A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

CAWN AWK CAPAR 38

Daihnak Caan Chungah Fimhring Tein Thil Tuah

Daihnak Caan Chungah Fimhring Tein Thil Tuah

“Cu kum hna chungah cun BAWIPA nih daihnak a pek caah ral a ngei lo.”—2 CHAN. 14:6.

HLA 60 Nunnak Caah A Si

LANGHTERNAK *

1. Zeitik caan ah dah Jehovah rian ṭuan cu a har khawh men?

ZEITIK caan ah dah Jehovah rian ṭuan cu a har khawh men? Buaibainak tampi na ngeih caan ah maw asiloah na ngeih lo caan ah dah? Buaibainak kan ton tikah Jehovah i bochan cu a fawi. Asinain kan nunnak ah daihnak a um tikah zeidah kan tuah? Pathian rianṭuannak ah kan lung a hung vaivuan maw? Jehovah nih Israel mi kha mah a cang khomi thil kong he aa tlaiin ralrin a rak pek hna.—Deut. 6:10-12.

Siangpahrang Asa nih a hmaan lomi biaknak kha fakpi in a doh (Catlangbu 2 zoh) *

2. Siangpahrang Asa nih zei zohchunhawk dah a chiah?

2 Jehovah kha lungtak tein aa bochan i fimhring tein thil a tuahmi hna lakah Siangpahrang Asa cu zohchunhawk a ṭha tukmi pakhat a si. Jehovah rian kha a caan a chiat lio lawngah si loin daihnak caan lio zongah a rak ṭuan. A hram thawkte in “Asa cu a nun chung vialte, BAWIPA lei ah a lung dihlak in aa biatak.” (1 Siang. 15:14.) Asa nih Judah ram ah a hmaan lomi biaknak a hrawhnak thawngin lungthin dihlak in Jehovah a biak kha a langhter. Baibal nih “ramdang biakṭheng hna le khuahrum bo hna kha a hrawh hna i tung kha a chimh hna i Ashrim kha a hau hna” tiah a ti. (2 Chan. 14:3, 5) A pi Maakah hmanh kha a dirhmun in a ṭhumh. Zeicah? Zeicahtiah a pi nih mi pawl kha siasal biak dingin a forh hna caah a si.—1 Siang. 15:11-13.

3. Hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

3 Asa nih siasal a hrawh lawng si loin a hmaanmi biaknak kha a dirh ṭhan i Judah mi pawl kha Jehovah sinah kir ṭhan dingin a bawmh hna. Jehovah nih Asa le Israel mi pawl kha daihnak caan a pek hna. * Asa nih a uk lio kumhra chungah ram cu “him tein a um.” (2 Chan. 14:1, 4, 6) Hi capar ah Asa nih daihnak caan kha zeitindah a hman timi kong kan i ruah hna lai. Cun Asa bantukin daihnak caan kha ṭha tein a hmangmi kumzabu pakhatnak lio i Khrihfa hna kong zong kha kan i ruah hna lai. A donghnak ah mah biahalnak a phi hi kan theih hna lai: Zalong tein Jehovah biak a ngahnak ram ah a ummi na si ahcun mah daihnak caan kha zeitindah fimhring tein na hman khawh?

Asa Nih Daihnak Caan A Hman Ning

4. Asa nih 2 Chanrelnak 14:2, 6, 7 ningin daihnak caan kha zeitindah a rak hman?

4 Chanrelnak Pahnihnak 14:2, 6, 7 rel. Asa nih mi pawl kha Jehovah nih “a ken kip ah daihnak a kan pek” tiah a ti hna. Asa nih daihnak caan kha i nuamhnak caan menmen in a rak ruat lo. Mah canah, khua, vanpang, innsang le kutka tu kha a rak sak. Judah mi pawl kha hitin a ti hna: “Ram cu kanmah ta a si rih.” Zeidah a chim duhnak a si? Pathian nih a pekmi hna ram ah i ṭhial lo ding le innsak lo dingin an ral pawl ahohmanh nih an kham kho hna lai lo a ti duhnak a si. Daihnak caan kha ṭha tein hman awkah mi pawl kha a rak forh hna.

5. Asa nih a ralkap pawl kha zeicah a dirh hna?

5 Asa nih daihnak caan kha a ralkap pawl thazaang peknak ca zongah a rak hman. (2 Chan. 14:8) Mah cu Jehovah aa bochan lo tinak a si maw? A si lo. Mah canah Asa nih siangpahrang pakhat in mi pawl nih hmailei ah an ton dingmi harnak caah timhcia an si nakhnga a rian a ṭuanmi a si ti kha a hngalh. Asa nih ram cu a dai zungzal lai lo ti kha a hngalh i mah ningin a rak si taktak.

