1. Hremnak caah zeicah kan i timhtuah a herh?

KAN BAWIPA Jesuh nih a thih lai zan ah amah hnu zulh awkah aa thimmi hna cu mi nih an huat hna lai tiah a ti. (Johan 17:14) Tuchan tiang, zumhfekmi Jehovah Tehte Hna cu a hmaanmi biaknak a ralchanhtu hna nih an hrem rih hna. (2 Tim. 3:12) Hi chan ṭhalo donghnak a naih chin caah kan ral pawl nih an kan ralchanh chin lai ti kha kan hngalh.—Matt. 24:9.

2-3. (a) Ṭihnak kong he aa tlaiin zeidah kan hngalh awk a si? (b) Hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

² Hremnak caah atu in zeitindah kan i timhtuah khawh? A cang dingmi thil kong dihlak kha kan ruah a hau lo. Cutin kan ruah ahcun ṭihnak le lungretheihnak nih a kan tei lai. Mah tikah hneksaknak kan ton hlan hmanhin Jehovah biak kha kan ngol khawh. (Ptb. 12:25; 17:22) Ṭihnak cu kan “ral Khuachia” nih kanmah doh awkah a hmanmi a ṭhawng tukmi hriamnam a si. (1 Pet. 5:8, 9) Hremnak inkhawh awkah atu in zeidah kan tuah khawh?

³ Hi capar ah, Jehovah he kan i pehtlaihnak zeitindah kan fehter khawh i atu in cutin tuah cu zeicah a biapit tuk ti kha kan i ruah hna lai. Ralṭhatnak ngeih deuh awkah zeidah kan tuah khawh timi kong zong kan i ruah hna lai. Cun ralchanhtu hna huatnak kan ton tikah zeitindah kan tawnghtham khawh timi kong zong kan i ruah hna lai.

4. Hebru 13:5, 6 ningin zeidah kan zumh awk a si, zeicah?

⁴ Jehovah nih aan dawt i aan kaltak bal lai lo ti kha zum. (Hebru 13:5, 6 rel.) A luancia kum tampi lio i Vennak Innsang  pakhat nih hitin a ti: “Pathian kong ṭha tein a hngalmi nih cun hremnak a ton tikah Pathian kha ṭha tein aa bochan lai.” Mah cu zeitluk in dah a hmaan. Hremnak inkhawh awkah Jehovah kha lungthin dihlak in i bochan le dawt a hau. Cun a dawtnak cungah lunghrinnak ngeih lo zong a hau.—Matt. 22:36-38; Jeim 5:11.

5. Jehovah nih aan dawt ti kha hngalh awkah zeinihdah aan bawmh lai?

⁵ Jehovah he i naih deuh awkah hmuitinh ngei law nifate in Baibal rel. (Jeim 4:8) Cutin na rel tikah Jehovah sining a simi zaangfahnak cungah lungthin pe. A chimmi le a tuahmi kong na rel tikah zeitluk in dah aan dawt ti kha hngalhthiam awkah i zuam. (Ex. 34:6) Mi cheukhat cu mi nih an cungah dawtnak an langhter bal lo caah Pathian nih a kan dawt ti kha zumh awkah an i harh. Cutin naa harh ve ahcun nifatin Jehovah nih na cungah zaangfahnak le zawnruahnak a langhter ning kong kha ruat. (Salm 78:38, 39; Rom 8:32) Na hmuhtonnak kong le Baibal na relmi kong kha na ruah ahcun Jehovah nih na caah a tuahmi thil kong kha ruah na duh deuh lai. Jehovah nih a tuahmi thil kha na sunsak deuh tikah amah he nan i pehtlaihnak cu a fek deuh lai.—Salm 116:1, 2.

6. Salm 94:17-19 ningin lungtak tein thlacamnak nih zeitindah aan bawmh khawh?

⁶ Thlacam zungzal. A pa nih dawtnak in a kuhmi minopa pakhat kha na mitthlam ah cuanter hmanh. Minopa nih ka him tiah aa ruah i nikhat chungah a tonmi a ṭhami kong he, a ṭhalomi kong he zalong tein a pa kha a chimh dih. Nifatin lungtak tein thlacamnak in Jehovah kha na naih ahcun cu bantuk pehtlaihnak phun kha na ngei kho ve lai. (Salm 94:17-19 rel.) Jehovah sinah thlacamnak in “na lung cu ti bangin bung” law aan dawtu na Pa sinah na lungretheihnak le ṭihnak na ngeihmi vialte kha chim dih. (Ṭah. 2:19) A phichuak cu zeidah a si lai? Baibal ah a chimmi “Pathian daihnak, minung hngalhnak a lonhtu” kha na hmuh lai. (Fil. 4:6, 7) Cutin thla tam deuh na cam ahcun Jehovah he kan i naih deuh tiah na hun ruah lai.—Rom 8:38, 39.

