A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

Hlanlio Kanaan mi nih an ṭialmi, kum 3,000 a si cangmi cuai thawl nih Baibal min pakhat kha a langhter

Hlanlio Thawl Cungah Hmuhmi Baibal Min

Hlanlio Thawl Cungah Hmuhmi Baibal Min

2012 ah thilhlun kawltu hna nih kum 3,000 a si cangmi cuai thawl a cheuchum pawl kha an rak hmuh. Mah tikah hlathlaitu pawl cu an lung a cawlcang tuk. Zeicah? Thawl a cheuchum ruangah si loin thawl cung i aa ṭialmi ca ruangah a si.

Thilhlun kawltu hna nih mah thawl a cheuchum pawl kha an peh tikah Kanaan ca in aa ṭialmi kha an hmuh. Hitin aa ṭial: “Eshba’al Ben Beda,” a sullam cu “Beda i a fapa, Eshba’al” tinak a si. Mah min cu thilhlun kawltu pawl nih a voikhatnak an hmuhmi a si.

Baibal ah langhtermi midang pakhat cu Eshbaal timi a si. Anih cu Siangpahrang Saul i fapa hna lakah pakhat a si. (1 Chan. 8:33; 9:39) Mah thawl a hmutu lak i pakhat a simi Professor Yosef Garfinkel nih hitin a chim: “Siangpahrang David uknak caan chungah a ummi, Baibal ah langhtermi Eshba’al timi min kha atu ah hlathlaitu pawl cazin ah khumh khawh a simi cu lungthawh awk ngai a si.” Mah cu thilhlun pawl nih Baibal a hmaan ti an langhternak a dang tahchunhnak pakhat a si.

Baibal ah Saul fapa Eshbaal cu Ish-bosheth ti zongin auh a si. (2 Samuel 2:10) Zeicah “baal” tinak zawnah “bosheth” tiin a thlen? Eshbaal timi min nih Kanaan mi nih an biakmi thlichia pathian Baal min kha Israel mi hna lung chungah a chuahter ṭhan caah Samuel Pahnihnak a ṭialtu nih mah min kha a hman lonak a si men lai tiah hlathlaitu pawl nih an ti. Asinain Baibal cauk i Chanrelnak Pakhatnak ah Eshbaal timi min kha kan hmuh khawh.