A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

ṬHEN HNIH

Baibal​—Pathian Pekmi Cauk

Baibal​—Pathian Pekmi Cauk
  • Baibal cu cauk dang he zei lam hna in dah aa dan?

  • Pumpak tonmi harnak hna kha tei awkah Baibal nih zeitindah a kan bawmh khawh?

  • Baibal chung khumhmi chimchungbia hna kha zeicah na zumh khawh?

1, 2. Baibal cu zei lam hna in dah Pathian pekmi lung thawhtertu laksawng a si?

NA HAWI dawt nih laksawng sung an pek lio caan kha naa cinken maw? Cu bantuk thil nih na lung an thawhter hlei ah a lawmh zong an lawmhter ko lai. A ngaingai ti ahcun mah laksawng nih khan laksawng an petu nih nan i hawikomhnak a sunhsak ti zong kha a langhter. Cu na hawikom pekmi laksawng nih lawmhnak bia an chimter lai ti cu a fiang ko.

2 Baibal hi kan lawmh taktak awk a simi Pathian pekmi laksawng a si. Mah aa thleidangmi cauk ah khoika hmanhah hmuh khawh lomi kong hna kha a um. Tahchunhnak ah van arfi rualrual hna, vawlei le hmasa bik minu le mipa sernak kong hna a kan chimh. Harnak le lungretheihnak tei khawh awk a kan bawmmi bochan tlak phunglam hna zong Baibal ah a um. Pathian nih aa tinhmi kha zeitindah a tlinter lai i vawlei sining a ṭhatter lai ti kong zong a fianter. Zeitluk lung thawhtertu laksawng dah a si!

3. Baibal pek kan simi nih Jehovah kong zeidah a kan chimh i, zeicah cu nih cun a kan lawmhter?

3 Baibal nih cu cauk a kan Petu, Jehovah Pathian kong a kan theihter caah kan lung a kan lawmhtermi laksawng pakhat a si. Cu cauk a kan pekmi nih ṭha tein hung ka hngal hna seh ti a duh kha fiang tein a langhter. A taktak ah, Baibal nih Jehovah naih awkah an bawmh khawh.

4. Baibal mi sin phakternak he aa tlaiin zeinihdah na lung an hmuih?

4 Baibal na ngeih a si ahcun nangmah lawng a ngeimi na si lo. Baibal hi a uktling ningin asilole a cheuchum in holh phun 2,300 in chuah a si cang i vawlei cung minung 100 ah 90 leng nih hmuh khawh a si. Buaktlak in, zarh fate nuai khat leng lengmang mi sin phakter a si. Baibal cu a uktling ningin asiloah a cheuchum in nuai tampi chuah a si cang. Cucaah Baibal bantuk cauk a um lo ti cu a fiang ko.

The “New World Translation of the Holy Scriptures” is available in many languages

5. Zei lam in dah Baibal hi “Pathian thawchuah hnawhmi” a si?

5 Cupinah, Baibal cu “Pathian thawchuah hnawhmi” a si. (2 Timote 3:16) Zeitin in dah? Amah Baibal theng nih hitin a ti: “Pathian sinin a rami bia kha mi nih an chim tikah, Thiang Thlarau nih a fial hna caah a si.” (2 Piter 1:21) Tahchunhnak ah, bawi upa pakhat nih a ca ṭialtu kha ca a ṭialter. Mah ca ah khan cu bawi i a ruahnak le a lamhruainak a um. Cucaah cu ca cu a ṭialtu pa ca si loin bawi upa ca taktak a si. Cu bantuk te cun Baibal hi a ṭialtu hna minung bia si loin Pathian bia a si. Cu a si caah, Baibal hi a dihlak in “Pathian bia” a si taktak.—1 Thesalon 2:13.

A HNUHMAI BIA AA KHAT I A HMAAN

6, 7. Baibal a hnuhmai aa al lomi hi zeicah cinken awk tlak a si?

