Zu Kong He Aa Tlaiin A Hmaanmi Hmuhnak

A HMASA capar ah langhtermi Tony cu zu nih a lemmi kha a cohlan ahcun a nunning cu lamkhatkhat in aa thleng kho. Asinain zu tampi a din hmanhah a rit lo caah zu nih a ka lem lai lo tiah a ruah. A ruahnak cu zeicah a palh tuk?

Zu tam tuk a din caah a hmaan ning tein khua a ruat kho lo. Mah kha Tony nih a hngalh ah siseh, a hngalh lo ah siseh a pum le a lungthin a ukmi a thluak cu zu ruangah a hmaan ti lo. Zu a din deuhdeuh tikah a sining taktak kha ṭha tein a tuaktan kho ti lo.

Tony nih amahle amah aa hmuh ning a palhnak a pahnihnak a ruang cu zu kha din chap lengmang a duh caah a si. A hmasa capar ah langhtermi Allen cu zu nih a lemmi kha a hmasa ahcun a cohlang duh lo. Hitin a ti: “Zu kha a thli tein ka din i zu din cu ka caah zeihmanh a poi lo tiah i silhnalh awkah kaa zuam. Cutin ka tuahnak a ruang cu zu kha din lengmang ka duh caah a si.” An pahnih in zu nih a lemmi hna kha midang hmanh nih an hngalh ko nain anmah nih cun a kan lem lo tiah an ti peng. An pahnih in zu sal an si nakhnga lo khulrang in pakhatkhat an tuah a hau. Zeidah an tuah lai?

Khulrang In Tuah!

Zu din a ngolmi tampi nih Jesuh chimmi mah bia ningin an tuah: “Na orhlei mit nih aan sualter ahcun khoih law  hlonh ko. Na pum dihlak in hell chung i tlak nakcun na pum cung thil pakhatkhat na sungh cu a ṭha deuh.”​—Matthai 5:​29.

Jesuh nih kan pum cheubang pakhatkhat hlonh taktak kha a chim duhmi a si lo. Mah canah Pathian he a kan hlatter khomi zei thil paoh hlawt duhnak lungput ngeihnak kong kha langhternak in a chimmi a si. Kan tuahka ahcun a fak tuk men ko lai. Asinain mah nih zu tam tuk a kan dinter khomi, a ṭha lomi thil sining le ruahnak hna in a kan huhphenh lai. Cucaah zu tam tuk na din cang tiah mi cheukhat nih siaherh ngaiin ralrin an in pek ahcun zu na dinmi zat kha i sum. * Naa sum khawh lo ahcun zu din ngol duhnak lungput ngei. Cutin tuah cu a har tuk ko lai nain na nunnak a rawhmi nak cun a ṭha deuh tuk lai.

Zu nih a lemmi cu na si lo nain zu kha tam tuk in na ding tawn maw? Na din tawn a si ahcun zu kong he aa tlaiin a hmaanmi hmuhnak ngeih awkah zei kehlan hna dah na hlan khawh?

Bawmhnak Hmuh Khawhnak Hmun

1. Lungtak tein atu le atu thlacamnak nih na herhmi ṭhawnnak aan pek khawh ti kha zum. Jehovah Pathian lunglawmhter a duhmi hna kha Baibal nih hitin ruahnak a cheuh hna: “Thla nan camnak ah Bawipa cu nan herhmi kha hal u law nan hal tikah lunglawm tein hal zungzal u. Cun Pathian daihnak, minung hngalhnak a lonhtu nih cun Khrih Jesuh chungah nan lungthin le nan ruahnak cu him tein a chiah lai.” (Filipi 4:​6, 7) Lungdaihnak hmuh awkah zeitindah thla na cam khawh?

Zu nih a ka lem ti kha cohlang, mah cu nangmah nih na tawnghtham dingmi rian a si. Mah kha tawnghtham khawh awkah zeidah ka tuah lai ti kha thlacamnak in Jehovah sinah hal. Cutin na tuah ahcun lungdaihnak hmuh awk le a ngan deuhmi buaibainak hna hrial khawh awkah naa zuammi cungah Pathian nih thluachuah aan pek lai. “A palhnak kha a thupmi cu khua-awng a tong lai lo, sihmanhsehlaw a phuang i a hlawmi nih cun zaangfahnak a hmuh lai.” (Phungthlukbia 28:13) Mah lengah Jesuh nih hitin thla nan cam kho ti zongin a ti: “A harmi hneksaknak chungah kan phakter hlah, Miṭhalo pa sin khan him tein kan umter tuah.” (Matthai 6:​13) Asinain na thlacammi ningin zeitindah na tuah khawh i na thlacamnak a phi kha khoika in dah na hmuh khawh?

