UN nih “vawleicung pumpi rammi sinak” kha tha a pek. Aa tinhnak ah ram kip rianṭuanṭi dingin forhfialnak, minung zalonnak upatnak le vawlei kilvennak hna aa tel. Zeicah? Maher Nasser nih UN Chronicle capar pakhat ah “khuacaan hmaan lonak, zaangennak, i ruan lonak, tawnghtham khawh lomi buaibainak, mi tampi nih inn le lo zamtaknak, vawleicung pumpi zaangennak le chawnhkhawhmi zawtnak hna cu . . . ramri i ṭhennak a ngei lo” tiah a ti.

Mi cheukhat nih cun vawleicung pumpi rammi sinak leng lonh in vawlei cozah pakhat dirh ding tu kha tha an pek. Cutin tha a pemi hna lakah Italy i a min a thangmi mifim le tuanbialei hruaitu a simi Dante (1265-1321) le physic lei mifim a simi Albert Einstein (1879-1955) zong an i tel. Dante nih ramkhellei in aa ṭhencheumi vawleicung ah daihnak cu a hmun zungzal kho lai lo tiah a zumh. Jesuh Khrih bia kha cherhchan in ‘ram pakhat cu anmah le anmah aa domi bu ah aa ṭhen ahcun sau a dir lai lo’ tiah a ti.—Luka 11:17.

Vawlei Ralpi II ah Atomic bomb pahnih an rak hman, mah a dih tlawmpal ah Albert Einstein nih UN i General Assembly sinah hitin tawngzamhnak ca a ṭial: “Vawlei cozah taktak dirhnak thawngin ram kip himnak caah a herhmi thil hna kha UN nih khulrang tein nan tuah colh a hau.”

Asinain cu bantuk a ṭhawngmi cozah phu ah aa telmi, ramkhellei rianṭuantu hna cu ziknawh a ei lomi, chambaunak a ngei lomi le namneh a hmang lomi an si kho hnga maw? Asiloah a dang uktu hna bantukin ṭhalonak an tuah lai maw? Mah biahalnak hna nih British tuanbialei mifim Lord Acton bia kha a kan hngalhter ṭhan. Hitin a ti: “Nawlngeihnak nih ziaza a rawhralter. Nawlngeihnak tam deuh hmuhnak nih tam deuh ziaza a rawhralter. “

Chungkhar ah remnak a um nakhnga lung i rual a hau. Zeitindah kan lung aa rual khawh? Mah cu aa tlak maw? Baibal nih aa tlak tiah a ti. Kan lung aa rual kho ko. Zeitin in dah? Ziknawh ei a hmangmi ramkhellei rian a ṭuanmi hna an i telnak vawlei cozah thawngin cun a si lo. Pathian nih a dirhmi cozah thawngin a si kho. Mah a cozah nih sermi thil cungah uknak nawl a ngeih kha a langhter lai. Mah cu zei cozah dah a si? Baibal nih “Pathian Pennak” a si tiah a ti.—Luka 4:43.

“Na Pennak cu rung tlung ko seh . . . Na duhnak [cu] . . . Vawleicung ah hin tuah si ve ko seh” timi Jesuh Khrih i Bawipa thlacamnak nih Pathian Pennak kha a chim duhmi a si. (Matthai 6:9, 10) Pathian Pennak nih nawlngeihnak biapi ah a chiami le mahzawn lawng aa ruatmi hna i an duhnak kha si loin Pathian duhnak kha vawleicung ah a tlinter lai.

Pathian Pennak kha “vancung Pennak” ti zongin auh a si. (Matthai 5:3) Zeicah? Vawlei a uk tikah vawleicung in si loin vancung in a uk lai caah a si. Zeidah a chim duhmi a si ti kha ruathmanh. Mah vawlei cozah nih cun thilri chawva le tangka bawmhnak a herh lai lo. Mah cu a rammi hna caah lunglawmh awk taktak a si.

“Pennak” timi biafang ningin Pathian Pennak cu siangpahrang nih a ukmi cozah a si ti kha kan hngalh khawh. Pennak Siangpahrang cu Pathian sinin nawlngeihnak a hmumi Jesuh Khrih kha a si. Jesuh he aa tlaiin Baibal nih hitin a ti:

•   “A lianhngannak cu a ṭhang chin lengmang lai, a ram cu a dai zungzal lai.”—Isaiah 9:6, 7.

• “Bawinak le sunparnak le siangpahrang ṭhawnnak kha amah cu pek an si i cucaah miphun zakip le holh phun zakip nih a rian kha an ṭuan. Bawi a sinak cu zungzal in a hmunmi . . . a si.”—Daniel 7:14.

• “Vawleicung uknak nawl cu kan Bawipa le a Messiah ta a si cang.”—Biathlam 11:15.

Jesuh i Bawipa thlacamnak tlinter awkah Pathian Pennak nih vawleicung ah Pathian duhnak kha a tlinter lai. Pathian Pennak ah vawlei cu a hung ṭha ṭhan lai i thilnung pawl an karh khawh nakhnga mi nih zohkhenh an thiam cang lai.

Pathian Pennak ah a rammi hna cu fimnak cawnpiak an si lai. Cun phunglam zong pakhat lawng cawnpiak an si lai. Lung i khah lonak le i ṭhencheunak a um ti lai lo. Isaiah 11:9 nih “thil ṭihnung le thil ṭhalo zeihmanh a um lai lo. Rili cu ti in a khah bantukin hi ram cu Bawipa hngalhnak in a khat lai” tiah a ti.

Vawleicung rammi hna cu UN nih siter a duh hna bantukin daihnak a duhmi, rammi an hung si lai. “Him tein an um lai i daihnak kha tlamtling tein an hmuh lai” tiah Salm 37:11 nih a ti. A caan a phanh tikah “zaangennak,” “thurhhnawmhnak,” “sifah harnak” le “raldohnak” ti bantuk biafang hna cu a um ti lai lo. Asinain mah cu zeitikah dah a si lai? Pathian Pennak nih zeitik ah dah a uk lai? Zeitindah a uk lai? Mah in zei ṭhatnak dah kan hmuh lai? Zohhmanh hna u sih.