ṬHEN 10
Ṭhitumnak—Pathian Pekmi Laksawng
“Thumthlak hrihrual cu chah a harmi a si.”—PHUNGCHIMTU 4:12.
1, 2. (a) Aa ṭhium kami nuva hna nih zeidah an i ruahchan? (b) Hi ṭhen ah zei biahalnak kong dah kan i ruah lai?
AN I ṭhitumh ni ah aa nuam tukmi monu le mopa kha na mitthlam ah cuanter hna hmanh. Hmailei an nunnak kong ah an lung a cawlcang tuk i ruahchannak le saduh thahnak tampi an ngei. An innchungkhar cu a hmun i a nuammi si awkah an i ruahchan.
2 Asinain innchungkhar tampi cu a hramthawk ah an i nuam ko nain cutin a si zungzal lo. A hmunmi le a nuammi innchungkhar si awkah Pathian lamhruainak a herh. Cucaah mah biahalnak he aa tlaimi Baibal a phi kha i ruah hna u sih: Innchungkhar ngeih a ṭhatnak a ruang cheukhat cu zeidah an si? Nupi, va ngeih naa timh ahcun innchunghawi kha zeitindah ṭha tein na thim khawh? Nupi ṭha asiloah va ṭha zeitindah na si khawh? A hmunmi innchungkhar si awkah zeinihdah aan bawmh khawh?—Phungthlukbia 3:5, 6 rel.
Nupi, Va Ka Ngeih awk a Si Maw?
3. Nuamhnak hmuh awkah nupi, va ngeih a herh tiah na ruat maw? Fianter.
3 Mi cheukhat nih nupi, va ngeih lo ahcun i nuamh khawh a si lo tiah an ruah. Asinain mah cu a hmaan lo. Jesuh nih nupi, va ngeih loin um hi laksawng a si tiah a ti. (Matthai 19:11, 12) Lamkaltu Paul zong nih nupi, va ngeih loin um cu a ṭhatnak tampi a um tiah a ti. (1 Korin 7:32-38) Nupi, va ngeih ding, ngeih lo ding timi cu mah tein i thim awk a si. Hawikom, innchungkhar asiloah nunphung ti bantuk ruangah nupi, va ngeih awk a si lo.
4. A nuammi innchungkhar nih zei ṭhatnak hna dah a chuahter?
4 Nupi, va ngeih zong hi Pathian sinin hmuhmi laksawng a si i a ṭhatnak tampi a um ve tiah Baibal nih a ti. Jehovah nih hmasa bik mipa Adam kong he aa tlaiin hitin a ti: “Mipa amah lawng i a um hi a ṭha lo. Hawi le bawmtu ka serpiak lai.” (Genesis 2:18) Jehovah nih Adam nupi caah Evi kha a ser i annih cu hmasa bik minung innchungkhar an hung si. Nuva hna nih fa an ngeih tikah an fale zohkhenhnak ah an innchungkhar cu a daimi le a himmi an siter a hau. Asinain chungkhar aa tinhnak cu fa ngeih ding ca lawng ah a si lo.—Salm 127:3; Efesa 6:1-4.
5, 6. Innchungkhar pakhat cu zeitindah “thumthlak hrihrual” bantuk a si khawh?
5 Siangpahrang Solomon nih hitin a ṭial: “Pahnih cu pakhat nakin an ṭhahnem deuh, zeicahtiah an ṭuanmi rian khan tam deuh an hmuh khawh. Pakhat kha a tluk sual ahcun pakhat nih khan a bawmh khawh. Sihmanhsehlaw mi pakhatkhat cu amah lawng a si i a tluk sual ahcun a poi ngaingai ko, amah a bawmtu ahohmanh an um ti lo. . . . Thumthlak hrihrual cu chah a harmi a si.”—Phungchimtu 4:9-12.
