1. Ahonih dah nunnak a kan pek?

JEHOVAH cu ‘a nungmi Pathian’ a si. (Jeremiah 10:10) Anih cu a kan Sertu a si i nunnak a kan petu zong a si. Baibal nih hitin a ti: “Zeizong vialte kha nangmah nih na ser hna i nangmah duhnak bangin annih cu ser an si i nunnak an ngei.” (Biathlam 4:11) Jehovah nih nung hna seh ti a kan duh. Nunnak cu Pathian sinin kan hmuhmi a sunglawi tukmi laksawng a si.—Salm 36:9 rel.

2. Nunnak ah zeitindah hlawhtlinnak kan hmuh khawh?

² Ti le rawl ti bantuk nunnak caah a herhmi thil kha Jehovah nih a kan pek. (Lamkaltu 17:28) Cun nunnak kha i nuamhpi hna seh ti a kan duh. (Lamkaltu 14:15-17) Nunnak ah hlawhtlinnak kan hmuh nakhnga Pathian nawlbia zulh a hau.—Isaiah 48:17, 18.

3. Kain nih Abel a thah tikah Jehovah nih zeidah a tuah?

³ Kan nunnak le midang nunnak cu Jehovah caah a sunglawi tiah Baibal nih a kan cawnpiak. Tahchunhnak ah, Adam le Evi an fapa Kain cu a nau Abel cungah a thin a rak hung tuk, mah tikah Jehovah nih a thinhunnak kha i sum awkah ralrin a pek. Asinain Kain nih mah ralrin peknak kha a ngai lo i a thin a hun tuk caah ‘a nau Abel kha a thah.’ (Genesis 4:3-8) Abel a thah ruangah Jehovah nih Kain kha dan a tat. (Genesis 4:9-11) Cucaah thinhunnak le huatnak cu ṭih a nung tuk, zeicahtiah mah nih thilṭhalo a kan tuahter khawh caah a si. Cu bantuk minung nih cun zungzal nunnak a hmu kho lai lo. (1 Johan 3:15 rel.) Jehovah lung kan ton khawh nakhnga mi vialte dawt awkah kan cawn a hau.—1 Johan 3:11, 12.

4. Pathian nih Israel mi a pekmi hna nawlbia pakhat nih nunnak he aa tlaiin zeidah a kan cawnpiak?

 ⁴ Kum tampi a rauh hnuah Jehovah nih Moses sinin Nawlbia Pahra a pek tikah nunnak a sunsak kha a langhter. Mah lak i pakhat cu “lai na nawng lai lo” timi a si. (Deuteronomi 5:17) Mi pakhat nih tinhnak he mi pakhatkhat kha a thah ahcun anih cu thah a si ve lai.

5. Nauhrawhnak he aa tlaiin Pathian nih zeitindah a hmuh?

⁵ Nau hrawhnak he aa tlaiin Pathian nih zeitindah a hmuh? A chuak rih lomi naute nunnak hmanh Jehovah caah a sunglawi. Jehovah nih Israel mi a pekmi hna Nawlbia ah mi pakhatkhat nih nau a pawimi nu kha a khawn i mah ruangah a fa a thih ahcun mah pa cu thah a si ve lai tiah Jehovah nih a ti. (Exodus 21:22, 23 rel; Salm 127:3.) Mah nih nauhrawh cu a palh ti kha a kan cawnpiak. —A Donghnak I Fianternak 28 ah zoh.

6, 7. Jehovah bantukin nunnak kan sunsak kha zeitindah kan langhter khawh?

⁶ Jehovah bantukin kan nunnak le midang nunnak kan sunsak kha zeitindah kan langhter khawh? Kan nunnak le midang nunnak caah ṭih a nungmi thil kan tuah lonak thawngin kan langhter khawh. Cucaah kan nunnak caah ṭih a nung i a kan thihter khomi khuhsii asiloah ritnak sii hna kha kan hmang lai lo.

⁷ Kan nunnak le kan pum cu Pathian pekmi a si caah amah duhning in kan hman awk a si. Cucaah kan pum kha ṭha tein kan zohkhenh a hau. Cutin kan tuah lo ahcun Pathian mit ah a thiang lomi kan si lai. (Rom 6:19; 12:1; 2 Korin 7:1) Nunnak kha a sunglawimi in kan hmuh lo ahcun nunnak a kan petu Jehovah kha kan bia kho lai lo. A ṭha lomi ziaza hna ngol cu a har ko lai. Asinain nunnak kha a sunglawimi in kan hmuh i kan i zuam ahcun Jehovah nih a kan bawmh lai.