6 Baibal cu kum 1,600 leng chungah ṭial a rak si. Aa lo lomi chan tampi chung i nunning phunphun a ngeimi hna nih an ṭial. A cheu cu lothlo, ngatlai le tukhal an si i a cheu cu profet, biaceihtu le siangpahrang an si. Thawngṭha Luka a ṭialtu cu sibawi a si. Hnulei sining phunphun a ngeimi hna ṭialmi a si ko nain, Baibal cu a hramthawk in a dongh tiang aa alnak a um lo. *

7 Baibal ca i a hmasa bik cauk nih minung cung i harnak aa thawknak kong a kan chimh. Baibal uk donghnak nih vawlei cung dihlak paradis dum ah a cang lai tiah a langhter. Baibal chung bia vialte hna ah kum thong tampi chung minung tuanbia aa tel i cu nih Pathian tinhmi le khakha zeitindah a tlin lai timi hngalhthiam awkah lam khatkhat in an langhter. Baibal hi a hnuhmai aa al lo caah lunghmui awk ngai a si, Pathian pekmi cauk cu cutin a si awk a si tiah kan i ruahchan ko lai.

8. Science lei kongkau ah Baibal chimmi a hmaan a langhtermi tahchunhnak cheukhat chim.

8 Baibal hi science lei zongin a hmaan. Hmailei chan thil hngalhternak hmanh a um. Tahchunhnak ah, Levitikas cauk ah hlanlio Israel mi hna caah zawtnak chonh lo awk i a dang tein chiahnak le pum thianhhlimhnak kong nawlbia pekmi a um, cu kong cu an pawngkam miphun hna nih an rak hngal rih lo. Cun vawlei pungsan a hmaan loin rak ruah sual lio ah Baibal nih vawlei cu a pum tiah a ti. (Isaiah 40:22, NW) Vawlei cu ‘zeihmanh lo chungah thlai a si’ tiah Baibal nih a hmaan ning tein a chim. (Job 26:7) A taktak ahcun Baibal cu science kong ṭialnak cauk cu a si lo. Sihmanhsehlaw science lei kongkau a chim tikah a hmaan. Pathian pekmi cauk cu cutin a si awk a si tiah kan i ruahchan a si lo mei?

9. (a) Baibal tuanbia cu a hmaan i zumh tlak a si kha Baibal theng nih zei lam hna in dah a langhter? (b) Baibal ṭialtu pawl dinfelnak nih Baibal kong he aa tlaiin zeidah an langhter?

9 Baibal tuanbia hna cu a hmaan i zumh tlak a si. Baibal chung ṭialmi cu a um taktakmi lawngte a si. Minung pumpak min lawng si loin an chuahkehnak zong aa tel. * Mahle miphun sunghnak kong a ṭial lomi vawlei tuanbia ṭialtu pawl he i lo loin, Baibal ṭialtu pawl cu miding mifel an si i anmah theng le an miphun sunghnak hna hmanh kha an ṭial. Tahchunhnak ah, Nambar Baibal ah a ṭialtu Moses nih palhnak nganpi ka tuah ruangah mawhchiatnak fakpi ka in tiah a ti. (Nambar 20:2-12) Cu bantuk dinfelnak kha tuanbia dang ṭialnak ah hmuh a si lo nain Baibal ah hmuh a si cu Pathian pekmi cauk a si caah a si.

HMANTLAKMI FIMNAK AA TELMI CAUK

10. Baibal cu hmantlakmi cauk a si timi hi zeicah khuaruahhar awk a si lo?

10 Baibal cu Pathian thawchuah hnawhmi a si caah, ‘biatak cawnpiaknak caah le palhnak cawnpiaknak le palhmi remhnak caah a ṭhahnemmi’ a si. (2 Timote 3:16) A si, Baibal cu hmantlakmi cauk a si. Minung umtuzia kha a hngalh dih. A Chuahtertu hi Sertu Jehovah Pathian a si caah cucu khuaruahhar awk a si lo! Kan ruahmi le kan duhmi kha kanmah nakin a hngalh deuh. Cupinah, aa nuammi si awkah zeidah kan herh ti zong a hngalh. Cun zei bantuk nunning dah hrial awk a si ti zong a hngalh fawn.

11, 12. (a) Tlangcung Cawnpiaknak ah Jesuh nih zei kong dah a chim? (b) Baibal chung ah hmantlakmi zeidang kong dah a um rih i, zeicah cucu a zungzal in hmantlak a si?

