A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

“Vawleicung Dihlak Bia a Ceihtu” nih a Hmaanmi thil a Tuah Zungzal

“Vawleicung Dihlak Bia a Ceihtu” nih a Hmaanmi thil a Tuah Zungzal

“Lungpi a si, a rian a tling, Zeitintiah a lam vialte cu biading an si.”—DEUT. 32:4.

HLA:12, 24

1. Abraham nih Jehovah dinnak a zumh kha zeitindah a langhter? (A hramthawknak hmanthlak zoh.)

‘VAWLEICUNG dihlak bia a ceihtu nih cun ding tein bia a ceih lai.’ (Gen. 18:25) Jehovah nih Sodom le Gomorrah khua kha ding tein bia a ceih lai ti a zumh kha Abraham nih mah bia in a langhter. Jehovah nih ‘a sual lomi cu a sualmi hna sinah thah venak’ thawngin dinlonak a tuah bal lai lo ti kha a zumh. Kum 400 hrawng a rauh hnuah Jehovah nih amah kong he aa tlaiin hitin a chim: “Lungpi a si, a rian a tling, zeitintiah a lam vialte cu biading an si. Zumhawktlak le ṭhatlonak ngeilo Pathian a si, Amah cu a ding i a dik.”—Deut. 31:19; 32:4.

2. Jehovah nih a ding lomi thil a tuah lai lo tiah zeicah kan chim khawh?

2 Jehovah nih a hmaanmi thil a tuah zungzal lai ti kha Abraham nih zeicah a zumh? Jehovah cu dinnak ah zohchunh awk ṭha bik a si caah a si. Jehovah cu a ding bikmi a si caah a tuahmi thil kip cu a zungzal in a ding lai. Cucaah “BAWIPA nih dinnak le ṭhatnak cu a duh” tiah Baibal nih a ti.—Salm 33:5.

3. Tuchan vawlei ah a um tawnmi dinlonak kong kha tahchunhnak pakhat in chim.

3 Jehovah cu a zungzal in a dingmi a si ti hngalh cu hnemtu taktak a si. Asinain tuchan vawlei ahcun dinlonak in a khat. Tahchunhnak ah, mi cheukhat cu a ding loin sualphawt an si i an tuah lomi ṭhatlonak ruangah thong an tla. Thonginn ah kum tampi an um hnu, DNA an check ṭhan hnu lawngah sualnak an ngeih lomi kha an hngalh. Cu bantuk dinlonak nih lungrawhnak le thinhunnak hna a chuahter. Asinain inkhawh awkah a har tukmi dinlonak a dang phunkhat a um. Mah cu zeidah a si?

Khrihfabu Chungah A Ummi Dinlonak

4. Khrihfa pakhat i a zumhnak cu zeitindah hneksak a si khawh men?

4 Khrihfa hna nih Khrihfabu a leng ah dinlonak cheukhat a um lai ti kha an i ruahchan. Asinain a ding lomi a lomi thil hna Khrihfabu chungah kan hmuh asiloah kan ton tikah kan zumhnak cu hneksak a si kho men. Cu bantuk thil hna a um tikah zeitindah na lehrulh lai? Tlukrilhnak ah na hmang lai maw?

5. Khrihfabu chungah dinlonak kan hmuh asiloah kan ton tikah zeicah kan khuaruah a har awk a si lo?

5 Kan dihlak in mitlinglo kan si i palhnak kan tuah tawn caah Khrihfabu chungah dinlonak kan tong kho i kanmah ruang zongah unau pawl cu dinlonak an tong kho ve. (1 Johan 1:8) Mah bantuk thil sining cu a um setsai lo nain a um hmanhah zumhfekmi Khrihfa hna cu an khuaruah a har lo i tlukrilhnak zongah an hmang lo. Unau pakhatkhat sinin dinlonak kan ton hmanhah zumhfek tein um zungzal awkah a kan bawmmi, hman awk tlak ruahnak cheuhnak hna kha Jehovah nih Baibal hmangin a kan pek.—Salm 55:12-14.

6, 7. Unaupa pakhat cu Khrihfabu chungah zei bantuk dinlonak dah a ton, zei sining hna nih dah a bawmh?

6 Willi Diehl kong hi ruathmanh. 1931 a thawklei ah Unaupa Diehl cu Switzerland ram, Bern khua i Bethel ah zumhfek tein rian a ṭuan. 1946 ah U.S.A, New York ah a voiriatnak Gilead Tinṭan a kai. Tinṭan a dih tikah Switzerland ram ah peng zohkhenhtu in rian an pek. Unaupa Diehl nih “nupi ka ṭhi lai tiah 1949, May thla ah Switzerland zung ṭengnge ah thawng ka thanh hna” tiah a kong an ṭialmi ah a chim. Mah tikah rianngeimi unaupa hna nih na hmuhmi tinvo vialte lakpiak na si ṭhan lai i hmaanhmaan hmaikal lawng na ṭuan kho cang lai tiah an ti. Unaupa Diehl nih hitin a ti: “Phungchimnak nawl an ka pe lo. . . . Unau tampi nih an kan chawn ti lo i buchung chuahmi bantukin an kan pehtlaih.”

