BAIBAL NIH AN NUNNING A THLEN
Ka Biahalnak Paoh Kha Baibal In An Ka Leh
CHUAH KUM: 1950
CHUAHKEHNAK RAM: SPAIN
TUANBIA: CATHOLIC SISTER
HLANLIO:
Spain nitlak chaklei, Galicia khuate i lo hmete kan ngeihnak hmun ah ka chuak. Kei cu unau pariat lakah a palinak ka si. Kannih cu aa nuammi chungkhar kan si. Mah lio caan i Spain ram ah chungkhar pakhat ah a tlawm bik ngakchia pakhat paoh kha biaknaklei sianginn asiloah sister sianginn ah an kaiter hna. Cucaah kan unau lakin pathum kha an kan kaiter ve.
Kum 13 ka si ah ka unu a kainak Madrid khua i sister sianginn ah ka kai ve. Mah ah phungphai, thlacamnak le semrelnak hna lawng a um i hawikomhnak zong a um lo. Zing fatin thlacamnak hmun ah thlacam dingin kan i tong hna nain mah ah ka lungthin ka pe kho lo. Cun Latin holh in hla kan sa i Mass puai kha kan tuah. A sullam pakhat hmanh kaa fian lo caah Pathian he kan i hlat tiah ka ruah. Ka caan kha dai tein um sawhsawhnak lawngah ka rak hman. Ka unu he kan i ton tik hmanhah i chawnh sawhsawh te lawng a ngah. Sister te nih rawl ei dih in suimilam a cheu chung lawng holhnak caan an kan pek. A nuammi kan chungkhar sining he cun aa dang tuk. Cucaah ka li a leng i ka ṭap tawn.
Pathian he kan i hlat tuk tiah ka ruah ko nain kum 17 ka si ah sister pakhat ka hung si. An ka ruahchan bantukin sister ka hung si ko nain mah hi Pathian duhnak a si taktak hnga maw tiah lunghrinnak ka hun ngei. Sister te nih lunghrinnak a ngeimi cu hell ah an tla lai tiah an ti ko nain lunghrinnak ka rak ngei peng. Jesuh Khrih hmanh amah te lawngin a um lo, midang cawnpiaknak le bawmhnak ah a rian a tam ti kha ka hngalh. (Matthai 4:23-25) Kum 20 ka si tikah sister ṭuan rihnak ding a ruang ka hngal ti lo. Khuaruahhar awk ngai a simi cu kan sianginn hruaitu nih sister ṭuan rih dingin naa cungcung a si ahcun khulrang in na chuah ah a ṭha tiah a ka ti. A ruang cu keimah ruangah midang an lung aa thleng lai ti a phan caah a si men lai. Cucaah sianginn in ka chuak.
Inn ka kir tikah ka nu le ka pa nih an ka mawhchiat lo. Asinain kan khua ah rian ṭuan ding a um lo caah ka naupa a umnak Germany ah kaa ṭhial. Anih cu ramdang ah a ummi Spain Communist phu ah lungtho tein rian a ṭuanmi a si. Rianṭuantu pawl nih tinvo an hmuh nakhnga le nu pawl nih pa he aa khatmi dirhmun an hmuh nakhnga rian a ṭuanmi hna sin ka um caah kaa nuam tuk. Keimah zong mah phu ah ka lut ve i a hnuah mah phu chungmi pakhat he kan i um. Communist ca pawl phawtzamhnak le duhlonak langhternak ah kaa tel khawh caah sullam a ngeimi rian ka ṭuan tiah ka rak ruah.
Asinain ka lung a hung dong ṭhan. Communist pawl nih an chimmi ningin an tuah lo tiah ka ruah. 1971 ah kan phu chung i mino cheukhat nih Frankfurt i Spain Consul Zung kha mei an khangh tikah ka ruahnak a hmaan ti kha ka hun zumh chinchin. Spain ram ah mah nawl in mi a ukmi cozah le dinlonak an duh lo caah cutin an tuahmi a si ko nain an thinhunnak an langhter ning cu a hmaan lo tiah ka ruah.
Fa ka hun ngeih hnuah Communist meeting hna ah kaa tel ti lai lo tiah ka vapa kha ka chimh. Ka hawile cu keimah le ka fa sinah an ra ti lo i ka um a har tuk. Mah tikah ka nun hnawhchanmi cu zeidah a si ti kha hngalh ka hun duh. Zatlang nunnak ṭhancho dingin i zuam cu a phu taktak maw?
BAIBAL NIH KA NUNNAK A THLEN NING:
1976 ah Spain miphun a simi Jehovah Tehte nuva tuahkhat cu kan inn ah an ra, Baibal hrambunhmi cauk pawl an kan pekmi kha ka cohlan. A voihnihnak an rat tikah sifah harnak, dinlonak le i ruanlonak ti bantuk hngalh ka duhmi kong tampi kha ka hal hna. Ka halmi hna paoh kha Baibal in an ka leh caah ka khuaruah a har tuk. Cucaah Baibal hlathlai dingin ka cohlan.
A hmasa ahcun Baibal kong hngalhnak ca lawngah ka hlathlai. Kan nuva in Jehovah Tehte Hna pumhnak ah kan i pum. Mah lioah fa pahnih kan ngei cang. Kan i pumh khawh nakhnga an rak kan don i pumh chung zongah kan fale kha an kan umhpiak. Cuticun Jehovah Tehte pawl kha ka hun komh hna.
Cutin a si ko nain biaknak kong he aa tlaiin ka lung a hring rih. Spain ram i ka chungkhar sin ka tlawn hna tikah siangbawi a simi ka pate nih Baibal cawn ti lo dingin a ka hnek. Asinain Spain ah a ummi Jehovah Tehte Hna nih tampi an ka bawmh. Germany ah a ummi Jehovah Tehte Hna bantukin ka biahalnak kha Baibal in an ka leh. Cucaah Germany ka kir tikah Jehovah Tehte Hna he Baibal cawn ṭhan dingin bia ka khiah. Ka vapa cu Baibal a hlathlai ti lo nain kei tu cu ka hlathlai peng rih. 1978 ah tipil ka ing i Jehovah Tehte pakhat ka hung si.
ṬHATNAK KA HMUH NING:
A hmaanmi Baibal biatak ruangah nunnak he aa tlaimi tinhnak le lamhruainak hna kha fiang tein ka hun hngalh. Tahchunhnak ah, 1 Peter 3:1-4 nih nupile kha vale ‘nawlngaih’ awk, “upat” awk le ‘Pathian mit hmuh i a sung bikmi thil a simi nemnak’ ngeih awkah tha a pek hna. Mah lamhruainak hna nih Khrihfa nupi ṭha le nu ṭha si awkah a ka bawmh.
Atu ah Jehovah Tehte ka sinak hi kum 35 hrawng a si cang. Pathian rian a ṭuanmi vawleicung pumpi chungkhar i kaa tel khawh lengah ka fale panga lakin pali cu keimah he Pathian rian an ṭuan caah kaa lawm tuk.