola kanawa ‘Wanangana wa Zambi.’—Yili. 28:23.