8. Kan nunnak le midang nunnak caah ṭih a nun nakhnga lo zeidah kan tuah lai?

 ⁸ Nunnak cu a sunglawimi laksawng a si ti kha kan cawn cang. Kan nunnak ca le midang nunnak caah ṭih a nungmi thil kan tuah lai lo ti kha Jehovah nih a zumh. Mawṭaw, Cycle asiloah a dangdang hna kan mawnghning nih nunnak kan sunsak kha a langhter. Nunnak caah ṭih a nungmi lentecelhnak hna kha kan hrial. (Salm 11:5) Cun kan inn zong a him nakhnga kan tuah. Jehovah nih Israel mi kha hitin nawl a pek hna: “Inn thar nan sak tikah nan inncung cu tlakdawn in nan kulh lai, cuka cun mi an tlak sual i nan inn cungah thisen chuah mawhnak cu nan tlunter sual nakhnga lo.”—Deuteronomi 22:8.

9. Saram pawl kha zeitindah kan pehtlaih hna awk a si?

⁹ Saram kan pehtlaih hnaning zong Jehovah caah a biapi. Ei awk ca, thilpuan ca le an ral in i khamhnak caah Pathian nih saram kha thahnak nawl a kan pek. (Genesis 3:21; 9:3; Exodus 21:28) Asinain saram kha puarhrang ngaiin thah asiloah nuamhnak ca sawhsawh men ah kan thah hna awk a si lo.—Phungthlukbia 12:10.

10. Thi nih nunnak a aiawh ti kha zeitindah kan hngalh?

¹⁰ Thi cu Jehovah caah a thiangmi a si, zeicahtiah thi nih nunnak kha a aiawh. Kain nih Abel a thah hnuah Jehovah nih Kain kha hitin a ti: “Nangmah nih na chuahmi na nau thisen nih khan vawlei in a ka auh lengmang ko.” (Genesis 4:10) Abel thi nih a nunnak kha a aiawh, Jehovah nih Kain kha Abel a thah ruangah dan a tat. Noah chan Buanchukcho a dih hnuah thi nih nunnak a aiawh ti kha Jehovah nih a langhter ṭhan. Jehovah nih Noah le a chungkhar kha saram sa einak nawl a pek hna. Hitin a ti hna: “Nan ei awk caah thlai phunkip le thei phunkip  kaan pek hna; Saram vialte le thlaihring vialte cu nan ei khawh hna lai.” Asinain Jehovah nih ei lo awkah a thlauhmi hna thil pakhat a um. Hitin a ti: “Sa kha a chung i thi a um lioah cun nan ei lai lo, zeicahtiah nunnak cu thi cu a si.”—Genesis 1:29; 9:3, 4.

11. Pathian nih Israel mi kha thi he aa tlaimi zei nawlbia dah a pek hna?

¹¹ Jehovah nih Noah sinah thi ei lo ding a chim hnu, kum 800 hrawngah a miphun kha hitin nawlbia a pek ṭhan hna: “Israel mi siseh, annih sin i a pemmi khual siseh, ahohmanh nih ram vaihnak ah ei awk a simi sa siseh, va siseh a hmuhton ahcun a thi kha a zor lai i leidip in a khuh lai.” Cun hitin a ti chap: “Zei sathi hmanh nan ei lai lo.” (Levitikas 17:13, 14) A miphun nih thi kha a thiangmi in hmu hna seh tiah Jehovah nih a duh. A sa cu an ei khawh ko nain a thi cu an ei lai lo. Ei awk caah saram kha an thah hna tikah a thi kha vawlei ah an thlet awk a si.

12. Khrihfa hna nih thi kha zeitindah an hmuh?

¹² Jesuh a thih hnu, kum tlawmpal ah lamkaltu hna le Jerusalem khua i Khrihfa upa hna cu Israel mi pek an simi Nawlbia lakah Khrihfa hna nih zeidah zulh a herh rih ti i ruah awkah an i pum. (Lamkaltu 15:28, 29 rel; Lamkaltu 21:25) Jehovah caah thi cu a sunglawi tuk i a thiangmi in an hmuh a herh ti hngalhthiam awkah Jehovah nih a bawmh hna. A hmasa Khrihfa hna nih thi kha an ding lo i an ei lo asiloah a thi chuah lomi sa kha an ei lo. Sathi kha an ei ahcun siasal a biami asiloah nupa sualnak a tuahmi bantuk an si lai. Mah caan thawkin a hmaanmi Khrihfa hna nih thi ei asiloah thi din kha an hrial. Tuchan ah tah zeitin? Jehovah nih thi kha a thiangmi in hmu hna seh ti a kan duh.

13. Khrihfa hna nih zeicah thi rawnh kha an hrial?

 ¹³ Khrihfa hna nih thi rawnh an hrial awk a si tiah a chimduhmi a si maw? A si. Jehovah nih thi ei lo awk asiloah thi din lo awkah nawl a kan pek. Siibawi pakhat nih zu ding hlah tiah in ti sehlaw zu kha naa rawnh lai maw? Naa rawnh lai lo. Cu bantukin thi ei lo awk asiloah din lo awk timi nawlbia ruangah thi rawnh kha kan cohlang lai lo.—A Donghnak I Fianternak 29 ah zoh.