6 A nuammi innchungkhar cu aa naih bikmi hawikom i sernak a si. Pakhat le pakhat an i bawm, an i hnemh i an i huppheng. Dawtnak nih innchungkhar kha a fehter. Asinain nuva hna nih Jehovah an biak tikah an innchungkhar cu a fek chinchin. Mah tikah an innchungkhar cu hri pathum hmunkhat ah fek tein hrualmi “thumthlak hrihrual” bantuk a si lai. Mah hri cu pahnih lawngin hrualmi hri nakin a ṭhawng deuh tuk. Cu bantukin innchungkhar ah Jehovah aa tel ahcun a fek tuk ve lai.
7, 8. Nupi, va ngeihnak kong he aa tlaiin Paul nih zeitindah ruahnak a kan cheuh?
7 An i ṭhitum hnuah pakhat le pakhat an thisa duhnak kha di an i riamhter khawh. (Phungthlukbia 5:18) Asinain mah duhnak tlinternak ca men ah nupi, va an ngeih ahcun innchunghawi kha ṭha tein an i thim kho lai lo. Cucaah Baibal nih “no lio caan,” nupa sual duhnak lungthin a hleiin a ṭhawn caan a liam hnuah i ṭhitumh awk a si tiah a ti. (1 Korin 7:36, NW) Mah duhnak a daih hnuah nupi, va ngeih cu a ṭha deuh. Mah tikah mi pakhat cu ṭha tein khua a ruat kho deuh lai i a ṭhami biakhiahnak a tuah khawh lai.—1 Korin 7:9; Jeim 1:15.
8 Nupi, va ngeih naa timh ahcun a sining taktak kha hmuhthiam i zuam law innchungkhar kip ah harnak a um ti kha i cinken. Nupi, va a ngeimi nih cun ‘harnak an tong lai’ tiah Paul nih a ti. (1 Korin 7:28) A nuam bikmi innchungkhar hmanhah harnak an ton caan a um lai. Cucaah nupi, va ngeih naa timh ahcun innchunghawi kha ṭha tein i thim.
Ahodah Ka Ṭhit, Ka Vat awk a Si?
9, 10. Jehovah a bialomi he kan i ṭhitum ahcun zeidah a cang kho?
9 Innchunghawi i thim tikah mah Baibal phunglam i cinken hi a biapi: “A zum lomi hna he i fon cetcut tuk in rian ṭuanṭi hlah u.” (2 Korin 6:14) Lamkaltu Paul nih mah bia a ṭial lioah lei thuan rian kong kha a ruah. Lothlopa nih lei thuan awkah pumrua le thazaang aa khat lomi saram pahnih kha hngawngkual a khinhṭi hna lai lo. A khinhṭi hna ahcun an pahnih in harnak an ton lai caah an cungah zaangfahnak ngeih lo a si lai. Cu bantukin Jehovah a biami le a bialomi an i ṭhitumnak nih innchungkhar ah buaibainak tampi a chuahter. Cucaah Baibal nih nan i ṭhitumnak cu “Khrihfa ṭhitumnak” a si awk a si tiah ruahnak a kan cheuh.—1 Korin 7:39.
10 A caan ah Khrihfa cheukhat nih umhar lilen nakin Jehovah a bialomi he i ṭhitum ah a ṭha deuh lai tiah an ruah. Asinain Baibal ruahnak cheuhnak kha zei ah kan rel lo ahcun lungfahnak hna kan tong lai i kan i nuam lai lo. Jehovah a biami kan caah Pathian rianṭuan cu kan nunnak ah a biapi bikmi a si. Na innchunghawi kha na nunnak ah a biapi bikmi kong hna na chimh khawh lo tikah zeitindah na um lai? Jehovah a daw lomi le a bialomi he i ṭhitum nakin nupi, va ngeih lo awkah aa thimmi mi tampi an um.—Salm 32:8 rel.
