Tipil In Timi Cu Zeidah A Si?
Baibal chimmi
Tipil in timi cu mi pakhat ti chung ah a pum dihlak hnim dih in rak chuah ṭhan kha a chim duhmi a si. a Baibal ah tipil a ingmi hna kong tampi a langhter. (Lam. 2:41) Mah lak ah pakhat cu Jordan Tiva ah tipil a ingmi Jesuh a si. (Matthai 3:13, 16) Kum tampi a ruah hnu ah Ethiopia mipa zong khual a tlawn pah in “ti tlawmpal a rak umnak hmun” a phanh tikah tipil a ing ve.—Lam. 8:36-40.
Jesuh nih a zultu pawl kha tipil nan in a hau tiah a cawnpiak hna. (Matthai 28:19, 20) Lamkaltu Peter zong nih cutin a cawnpiak ve hna.—1 Peter 3:21.
Hi capar ah
A chuakkami ngakchia tipil pek le ti thehnak he aa tlaiin Baibal nih zeidah a chim?
Pa, Fa le thiang thlarau min in tipil pek timi cu zei sullam dah a si?
Khrihfa tipil innak kong he aa tlaiin a hmaan lomi ruahnak hna
Tipil in timi cu zei sullam dah a si?
Tipil in timi cu mi pakhat nih aa tuahmi sualnak ruang ah aa ngaihchih i zei bantuk thil sining hmanh ah Pathian duhnak ka tuah lai tiah bia aa kammi kha mi nih an hmuh nakhnga a langhtermi a si. Nunnak kip ah Pathian le Jesuh nawlngaihnak zong aa tel. Tipil na in tikah zungzal nunnak na hmuh khawh nakhnga Pathian halmi lam cung ah kal hram naa hun thawkmi a si.
Tipil in timi cu nunnak ah thlennak ka tuah cang ti langhter awkah aa tlak tukmi hmelchunhnak a si. Zeicah? Baibal nih tipil innak kha vuinak he a tahchunh. (Rom 6:4; Kolose 2:12) Mi pakhat ti chung ah tipil a in tikah hlanlio a nunning cu a thi i Pathian sinah aa pumpemi Khrihfa pakhat in a hun nun ṭhanmi kha a chim duhmi a si.
A chuakkami ngakchia tipil pek le ti thehnak he aa tlaiin Baibal nih zeidah a chim?
Baibal ah “nau min peknak” asiloah “ti thehnak” kong a langhter lo. b A chuakkami ngakchia pawl nih tipil an in awk a si ti zong in a kan cawnpiak lo.
A chuakkami ngakchia pawl tipil pek cu Baibal he aa tlak lomi a si. Tipil in a duhmi hna caah Baibal halmi a um. Tahchunhnak ah, a tlawm bik ah a hrampi Baibal cawnpiaknak kha an hngalhthiam a hau. Baibal cawnpiaknak ning in an zulh a hau i an sualnak zong an i ngaihchih a hau. Cun Pathian sinah thlacam in anmah le anmah an i pumpek zong a hau. (Lamkaltu 2:38, 41; 8:12) Mah halmi hna kha a chuakkami ngakchia nih cun an tuah kho lo.
Pa, Fa le thiang thlarau min in tipil pek timi cu zei sullam dah a si?
Jesu nih a zultu pawl kha hitin lamhruainak a pek hna: “Ka zultu ah va ser hna u; Pa le Fapa le Thiang Thlarau min in tipilnak va pe hna u, kaan fialmi vialte hna hi an zulh nakhnga va cawnpiak hna u.” (Matthai 28:19, 20) Pa, Fapa le thiang thlarau “min in” tipil in timi cu Pa Pathian le Fapa i an nawlngeihnak le an dirhmun le thiang thlarau rianṭuannak cohlan kha a si. Tahchunhnak ah, lamkaltu Peter nih a chuahka tein a ke a beimi pakhat kha “Nazareth khuami Jesuh Khrih min in Kal kaan ti” tiah a ti. (Lam. 3:6) Mah cu Peter nih Khrih nawlngeihnak a cohlan ti le Khrih ruang ah khuaruahhar thil a tuah khawhmi a si ti a langhtermi a si.
“Pa” timi nih Jehovah c Pathian kha a chim duhmi a si. Jehovah cu Sertu, Nunnak Petu le Lianngan Bik Pathian a si caah tling tein nawlngeihnak a ngei.—Genesis 17:1; Biathlam 4:11.
