Sehlei fimthiamnak chan i kan nun caah pehtlaihnak zong a fawi deuh i rian ngeitu, rianṭuanṭi hawi, thil caw pengmi hna nih zei tik caan le zei tik paohah thil cawk in rianṭuanpiak kha an duh. Cucaah rian le nunning ah a tlarimi si awk, cun chungkhar le a dang a biapimi thil hna tuah awkah a caan pek awkah an i harh chin cang.

•  Na hngalh awk a simi

•  Rian le nunning ah a tlarimi si khawh ning

•  Nuva hna nih an chimmi

•  Lamhruainak kha i ruahṭi u

• Sehlei fimthiamnak nih innchunghawi kha a caan pek khawh lo tiangin a umter khawh. Cucaah rian dinh hnuah rian he aa pehtlai in a lutmi phone, e-mail le cakuat pawl relnak kong ah kan i ralrin a hau.

  “Rian dih hnuah inn ah ṭin in chungkhar he nuam tein um caan zong a um ti lo. Rian he aa pehtlaimi phone, e-mail pawl a luh caah innchunghawi kha a caan ka pe kho ti lo.”—Jeanette.

• Rian le chungkhar caah na pekmi caan kha a tlarimi a si nakhnga naa zuam hmasa a hau. Ṭha tein timhtuah cianak na ngeih lo ahcun na ṭuanmi rian nih chungkhar nunning kha a hnorsuan khawh.

  Innchunghawi kha zei rel loin “a ka theihthiam ko lai, a hnu tu ah a caan ka pek te lai” tiah ka ruah tawn.—Holly.

• Na innchunghawi kha biapi ah chia. Baibal nih hitin a ti: “Pathian nih a fonhmi hna cu mi nih an ṭhen awk hna a si lo” (Matthai 19:6) Mi pakhat ruangah na innhcunghawi he naa “ṭhen” lai lo bantukin rian ruang zongah naa ṭhen awk a si lo.

  “Rian petu cheukhat nih tangka an in pek cang caah zeitik caan paohah timhcia tein um seh tiah an in duh. Ka chungkhar cu a biapi deuhmi a si caah rian dinh caan ah ka ṭuan kho lai lo i a hnuah kaan pehtlaih ṭhan te hna lai tiah ka ti hna.”—Mark.

  ‘Ka tuahsernak nih ka innchunghawi cu rian nakin a biapi deuh ti kha a langhter maw?’ tiah nangmah le nangmah kha i hal.

• A herh ahcun al hna. Baibal nih “mi toidorte i um a ṭha deuh” tiah a ti. (Phungthlukbia 11:2) Rian cheukhat fimhring tein al asiloah mi pakhatkhat pek cu toidornak ngeih a si.

  “Kei cu pipe remhtu ka si caah an herh caan ah khulrang in an ka auh tawn. An ka auh caan ah kaa manh lo ahcun a dang pipe a remhtu hna sinah kal dingin ka chimh hna.”—Christopher.

  Hitin i hal: ‘Caan hlei in rian ka ṭuan chap caah ka innchunghawi nih zei ah a ka rel lo tiah a ruah ahcun mah rian kha ka al maw? Ka innchunghawi nih zeidah a chim?’

• Caan hmanṭi awkah timhtuah u: Baibal nih hitin a ti: “Zeizong vialte caah hin caan a um cio.” (Phungchimtu 3:1) Na rian a tam tuk a si ahcun na innchunghawi kha a caan pek awkah timhtuahnak na ngeih a hau tinak a si.

  “Rian a tam tuk caan ah rawl eiṭi awk asiloah rili kam ah lenṭi dingin a caan ri kan khiah. Cutin kan tuah lawngah hnahnoktu um loin caan kan hmangṭi kho lai.”—Deborah.

  Hitin i hal: ‘Ka innchunghawi ṭha tein ka zohkhenh khawh nakhnga a caan ka pe maw? Ka innchunghawi nih zeidah a chim?’

• Na phone kha phit. Baibal nih hitin a ti: “Cuticun a ṭha bik i thim awk kha nan hngalh lai.” (Filipi 1:10) Rian he aa pehtlaimi phone le cakuat nih hna an hnawh nakhnga lo na phone kha na phit kho lai maw?

  “Rian ṭuan caan a dih hnuah zei rian hmanh ṭuan lo dingin kaa zuam. Mah caan ah ka phone kha a aw ka phih.”—Jeremy.

  Hitin i hal: ‘Rian ngeitu asiloah rian petu nih phone a ka auh ahcun ka tlaih hrimhrim awk a si tiah ka ruat maw? Ka innchunghawi nih zeidah a chim?’

•   A tlarimi si. Baibal nih hitin a ti: “Mi vialte sinah nemnak [a tlari, NW] tein va um u.” (Filipi 4:5) Innchunghawi he caan nan hmanṭi lioah ruah lopi in ṭuan awk rian a chuak kho men. Tahchunhnak ah, na innchunghawi i a rian cu rian ṭuan caan a dih hnuah pehtlaihnak tuah a herhmi rian a si kho men. Cucaah a hleihluat tuk in hal hlah.

  “Ka vapa cu pumpak chawlehnak rian fate a ṭuanmi a si caah zeitik caan paohah tawnghtham a herhmi rian a um tawn. Cucaah ka lung a ka buaiter. Asinain a caan kan hmanṭi tawn caah a tlam a tling ko.”—Beverly.

  Hitin i hal: ‘Ka innchunghawi kha a hleihluat tuk in hal loin a rian kong he aa tlaiin hngalhthiamnak a ngeimi ka si maw? Ka innchunghawi nih zeidah a chim?’

Pakhatnak ah, a tanglei i biahalnak hna hi pakhat cio in ruat u. Cun a phi nan hmuhmi kha pakhat le pakhat i ruahṭi u.

• Inn ah rian naa ṭinpi tiah na innchunghawi nih aan zai hnawh bal maw? Mah kha na cohlang maw?

• Rian le nunning ah a tlarimi si awkah zeidah thlennak tuah a herh?

• Innchunghawi nih rian kha “rian” ah a chiata lo tiah na ruat maw? Mah kong he aa tlaiin pakhatkhat na chim kho lai maw?

• Rian le nunning ah a tlarimi si awkah na innchunghawi kha zei ah dah thlennak tuahter na duh?