11. Zeitindah innchunghawi kha ṭha tein i thim khawh a si?
11 Jehovah a biami paohpaoh nupi ṭha, va ṭha an si lai tinak a si lo. Nupi, va ngeih naa timh ahcun na duh taktakmi le nangmah he nan sining, nan hmuitinh aa khatmi kha kawl. Cun Pathian pakhatnak ah a chiami kha na ton hlan tiang hngak. Zumhawk a tlakmi sal nih innchungkhar kong he aa tlaiin a kan chuahpiakmi cauk hna kha a caan pe in rel law ṭha tein ruat.—Salm 119:105 rel.
12. Ṭhitumnak timhtuahnak he aa tlaiin Baibal in zeidah kan hngalh khawh?
12 Nunphung cheukhat ahcun nulepa nih an fale caah innchunghawi an thimpiak hna. An fale caah a ṭha bikmi innchunghawi kha nulepa nih kan hngalh tiah an ruah. Baibal chan zongah mah bantuk phunglam a rak um. Cucaah na innchungkhar nih mah phunglam kha an zulh ahcun zoh a herhmi sining hna hngalh awkah nulepa kha Baibal nih a bawmh khawh hna. Tahchunhnak ah, Abraham nih a fapa Isak caah nupi a kawl tikah tangka le an si canning kha biapi ah a chia lo. Jehovah a dawmi nu tu kha a kawlpiak.—Genesis 24:3, 67; A Donghnak I Fianternak 25 ah zoh.
Ṭhitumnak caah Zeitindah Kaa Timhtuah khawh?
13-15. (a) Pa pakhat nih va ṭha si awkah zeitindah aa timhtuah khawh? (b) Nu pakhat nih nupi ṭha si awkah zeitindah aa timhtuah khawh?
13 Nupi, va ngeih naa timh ahcun timhcia na si kha naa fian a hau. Timhcia ka si cang tiah na ruah men lai. Asinain nupi, va ngeih awkah i timhtuah chung ti cu zei sullam dah a si ti kha i ruah hna u sih. A phi nih na khuaruah aan harter men lai.
Ṭhitumnak kong he aa tlaiin Baibal ruahnak cheuhnak kha a caan pe in rel law ṭha tein ruat
14 Baibal nih innchungkhar ah nupile le vale i an rian cu aa dang ti kha a langhter. Cucaah nupi, va ngeih awkah timhcia sinak cu nu maw na si, pa maw na si timi cungah i hngat in aa dang. Nupi ṭhit aa timmi pa nih innchungkhar lu si awkah timhcia ka si cang maw tiah amahle amah aa hal awk a si. A nupi le a fale kha thilri chawvalei in, lungthinlei in zohkhenh awkah Jehovah nih vale sinin aa ruahchan. A biapi bikmi cu a innchungkhar kha Pathian biaknak ah a hruai hna awk a si. Baibal nih a innchungkhar a zohkhenh lomi pa cu “Pathian a zum lomi nakhmanh in a ṭha lo deuhmi a si” tiah a ti. (1 Timote 5:8) Cucaah nupi, va ngeih aa timmi na si ahcun mah Baibal phunglam zulh khawhning hi ruat: “Lenglei thil vialte kha ṭha tein tim dih hmasa hna, cun na lo kha sersiam hna law cu hnuah cun nupi ṭhit le innlo khuasak tintuk cu a si lai.” Phundang cun nupi na ṭhit hlanah Jehovah nih siter a duhmi va phun si khawh awkah i zuam.—Phungthlukbia 24:27.
15 Va ngeih aa timmi nu zong nih nupi pakhat in le nu dirhmun in um awkah timhcia ka si cang maw tiah amahle amah aa hal awk a si. Baibal nih vale le fale ṭha tein zohkhenh khawhning lam tampi kha a langhter. (Phungthlukbia 31:10-31) Tuchan i pa le nu tampi cu an innchunghawi nih an caah a tuah dingmi kong lawng kha an ruat. Asinain Jehovah nih cun kan innchunghawi caah kan tuah khawhmi kong kha ruahter a kan duh.
16, 17. Nupi, va ngeih naa timh ahcun zeidah ṭha tein na ruah awk a si?
