1. Jehovah ni ah kan luat nakhnga zeidah tuah a herh?

 BAIBAL nih “Bawipa ni” tiah a ti tikah Jehovah nih a ral pawl a hrawh hna i a miphun pawl a khamh hna lai caan kha a chim duhmi a si. Hlanlio ah Jehovah nih miphun cheukhat kha dan a rak tat hna. (Isa. 13:1, 6; Ezek. 13:5; Zef. 1:8) Atu kan chan ah “Bawipa ni” cu a Liannganmi Babilon dohnak in aa thawk lai i Armageddon raltuknak in a dong lai. Mah “ni” in kan luat nakhnga atu in kan i timhtuah a hau. Jesuh nih “harnak” nganpi caah timhcia tein um lawng si loin mah ni caah “ralring” tein um peng zong a hau tiah a kan cawnpiak.—Matt. 24:21; Luka 12:40.

2. Kuatkhat Thesalon in zeicah ṭhatnak kan hmuh khawh?

² Lamkaltu Paul nih Thesalon mi hna sin a voikhatnak a cakuat ah a liannganmi Pathian biaceihnak ni caah Khrihfa pawl timhcia tein an um khawh peng nakhnga a bawmmi tahchunhnak tampi a rak hman. Paul nih mah lio caan ah Bawipa ni a ra rih lai lo ti kha a hngalh. (2 Thes. 2:1-3) Asinain thaizing ah a ra laimi bantuk in mah ni caah i timhtuah ding in a unau pawl kha a rak forh hna. Cucaah kannih zong Paul ruahnak cheuhnak kha kan zulh khawh ve. A tanglei i a fiantermi kong hna hi i ruah hna u sih: (1) Jehovah ni cu zeitindah a rat lai, (2) mah ni ah aho te dah an luat lai lo ti le (3) kan luat nakhnga zeitindah kan i timhtuah khawh timi a si.

3. Zan ah mifir an rat bantuk in Jehovah ni cu zeitindah a rat lai? (Hmanthlak zong zoh.)

³ “Zan ah mifir an rat bantuk khin.” (1 Thes. 5:2) Mah cu Jehovah ni rat lainak kong langhternak ah a hmanmi biafang pathum lak i a pakhatnak a si. Mifir pawl cu mi nih an i ruahchan  lomi caan, zan ah khulrang in rian an ṭuan tawn. Jehovah ni ruahlopi in a rat tik zong ah mi tampi cu an khuaruah a har tuk lai. Thil sining hna cu khulrang in a can lai caah a hmaanmi Khrifa hna hmanh an khuaruah a har men lai. Asinain miṭhalo pawl he i lo loin kannih cu hrawh kan si lai lo.

4. Jehovah ni cu zeiti lam in dah nau nganfah he aa lawh?

⁴ “Nu cung ah a tlungmi nau nganfah bantuk.” (1 Thes. 5:3) Nau a pawimi nu pakhat nih zeitik caan ah dah nau ka hrin lai ti kha a hngal chung kho lo. Asinain nau ka hrin lai timi kong ahcun lunghrinnak a ngei lo. Nau a ngeih tikah ruahlopi in a hung fak i ngol loin a fak men ko lai. Cu bantuk in Jehovah ni aa thawk lai ni le suimilam kha kan hngal lo. Asinain Jehovah ni cu a ra hrimhrim lai ti le misual pawl cung i Pathian biaceihnak cu ruahlopi in a si lai i an luat kho lai lo ti kha kan zumh.

5. Harnak nganpi cu zeiti lam in dah khuadei ka he aa lawh?

⁵ Khuadei ka bantuk. Paul chimmi a pathumnak tahchunhnak ah mifir nih zan ah thil an firmi kong kha a langhter ṭhan. Asinain Paul nih atu caan ahcun Jehovah ni kha khuadei ka he a tahchunhmi a lo. (1 Thes. 5:4) Zan ah thil a firmi nih cun a caan a liammi kha an hngal kho lo. Khua nih a deihpi hna lai i an tuahmi thil cu thuh khawh a si lai lo. Harnak nganpi nih mifir bantuk in Pathian duh lomi thil a tuah pengmi, mui lakah a ummi hna kha a phozar hna lai. Anmah he i lo loin Jehovah duh lomi ziaza hna kan hlawtnak thawng in le “ṭhatnak a phunphun le dinnak a phunphun le biatak a phunphun” kan tuah i kan zulhnak thawng in timhcia kan si kho. (Efe. 5:8-12) Paul nih luatnak a hmu lo dingmi hna kong langhter awkah aa tlaimi tahchunhnak pahnih a hman.