2. Baibal in thazaang la. “Pathian bia cu a nung i a ṭhawng. . . . Minung lungthin duhnak le ruahnak vialte kha a hngalh dih.” (Hebru 4:​12) Zu nih a rak lemmi hna tampi cu nitin Baibal relnak le ruahnak in bawmhnak an hmu. Pathian a ṭihmi salm caṭialtu nih hitin a ti: “Miṭhalo hna khuakhannak ah aa tel [lomi cu] . . . thluachuakmi an si. An i lawmhnak cu BAWIPA nawlbia tu ah khan a si i cu nawlbia cu chunzan in an ruat. . . . An tuahmi thil kip ah khua-awng an tong.”​—Salm 1:​1-3.

Jehovah Tehte Hna he Baibal a hlathlai caah zu ningcang loin dinnak a tei khomi Allen nih “Baibal le Baibal phunglam hna hi rak hngal hlah ning law zu ruangah ka thihnak a saupi cang lai” tiah a ti.

3. Mahle mah aa uk khomi si i zuam. Khrihfabu chung i unau cheukhat cu a hlanah zu nih a lemmi an rak si ko nain “Pathian thlarau thawngin” thenh an sinak kong kha Baibal nih a langhter. (1 Korin 6:​9-​11) Zeitin in dah? Lamkhat cu Pathian thiang thlarau bawmhnak thawngin mahle mah i uk khawhnak sining kha ngeih an i zuam i zu ritnak le au khuang in puai tuahnak ti bantuk hna kha an hlawt khawh caah a si. “Zu ri hlah u, zu cu nanmah hrawktu lawnglawng a si ko. Thlarau tu khan khat deuh u.” (Efesa 5:​18; Galati 5:​21-​23) Jesuh nih ‘vancung i a ummi nan Pa nih cun amah kha Thiang Thlarau a halmi cu a pek hna lai’ tiah bia a kan kamh. Cucaah “hal u law pek nan si lai.”​—Luka 11:​9, 13.

Jehovah cohlanmi lam in biak a duhmi hna nih Baibal relnak le  lungtak tein thlacamnak thawngin mahle mah i uk khawh awkah an i zuam. Lungdongh canah mah Baibal biakam hi cohlang: “A pumsa duhnak lo ah a tuh ahcun thihnak kha a zun lai; thlarau lo ah a tuh ahcun Thlarau nih zungzal nunnak kha a pek lai. Cucaah ṭhatnak tuah kha ba hlah u sih; kan ngol lo ahcun a theitlai kan zun caan kha a phan ve ko lai.”​—Galati 6:​8, 9.

4. Hawikom ṭha i thim. “Mifim mi hna sinah i chawk ve lengmang law na fim lai, mihrut hna he i kom law a ping ah an in hruai lai.” (Phungthlukbia 13:20) Zu zeizat dah ka din lai ti in ri na khiahmi kha na hawile chim hna. Asinain “zu ritnak te hna, zu hmun i nuamhnak te hna, bawilaamnak te hna” kha na hlawt tikah zu na rak dinṭimi cheukhat cu ‘an khuaruah a har lai i an in serhsat’ lai tiah Baibal nih a rak chimchung cang. (1 Peter 4:​3, 4) Ri na khiahmi ningin ka din lai timi na biakhiahnak a rawhter khotu hawikom pawl kha komh ti lo awkah i zuam.

5. Zeizat dah ka din lai ti kha rikhiak. “Hi vawlei kalning hin kal ve lengmang ti hlah u, sihmanhsehlaw chunglei in Pathian nih nan lungthin kha a dihumnak in in thleng hna seh. Cu tikah a ṭhami thil le Pathian nih a lawmhmi thil le a tlingmi thil kha nan hngalh khawh lai, cucu Pathian duhmi an si.” (Rom 12:​2) Zeizat dah ka din lai ti kha na hawile asiloah “hi vawlei” mi hna sinah bawmhnak hal canah Baibal phunglam ningin na zulh ahcun Pathian duhmi lam in na nung kho lai. Asinain na caah a him bikmi a si nakhnga zu zeizat dah ka din lai ti kha zeitindah bia na khiah khawh?

Na tuaktan khawhnak a hnorsuan i na khuaruah khawhnak a nuarhter cang a si ahcun tam tuk in zu na din tinak a si. Cucaah zu na din ding a si ahcun zeizat dah ka din lai ti rikhiah cu fim a si. Ka caah zeizat din ah dah a ṭhat bik lai ti kha ṭha tein tuaktan. Nangmahle nangmah i hleng hlah. Tam tuk in na din sual nakhnga lo zeizat dah ka din lai ti kha rikhiak law mah lengin ding hlah.