7. A Pennak he aa tlaiin Pathian biakam cu a tling hrimhrim lai ti kha zeicah na zumh awk a si?

⁷ Pathian Pennak cu a ra taktak lai ti kha zum. (Nam. 23:19) Pathian biakam a tling hrimhrim lai ti kha na zumh taktak lo ahcun Satan le a kut tang mi hna nih fawi tein an in ṭhihphaih khawh lai. (Ptb. 24:10; Heb. 2:15) Atu ah Pathian Pennak na zumhnak kha zeitindah na fehter khawh? A Pennak kong he aa tlaiin Pathian biakam le mah cu an tling hrimhrim lai ti na zumh khawhnak a ruang kha hlathlai awkah a caan na peknak thawngin na fehter khawh. Mah nih zeitindah aan bawmh lai? A zumhnak ruangah kum sarih chung thong a tlami Stanley Jones kong hi ruathmanh. * Zumhfek tein inkhawh awkah  zeinihdah a bawmh? Hitin a ti: “Pathian Pennak kong le Pathian Pennak nih a tuah dingmi kong kha kha ka hngalh caah ka zumhnak cu a fek i lunghrinnak ka ngei bal lo. Cucaah ahohmanh nih Jehovah he an ka hlatter kho lo.” Pathian biakam he aa tlaiin a fekmi zumhnak na ngeih ahcun Jehovah he nan i naih lai i ṭihnak na ngei lai lo.—Ptb. 3:25, 26.

8. Pumhnak he aa tlaiin kan lungput nih zeidah a langhter? Fianter.

⁸ Hmaan tein i pum. Pumhnak nih Jehovah he i naih deuh awkah a kan bawmh. Pumhnak he aa tlaiin kan lungput nih hmailei ah kan ton dingmi hremnak zeitluk in dah kan inkhawh lai ti kha a langhter. (Heb. 10:24, 25) Zeicah? Atu ah i pumh lo dingin a biapi tuk lomi thil kha kan i dawnhter ahcun hmailei ah unau pawl he i ton awkah a harmi thil sining kan phanh tikah zeitindah kan um lai? Phundang in cun, i pumh dingin bia kan khiah ahcun ralchanhtu hna nih hmunkhat ah i pumh lo dingin an kan khenkham tikah kan ngol lai lo. Atu caan hi pumh duhnak lungthin ngeih awkah i zuam caan a si. Pumh kha kan duh ahcun zei bantuk ralchanhnak le cozah khenkhamnak hmanh nih Pathian nakin minung nawlngaih deuh awkah a kan forh kho lai lo.—Lam. 5:29.

9. Baibal caang baihat dingin i zuam cu hremnak ca i timhtuahnak ah zeicah a ṭhami lam a si?

⁹ Na duh bikmi Baibal caang kha baihat khawh i zuam. (Matt. 13:52) Baibal caang kha a dihlak in cun naa cinken kho lai lo nain Jehovah Pathian nih mah Baibal caang kha philh lo awkah a thiang thlarau hmangin an bawmh khawh. (Johan 14:26) Nichuahlei Germany ah amah lawngin thong an thlakmi unaupa pakhat nih hitin a ti: “Mah lioah Baibal caang zakhat leng ka baihat caah kaa nuam tuk. Keimahte lawng ka si ko nain Baibal kong kha ka ruat zungzal.” Mah Baibal caang hna nih unaupa kha Jehovah he i naih zungzal awk le zumhfek tein inkhawh awkah a bawmh.

