A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

ṬHEN KUA

‘Ni Hmanung Bik Caan’ Ah Kan Nung Maw?

‘Ni Hmanung Bik Caan’ Ah Kan Nung Maw?
  • Kan chan ah zei thil a um lai tiin dah Baibal nih a chimchung?

  • Pathian Bia nih ‘ni hmanung bik caan ah’ minung cu zeibantuk minung an si lai tiin dah a chim?

  • ‘Ni hmanung bik caan’ he aa tlaiin zei thil ṭha kong dah Baibal nih a chimchung?

1. Zei in dah hmailei kong hngalh khawh a si?

TV IN thawngpang na zoh tikah ‘Hi vawlei hi hmailei ah zei ah dah a can hnga’ tiin na ruat bal maw? Ngaihchiat awk thil kha ruah lopi in duak tiah a um tawn caah ahohmanh nih thaizing ah zei thil a um lai chim chung khawh a si lo. (Jeim 4:14) Asinain, Jehovah nih cun hmailei kong kha a hngalh. (Isaiah 46:10) Hlan piin a Bia, Baibal nih kan chan ah a um dingmi ngaihchiat awk thil kong lawng si loin a nai cangmi hmailei ah a um dingmi thazang a pemi thil kong zong a rak chimchung.

2, 3. Jesuh kha a zultu pawl nih zei bia dah an rak hal i, zeitindah a rak leh hna?

2 Jesuh Khrih nih ṭhatlonak a donghter i vawlei kha paradis ah a canter hngami Pathian Pennak kong kha a rak chim. (Luka 4:43) Zeitik ah dah Pathian Pennak a rat lai kha mi nih hngalh an rak duh. Cucaah a zultu pawl nih Jesuh kha “na ratnak ding hmelchunhnak le atu chan donghnak ding hmelchunhnak ah zei thil dah a um hna lai” tiah an rak hal. (Matthai 24:3) Zeitik ah dah chan a dongh lai ti cu Jehovah Pathian lawnglawng nih a hngalh tiah Jesuh nih a rak leh hna. (Matthai 24:36) Sihmanhsehlaw Pennak nih minung caah daihnak le himnak taktak a chuahpi hlan deuh te ah vawlei i a um ding thil kong kha Jesuh nih a rak chimchung. A rak chimchungmi kha atu ah a um taktak!

3 “Atu chan donghnak” ah kan nun a langhtermi kong kan i ruah hlanah mi zei hmanh nih hmuh lomi raldohnak pakhat kong a tawinak in i ruah ta u sih. Cu raldohnak cu hmuh khawh lomi vancung ah khin a si i cu nih cun a kan hnorsuan.

VANCUNG RALDOHNAK

4, 5. (a) Van ah Jesuh Siangpahrang ṭuanter a si hnu tlawmpal ah zei thil dah a cang? (b) Biathlam 12:12 chim ningin van i a ummi raldohnak nih zei thil dah a chuahter?

4 1914 kum ah Jesuh cu vancungah Siangpahrang a si ti kha hi cauk i hmasa ṭhen nih a fianter. (Daniel 7:13, 14) Pennak nawl a ngeih hnu tlawmpal ah Jesuh cu rian a rak ṭuan. Baibal nih “van ah raldohnak a um” tiah a ti. “Mikhael [Jesuh ngeihmi min dang] le a vancungmi hna nih khan limkeng [Satan Khuachia] cu an doh i limkeng nih cun a vancugmi hna he a rak doh ve hna.” * Satan le a vancungmi ṭhalo pawl cu an sung i van in vawlei ah thlak an si. Satan le a khuachia pawl an um ti lo caah zumhawktlakmi Pathian thlarau fapa hna cu an i lawm. Asinain, minung cu cutin an i lawm lo. Mah can ah, Baibal nih hitin a rak chimchung: “Vawlei le rili caah cun ṭihnung a va si hringhran dah! Zeicahtiah Khuachia cu nan sinah a rung ṭum cang i cu pin ah caan tawite lawnglawng ka ngei ti kha a hngalh fawn caah a thin a linh in a lin ko.”—Biathlam 12:7, 9, 12.