“Fapa” timi nih kan caah a nunnak a pemi Jesuh Khrih kha a chim duhmi a si. (Rom 6:23) Minung ca i Pathian aa tinhnak ah Jesuh i a biapimi rian kong kha kan cohlan lo i kan sunsak lo ahcun khamhnak kan hmu kho lai lo.—Johan 14:6; 20:31; Lamkaltu 4:8-12.
“Thiang thlarau” timi nih Pathian rianṭuan ṭhawnnak, asiloah thil tuah khawhnak ṭhawnnak kha a chim duhmi a si. d Pathian nih thiang thlarau kha thil sernak, thilnung pawl nunnak peknak, profet le midang thawngpang thanhnak le a duhnak tuah awkah a herhmi thazaang peknak caah a hman. (Genesis 1:2; Job 33:4; Rom 15:18, 19) Cun a ruahnak kong ṭial awkah Baibal ṭialtu pawl lamhruainak peknak ca zong ah a hman.—2 Peter 1:21.
Tipil in ṭhan cu sual a si maw?
Biaknak aa thlengmi tampi an um. A hlan an biaknak ah tipil a ing cangmi an si ah tah zeitin? A voihnihnak tipil an in ṭhan ahcun sual a si lai maw? “Bawipa pakhat lawng a um, zumhnak pakhat lawng a um, tipil innak pakhat lawng a um” timi Efesa 4:5 cung ah hrambunh in mi cheukhat nih tipil in ṭhan cu sual a si tiah an ti. Asinain mah Baibal caang nih tipil in ṭhan a ngah lo a ti duhnak a si lo. Zeicah?
A cung tang bia. Lamkaltu Paul nih a hmaanmi Khrihfa hna cu an zumhnak aa khah a hau ti a hleiin a langhternak kong kha Efesa 4:5 i a cung tang bia in kan hngalh khawh. (Efesa 4:1-3, 16) Pathian pakhat lawng kan biak, kan zumhnak aa khah asiloah Baibal cawnpiaknak kan hngalhthiam ning aa khah lawng ah tipil in awkah aa khatmi Baibal halmi kha kan zulh khawh lai.
Lamkaltu Paul nih tipil a rak ing cangmi cheukhat kha tipil in ṭhan awkah tha a pek hna. Mah cu Khrihfa cawnpiaknak ṭha tein hngalhthiam loin tipil an rak in caah a si.—Lamkaltu 19:1-5.
Tipil kan innak a hrampi a ruang. Pathian cohlanmi si awkah Baibal biatak kong ṭha tein hngalh hnuah tipil a ingmi kan si a hau. (1 Timote 2:3, 4) Baibal he aa tlak lomi cawnpiaknak cung aa hngatmi tipil innak a si ahcun Pathian nih a cohlang lai lo. (Johan 4:23, 24) Lungtak tein tipil an rak inmi a si ko lai nain “a hmaanmi hngalhnak” ning in a si lo. (Rom 10:2, NWT) Pathian mithmai ṭha hmuh kan duh ahcun Baibal biatak kan hlathlai a hau. Kan hngalhmi ning in kan tuah i Pathian sinah kan pumpek zong a hau. Cun tipil kan ing ṭhan zong a hau. Mah bantuk thil sining hna ruang ah tipil kan in ṭhanmi cu sual a si lo. Tuah a herhmi kan tuahmi tu a si.
Baibal ah langhtermi a dang tipil innak hna
Khrih hnu zultu pawl inmi tipil innak he i lo loin a dang sullam le hmelchunhnak he an inmi tipil innak kong zong Baibal ah a langhter. Tahchunhnak cheukhat kha zohhmanh hna u sih.
Tipil petu Johan pekmi tipil innak. e Judah mi le Judah biaknak ah a lutmi hna cu Johan sinah tipil an ing. Pathian nih Moses sin in a pekmi hna Nawlbia an buarmi sualnak ruang ah an i ngaihchih ti langhternak hmelchunhnak caah tipil an inmi a si. Messiah a simi Nazareth khuami Jesuh cohlan khawh awkah Johan tipil nih mi pawl kha a timhtuah hna.—Luka 1:13-17; 3:2, 3; Lamkaltu 19:4.
Jesuh inmi tipil innak. Jesuh cu Tipil petu Johan sinah tipil a ing. Mah cu aa thleidang tukmi a si. Jesuh cu mitling a si i sualnak a tuah bal lo. (1 Peter 2:21, 22) Jesuh nih a sualnak aa ngaihchih ca le “chiaṭha thleidannak lungthin thiang nih Pathian sin i biakamnak” tuah a duh caah tipil a inmi a si lo. (1 Peter 3:21) Chimchungmi Messiah asiloah Khrih in Pathian duhnak tuah awkah amah le amah pekchanhnak ca tu ah tipil a inmi a si. Pathian duhnak timi ah kan ca i a nunnak peknak zong aa tel.—Hebru 10:7-10.