6. Al awkah cawng. “A si, A si lo, ti lawng kha chim ko u, cu pin cu Mi ṭhalopa sinin a rami thil an si.” (Matthai 5:​37) Hramhram in zu aan dangmi inn-ngeitu kha fimkhur tein al awkah cawng. “Nan biachim, nan holh rel cu a zungzal in ngaih a nuammi le a ṭhami a si awk a si i aho paoh kha zeitindah ka chawnh ah a ṭhat bik lai ti hngalh kha nan i zuam lai.”​—Kolose 4:6.

7. Bawmhnak hal. Zeizat dah ka din lai timi na biakhiahnak kha fehter awk le Pathian he pehtlaihnak ṭha ngeih awkah aan bawm khomi na hawile sinah bawmhnak hal. “Pahnih cu pakhat nakin an ṭhahnem deuh, zeicahtiah an ṭuanmi rian khan tam deuh an hmuh khawh. Pakhat kha a tluk sual ahcun pakhat nih khan a bawmh khawh.” (Phungchimtu 4:​9, 10; Jeim 5:​14, 16) Cu bantukin United States i Zu Lemnak le Zu Ningcang Loin Hmannak He Aa Tlaimi Bu nih hitin ruahnak cheuhnak bia an chim: “Zu din ngol cu a har kho men. Cucaah zu na thlah khawh nakhnga na chungkhar le na hawile sinah bawmhnak hal hna.”

8. Na biakhiahnak ningin tuah peng. “A bia kan theih paohah cun a za tiah nanmahle nanmah kha i hleng len hlah u. A bia cu a tuahtu in tuah deuh u. Sihmanhsehlaw mi a luattertu nawlbia tling chungah ṭha tein aa bih i cucu a ruat pengmi cu a theihmi kha philh loin a tuah i cu a tuahnak in lawmhnak a hmumi kha a si.”​—Jeim 1:​22, 25.

Zu Din Ngolnak

Zu tampi a dingmi kip in zu nih a lemmi an hung si lo. Asinain atu le atu zu tampi in a dingmi mi cheukhat cu zu nih a lem khawh hna. A ruang cu an pum le an lungthin nih din loin um kho lo tiangin a hlam caah a si. Cu bantuk mi hna caah zu din an ngol khawh nakhnga lungthin ṭhawnnak le thlaraulei bawmhnak lawngin a za men lai lo. Allen nih hitin a ti: “Zu din thlah dingin kaa zuam lioah harnak tampi ka tong. Cucaah Pathian bawmhnak lengah siilei i thlopnak zong a hau ti kha ka hun hngalh.”

 Zu dingmi tampi cu zu din ngol awk le zu ningcang loin din lo awkah fakpi in an i zuam lioah siithlop zong an hau. * Mi cheukhat cu zu din ngol dingin an i zuam lioah an tonmi fahnak hna tei khawh awk, zu din duhnak lungthin zor deuh awk le zu hrial khawh peng awkah sii i thlop dingin siizung an kai a hau men lai. Khuaruahhar thil a tuahtu Pathian Fapa nih hitin a ti: “A dammi nih cun siibawi cu an herh ṭung lo, a zawmi lawng nih pei an herh ko cu.”​—Marka 2:​17.

Pathian Lamhruainak Zulhnak In Ṭhatnak Hmu

Zu kong he aa tlaiin Baibal ruahnak cheuhnak hna cu a hmaanmi Pathian sinin a rami an si. Pathian nih atu lawngah si loin zungzal in i nuam hna sehlaw ṭhatnak hmu hna seh ti a kan duh. Zu din a thlahnak kumkul le kumli a si cangmi Allen nih hitin a ti: “Zu din ka thlah khawh ca le Jehovah Pathian nih ka palhnak remhpiak a ka duh ti ka hngalh caah kaa lawm tuk. Pathian nih . . .” Hlanlio kong kha a lung a hung chuak i a ṭah a chuah caah a holh kho ti lo. “Um, . . . Jehovah nih a kan hngalhthiam i a kan zohkhenh. Bawmh a herhmi hna kha a bawmh hna ti ka hngalh caah ka khuaruah a har tuk.”

Cucaah zu kha ningcang loin na hman asiloah zu nih aan lem ahcun na lungdong hlah asiloah ruahchannak ka ngei ti lo tiah ruat hlah. Allen le a dang mi tampi zong atu na tonmi thil sining hna hi an tong ve ko nain zu kha tlawm deuh in an din asiloah an thlah khawh. Cutin an tuah caah an i ngaihchih lo, nang zong naa ngaichih ve lai lo.