10. Zeicah hla kha kan i baihat awk a si?

¹⁰ Jehovah thangṭhatnak hla kha baihat khawh i zuam. Filipi i thong an tlak lioah Paul le Silas cu an i baihatmi Jehovah thangṭhatnak hla kha an sa. (Lam. 16:25) Cu bantukin unau pawl cu a hmasa Soviet Union in Siberia ah ṭhawl an si lioah zeitindah zumhfek tein an um? Unaunu Mariya Fedun nih hitin a ti: “Hla cauk chungin kan hngalhmi hla dihlak kha kan sa.” Cun mah hla hna nih kan dihlak in thazaang a kan pek i Jehovah he kan i naih deuh timi ruahnak ngeih awkah a kan bawmh  tiah a ti chap. Nangtah na duh bikmi Jehovah thangṭhatnak hla na sak tikah thazaang ka hmu tiah na ruat maw? Cun atu ah mah hla hi i baihat awkah i zuam.—“ Ralṭhatnak Ka Pe” timi rinli kulh ah zoh.

11-12. (a) David cu 1 Samuel 17:37, 45-47 ningin zeicah ralṭhatnak a rak ngeih? (b) David sinin zei a biapimi kong dah kan cawn khawh?

¹¹ Hremnak na ton tikah ralṭhatnak na ngeih a hau. Ralṭhatnak ka ngei lo tiah na ruah ahcun zeidah na tuah khawh? Ralṭhatnak taktak timi cu na pumrua, na thazaang asiloah na sining cungah aa hngat lo ti kha i cinken. Goliath he aa domi mino David kong hi ruathmanh. Mah mikeipa he tahchunh ahcun David cu mi hmete, a thazaang a dermi le raltuknak caah hriamnam ṭha zong a ngei lomi a si. David cu vainam hmanh a ngei lo. Asinain a ral a ṭha tuk. David cu ralṭhatnak he mah mikeipa doh awkah a kal.

¹² Zeicah David cu a ral a ṭhat tuk? Jehovah cu ka sinah a um ti kha a zumh caah a si. (1 Samuel 17:37, 45-47 rel.) David nih amah he tahchunh ahcun Goliath cu zeitluk in dah a ngan timi cungah lungthin a pe lo. Mah canah, Jehovah he tahchunh ahcun Goliath cu zeitluk in dah a hmet timi cungtu ah lungthin a pek. Mah kong in zeidah kan cawn khawh? Jehovah cu kan sinah a um timi zumhnak kan ngeih i kan ral pawl cu Lianngan Bik Pathian he tahchunh cun a hmetemi an si ti kha kan zumh ahcun ralṭhatnak kan ngei lai. (2 Chan. 20:15; Salm 16:8) Hremnak kan ton hlan in atu ah zeitindah ralṭhatnak kan ngeih khawh?

13. Zeitindah ralṭhatnak kan ngeih khawh? Fianter.

¹³ Ralṭhatnak kan ngeih khawh nakhnga atu in phungchim rianṭuannak le Pathian Pennak kong thawngṭha chimnak ah tam deuh in kan i tel a hau. Zeicah? Phungchimnak nih Jehovah i bochan awk le minung ṭihnak tei awkah a kan cawnpiak caah a si. (Ptb. 29:25) Exercise kan tuahnak tikah kan tha a ṭhawn deuh bantukin innkhat hnu innkhat, zapi lak, tonsaphak le chawdawrnak hmun i phung kan chim tikah ralṭhatnak kan ngei deuh ve. Atu ah ralṭha tein phung kan chim peng ahcun cozah pawl nih kan rianṭuannak an khenkham hmanhah phungchim peng dingin timhcia kan si lai.—1 Thes. 2:1, 2.

14-15. Nancy Yuen le Valentina Garnovskaya sinin zeidah kan cawn khawh?

¹⁴ Ralṭhatnak ah zohchunhawk ṭha a simi  unaunu pahnih kong in tampi kan cawn khawh. Nancy Yuen * cu pe nga hrawng (1.5 m) lawng a sang ko nain fawi tein ṭhihphaih khawh a si lo. Pathian Pennak kong thawngṭha chimnak rian an ngolter nain a duh lo. Cucaah Tuluk ah kum 20 chung thong a rak tla. Cozah nawlngeitu hna nih anih cu an ram ah “a lung a khong bikmi” a si tiah an ti.

¹⁵ Cu bantukin Valentina Garnovskaya zong a hmasa Soviet Union ah voithum, a dihlak fonh ah kum 21 chung hrawng thong a rak tla ve. * Zeicah? Phungchim zungzal dingin bia a khiah caah cozah nawlngeitu pawl nih “ṭih a nung tukmi ralchanhtu” a si tiah an ruah caah a si. Mah zumhfekmi nu pahnih hna cu zeicah an ral a ṭhat tuk? Jehovah cu an sinah a um hrimhrim ti kha an zumh caah a si.