Kumzabu Pakhatnak I Khrihfa Hna Nih Daihnak Caan An Hman Ning

6. Kumzabu pakhatnak i Khrihfa hna nih daihnak caan kha zeitindah an rak hman?

6 Kumzabu pakhatnak i Khrihfa hna cu atu le atu hremnak an tong ko nain daihnak caan zong an rak ngei. Zultu hna nih mah caan ṭha kha zeitindah an rak hman? Mah zumhfekmi nu le pa hna nih thawngṭha kha an rak chim peng. Lamkaltu Baibal chungah “Bawipa kha ṭihzah ngaiin an um” tiah a ti. Thawngṭha kha an rak chim peng i a phichuak cu “an ṭhang i an karh.” Jehovah nih daihnak caan chungah lungtho tein phung a chimmi hna kha thluachuah a rak pek hna.—Lam. 9:26-31.

7-8. Paul le midang pawl nih caan ṭha an ngeih tikah zeidah an tuah? Fianter.

7 Kumzabu pakhatnak i Khrihfa hna nih a caan an hmuh fatin thawngṭha kha an rak chim. Tahchunhnak ah, lamkaltu Paul nih Efesa khua a um lioah caan ṭha la in phungchimnak le zultu siternak rian kha a rak ṭuan.—1 Kor. 16:8, 9.

8 AD 49, Jerusalem khua ah lamkaltu le Khrihfa upa hna nih cuarpar tannak kong he aa tlaiin biakhiahnak an rak tuah tikah Paul le a dang Khrihfa hna nih mi tampi sinah phung an rak chim. (Lam. 15:23-29) Paul le a dang Khrihfa hna nih an biakhiahnak kha Khrihfabu pawl sin an hngalhter hna hnuah zultu pawl cu “Bawipa bia” chimnak ah fakpi in an i zuam. (Lam. 15:30-35) A phichuak cu zeidah a si? Baibal nih “Khrihfabu cu zumhnak ah an ṭhawng chinchin i nifa tein an karh chin lengmang” tiah a ti.—Lam. 16:4, 5.

Tuchan Ah Daihnak Caan Hman Ning

9. Tuchan ram tampi ah zei thil sining dah a um, kanmah le kanmah zeidah kan i hal awk a si?

9 Ram tampi ah zalong tein phung kan chim kho. Cu bantuk ram ah a ummi na si maw? Na si ahcun nangmahle nangmah kha hitin i hal: ‘Mah zalonnak kha zeitindah ka hman?’ Jehovah miphun pawl caah donghnak caan cu lung cawlcangh awk ngai a si, zeicahtiah vawlei ah hlanah a um bal lomi phungchimnak le cawnpiaknak ah an rian a tam tuk caah a si. (Mar. 13:10) Mah rianṭuannak ah kan tuah khawhmi tampi a um.

Ramdang ah thawngṭha chimnak thawngin asiloah a dang holh a hmangmi hna sinah tehte khannak thawngin lunglawmhnak kan hmu (Catlangbu 10-12 zoh) *

10. Kuathnih Timote 4:2 nih zei tuah awkah dah a kan forh?

10 Daihnak caan chungah zeitindah ṭhatnak na hmuh khawh? (2 Timote 4:2 rel.) Nangmah le na chungkhar pakhatkhat nih hmaikal pakhat in phungchimnak rian tam deuh in ṭuan khawh awkah thlennak tuah dingin nan ruat maw? Atu ah thilri chawva tampi ngeih dingin kan i zuam awk a si lo, zeicahtiah harnak nganpi chungah mah thilri hna nih a kan khamh kho lai lo.—Ptb. 11:4; Matt. 6:31-33; 1 Johan 2:15-17.

11. Mi tam khawh chung tam nih thawngṭha an theih khawh nakhnga bawmh awkah mi cheukhat nih zeidah an tuah?

11 Thawngthanhtu tampi cu holh thar an cawng, cucaah midang kha Jehovah kong cawn awkah an bawmh khawh hna. Holh tam deuh in phung an chim khawh nakhnga Pathian bupi nih Baibal hrambunhmi cauk tampi an chuahpiak hna. Tahchunhnak ah, 2010 ah kan cauk pawl cu holh phun 500 hrawng in hmuh khawh a rak si. Atu ah cun holh phun 1,000 lengin hmuh khawh a si cang!