Thiang thlarau in tipil innak. Tipil petu Johan le Jesuh nih thiang thlarau in tipil innak kong kha an chim. (Matthai 3:11; Luka 3:16; Lamkaltu 1:1-5) Thiang thlarau in tipil in timi le thiang thlarau min in tipil in timi cu aa khat lo. (Matthai 28:19) Zeicah?
Jesuh a zultu chung in rikhiahmi tlawmpal lawng nih thiang thlarau in tipil an ing. Anih cu Khrih he vancung ah siangpahrang le tlangbawi rian ṭuan ding in kawh an si caah thiang thlarau in chiti thuhmi an si. f (1 Peter 1:3, 4; Biathlam 5:9, 10) Vawlei Paradis ah zungzal nunnak ruahchannak a ngeimi Jesuh zultu nuai tampi kha an uk hna lai.—Matthai 5:5; Luka 23:43.
Jesuh Khrih he thihnak ah tipil innak. Thiang thlarau in tipil pek a simi hna cu “Jesuh he” zong tipil an ing. (Rom 6:3) Cucaah mah tipil innak cu vancung ah Khrih he uktu rian a ṭuan dingmi chiti thuhmi hna he lawng aa pehtlaimi a si. Jesuh he tipil an innak thawng in chiti thuhmi chungtel an hung si. Jesuh cu Lu a si chiti thuhmi hna cu pum an si.—1 Korin 12:12, 13, 27; Kolose 1:18.
Mah leng ah chiti thuhmi hna zong Jesuh “a thihnak ah” tipil an ing. (Rom 6:3, 4) Annih nih anmah duhnak ning in si loin Pathian duhnak ning in an nunnak thawng in le vawlei zungzal nunnak ruahchannak an hlawtnak thawng in Jesuh kha an i zohchunh. Jesuh thihnak ah tipil a ingmi hna cu an thih tikah a dong i thlarau pum in vancung ah an tho ṭhan.—Rom 6:5; 1 Korin 15:42-44.
Mei in tipil innak. Tipil petu Johan nih a bia a ngaimi hna kha hitin a ti hna: “[Jesuh nih] Thiang Thlarau le mei in tipilnak aan pek hna lai. . . . A kut in facang zahnak sisiap cu aa put i rawl cu a zah dih hna lai; a fang cu buk ah a rawn hna lai i a hi cu a mit lomi mei in a khangh hna lai.” (Matthai 3:11, 12) Mei in tipil innak le thiang thlarau in tipil innak cu aa khat lo ti kha i cinken. Johan nih zeidah a chim?
Facang nih Jesuh bia a ngaimi le a nawl a ngaimi hna kha a chim duhmi hna a si. Annih cu thiang thlarau in tipil pek awkah ruahchannak an ngei. A hi timi nih Jesuh nawl a ngai lomi hna kha a chim duhmi hna a si. Annih cu mei in tipil pek an si lai. A sullam cu zungzal in hrawh an si lai tinak a si.—Matthai 3:7-12; Luka 3:16, 17.
a Vine’s Complete Expository Dictionary of Old and New Testament Words ning in “tipil” timi Greek biafang cu “ti chung ṭum le pum dihlak ti chung ah i hnim in thawh ṭhan” timi sullam a ngei.
b “Nau min peknak, ti thehnak” timi cu church cheukhat nih an tuahmi phungphai pakhat a si. Mah phungphai ah a chuakkami ngakchia pawl kha min an pek hna. Mah hnuah “tipil” kan pek hna an ti i ti in an theh hna asiloah a lu cung in ti an toih hna.
c Jehovah timi cu Pathian pumpak min a si. (Salm 83:18, NWT) “Jehovah Cu Ahodah A Si?” timi capar ah zoh.
d “Thiang Thlarau Timi Cu Zeidah A Si?” timi capar ah zoh.
e “Tipil Petu Johan Cu Ahodah A Si?” timi capar ah zoh.
f “Ahodah Van Ah A Kai Lai?” timi capar ah zoh.
g Baibal ah umkheng ṭawlnak ca zong ah “hnim” timi biafang kha a hman. (Marka 7:4; Hebru 9:10) Mah cu Jesuh le a zultu pawl ti ah an pum dihlak an i hnimmi he cun aa pehtlai lo.