16 Nupi, va ngeih hlanah Jehovah nih nupile le vale he aa tlaiin zeidah a chim ti kha ṭha tein ruat. Chungkharlu a simi pa nih a chungkhar kha pumsalei le lungthinlei ah puarhrangpi in a pehtlaih khawh hna tinak a si lo. Dawtnak a ngeimi chungkharlu nih dawtnak le nemnak in a zultu pawl a zohkhenhmi Jesuh kha an i zohchunh. (Efesa 5:23) Nupile nih vale biakhiahnak cohlan le anmah he rianṭuanṭi timi cu zei sullam dah a si ti kha ṭha tein an ruah a hau. (Rom 7:2) Mitlinglo a simi ka va tangah lungtling tein kaa dor kho lai maw tiah amahle amah aa hal a hau. Ka tuah kho lai lo tiah a ruah ahcun va ngeih rih lo in um ah a ṭha deuh tiah bia a khiah khawh.
17 Nupile le vale nih anmah ca nakin an innchunghawi an i nuamhnak kha biapi deuh ah an chiah a hau. (Filipi 2:4 rel.) Paul nih hitin a ṭial: “Vale nih nan nupile cu nan pum nan i dawt bantukin nan dawt hna lai i nupile nih nan vale cu nan hmaizah hna lai.” (Efesa 5:21-33) Nu he, pa he an pahnih in an i dawt awk le an i hmaizah awk a si. Asinain innchungkhar a nuamh khawh nakhnga vale nih nupile sinin hmaizahnak kan hmu ti kha an hngalh a hau i nupile nih vale sinin dawtnak kan hmu ti kha an hngalh a hau.
18. Nungak, tlangval hna nih an i helh lio caan ah zeicah i ralrin a herh?
18 I helhhum lio caan cu a nuammi caan a si awk a si. Zeicatiah mah lioah pakhat le pakhat ṭha deuh in an hun i theihhngalh caah a si. Cun kan nunchung vialte hmunkhat ah umṭi taktak kan duh maw, duh lo timi biakhiahnak tuah khawh awkah a sining tein hmuhthiam an i zuam ding caan zong a si. Mah caan chungah pakhat le pakhat i pehtlaihning le an lungthin chungah a ummi taktak hngalh khawhning kha an cawn a hau. An i pehtlaihnak a feh deuhdeuh tikah pakhat le pakhat an i tlaihchan chinchinmi cu a phung a si ko. Asinain ṭhitumnak an tuah hlanah cun ziaza rawhralnak pakhatkhat an tuah sual nakhnga lo mah bantuk duhnak kha an i sum a herh. Dawtnak taktak an ngeih ahcun mahle mah i uk khawhnak an ngei lai. Cun pakhat le pakhat an i pehtlaihnak siseh, Jehovah he an i pehtlaihnak siseh a hrawk khomi tuahsernak hna kha an hrial lai.—1 Thesalon 4:6.
Nungak, tlangval hna nih an i helh lio caan ah pakhat le pakhat i pehtlaihning kha an cawn khawh
Ka Innchungkhar kha Zeitindah Ka Fehter khawh lai?
19, 20. Khrihfa hna nih ṭhitumnak kha zeitindah an hmuh?
19 Cauk le baisikup tampi cu a nuammi ṭhitumnak in an donghter tawn. A taktak ahcun ṭhitumnak cu a hramthawknak lawng a si. Jehovah nih ṭhitumnak cu zungzal ca si dingin a timh.—Genesis 2:24.
20 Tuchan ah mi tampi nih ṭhitumnak kha chikkhat ca timhtuahnak in an hmuh. Fawi tein an i ṭhi i fawi tein an i ṭhen ṭhan. Buaibainak a hung um tikah innchunghawi kha kaltak awk le innchungkhar donghter awkah a caan a cu cang tiah mi cheukhat nih an ruah. Asinain Baibal nih a fekmi thumthlak hrihrual in a tahchunhmi kha i cinken. Cu bantuk hri cu a nganmi hneksaknak tang hmanhah a cat lai lo. Bawmhnak hmuh awkah Jehovah kha kan i bochan ahcun kan innchungkhar cu a hmun lai. Jesuh nih hitin a ti: “Pathian nih a fonhmi hna cu mi nih an ṭhen awk hna a si lo.”—Matthai 19:6.