5 Zaangfahnak in vancung raldohnak ruangah zeidah a cang ti kha zohhmanh. A thin a hun caah, Satan nih vawlei ah thil ṭihnung asiloah buainak a chuahter lai. Na hngalh lai bantukin kannih cu ṭihnungmi caan ah kan nung cang. Sihmanhsehlaw cu caan cu “caan tawite” lawng a si lai. Khakha Satan nih a hngalh. Baibal nih mah caan kha ‘ni hmanung bik caan’ tiah a ti. (2 Timote 3:1) Pathian nih a rauhhlan ah hi vawlei cung i Satan huham ngeihnak kha a hrawh dih cang lai caah kan i lawmh tuk awk a si! Atu lio thil umtuning kong Baibal chimchungmi cheukhat kha i ruah u sih. Mah hna nih khan donghnak caan ah kan nung ti le a rauhhlan ah Pathian Pennak nih Jehovah a dawmi hna kha zungzal thluachuah a pek hna lai ti kha a langhter. A hmasa bik ah, kan chan kong he aa tlai in Jesuh chimchungmi hmelchunhnak pali kha zoh u sih.

NI HMANUNG BIK CAAN I A BIAPI BIKMI THIL UMTUNING

6, 7. Jesuh chimmi raltuknak le mangṭam kha tuchan ah zeitindah a tlin?

6 “Ram khat le ram khat an i do lai, peng khat le peng khat an i tu lai.” (Matthai 24:7) A luancia kum zabu chungah raltuknak ah minung nuai tampi an thi. Tuanbia kong a hngalmi British mi pakhat nih hitin a rak ṭial: “Minung tuanbia kong ah kum zabu 20 nak hi lainawnnak a tam bikmi kum zabu a si. . . . Raltuknak cu aa peh thluahmah ti awk a si i ral i tuk lo caan tawite lawng a ummi kum zabu a si.” Vawlei thil umtuning kong a hlathlaimi bu nih hitin a ti: “[Kum zabu 20nak] ah raltuk ruangah a thimi hi A.D. kumzabu pakhatnak in 1899 kum chung i raltuk ruang i a thimi nakin let thum in an tam deuh.” 1914 kum thawk in raltuk ruangah minung nuai 100 leng an thi. Raltuknak ah kan dawtmi pakhat a thih i ngaihchiatnak kan intuar bal hmanh ah an dawtmi hna nih an thih takmi hna nuai tampi minung an ngaihchiatnak le an lungfahnak kha kan theithiam kho lai lo.

7 “A kenkip ah mangṭam . . . a tlung lai.” (Matthai 24:7) Hlathlaitu hna nih a luancia kum 30 chungah rawl tampi a vui tiah an ti. Asinain, mi tampi cu rawl cawknak tangka asiloah cinnak hmun an ngeih lo caah mangṭam cu a um peng ko. A ṭhangcho liomi ram ah minung nuai thong khat leng cu ni khat ah dollar pakhat hmanh a tling lomi tangka in an nung. Annih lak i a tamdeuh cu ṭamhaalnak saupi an ing. Vawlei Ngandamnak Bu nih kum fate ngakchia nuai nga leng an thih lengmang mi a ruang bik hi rawl i zat lo ruang i a chuakmi zawtnak ruangah a si tiah an tuak.

8, 9. Lihnin le zawtnak kong Jesuh chimmi a hmaan kha zeinihdah a langhter?

8 “Hmun kip ah ṭih a nungmi lihnin . . . a tlung lai.” (Luka 21:11) American i scientist bu pakhat chim ning ah 1990 thawk in innlo a hrawk khomi le vawlei a kahter khomi lihnin buaktlak in kum khat ah voi 17 aa hnin. Cun innlo a hrawk dih cikcekmi lihnin kha buaktlak in kumkhat ah voikhat aa hnin. A dang thawngpang pakhat nih hitin ti: “Lihnin nganpipi ruangah a luancia kum 100 chungah minung a sing in an thi, seh lei thiamnak a ṭhangcho ko nain a thimi cu chim awk tlak lo lawng an zor.”

9 “Hmun kip ah . . . zawtnak a tlung lai.” (Luka 21:11) Sii-ai lei a ṭhangcho nain zawtnak hlun le thar pawl nih minung kha harnak a pek rih ko. TB zawtnak, raifanh le hngal-eu zawtnak tel in mitam theihmi zawtnak phun 20 cu tunaite kum zabu chung ah a tam ṭhan i a cheu zawtnak cu sii hmanh nih a tei set ti lo tiah report pakhat nih a chim. A taktak ah a tlawm bik in zawtnak thar phun 30 a chuak. Cu zawtnak lak i a cheu cu damh khawh a si lo i thihnak tiang a chuahter.