6. Mi tam deuh cu zeiti lam in dah an i hngilh? (1 Thesalon 5:6, 7)

⁶ ‘Aa hngilhmi.’ (1 Thesalon 5:6, 7 rel.) Paul nih Jehovah ni ah luatnak a hmu lo dingmi kha aa hngilhmi he a tahchunh hna. Annih nih an pawngkam ah a cangmi asiloah a caan a liammi kha an hngal lo. Cucaah a biapimi thil a can tikah an hngal lo i a leh zong an lehrulh kho lo. Tuchan i mi tampi cu thlaraulei ah aa hngilhmi bantuk an si. (Rom 11:8) “Ni hmanung bik caan” ah kan nung ti le a rauhhlan ah harnak nganpi a ra cang lai ti a langhtermi thil hna kha an zum lo. Vawleicung ah thlennak ngan pipi hna a um tikah mi cheukhat nih Pennak kong thawngṭha kha hngalh an hun duh. Asinain mi tampi cu hliphlau tein um peng canah an i hngilh ṭhan. Biaceihnak ni a zummi mi cheukhat hmanh nih caan saupi aa duh rih tiah an ruah men lai. (2 Pet. 3:3, 4) Asinain nifatin hliphlau tein um peng cu a biapi chinchinmi a si.

7. Zuri bantuk a simi hna nih Pathian thinhunnak kha zeitindah an i huah lai?

⁷ ‘Zu a rimi.’ Pathian nih a hrawh dingmi hna kha zu a rimi hna he Lamkaltu Paul nih a tahchunh hna. Zurimi hna nih an pawngkam ah a cangmi thil kha khulrang in an lehrulh kho lo i a ṭha lomi biakhiahnak an tuah tawn. Cu bantuk in miṭha lo pawl nih Pathian ralrin peknak kha an lehrul duh lo. Rawhnak ah a hruaimi lam tu kha an i thim. Asinain Khrihfa pawl cu ralring tein le lungfim tein um peng awkah cawnpiak an si. (1 Thes. 5:6) Baibal lei mifim pakhat nih “lungdai tein a um peng i ṭihnak a ngei lomi nih cun a hmaanmi biakhiahnak tuah awkah lungfim tein khua a ruah khawh” tiah a ti. Cun a hmaanmi biakhiahnak tuah awkah fiang tein khua a ruah khawh” tiah a ti. Lungdai tein le fek tein zeicah kan um peng a herh? Tuchan i ramkhel lei asiloah zatlang nun he aa tlaimi kongkau hna ah kan i tel nakhnga lo caah a si. Jehovah ni kan naih chin bantuk in mah kongkau hna ah khatlei khatlei ṭan ding in hneknak kan tong kho men. Asinain zeitindah kan lehrulh lai timi kong ah lungretheih a hau lo. Pathian thlarau nih lungdai tein le fek tein um peng awk le a ṭhami biakhiahnak tuah awkah a kan bawmh khawh.—Luka 12:11, 12.

8. Hliphlau tein le lungfim tein kan um khawh peng nakhnga a kan bawmmi sining hna kha 1 Thesalon 5:8 nih zeitindah a langhter? (Hmanthlak zong zoh.)

⁸ “Phaw ah kan i hruk awk a si i . . . luchin ah kan i chinh awk a si.” Paul nih hliphlau tein a um i raldohnak thilthuam aa hrukmi ralkap he a kan tahchunh. ( 1 Thesalon 5:8 rel.) Mi nih raltuknak a um tik caan paoh ah ralkap pakhat cu timhcia tein a um awk a si tiah an ruah. Cu bantuk in kannih zong kan si ve. Zumhnak le dawtnak ṭangphaw kan i hruknak thawng in le ruahchannak luchin kan i chinhnak thawng in Jehovah ni caah timhcia tein kan um peng. Mah sining hna cu kan caah bawmtu taktak an si.

9. Kan zumhnak nih zeitindah a kan huhphenh khawh?

⁹ Ṭangphaw nih ralkap pakhat i a lungthin kha a huhphenh khawh. Zumhnak le dawtnak nih langhternak kan lungthin kha a huhphenh khawh. Mah nih Pathian biak peng awk le Jesuh hnu zulh peng awkah a kan bawmh lai. Zumhnak nih lungthin dihlak in Jehovah a kawlmi hna cu Jehovah nih laksawng a pek hna lai ti kha a kan zumhter. (Heb. 11:6) Mah nih harnak kan ton tik hmanh ah a kan hruaitu Jesuh cung ah zumhawk tlak tein um peng awkah a kan forh lai. Hremnak  asiloah tangkalei chambaunak an ton hmanh ah zumhawk tlak tein a um pengmi tuchan i zohchuh awk ṭha a simi hna kong hlathlainak nih harnak inkhawh awkah kan zumhnak kha a fehter khawh. Cun Pennak pakhatnak ah an chiah khawh nakhnga nunning sawhsawh tein a nungmi hna kan i zohchunh hnanak thawng in thilri chawva duh tuknak rap kha kan hrial khawh. b

