1, 2. Mi tampi nih zei biahalnak dah an tuah tawn?

TSUNAMI nih khuate pakhat kha a hrawh dih. Mipa pakhat nih church pakhat i aa pummi kha meithal in a kah hna i a thimi le hma a pumi an tampi. Fa panga a ngeimi nu cu cancer ruangah a thi.

² Leiser ral asiloah ngaihchiatnak thil ton tikah mi tampi nih “zei ruangah?” tiah biahalnak an tuah tawn. Vawleicung ah zeicah huatnak le sifah harnak in a khah tiah mi tampi nih an hal tawn. Nangtah mah kong cu na ruat bal maw?

3, 4. (a) Habakkuk nih zei biahalnak dah a tuah? (b) Jehovah nih zeitindah a leh?

³ Baibal chung i zumhfekmi Pathian salle hmanh nih cu bantuk biahalnak an rak tuah vemi kha kan hmuh. Tahchunhnak ah, profet Habakkuk nih Jehovah kha hitin a hal: “Zeicahdah ṭhatlonak hi vialte hi na ka hmuhter i mi nih fahnak an inmi cu na zoh sawhsawh men ko? Rawhralnak le zaangennak nih an ka chuah hnawh, remlonak kha a chuak i siknak kha a tam.”—Habakkuk 1:3.

⁴ Habakkuk 2:2, 3 ah Pathian nih Habakkuk biahalnak a lehmi le thil sining remh awkah bia a kamhmi kha kan hmuh. Jehovah nih minung hi a kan dawt tuk. Pathian nih “aan zohkhenh” tiah Baibal nih a ti. (1 Piter 5:7) A tak ti ahcun sifah harnak kha kanmah nih kan huatmi nakin a let tampi in a huat deuh. (Isaiah 55:8, 9) Cu a si ah vawlei ah zeicah hi tlukin sifah harnak a tam? ti kha i ruah u sih.

5. Sifah harnak he aa tlaiin biaknaklei hruaitu tampi nih zeitindah an chim? Baibal cawnpiakmi cu zeidah a si?

⁵ Pastor, biaknaklei hruaitu le cawnpiaktu hna nih minung nih sifah harnak kan tonmi cu Pathian duhnak a si tiah an chim tawn. Mi cheukhat nih ngaihchiatnak telin mi pakhat nih a tonmi thil vialte cu Pathian khaukhihcia a si i zeitikhmanh ah a ruang kan hngalthiam kho lai lo tiah an ti. A dang nih cun ngakchia telin mi pawl kha vancung ah amah he umṭi awkah an nunnak a lak hna tiah an ti. Asinain mah cawnpiaknak hna cu a hmaan lo. Zeitikhmanh ah Jehovah nih thil ṭhalo a tuah bal lo. Baibal nih hitin a ti: “Nannih hngalhthiamnak a ngeimi hna, Pathian nih cun ṭhatlonak a tuah naisai lai lo i Lianngan Bik nih cun palhnak a tuah naisai lai lo.”—Job 34:10.

6. Vawleicung i sifah harnak ruangah mi tampi nih zeicah Pathian kha an mawhchiat?

⁶ Pathian nih vawlei hi a uk tiah mi tampi nih an ruah caah sifah harnak vialte ruangah Pathian kha an mawhchiat. Asinain Ṭhen 3nak ah kan rak cawn cang bantukin hi vawlei uktu taktak cu Satan Khuachia a si.

7, 8. Zeicah vawlei ah hi tlukin sifah harnak a tam?

⁷ Baibal nih “vawlei hi a pumpi in mi ṭhalopa kut tangah a um” tiah a ti. (1 Johan 5:19) Hi vawlei uktu Satan cu a puarhrang tukmi a si. Mah lengah “vawleicung mi vialte a hleng dihtu” a si. (Biathlam 12:9) Mi tampi nih Satan kha an i zohchunh. Mah cu vawleicung ah hlennak, huatnak le puarhrannak in a khahnak a ruang pakhat a si.

⁸ Vawleicung ah sifah harnak a tamnak a dang a ruang a um rih. Adam le Evi nih Jehovah an ralchanh tikah annih cu misual an hung si i an fale nih mah sualnak ro kha  an co. Cucaah minung nih pakhat le pakhat cungah sifah harnak an chuahter. Midang nakin a biapi deuhmi si kha an duh caah an i ral, an i do i an i namneh. (Phungchimtu 4:1; 8:9) ‘A caan le hmuh chung khawh lomi thil hna’ ruangah mi nih sifah harnak an tong tawn. (Phungchimtu 9:11, NW) Um lo dingmi hmun ah le um lo dingmi caan ah an um ruangah accident le thil ṭhalo hna an tong kho men.