Zu kha tlawmpal lawng din dingin naa thim ah siseh, din lo dingin naa thim ah siseh Pathian chimmi mah bia hi i cinken: “Ka nawlbia kha rak ngai u law ti ka hei duh dah! Thluachuahnak cu nan caah zeitikhmanh i a reu bal lomi tiva bantukin a luan in a luang zungzal ko hnga! Ti kam a deng lengmangtu tilet bantukin teinak cu nan sinah a phan ko hnga.”​—Isaiah 48:18.

[A Tanglei Fianternak]

[Cahmai 8nak i rinli kulh/Hmanthlak]

 Zu Sal Ka Si Cang Maw?

Hitin i hal:

• Voidang nakin zu tam deuh in ka ding maw?

• Voidang nakin voi tam deuh ka ding maw?

• A tha a ṭhawng deuhmi zu ka ding maw?

• Lungretheihnak tawnghtham awk asiloah philh awkah zu ka ding maw?

• Ka hawi asiloah ka chungkharmi pakhat nih zu ka dinmi he aa tlaiin ka thin na phang tiah an ka ti bal maw?

• Inn ah, rian ah asiloah khualtlawnnak ah zu ka din tikah buaibainak a chuak tawn maw?

• Zarhkhat chung zu din loin ka um kho maw?

• Midang zu an din lo tikah ka caah a har maw?

• Midang hngalh loin a thli tein ka ding maw?

Mah biahalnak hna lak i pakhat asiloah pakhat leng kha na tuah ahcun zu na dinmi he aa tlaiin naa uk a hau tinak a si.y

 [Cahmai 9nak i rinli kulh/Hmanthlak]

Zu Kong He Aa Tlaiin A Hmaanmi Biakhiahnak Tuahnak

Zu din hlanah ruah dingmi:

• Zu ka din awk a si maw asiloah ka hrial awk dah a si?

Ruahnak cheuhnak: Zeizat dah ka din lai ti ri a khiak kho lomi nih cun zu kha a hrial awk a si.

• Zeizat dah ka din awk a si?

Ruahnak cheuhnak: Zu nih na tuaktan khawhnak a hnorsuan hlan i na din dingmi zat kha rikhiak.

• Zeitik ah dah ka din lai?

Ruahnak cheuhnak: Mawṭaw na mawngh hlan, ralring tein ṭuan dingmi rian hna na ṭuan hlan le biaknaklei cawlcanghnak i naa tel hlanah ding hlah. Nau na pawi lio zongah ding hlah. Zu le sii kha dingṭi hlah.

• Khoika ah dah ka din lai?

Ruahnak cheuhnak: Aa tlakmi hmunhma ah ding. A thli tein ding hlah. Zu din a huami hna hmaiah va ding hlah.

• Ahote he dah ka din lai?

Ruahnak cheuhnak: Nangmah aan dawmi na hawikom asiloah na chungkhar hna he ding. Zu ai a ngeimi hna he dingṭi hlah.

[Cahmai 10nak i rinli kulh/Hmanthlak]

Zu Nih A Rak Lemmi Pakhat Cu Baibal In Bawmhnak A Hmu

Thailand ram ah a ummi Supot cu zu tam tuk in a dingmi a si. A hmasa ahcun zanlei lawngah a din. Asinain a hnuah cun zinglei zongah a hun din i chun rawl ei caan hmanhah a din. Rit a duh ca men ah cutin a dinmi a si. A rauhhlan ah Jehovah Tehte Hna he Baibal a hung cawng. Jehovah Pathian nih a hleihluat tuk in zu din a duh lo ti a hngalh caah zu din kha a ngol. Asinain tlawmpal a rauh hnuah a hlan bantukin zu kha a din ṭhan caah a chungkhar cu an lung a rawk tuk.

Asinain Supot nih Jehovah Pathian kha a dawt i aa tlakmi lam ningin biak a duh. Cucaah a hawile nih an rak bawmh. A chungle kha lungdongh loin bawmh peng awkah an forh hna. Voikhat cu Supot nih 1 Korin 6:​10 ah ‘zu a rimi cu Pathian pennak an co lai lo’ tiah fiang tein a langhtermi kha a hmuh tikah a sining kha ṭha tein a tuaktan. Zu din ngol awkah fakpi in i zuam peng a hau ti kha a hun hngalh.

Atu cu Supot nih zu din ngol hrimhrim dingin bia a khiah. A donghnak ah Pathian thiang thlarau, Baibal lamhruainak, chungkhar le Khrihfabu bawmhnak thawngin Pathian he a ṭhami pehtlaihnak a ngei kho ṭhan i zu din zong a thlah khawh. Pathian sinah aa pumpe i tipil a in caah a chungkhar cu an i lawm tuk. Atu cu Supot nih a rak duh tukmi Pathian he a ṭhami pehtlaihnak kha a ngei kho cang i midang zong Pathian he hawikom si dingin bawmhnak ah a caan kha a hman.