NI HMANUNG BIK CAAN I MI HNA

10. 2 Timote 3:1-5 i zei bantuk chimchungbia ziaza hna dah tuchan minung cungah na hmuh?

10 Baibal nih ni hmanung bik caan kha vawlei thil umtuning cheukhat lawngin si loin minung lungput zongin a lang lai tiah a rak chimchung. Lamkaltu Paul nih mi tamdeuh sining kha a rak langhter. 2 Timote 3:1-5 ah hitin kan rel: “Ni hmanung bik kha an phak tikah harnak caan a si lai.” Paul nih mi cu a tanglei bantuk hi an si lai tiah a ti

  • mah zawn lawng aa ruatmi

  • a hak a kaumi

  • nu le pa nawl a ngai lomi

  • hawirawi a hmangmi

  • zaangfahnak a ngei lomi

  • duhpaoh in khua a sami

  • ṭih a nungmi

  • Pathian nakin nuamhnak kha a duh deuhmi

  • biaknak phung hi a lenglei in aa tlaih nain a chung i a ummi ṭhawnnak taktak a duh lomi

11. Salm 92:7 chim ning in miṭhalo cungah zeidah a tlung lai?

11 Nan umnak hmun ah mi cu cu bantukin an um maw? An um lai ti cu a fiang ko. A ziaza a ṭhalomi cu khuazei paoh ah an um. Mah nih a rauhhlan ah Pathian nih rian a ṭuan cang lai ti kha a fianter, Baibal nih ‘miṭhalo kha belh bantukin an ṭhang i thil ṭhalo a tuahmi hna kha thluachuah an hmu; sihmanhsehlaw rawhralnak an hmu ko lai’ tiah a ti.—Salm 92:7.

A ṬHAMI THIL UMTUNING!

12, 13. Hi “donghnak caan” ahhin “a hmaanmi hngalhnak” cu zeitindah a karh?

12 Baibal nih a rak chim cang bantukin, ni hmanung bik caan cu thil ṭihnung in a khat. Asinain hi chan ṭhalo ahhin, Jehovah a biami hna lak ah a ṭhatnak in ṭhanchonak a um.

13 “A hmaanmi Hngalhnak a karh lai” tiah Daniel cauk nih a rak chimchung. Cucu zei tik ah dah a si lai? “Donghnak caan” chungah a si lai. (Daniel 12:4, NW) A hleiin, 1914 thawk in Jehovah nih lungtak in amah biak a duhmi hna kha Baibal an hngalhthiamnak a ṭhancho khawh nakhnga a rak bawmh hna. Pathian min, aa tinhmi, Jesuh Khrih tlanhnak man, mithi kong le thawhṭhannak kong he aa tlaimi a sungmi biatak kha an hun hngalh chin thluahmah. Cun Jehovah a biami hna nih an nunnak ca a ṭhahnemmi le Pathian thang a ṭhatter mi lam in zeitin nun ding a si zong kha an hngalh. Pathian Pennak dir hmun kong le cu Pennak nih vawlei ah zeitindah rian a ṭuan lai ti zong kha an hun hngalh. Mah an hngalhmi khan zeidah an tuah? Mah biahalnak ruangah ni hmanung bik caan i a tling liomi chimchungbia dang kong kha ruah a hau.

“Pennak kong Thawng Ṭha hi khuazakip ah chim a si lai.”—Matthai 24:14

14. Tuchan ah Pennak thawng ṭha bia chimnak hi zeitluk in dah a kauh i, ahote dah phung a chim?

14 Jesuh Khrih nih “chan donghnak ding hmelchunhnak” he aa tlaimi chimchungbia ah “miphun vialte hna ca i tehte si awkah Vancung Pennak kong Thawng Ṭha hi khuazakip ah chim a si lai” tiah a rak ti. (Matthai 24:3, 14) Pennak kong thawngṭha—Pennak cu zeidah a si, zeidah a tuah lai, amah thawngin zeitindah thluachuah hmuh khawh a si—kha vawlei pumpi ram 230 lengah holh phun 400 lengin chim a si cang. Jehovah Hngaltu nuai tampi hna nih Pennak thawng ṭha kha lungtho ngaiin an chim. Annih cu “phun kip, ram kip, holh kip le hrin kip chungin” an ra. (Biathlam 7:9) Jehovah Hngaltu hna nih Baibal nih a kan cawnpiak taktakmi kong hngalh a duhmi nuai tampi hna kha man loin Baibal an cawnpiak hna. Khrihfa taktak hna cu ‘mikip nih an huat’ hna lai tiah Jesuh nih a rak chimchung na bu in cutin a simi cu cinken awk tlak chimchungbia tlinnak a si!—Luke 21:17.