14, 15. Khrihfa pakhat caah nunnak upat le Jehovah nawlngaih cu zeicah a biapit?

¹⁴ Siibawi pakhat nih thi naa rawnh lo ahcun na thi lai tiah a kan ti ah tah zeitin? Thi he aa tlaimi Pathian nawlbia kan zul lai maw, zul lai lo ti kha pumpak pakhat cio nih biakhiahnak kan tuah awk a si. Khrihfa hna nih Pathian pekmi nunnak laksawng kha kan upat, cucaah kan nun nakhnga kan i thlop ko lai nain thi rawnh kha cu kan cohlang lai lo.

¹⁵ Kan ngan a dam nakhnga kan i zuam, asinain Pathian caah nunnak cu a sunlawi caah thi rawnh kha kan cohlang lai lo. Jehovah nawlngaih loin nun i zuam nakin Jehovah nawlngaih cu a biapi deuh. Jesuh nih hitin a ti: “Ahohmanh, mah nunnak humhak a duhmi cu a nunnak kha a sung lai i keimah ruangah a nunnak a sungmi cu a nunnak a hmumi a si lai.” (Matthai 16:25) Jehovah kha kan dawt caah a nawl ngaih kan duh. Jehovah nih kan caah a ṭha bikmi kha a hngalh i amah bantukin nunnak kha a sunglawimi le a thiangmi in kan hmuh ve awk a si.—Hebru 11:6.

16. Pathian salle nih zeicah a nawl an ngaih?

¹⁶ Zumhfekmi Pathian salle nih thi he aa tlaimi Pathian nawlbia kha zulh awkah bia an khiah. Annih cu thi kha an ei lo, an ding lo i siithlopnak ca zongah an cohlang  lai lo. * Asinain an nunnak khamhnak caah a dang siithlopning tu kha cu an cohlan ko lai. Nunnak le thi a Sertu nih kan caah a ṭha bikmi a hngalh ti kha an zumh. Pathian nih na caah a ṭha bikmi a hngalh ti kha na zum maw?

17. Jehovah nih Israel mi kha thi hman awkah a awnhmi hna lamkhat cu zeidah a si?

¹⁷ Pathian nih Moses a pekmi nawlbia ah Israel mi kha hitin a ti hna: “Titsa nunnak cu thi chungah a um i nan nunnak ca i biakṭheng cung i remnak sernak [asiloah ngaihthiam halnak] caah kaan pekmi hna a si; zeitintiah nunnak thawng cun thi cu remnak sertu cu a si.” (Levitikas 17:11) Israel mi nih sualnak an tuah tikah saram pakhat kha rai an thawi i a thi cheukhat kha puanthlam asiloah a hnuah Pathian biakinn i biakṭheng cungah an thehnak thawngin Pathian nih a ngaihthiam khawh hna. Mah cu Jehovah nih Israel mi kha thi hman awkah a awnhmi hna lamkhat a si.

18. Jesuh tlanhnak man nih kan caah zeidah a kan tuahpiak?

¹⁸ Jesuh vawleicung a rat tikah kan sualnak ngaihthiam awkah a nunnak asiloah a thi a peknak thawngin saram raithawinak kha a airolh. (Matthai 20:28; Hebru 10:1) Jesuh nunnak man cu a sunglawi tuk, Jehovah nih Jesuh kha vancung i a thawhter hnuah mi vialte nih zungzal nunnak hmuh khawhnak tinvo kha Jehovah nih a kan pek.—Johan 3:16; Hebru 9:11, 12; 1 Piter 1:18, 19.

19. ‘Mi vialte thi in luat awkah’ zeidah kan tuah awk a si?

¹⁹ Jehovah nih khuaruah har a simi nunnak laksawng  a kan pek caah kan i lawm tuk. Cucaah Jesuh nan zumh ahcun zungzal in nan nung kho lai ti kha midang chimh kan duh hna. Mi kha kan dawt hna caah nunnak zeitindah hmuh khawh a si ti cawnpiak awkah kan tuah khawhmi zeipaoh kan tuah lai. (Ezekiel 3:17-21) Cun lamkaltu Paul bantukin hitin kan chim khawh ve lai: “Keimah cu mawhchiat awk ka si hnga lo, [‘mi vialte thi in ka luat,’ NW] ti hi a si. Zeicahtiah Pathian nih aa tinhmi kha a dih umnak in kaan chimh dih cikcek hna i ka nganhmi zeihmanh a um lo.” (Lamkaltu 20:26, 27) Midang sinah Jehovah kong le nunnak cu a caah zeitluk in dah a sunlawi timi kong kan chim tikah nunnak le thi kan upat kha kan langhter.