11 Matthai a ngan 5 in 7 tiang ah ṭialmi Tlangcung Cawnpiaknak i Jesuh chimmi kha ruathmanh. A ṭha bikmi mah cawnpiaknak ah lawmhnak taktak hmuh khawh ning, i siknak tonghtham ning, thlacam dan le thilri cung i aa tlakmi hmuhnak ngeih ningcang tibantuk a kong tampi kha Jesuh nih a rak chim. Jesuh chimmi bia cu a rak chim lio caan bantukin nihin ni zongah hmual a ngei i hmantlak a si.

12 Cheukhat Baibal phunglam hna cu chungkhar nunnak, rian le midang he i pehtlaihnak he aa tlai. Baibal phunglam cu mi vialte caah a si i cu cawnpiaknak cu a ṭhahnem zungzal. Baibal chungah hmuhmi fimnak kha Pathian nih profet Isaiah hmangin a chimmi hi bia nih a tawinak in a langhter: “BAWIPA nan Pathian, nan ca ṭhatnak cawnpiak an duhtu hna le nan zulh awk hnga lam an hmuhsaktu hna ka si.”—Isaiah 48:17.

CHIMCHUNGBIA CAUK

Baibal ṭialtu Isaiah nih Babilon sunghnak a rak chimchung

13. Pathian nih profet Isaiah kha Babilon he aa tlaiin zei tluk a neknok tiangin dah ṭial a rak fial?

13 Baibal ah chimchungbia tampi a um i, a tamdeuh cu an tling cang. Tahchunhnak pakhat in ruat hmanh. Jehovah nih B.C. kumzabu pariat lio i a nungmi profet Isaiah hmang in Babilon khua a rawk lai tiah a rak chimchung. (Isaiah 13:19; 14:22, 23) Zeitindah a rawh lai ti kha a neknok tiang in a rak chim. Ramhtu ralkap pawl nih Babilon tiva kha an reuter i raltuk hau loin khua chungah an lut lai. Cu lawng a si lo. Babilon a teitu ding siangpahrang cu Sairas a si lai ti tiangin Isaiah nih a rak chimchung.—Isaiah 44:27–45:2.

14, 15. Babilon khua he aa tlaimi Isaiah chimchungbia cheukhat kha zeitindah a tlin?

14 Kum 200 hrawng a rauh hnu B.C. 539, October 5/6 zan ah ralkap pawl cu Babilon khua pawngah riah hmun an khuar. An haotu cu ahodah a si? Persia siangpahrang Sairas a si. Khuaruahhar a simi chimchungbia a tlin nakhnga thil sining cu aa thawk pah cang. Sihmanhsehlaw chimchungbia bangin Sairas ralkap nih Babilon cu tuk hau loin an tei hnga maw?

15 Cu zanah Babilon mi hna cu puai an tuah i an khua kulhnak ralhau chungah himnak a um tiah an ruah. Cu caan chungah Sairas nih khuapi chung i a luangmi tiva kha fimzer in hmun dang ah a luanter. A rauhhlan ah a mi hna tan awk ṭha tiangin tiva ti cu a puan i khuapi ralhau kha an hun naih. Sihmanhsehlaw Sairas ralkap pawl cu Babilon ralhau chungah zeitindah an luh khawh lai? Thil zeimaw ruangah cu zan ah khuapi kutka khar kha an daithlang i aa hung!

16. (a) Isaiah nih Babilon ton dingmi hmanung bik thil kha zeitindah a rak chimchung? (b) Isaiah nih Babilon kong a chimchungmi bia cu zeitindah a tlin?

16 Babilon khua he aa tlaiin hitihin chimchung a rak si: “Cuka ahcun ahohmanh an um ṭhan ti lai lo. A vak a vai tawnmi Arab mipa zong nih cuka ahcun a thlam a bunh lai lo; cuka ahcun tukhal zong nih saṭil an khal hna lai lo.” (Isaiah 13:20) Mah chimchungbia nih hin khuapi a sungh lainak kong lawng a chimmi a si lo. Babilon cu a zungzal in a rawk lai ti zong a langhter. Cu bia a tlin kha na hmuh khawh. Mi um lonak Babilon khua hlun—Iraq ram Baghdad khua in thlanglei meng 50 hrawng—i hmun nih “zeizong vialte a phiak dihtu hmunphiah in Babilon cu ka phiah lai” tiin Isaiah hmangin Jehovah chimmi bia a tlin kha a langhter.—Isaiah 14:22, 23. *