21. Nuleva kha pakhat le pakhat i dawt awkah zeinihdah a bawmh hna lai?
21 Kan dihlak in ṭhawnnak le derthawmnak kan ngei cio. Midang i an derthawmnak, a hleiin kan innchunghawi i a derthawmnak kha fawi tein kan hmuh khawh. Asinain cutin kan tuah ahcun kan i nuam lai lo. Phundang cun kan innchunghawi i a ṭhami a ziaza cungah lungthin kan chiah ahcun a nuammi innchungkhar kan ngei kho lai. Mitlinglo a simi kan innchunghawi cungah cu bantuk hmuhnak ngeih cu aa tlak maw? Aa tlak. Jehovah nih zeitluk in dah kan tlinlo ti kha a hngalh ko nain kan ṭhatnak cungah a lungthin a chiah. Jehovah nih cutin tuah hlah sehlaw zeidah a lawh hnga? Salm caṭialtu nih hitin a ti: “Kan sualnak kha cazin chungah na kan khumhpiak ahcun ahodah sualphawtnak cu a luat khomi a um lai?” (Salm 130:3) Nuleva nih pakhat le pakhat an ṭhatnak kha i zohpiak in an i ngaihthiam colhnak thawngin Jehovah kha an i zohchunh khawh.—Kolose 3:13 rel.
22, 23. Abraham le Sarah nih nuva caah zeitindah zohchunh awk ṭha an chiah?
22 Kum a liam thluahmah tikah innchungkhar cu a fek chin lai. Abraham le Sarah cu a hmunmi le a nuammi chungkhar an ngei. Jehovah nih Abraham kha Ur khua i an inn kaltak dingin a fial lioah Sarah cu kum 60 leng a si cang men lai. Inn ṭha kaltak in thlam ah khuasak cu Sarah caah zeitluk in dah a har lai ti kha ruathmanh. Asinain Sarah cu a vapa caah hawikom ṭha le nupi ṭha a si i a va kha lungtak tein a upat. Cucaah Abraham biakhiahnak kha a tlam a tlin khawh nakhnga a rak bawmh.—Genesis 18:12; 1 Peter 3:6.
23 A nuammi innchungkhar si awkah ah nuleva cu thil sining kip ah an ruahnak aa khat zungzal lai tinak cu a si lo. Voikhat cu Abraham le Sarah zong an ruahnak aa khat lo. Mah tikah Jehovah nih Abraham kha “Sarah nih aan chimhmi paoh tuah ko” tiah a ti. Abraham nih cutin a tuah caah ṭhatnak a rak chuak. (Genesis 21:9-13) Na innchunghawi he nan ruahnak aa khah lo tikah na lung dong hlah. Nan ruahnak aa khah lo hmanhah pakhat le pakhat dawtnak le upatnak he i pehtlaih cu a biapi.
A hramthawk tein nan i ṭhitumnak ah Baibal kha telter u
24. Ṭhitumnak nih Jehovah kha zeitindah thangṭhatnak a hmuhter khawh?
24 Khrihfabu chungah aa nuammi chungkhar thong tampi an um. Nupi, va ngeih naa timh ahcun innchunghawi i thimnak cu na tuahmi biakhiahnak lakah a biapi bikmi pakhat a si ve ti kha philhhlah. Mah biakhiahnak cu na nunnak dihlak cungah huham a ngeih lai caah Jehovah lamhruainak kha kawl. Mah lawngah innchunghawi kha ṭha tein naa thim kho lai i innchungkhar caah ṭha tein naa timhtuah kho lai. Cun Jehovah thang a ṭhatter hngami, a fek i dawtnak in a khatmi innchungkhar kha na dirh khawh lai.