12. Mi nih anmah holh in Pennak kong thawngṭha an theih tikah zeitindah ṭhatnak an hmuh? Tahchunhnak pe.

12 Mi cheukhat nih anmah holh in Jehovah kong an theih tikah zeitindah an um? U.S.A. Tennessee, Memphis ah tuahmi pengkomh civui in ṭhathnemhnak a hmumi unaunu pakhat kong hi ruathmanh. Mah civui cu Kinyarwanda holh in tuahmi a si, mah holh cu Rwanda, Congo (Kinshasa) le Uganda nih an hmanmi a si. Kinyarwanda ah tuahmi civui a dih hnuah unaunu nih hitin a ti: “Mah hi United States ah kaa ṭhial in kum 17 hnuah civui program in ṭhathnemhnak ka hmu ti ka hngalh hmasa bik a si.” Mah unaunu cu anmah holh in phung an chimmi a theih tikah a lung a suk tuk ti cu a fiang ko. Na sining nih an pek ahcun nan sang ah a ummi pawl bawmh awkah holh dang na cawng kho lai maw? Nan Khrihfabu i lohmun ah mi cheukhat nih a dang holh kha an theihthiam deuh i an hman deuh ahcun mah holh kha cawn dingin naa zuam lai maw? Na zuamnak nih lunglawmhnak aan hmuhter lai.

13. Russia ah a ummi unau hna nih daihnak caan kha zeitindah an rak hman?

13 Unau cheukhat cu zalong tein phungchimnak nawl an ngei lo. Mah lengah ram cheukhat ahcun nawlngeitu pawl nih phungchimnak rian kha an khenkham caah unau pawl nih zalong tein phung an chim kho lo. Tahchunhnak ah, Russia i unau pawl kong kha ruathmanh. Kum tampi chung an rak hrem hna nain 1991, March ah cozah nih zalong tein biaknak nawl an rak pek hna. Mah lioah Russia ah thawngthanhtu cu 16,000 an rak si. Asinain kum kul a rauh hnuah thawngthanhtu cu 160,000 leng an hun karh. Unau hna nih zalong tein phungchimnak caan ṭha an hmuhmi kha fimhring tein an hman ti cu a fiang ko. Mah daihnak caan cu zungzal in a hmun lo. An ram ah thil sining cu aa thleng ko nain Jehovah rian kha teima tein an ṭuan peng. Jehovah rian an ṭuan khawh peng nakhnga an tuah khawhmi poah kha an rak tuah dih.

Daihnak Caan Cu A Hmun Zungzal Lai Lo

Siangpahrang Asa nih lungtak tein thla a cam hnuah Jehovah nih Judah kha ral tampi a rak teiter (Catlangbu 14-15 zoh)

14-15. Asa bawmh awkah Jehovah nih a ṭhawnnak kha zeitindah a rak hman?

14 Asa chan ah daihnak caan cu a hung dong. Ethiopia ram in a ṭhawngmi ralkap nuai khat leng aa telmi ralkap phu pakhat an ra. Ralbawi Zerah nih Judah mi kha amahle a ralkap pawl nih kan tei khawh hna lai tiah a rak zumh. Asinain Siangpahrang Asa nih ralkap a tlawm, tam kha si loin a Pathian Jehovah tu kha aa bochan. Asa nih hitin thla a cam: “Maw BAWIPA kan Pathian, kan bawm ko sawh, zeitintiah nangmah kha kan in bochan i hi mi bu nganpi hi nangmah min in kan chuahhnawh hna.”—2 Chan. 14:11.

15 Ethiopia ralkap pawl cu Asa ralkap nakin lethnih dengmang in an tam deuh. Asinain Asa nih Jehovah cu a ṭhawng tukmi a si i a miphun pawl kha a bawmh khawh hna ti kha a hngalh. Jehovah nih a mi pawl a rak bawmh hna caah Ethiopia ralkap pawl cu an rak sung.—2 Chan. 14:8-13.

16. Daihnak caan cu a dong lai ti kha zeitindah kan hngalh khawh?

16 Hmailei ah pakhat cio nih zeidah kan ton lai ti kha kan hngal lo, asinain Jehovah salle nih zungzal in a hmun lomi daihnak kha an i nuamhpi lai ti kha kan hngalh. Jesuh nih donghnak caan ah a zultu pawl kha “mi vialte nih an in huat hna lai” tiah a timi hna kha philhhlah. (Matt. 24:9) Lamkaltu Paul zong nih hitin a ti ve: “Khrih Jesuh he i pehtlai i Pathian nunning in nun a duhmi paoh cu hremnak an ing ko lai.” (2 Tim. 3:12) Satan cu “a thin a linh in a lin” caah a thinhunnak in ahohmanh an luat kho lai lo.—Biat. 12:12.