Babilon rawhnak

17. Baibal chimchungbia tlinnak nih kan zumhnak kha zeitindah a fehter?

17 Baibal zumh tlakmi chimchungbia cauk a sinak kong ṭha tein ruah tikah zumhnak a fehter a si lo maw? A si, Jehovah Pathian nih hlan i a biakam a tlinter caah, vawlei paradis can ding a biakam zong a tling lai tiah kan zumh khawh. (Nambar 23:19) ‘Lih a chim kho lomi Pathian nih caan hram thawk hlan in a kan kamh cangmi zungzal nunnak ruahchannak’ kha kan ngei.—Titas 1:1-3. *

“PATHIAN BIA CU A NUNG”

18. Khrihfa lamkaltu Paul nih “Pathian bia” he aa tlaiin hmual a ngeimi zei bia dah a chim?

18 Hi ṭhen i kan i ruahmi nih Baibal cu aa phun dang taktakmi cauk a si kha a fianter. Asinain, Baibal a man cu a chung bia aa khahnak, science lei le tuanbia lei in a hmaannak, hmantlakmi fimnak le zumh awk tlakmi chimchungbia lawng hi an si lo. Khrihfa lamkaltu Paul nih hitin a ṭial: “Pathian bia cu a nung i a ṭhawng. Kap hnih har vainam nakin a har deuh. Hlang lak in a cheu khawh, nunnak le thlarau an i tonnak tiang, hliahcang le thlek an i tonnak tiang a cheu khawh. Minung lungthin duhnak le ruahnak vialte kha a hngalh dih.”—Hebru 4:12.

19, 20. (a) Baibal nih mah le mah i hneksaknak ah zeitindah an bawmh khawh? (b) Aa phun dangmi Pathian laksawng Baibal cung naa lawmhnak kha zeitindah na langhter khawh?

19 Pathian “bia” Baibal relnak nih kan nunnak a thlen khawh. Mah le mah i hneksak awkah voidang nakin ṭha deuh in a kan bawmh khawh. Pathian ka dawt kan ti lai nain, thaw chuah hnawhmi a Bia, Baibal kan lehrulh ning nih kan ruahnak le kan lung chung ummi taktak kha a langhter lai.

20 Baibal hi Pathian pekmi cauk a si taktak. Cucu rel awk, hlathlai awk le duh awk a si. A chung bia na rel lengmangnak thawngin Pathian laksawng cung naa lawmhnak kha langhter. Cutin na tuah ahcun minung ca Pathian tinhmi kha ṭha tein na hngalh lai. Pathian tinhmi cu zeidah a si i zeitindah hngalh khawh a si kha a hun changtu ṭhen ah kan i ruah lai.

^ cat. 6 Mi cheukhat nih Baibal cheukhat zawn cu a dang he aa alnak a um tiah an ti nain, cucu hram ngei lo a si. Jehovah Hngaltu hna nih an chuahmi သမ္မာကျမ်းစာ—ဘုသခင့်နှုတ်မြွက်တော်လော၊ လူ့နှုတ်ထွက်လော timi cauk ṭhen 7 nak kha zoh.

^ cat. 9 Tahchunhnak ah, Luka 3:23-38 ah ṭialmi Jesuh chuahkehnak cazin a dikthliar kha zoh.

^ cat. 16 Baibal chimchungbia kong tamdeuh hngalh chap awkah Jehovah Hngaltu Hna chuahmi လူခပ်သိမ်းအတွက် စာအုပ်တစ်အုပ် timi brochure cahmai 27-9 kha zoh.

^ cat. 17 Babilon rawhnak cu Baibal chimchungbia a tlingmi lakah pakhat men a si. Tair le Nineveh rawhnak zong aa tel. (Ezekiel 26:1-5; Zefaniah 2:13-15) Cun Daniel chimchungbia nih Babilon hnu i a um dingmi vawlei empire uktu pawl an i chan diahmahnak zong a chimchung. Medo-Persia le Grik zong an i tel. (Daniel 8:5-7, 20-22) Jesuh Khrih cungah Messiah kong chimchungbia tampi a tlinnak kong kha Thlaihhlei, cahmai 199-201 ah zoh.