7 Unaupa Diehl nih zeitindah a rak lehrulh? Hitin a chim: “Ṭhitumnak cu Baibal phunglam he aa ralkahmi a si lo ti kha kan hngalh caah thlacamnak in hnemhnak kan kawl i Jehovah kha kan i bochan.” Unau cheukhat nih ṭhitumnak he aa tlaimi Jehovah hmuhning kha an hngalthiam lo nain a hnuah an hngalhthiamnak cu remhpiak a si. Mah tikah Unaupa Diehl nih tinvo sung hna kha a hmuh ṭhan. Zumhawktlak tein a um caah Jehovah nih laksawng a pek. * Kannih zong hitin i hal hna u sih: ‘Cu bantuk dinlonak hna ka ton ahcun Jehovah nih thil sining a remh lai kha lungsau tein ka hngak lai maw? Asiloah mahle mah i bochan in dinlonak kha tawnghtham awkah kaa zuam lai maw?’—Ptb. 11:2; Mikah 7:7 rel.

Mitlinglo kan si caah thil sining kan hngalhthiamning cu a palh kho ti i cinken cu a biapi tuk

8. Kanmah asiloah midang nih dinlonak kan ton tikah zeicah a hmaan loin kan ruah khawh men?

8 Khrihfabu chungah nangmah asiloah midang nih dinlonak kan tong tiah na ruah sual caan a um kho ti kha i cinken. Zeicah? Kannih cu mitlinglo kan si ca le a kong dihlak kan hngalh lo caah thil sining kan hngalhthiamning cu a palh kho. Kan hngalhthiamning cu a hmaan ah siseh, a palh ah siseh thil sining he aa tlaiin Jehovah sinah thla kan cam awk a si, amah kha kan i bochan awk le zumhfek tein kan um awk a si. Mah nih Jehovah cungah ‘thinhun’ lo awkah a kan bawmh lai.—Phungthlukbia 19:3 rel.

9. Hi capar le ahnu capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

9 Baibal chan ah Jehovah miphun lakah a ummi dinlonak a kong pathum kha zohhmanh hna u sih. Hi capar ah Abraham a tupa Josef kong kan i ruah hna lai. A hnu capar ah Jehovah nih Siangpahrang Ahab a pehtlaihning le Siria ram, Atiok khua i lamkaltu Peter a hmuhtonnak hna kong kan i ruah hna lai. Mah kong kan i ruah lioah, a hleiin a ding loin pehtlaih kan si tiah kan ruah tikah thlaraulei lungthin pek awk le Jehovah he nan i pehtlaihnak fehter awkah a bawmmi kong hna kha kawl.

Dinlonak A Tongmi Josef

10, 11. (a) Josef nih zei bantuk dinlonak dah a rak ton? (b) Josef cu thonginn i a um lioah zei caanṭha dah a rak hmuh?

10 Zumhfekmi Jehovah sal Josef cu mising ruang lawngah si loin a ule ruang zongah dinlonak a rak tong. Josef cu kum 17 a si lioah a ule nih sal ah an rak zuar i Izipt ram a rak phan. (Gen. 37:23-28; 42:21) A hnuah nu pakhat kha tlaihhrem a timh tiin sual an puh i biaceihnak um loin thong ah an rak thlak. (Gen. 39:17-20) Josef cu sal pakhat in le tongtla pakhat in kum 13 chung harnak a rak tong. Unau pawl sinin dinlonak kan ton ahcun Josef kong in zeidah kan cawn khawh?

11 Josef thong a tlak lioah siangpahrang hrai putu bawi zong thong a tla ve. Zankhat cu mah bawi nih mang a manh i Josef nih Jehovah bawmhnak thawngin a mang cu a rak lehpiak. Thonginn in na chuak lai i Faraoh sinah rian na ṭuan ṭhan lai tiah Josef nih a ti. Cun Josef nih a tonmi thil sining kong zong a rak chimh. Josef chimmi bia in le a chim lomi bia zongin a sunglawimi kong tampi kan cawn khawh.—Gen. 40:5-13.

12, 13. (a) Josef nih a tonmi thil kha zeihmanh tuah loin a cohlanmi a si lo ti kha zeitindah kan hngalh khawh? (b) Josef nih hrai putu pa kha zei kong dah a chimh lo?