16. Ralṭhatnak taktak ngeih khawhnak lam cu zeidah a si?

¹⁶ Kan theih cang bantukin ralṭhatnak ngeih awkah kan thazaang le kan sining cungah lungthin pek lo a hau. Mah canah Jehovah cu kan caah ral a kan dohpiaktu a si i kan sinah a um ti kha kan zumh a hau. (Deut. 1:29, 30; Zek. 4:6) Mah cu ralṭhatnak taktak ngeih khawhnak lam a si.

17-18. Johan 15:18-21 ningin Jesuh nih zeidah ralrin a kan pek? Fianter.

¹⁷ Mi nih upatmi si kha kan duh asinain mi nih an kan huat tikah man ka ngei lo tiah kan ruah awk a si lo. Jesuh nih hitin a ti: “Mi Fapa ruangah mi nih an in huat hna i an in hlawt hna i an in serhsat hna i miṭhalo an in ti hna tikah i lawm ko u.” (Luka 6:22) Zeidah a chim duhmi a si?

¹⁸ Jesuh nih Khrihfa hna nih mi nih huatmi si kha an duh lai tiah a ti duhnak a si lo. Mah canah, kan cungah a tlung dingmi kong he aa tlaiin ralrin a kan pekmi tu a si. Kannih cu hi vawlei ta kan si lo. Jesuh nih a kan cawnpiakmi ningin kan nung i amah nih a rak chimmi thawngṭha kha kan chim. A phichuak cu vawlei  nih an kan huat. (Johan 15:18-21 rel.) Jehovah lunglawmhter kha kan duh. Jehovah kan dawt caah mi nih an kan huat tikah kan ngaih a chia lo.

19. Lamkaltu hna sinin zeidah kan cawn khawh?

¹⁹ Mi nih an chimmi asiloah an tuahmi ruangah Jehovah Tehte pakhat kan simi kha kan ning a zah awk a si lo. (Mik. 4:5) Jesuh thah a si hnu tlawmpal ah Jerusalem ah a ummi lamkaltu pawl nih an tuahmi kong kan ruahnak thawngin minung ṭihnak tei khawh ning kha kan cawn khawh. Judah biaknaklei hruaitu hna nih an kan huat tuk ti kha an hngalh. (Lam. 5:17, 18, 27, 28) Asinain nifatin biakinn ah an kal i mizapi hmuhnak ah Jesuh hnu zultu an si kha an langhter. (Lam. 5:42) Ṭihnak kha an i teiter lo. Kannih zong rianṭuannak, sianginn le kan innpa hna sinah Jehovah Tehte kan si kha kan hngalhter hnanak thawngin minung ṭihnak kha kan tei khawh ve.—Lam. 4:29; Rom 1:16.

20. Mi nih an huat ko hna nain lamkaltu pawl cu zeicah an i nuamh?

²⁰ Lamkaltu hna cu zeicah an i nuamh? Mi nih an huat hnanak a ruang kha an hngalh i Jehovah duhnak an tuah caah hrem an simi kha i uanthlar awk in an hmuh caah a si. (Luka 6:23; Lam. 5:41) Lamkaltu Peter nih hitin a ti: “A dingmi thil tuah ruangah temhnak nan in ahcun, nan caah lunglawmh awk a va si dah.” (1 Pet. 2:19-21; 3:14) A dingmi thil kan tuah caah mi nih an kan huat ti kha kan hngalh ahcun midang huatnak ruangah Jehovah biak kha zeitik hmanhah kan ngol bal lai lo.

21-22. (a) Hremnak ca i timhtuah awkah zei tuah dingin dah bia na khiah? (b) A hnu capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

²¹ Cozah nawlngeitu pawl nih kan rianṭuannak kha zeitik ah dah an kan ngolter lai asiloah an kan hrem lai ti kha kan hngal lo. Asinain Jehovah he kan i pehtlaihnak kan fehternak thawngin, ralṭhatnak ngeih dingin kan i zuamnak thawngin le minung huatnak tei khawh awkah kan cawnnak thawngin atu in kan i timhtuah kho ti kha kan hngalh. Atu in i timhtuah chungnak nih hmailei ah zumhfek tein um zungzal awkah a kan bawmh lai.

²² Asinain kan biaknak a kan khenkham ah tah zeitin? A hnu capar ah Baibal phunglam nih khenkham kan si hmanhah Jehovah biak zungzal awkah a kan bawmh lai ti kha kan i ruah hna lai.