17. Kan zumhnak kha zeiti lam in dah hneksak a si khawh men?

17 A rauhhlan ah kan dihlak in kan zumhnak cu hneksak a si lai. A rauhhlan ah ‘vawlei hramthawk in nihin ni tiangah a ummi harnak vialte nakin a let tampi in a fak deuhmi harnak’ a um lai. (Matt. 24:21) Mah caan chungah kan chungkhar mi hna nih a kan ralchanh khawh men, cun kan rian ṭuannak zong a kan khenkham khawh men. (Matt. 10:35, 36) Asa bantukin bawmhnak le huhphenhnak hmuh awkah Jehovah kha kan i bochan lai maw?

18. Hebru 10:38, 39 ningin daihnak caan a dih tikah timhcia kan si nakhnga zeinihdah a kan bawmh khawh?

18 Jehovah nih kan zumhnak a ṭhawn nakhnga atu in a kan timhtuah. Pathian nih “zumh awk a tlakmi le a fimmi sal” kha a hman hna i ‘a caan hmaan tein rawl’ a kan pek, cucaah kan dihlak in a fekmi zumhnak kan ngeih a hau. (Matt. 24:45) Asinain kan dihlak in Jehovah kan zumhnak a ṭhawn nakhnga fakpi in kan i zuam a hau.—Hebru 10:38, 39 rel.

19-20. Chanrelnak pakhatnak 28:9, kan rel hnuah kanmah le kanmah kha zei bia dah kan i hal awk a si, zeicah mah ti cun kan i hal awk a si?

19 Siangpahrang Asa bantukin Jehovah kha kan “kawl” a hau. (2 Chan. 14:4; 15:1, 2) Jehovah kan hun hngalh i tipil kan in tikah Jehovah kan hun kawlmi a si. Jehovah kan dawtnak a feh nakhnga kan tuah khawhmi poah kan tuah. Cucaah kanmah le kanmah kha hitin kan i hal kho: ‘Khrihfabu pumhnak ah hmaan tein kaa pum maw?’ Mah pumhnak in Jehovah kan biak peng khawh nakhnga thazaang kan hmu ṭhan i unau pawl sinin thazaang peknak zong kan hmu. (Matt. 11:28) Hitin zong in kan i hal kho: ‘Pumpak hlathlainak kha hmaan tein ka tuah maw?’ Chungkhar he a umṭimi na si ahcun, zarh fatin chungkhar pumhnak na tuah lengmang maw? Asiloah nangmah lawng a ummi na si ahcun chungkharmi pakhat ah aa telmi bantukin a caan kha a dang tein na chia kho lai maw? Cun na si khawh chungin phungchim rian le zultu siternak rian kha na ṭuan maw?

20 Mah biahalnak kha zeicah kan i hal awk a si? Baibal nih Jehovah cu kan ruahnak le kan lungthin a hngal dihtu a si tiah a ti, cucaah cutin kan tuah ve awk a si. (1 Chanrelnak 28:9 rel.) Kan hmuitinh, kan lungput le kan ruahnak thlen a herh ti kan hngalh ahcun i thlen awkah Jehovah sinah bawmhnak kan hal ding a si. A tu caan hi hmailei ah kan ton dingmi hneksaknak caah kanmah le kanmah i timhtuah caan a si. Daihnak caan chungah fimhring tein rian na ṭuanmi kha zei ruang hmanhah ngol hlah.

HLA 62 Hla Thar

^ cat. 5 Zalong tein Jehovah biak khawhnak ram ah a ummi na si maw? Na si ahcun mah daihnak caan kha zeitindah na hman? Hi capar ah Judah Siangpahrang Asa le kumzabu pakhatnak i Khrihfa hna kha zeitindah kan i zohchunh khawh hna timi kong kan i ruah hna lai. Annih nih daihnak caan kha fimhring tein an rak hman.

^ cat. 3 BIAFANG FIANTERNAK: “Daihnak” timi cu raltuknak a um lo tinak lawng kha a si lo. Hebru biafang ah daihnak timi cu ngandamnak, himnak le lunglawm tein umnak timi sullam zong a ngei.

^ cat. 57 HMANTHLAK FIANTERNAK: A pi nih a hmaan lomi biaknak a karhter caah Siangpahrang Asa nih a dir hmun in a ṭhumh. Zumhfekmi Asa a bawmtu hna nih amah kha an i zohchunh i siasal kha an rak hrawh.

^ cat. 59 HMANTHLAK FIANTERNAK: Lungthawhnak a ngeimi nuva tuahkhat cu nunning sawhsawh tein an nung. Cucaah thawngthanhtu a herh deuhnak hmun ah rian an ṭuan kho.