Na ngakchiat lio kong na kan chim kho lai maw?

1943 ah Italy ah ka chuak. Unau pasarih kan si i khuate pakhat ah kan um. Ka pa cu lothlomi a si i lehtama zong a ṭuan. Ka nu le ka pa nih Catholic biaknak ah aa zuammi si dingin a kan cawnpiak.

Zeicah siangbawi ṭuan na duh?

Ka ngakchiat lio tein siangbawi pawl nih phung an chimmi kha ngaih ka duh tuk. Thla an cam ning le biaknaklei phungphai hna kha ka duh tuk. Cucaah kei zong siangbawi ka ṭuan ve lai tiah bia ka khiah. Kum 13 ka si ah ka nu nih siangbawi ṭuan a duhmi hna caah tuahmi tinṭan kha a ka kaiter ve.

Nan tinṭan ah Baibal cawnnak aa tel maw?

Aa tel lo. Kum 15 ka si lioah ka saya pakhat nih a ka pekmi Thawngṭha Baibal cauk kha atu le atu ka rel. Kum 18 ka si ah Rom khua ah ka kal i pope nih hruaimi pope le bishop he aa tlaimi sianginn ah ka kai. Latin holh, Greek holh, tuanbialei, ruahnaklei, thinlunglei le zumhnaklei kong hna kha ka cawng. Baibal caang hna kha kan rel, Zarhpi Ni phungchimnak zongah Baibal relmi kha kan theih ko nain Baibal cu kan hlathlai bal lo.

Hruaitu na hun si tikah nangmah nih na cawnpiak ve hna maw?

Kei cu hruainak he aa tlaimi rian lawng kha a bik in ka ṭuan. Asinain A Pahnihnak Vatican Council i biachahnak hna kha cu ka cawnpiak hna.

Zeicah Catholic biaknak cungah lunghrinnak na hun ngeih?

A ruang pathum a um. Annih cu ramkhellei ah an i tel. Biaknaklei hruaitu le buchungmi pawl i ziaza rawhralnak kha zei ah an rel lo. An cawnpiaknak cheukhat zong a hmaan lomi a lo. Tahchunhnak ah, dawtnak Pathian nih cun mi kha an thih hnuah zeitindah zungzal in a hrem hna lai? Mah lengah ṭhi rel in thlacamnak nolh lengmang hi tah Pathian nih a duh taktak hnga maw? *

A si ahcun zeidah na tuah?

Ṭah buin lamhruainak hmuh awkah thla ka cam. Italy holh in chuahmi Catholic Jerusalem Bible kha ka cawk i ka hun rel. Voikhat cu Zarhpi Ni zing, Mass puai kan tuah dih hnu i ka thil kaa thlen lioah kan umnak sianginnlei ah pa pahnih an rak ra. Jehovah Tehte kan si tiah an ka ti. Cun Baibal kong le a hmaanmi biaknak hmelchunh kong hna kha suimilam pakhat leng kan i ruah.

Anmah kha zeitindah na hmuh hna?

An zumhnak kha ka duh tuk. Catholic Baibal chung i cacaang hna hmanh kha fawi tein an kau khawh. A hnuah Mario timi Jehovah Tehte a dang pakhat nih a rak ka leng. Anih cu a lung a sau tuk. Zarhte Ni zinglei, suimilam 9 fatin ruah sur zong, ni linh zongah hmaan tein a ra peng.

A dang siangbawi pawl nih tah cutin aan lenmi kha zeitindah an hmuh?

Baibal kan i ruahnak ah rak i tel ve dingin ka sawm lengmang hna nain ahohmanh nih Baibal cawnnak kha zei ah an rel lo. Asinain kei nih cun ka sunsak tuk. Pathian nih ṭhatlonak le sifah harnak hi zeicah umnak nawl a awnh? ti bantuk ka lung a ka tuaitammi a kong hna kha ka hun hngalh caah kaa nuam tuk.

Baibal na cawnmi kha na sayate nih tah an in thlauh maw?

1975 ah Rom khua ah atu le atu ka kal i ka hmuhning kong kha fianter awkah kaa zuam. Ka sayate nih ka ruahnak kha thlen awkah an i zuam nain ahohmanh nih Baibal kha an hmang lo. 1976, January 9 ah cun Catholic bu chungtel ka si ti lo tiah an sinah ca ka ṭial. Nihnih a rauh hnuah Baibal sianginn in ka chuak, cun tlanglawng kaa cit i Jehovah Tehte Hna sinah a voikhatnak kaa pum. Mah pumhnak cu Jehovah Tehte Hna i an civui a rak si. An i pumh ning cu ka rak tuah tawnmi he aa dang tuk. Mi kip nih Baibal an i put, phungchimtu nih a chim tikah Baibal an kau i an rel vemi kha ka hmuh.

Na chungkhar nih tah zeitindah an lehrulh?

Tam deuh nih cun fakpi in an ka ralchanh. Asinain Italy chaklei, Lombardy ah a ummi ka naupa pakhat cu Jehovah Tehte Hna he Baibal a cawng ti kha ka hun hngalh. A sinah ka va kal i cuka ah Jehovah Tehte Hna nih rian an ka kawlpiak, umnak inn zong an ka kawlpiak. Mah kum a donghnaklei ah Jehovah Tehte pakhat in tipil ka ing.

Naa ngaichih bal maw?

Kaa ngaichih bal lo! Atu lawngah Pathian he kan i naih taktak tiah ka ruah. Minung ruahnak le biaknaklei phungphai hna cungah si loin Baibal cungah hram aa bunhmi Pathian kong kha ka hngalh cang tiah ka ruah. Cun midang zong kha zumhnak he lungthin tak tein Baibal kong ka cawnpiak khawh cang hna.