9. Jehovah nih sifah harnak umnak nawl a awnhmi cu a ruang ṭha a ngeih caah a si lai tiah zeicah kan zumh khawh?

⁹ Jehovah nih zeitikhmanh ah sifah harnak a chuahter lo. Cucaah raltuknak, zaangennak le a ding loin pehtlaihnak hna ruangah Pathian kan mawhchiat awk a si lo. Mah lengah lihnin, hurricane le tilian ti bantuk leiser ral hna zong Pathian nih a chuahtermi a si lo. Asinain Jehovah cu van le vawlei ah a ṭhawng bikmi a si ahcun sifah harnak hi zeicah umnak nawl a awnh hnga? tiah na ruat men ko lai. Pathian nih kan zawn a kan ruah taktak ti kan hngalh caah sifah harnak umnak nawl a awnhmi cu a ruang ṭha a ngeih caah a si lai.—1 Johan 4:8.

10. Satan nih Jehovah kha zeitindah a zuamcawh?

¹⁰ Eden dum ah Khuachia nih Adam le Evi kha a hlen hna. Satan nih Pathian cu Uktu ṭhalo a si tiah a thangchiat. Adam le Evi kha Pathian nih thilṭha a thuhkanh hna tiah a ti. Jehovah nakin amah nih a kan uk ah a ṭha deuh lai i Pathian cu kan herh lo tiah Satan nih zumhter a duh hna.—Genesis 3:2-5; A Donghnak I Fianternak 27 ah zoh.

11. Zei biahalnak a phi dah kan hngalh a herh?

¹¹ Adam le Evi nih Jehovah nawl kha an ngai lo i an rak doh. A hmaan le hmaanlo kongah kanmah tein biakhiahnak  nawl kan ngei tiah an ruah. Cucaah Jehovah nih amah an ralchanhmi a palh le an caah a ṭha bikmi a hngalh kha zeitindah a langhter?

12, 13. (a) Jehovah nih ralchanhtu hna kha zeicah a hrawh colh hna lo? (b) Jehovah nih Satan kha hi vawlei uk awk le minung kha anmah tein i uk awkah zeicah a awnh hna?

¹² Jehovah nih Adam le Evi kha a hrawk colh hna lo. Mah canah tefa ngeih awkah a awnh hna. Adam tefa nih an uktu in ahodah kan duh ti an i thim khawh nakhnga Jehovah nih a timhtuah. Jehovah tinhnak cu Satan nih zeithil a chuahter hmanhah a tlingmi minung in vawlei khah dih ding kha a si.—Genesis 1:28; Isaiah 55:10, 11.

¹³ Satan nih vancungmi nuai tampi hmaiah Jehovah kha a ralchanh. (Job 38:7; Daniel 7:10) Cucaah Jehovah nih Satan kha a chimmi bia a hmaan le hmaanlo ti langhter awkah caan a pek. Satan lamhruainak tangah Pathian bawmhnak tel loin minung nih anmah tein an i uk kho maw, uk kho lo timi langhternak ca zongah caan a pek hna.

14. Kum tampi chungah a cangmi thil sining nih zeidah a langhter?

¹⁴ Kum tampi chungah minung nih anmah tein i uk awkah an i zuam nain an hlawh a tling lo. Mah nih Satan mi lihchim a si kha a langhter. Minung nih Pathian bawmhnak an herh. Profet Jeremiah nih hitin a chim: “Maw BAWIPA, minung nih a zulhmi a lam hi amah nih aa thimmi an si lo i a nunchung i a kalnak lam zong hi amah nih aa ser khawhmi an si lo ti kha ka hngalh.”—Jeremiah 10:23.

15, 16. (a) Jehovah nih zeicah sifah harnak hi mah tluk sau in umnak nawl a awnh? (b) Satan ruangah a chuakmi buaibainak hna kha Jehovah nih zeicah a tawnghtham lo?