10. Pathian le kan minung hawi dawtnak nih inkhawhnak ngeih awkah zeitindah a kan bawmh khawh?

¹⁰ Dawtnak cu hliphlau te le ralring tein um khawh awkah a biapi tukmi a si ve. (Matt. 22:37-39) Pathian kan dawtnak nih zei bantuk harnak kan ton hmanh ah phungchim peng ding in a kan bawmh khawh. (2 Tim. 1:7, 8) Jehovah a bia lomi kha kan dawt hna caah lohmun ah teima tein phung kan chim peng i phone le cakuat hmanh in phung kan chim peng. Mi pawl cu ni khatkhat ah an i thleng kho i a hmaanmi thil an hun tuah khawh tiah kan i ruahchan peng.—Ezek. 18:27, 28.

11. Zumtukhat unau pawl dawtnak nih zeitindah a kan bawmh khawh? (1 Thesalon 5:11)

¹¹ Kan minung hawi dawt timi ah zumtukhat unau pawl dawt zong aa tel. ‘Pakhat le pakhat thazaang kan i pe i kan i bawmhnak’ thawng in mah dawtnak kha kan langhter. (1 Thesalon 5:11 rel.) Raltuknak ah hmunkhat ah ral a doṭimi ralkap bantuk in pakhat le pakhat thazaang kan i pe. Raltuknak ah ralkap pakhat nih a hawi pakhat kha ruahlopi in hma a putter khawh. Asinain mah cu hramhram in a tuahmi a si lo. Cu bantuk in kan unau pawl kha hramhram in fahnak kan pe hna lai lo asiloah hma caah hma tiin kan lehrulh hna lai lo. (1 Thes. 5:13, 15) Khrihfabu hruaitu unaupa pawl kan upat hnanak thawng zong in kan dawtnak kha kan langhter. (1 Thes. 5:12) Paul nih mah cakuat a ṭial lioah Thesalon Khrihfabu an dirhnak cu kumkhat a si rih lo. Cucaah rian pekmi pa pawl cu hmuhtonnak a ngei lomi an si i palhnak an tuah khawh men. Asinain upat awkah an i tlak. Harnak nganpi kan naih chin bantuk in lamhruainak caah mahle hmun Khrihfa upa pawl kha atu nakin  kan i bochan hna a hau men lai. Vawleicung pumpi zungpi le zung ṭengnge unau pawl sinin lamhruainak kan hmu men lai lo. Cucaah atu in Khrihfa upa pawl dawt le upat awkah cawn cu a biapi tukmi a si. Zei thil a can hmanh ah an tlinlonak cung ah si loin Jehovah nih Khrih hmang in zumhfekmi pa pawl lam a hruai hna timi cung tu ah lungthin pe peng hna u sih.

12. Ruahchannak nih kan ruahnak kha zeitindah a huhphenh khawh?

¹² Luchin nih ralkap pakhat i a lu kha a huhphenh khawh bantuk in khamhnak kan i ruahchannak nih kan ruahnak kha a huhphenh khawh. A fekmi ruahchannak thawng in hi vawlei pekmi thil hna cu man a ngei lomi an si ti kha kan hun hngalh. (Fil. 3:8) Ruahchannak nih lungdai tein le fek tein um peng awkah a kan bawmh. Mah cu Africa ah Pathian rian a ṭuanmi Wallace le Laurinda kong ah hmuh khawh a si. Zarh thum chung ah Laurinda a nu le Wallace a pa cu an thi. COVID-19 pulrai ruang ah an chungkhar sinah an kir kho lo. Wallace nih hitin a ti: “Thawhṭhannak ruahchannak nih vawleicung i hmanung bik an nun lio kha si loin vawlei thar i hmasa bik an nun ṭhan dingmi kong tu kha ruah awkah a ka bawmh. Mah ruahchannak nih ngaihchiatnak asiloah dawtmi nih thihtaknak ka ton tikah lungdai tein a ka umter.”