ZEIDAH NA TUAH LAI?

15. (a) Ni hmanung bik caan ah kan nung ti kha na zum maw? Zeiruangah? (b) Jehovah a ralchanmi hna ca le Pathian Pennak uknak a cohlangmi hna caah “donghnak” timi hi zei sullam dah a ngeih lai?

15 Nihin ah Baibal chimchungbia tampi a tlin caah, ni hmanung bik caan ah kan nung ti kha na hna a tla a si lo maw? Thawngṭhabia hi Jehovah lung tling lakin chim a si hnuah “donghnak” cu a phan hrimhrim lai. (Matthai 24:14) “Donghnak” timi cu vawlei cungin miṭhalo pawl Pathian nih a ṭhawl hna lai caan kha a si. Amah a ralchanmi vialte hrawh awkah Jehovah nih Jesuh le a vancung miṭhawng pawl kha a hman hna lai. (2 Thessalon 1:6-9) Satan le a khuachia pawl nih mi kha an hleng ti hna lai lo. Cu hnuah cun Pathian Pennak i a dingmi uknak a cohlangmi hna kha thluachuah tampi a pek hna lai.—Biathlam 20:1-3; 21:3-5.

16. Zei na tuah ah dah na fim a si lai?

16 Satan thil ningcang donghnak a nai caah, ‘Zeidah ka tuah awk a si?’ tiah mah le mah i hal a herh. Jehovah kong le a kan halmi kong tamdeuh in cawn chin lengmang cu fim a si. (Johan 17:3) Baibal kha teima tein hlathlai. Jehovah duhnak tuah aa zuammi hna he hmaan tein i kom. (Hebru 10:24, 25) Vawlei cung mi vialte caah Jehovah pekmi fimnak tling kha cawng law Pathian mit hmai ṭha na hmuh nakhnga na nunning kha a herh ningin i remh.—Jeim 4:8.

17. Zeicah miṭhalo pawl hrawh an si tikah mi tampi cu an khuaruah a har lai?

17 Ni hmanung bik caan ah kan nung ti a langhtermi thil kha mi tampi nih cun zei rel lo in an um lai tiah Jesuh nih a rak chimchung. Miṭhalo pawl rawhnak cu ruah lo pi ah duak tiah a phan lai. Zan ah mifir a rat bantukin mi tampi an i rin lo caan ah a phan lai. (1 Thesalon 5:2) Jesuh nih hitin ralrin peknak bia a chim: “Mi Fapa a rat cu Noah chan i thil umtuning bantuk kha a si lai. Tilian a tlun hlanah khan cun, Noah lawng chung i a luh ni tiang khan, an ei an ding an i ṭhi an i um i tilian a hung tlun taktak i a fenh dih hna hlan tiang kha cu zeihmanh an hngal lo. Mi Fapa a rat tikah cun cu bantuk cun a si lai.”—Matthai 24:37-39.

18. Jesuh i zei ralrin peknak dah kan ngaih awk a si?

18 Cucaah Jesuh nih a bia a ngaimi hna kha hitin a ti hna: “I ralring tuah u. Zu din sa einak le khuasak tintuk harnak lawng kha ruat hlah u, cu ti nan si ahcun cu Ni nih cun ruahlopi ah an tlun hnawh sual hna lai. Zeicahtiah cu Ni nih cun vawlei cung i a ummi vialte hi rap bantukin a foih hna lai, hi a tlung hnga dingmi thil vialte hi himte in chuak lak in nan tan khawh nakhnga, thazang nan ngeih nakhnga le Mi Fapa hmai ah nan dir khawh nakhnga ralringte in um u law thla va cam zungzal ko u.” (Luka 21:34-36) Jesuh bia ngaih cu fim a si. Zeiruangah a si? Jehovah Pathian le “mi Fapa” lung a tongmi hna cu a nai tuk cangmi Satan chan donghnak ah luatnak ruahchannak ngei in khuaruahhar a simi vawlei thar ah zungzal nunnak an hmuh lai ruangah a si!—Johan 3:16; 2 Piter 3:13.