¹⁵ Jehovah nih zeicah sifah harnak hi mah tluk sau  in umnak nawl a awnh? Zeicah ṭhatlonak hi a kham lo? Satan uknak hlawh a tling lo ti langhter awkah caan a pekmi a si. Minung nih uknak a phunphun an hman ko nain an hlawh a tling lo. Science lei fimthiamnak le a dang lei ah a ṭhangcho ko nain dinlonak, sifahnak, ṭhatlonak le raldohnak hna a tam chinchin. Pathian tel loin kanmah tein kan i uk kho lo.

¹⁶ Asinain Satan ruangah a chuakmi buaibainak hna kha Jehovah nih a tawngtham lo. A tawnghtham ahcun Satan uknak a bawmh bantuk a si lai. Mah lengah minung nih kanmah tein kan i uk kho ko tiah an ruah lai. Jehovah nih hi vawlei buaibainak hna a tawnghtham ahcun mi lihchim hna leiah a ṭan a si lai. Pathian cu lih a chim bal lo.—Hebru 6:18.

17, 18. Satan ruangah a chuakmi ṭhatlonak vialte he aa tlaiin Jehovah nih zeidah a tuah lai?

¹⁷ Satan le minung ralchanhnak ruangah a chuakmi rawhnak vialte kha Jehovah nih a remh kho ṭhan maw? A remh khawh ṭhan. Pathian caah zei zong vialte cu a si khomi a si. Satan zuamcawhnak vialte tling tein a phi a pek lai caan kha Jehovah nih a hngalh. Cun vawlei kha paradis ah a ser lai. Jehovah nih aa cinkenmi “mithi vialte” cu an tho ṭhan lai. (Johan 5:28, 29) Mi cu an zaw ti lai lo i an thi ti lai lo. Satan nih a chuahtermi ṭhatlonak vialte kha Jesuh nih a remh ṭhan lai. “Khuachia rianṭuannak hrawh awkah” Jehovah nih Jesuh a hman lai. (1 Johan 3:8) Jehovah nih amah kan hngalh khawh nakhnga le kan Uktu in kan i thim khawh nakhnga lungsau tein a caan a kan pek caah kan i lawm tuk. (2 Piter 3:9, 10 rel.) Harnak kan ton tik zongah inkhawh awkah a kan bawmh.—Johan 4:23; 1 Korin 10:13 rel.

¹⁸ Jehovah nih kan Uktu in amah i thim awkah a kan  hnek lo. Zalong tein i thimnak nawl a kan pek. Mah a sunglawi tukmi laksawng cu kan caah zei sullam dah a ngeih ti kha i ruah u sih.

19. Jehovah nih zei laksawng sung dah a kan pek, mah kha zeicah kan sunsak awk a si?

¹⁹ Jehovah pekmi zalong tein i thim khawhnak laksawng nih saram he a kan thleidanter. Saram cu an i chuahkehpimi hngalhnak ning lawngin thil an tuah. (Phungthlukbia 30:24, NW) Asinain minung cu zalong tein thimnak nawl a ngeimi in ser kan si. An tuahtermi ning lawngin thil a tuahmi seh bantuk kan si lo. Zei bantuk minung dah si kan duh, ahote he dah kan i komh lai, zeidah tuah kan duh timi kongah zalong tein thimnak nawl kan ngei. Jehovah nih nunnak i nuamhpi hna seh ti a kan duh.

20, 21. Atu ah a ṭha bikmi zei thimnak dah na tuah khawh?

²⁰ Jehovah nih ka daw hna seh ti a kan duh. (Matthai 22:37, 38) Pathian cu ngakchia pakhat nih a pa kha forhchom ruangah si loin a lungthin tak tein “Kaan dawt tuk” tiah a ti tikah aa nuam tukmi pa he aa lo. Jehovah nih amah kan bia lai maw, bia lai lo timi kha zalong tein i thimnak nawl a kan pek. Satan, Adam le Evi nih Jehovah nawl ngaih lo awkah an i thim. Nangtah zalong tein i thim khawhnak laksawng kha zeitindah na hman lai?

²¹ Zalong tein thimnak nawl na ngeihmi kha Jehovah biaknak ah hmang. Satan kha hlaw in Pathian biak awkah bia a khiakmi mi nuai tampi an um. (Phungthlukbia 27:11) Pathian nih sifah harnak vialte a hloh i vawlei thar a ser tikah naa tel ve nakhnga atu ah zeidah na tuah khawh? Mah kong kha a hnu ṭhen ah kan i ruah lai.