13. Thiang thlarau kan hmuh nakhnga zeidah kan tuah khawh?

¹³ “Thiang thlarau kha dawn hlah u.” (1 Thes. 5:19) Paul nih thiang thlarau cu kan chung ah rian a ṭuan tiah a ti. Mah a rianṭuannak kha kan dawnh lo ahcun a hmaanmi thil tuah awkah teimaknak le lungthawhnak kan ngei lai i Jehovah rian ṭuan awkah thazaang zong kan ngei lai. (Rom 12:11) Thiang thlarau hmuh awkah zeidah kan tuah khawh? Thla kan cam kho, Baibal kan hlathlai kho i a thiang thlarau nih lam a hruaimi a bupi he kan i hawikom kho. Cutin tuahnak nih “thlarau nih a chuahtermi” ziaza pawl ngeih awkah a kan bawmh lai.—Gal. 5:22, 23.

14. Pathian thiang thlarau kan hmuh peng nakhnga zeidah kan hrial awk a si? (Hmanthlak zong zoh.)

¹⁴ Pathian nih thiang thlarau a kan pek  hnuah ‘thiang thlarau kha kan dawnh nakhnga lo’ kan i ralrin a hau. Pathian nih a thiangmi ruahnak le tuahsernak a ngei pengmi hna lawng kha thiang thlaurau a pek hna. A thiang lomi thil kan ruah peng i mah kha kan tuah ahcun Pathian nih a thiang thlarau a kan pe ti lai lo. (1 Thes. 4:7, 8) Thiang thlarau hmuh peng awkah “chimchungbia kha zei rel loin” kan um awk a si lo. (1 Thes. 5:20, NW) Mah Baibal caang i “chimchungbia” timi nih Jehovah nih a thiang thlarau hmang in a kan pekmi bia kha a chim duhmi a si. Mah ah Jehovah ni le atu kan chan i a biapimi kongkau hna aa tel. Atu kan chan ah Jehovah ni asiloah Armageddon a ra lai lo tiah kan ruah awk a si lo. Mah canah nifatin “Pathian sin i pekmi” sinak ah kan rian kan i tamter pengnak thawng in le a thiangmi thil kan tuah pengnak thawng in mah ni cu a rauhhlan ah a ra lai asiloah mah kha kan i cinken peng ti kan langhtermi a si.—2 Pet. 3:11, 12.

15. A hmaan lomi le Satan nih a karhtermi thawngpang hna in hlen kan si nakhnga lo zeitindah kan tuah khawh? (1 Thesalon 5:21)

¹⁵ A ra laimi hmailei ah Pathian ralchanhtu hna nih “a dai dih ko i a him dih ko” tiah lam khatkhat in an thanh lai. (1 Thes. 5:3) Satan nih a karhtermi a hmaan lomi thawngpang hna cu vawleicung pumpi ah a karh lai i mi tampi kha a hlen hna lai. (Biat. 16:13, 14) Kannih tah zeitin? “Zeizong vialte kha kan hneksak” ahcun hlen kan si lai lo. (1 Thesalon 5:21 rel) “Hneksak” tiah lehmi Greek biafang cu a man a sungmi sui le ngun pawl hneksaknak he pehtlai in an hmanmi a si. Cucaah kan theihmi asiloah kan relmi a konglam hna cu a hmaan taktakmi a si maw, a si lo ti kha kan hneksak a hau. Mah cu Thesalon mi hna caah a biapimi a si i harnak nganpi a naih chinmi kanmah ca zong ah a biapi chinchin. Midang nih an chimmi kip zumh canah kan relmi asiloah kan theihmi kha Baibal le Jehovah bupi nih an chimmi he tahchunh awkah khuaruah khawhnak kha kan hman. Cutin tuahnak thawng in Satan nih a karhtermi zei bantuk a hmaan lomi thawngpang ruang hmanh ah hlen kan si lai lo.—Ptb. 14:15; 1 Tim. 4:1.

16. Zei a fiangmi ruahchannak dah kan ngeih, zei tuah awkah dah bia kan khiah?

¹⁶ Pathian salle cu a phu ning in harnak nganpi in an luat lai. Asinain thaizing ah zeidah a cang lai ti kha aho hmanh nih kan hngal lo. (Jeim 4:14) Harnak nganpi tiang kan nun ah siseh asiloah mah hlan i kan thih ah siseh zumhfek tein kan um peng ahcun zungzal nunnak laksawng kan hmu lai. Chiti thuhmi hna cu vancung ah Khrih he an umṭi lai. Tuudang pawl cu vawlei paradis ah an um lai. Cucaah a ṭha tukmi kan i ruahchannak cung ah lungthin pe hna u sih law Jehovah ni caah timhcia tein um zungzal hna u sih!