12 Genesis 40:14, 15 rel. Josef nih “hramhram in an rak ka tlaih” a timi kha i cinken. Baibal nih a hmanmi mah biafang cu “fir” timi sullam zong a ngei. Josef nih dinlonak a rak ton ti cu a fiang. Josef nih sualnak ka tuah lo buin thong an ka thlakmi a si tiah fiang tein a rak chim. Cucaah Faraoh sinah a kong chimpiak dingin hrai putu bawi kha a rak nawl. Aa tinhnak cu zeidah a si? Josef nih “hi thong chung hin ka luatter ve te” tiah a ti.

13 Josef nih a tonmi thil kha zeihmanh tuah loin a cohlanmi a si maw? A si lo. Josef nih a ding lomi thil tampi a tonmi kha a hngalh. Cucaah amah a bawm kho hngami hrai putu bawi sinah a sining kha a rak chim. Asinain a ule nih hramhram in an tlaihnak kong kha Josef nih mi pakhatkhat sinah a chim tiah Baibal nih a ti lo. Faraoh sin hmanhah a chim lo. Cucaah Izipt ram ah a ule an rat i Josef he daihnak an ser tikah Faraoh nih ṭha tein a rak conglawmh hna, cun Izipt ram ah khuasak awkah a sawm hna i “ram chung vialte i hmun ṭha bik” kaan pek hna lai tiah a ti hna.—Gen. 45:16-20.

Thangchiatnak bia nih kan tonmi buaibainak kha a chiatter chin kho(Catlangbu 14 zoh)

14. Khrihfabu chungah dinlonak kan ton tikah lung a fahtermi bia chim lo awkah zeinihdah a kan bawmh lai?

14 Khrihfabu chungah a ding lomi thil kan tong tiah kan ruah tikah mah he aa tlaiin mi kong ceih lo awkah kan i ralrin a hau. Khrihfa upa sinah bawmhnak hal ding a si, cun unau pakhatkhat nih sualnak ngan a tuah ahcun Khrihfa upa pawl kha kan chimh hna ding a si. (Lev. 5:1) Asinain sualnak ngan a si lo ahcun midang le Khrihfa upa hmanh kha theihter loin buaibainak kha tawnghtham khawh a si. (Matthai 5:23, 24; 18:15 rel.) Cu bantuk thil sining ah zumhfek tein Baibal phunglam kha zul hna u sih. A caan ahcun a ding loin pehtlaih kan si lomi kha a hnuah kan hun hngalh khawh men. Unau pakhat kha a kong kan ceih lonak thawngin thil sining kan chiatter chin lo caah kan i lawm lai. Kan palh ah siseh, kan palh lo zongah siseh lung a fahtermi bia nih thil sining ṭhatter chin awkah a bawm lo ti kha i cinken. Jehovah le unau pawl cungah zumhawktlak tein umnak nih cu bantuk palhnak tuah lo awkah a kan huhphenh. ‘A hmaanmi thil a tuah zungzalmi’ nih cun “mi congoih a hmang lo i a hawikom cungah ṭhatlonak a tuah lo i a innpa kong ah bia a vahpi lo” tiah salm caṭialtu nih a ti.—Salm 15:2, 3; Jeim 3:5.

A Biapi Bikmi Pehtlaihnak Kha I Cinken

15. Josef cu Jehovah he an i pehtlaihnak nih zeitindah thluachuah a hmuhter?

15 Josef sinin a dang a biapimi kong kan cawn khawh rih. Kum 13 chung dinlonak a ton lioah Josef nih thil sining hna kha Jehovah hmuhning in a rak hmuh. (Gen. 45:5-8) A tonmi thil he aa tlaiin Jehovah kha a mawhchiat bal lo. Josef nih a tonmi thil kha a philh lo nain mah ruangah lungfah in a um lo. A biapi bikmi cu midang an tlinlonak le an palhnak ruangah Jehovah he an i pehtlaihnak rawhter awkah a awnh lo. Josef a zumhfehnak nih dinlonak Jehovah nih a tawnghthammi le amah le a chungkhar nih thluachuahnak an hmuhmi kha a hmuhter.

Josef nih midang an tlinlonak le an palhnak ruangah Jehovah he an i pehtlaihnak rawhter awkah a awnh lo

16. Khrihfabu ah dinlonak kan ton hmanhah Jehovah he i naih chinchin awkah zeicah kan i zuam awk a si?

16 Kannih zong Jehovah he kan i pehtlaihnak kha kan sunsak ding le kan huhphenh ding a si. Unau pawl an tlinlonak ruangah Jehovah kan dawtnak le kan biaknak kha zeitikhmanh ah kan ngol awk a si lo. (Rom 8:38, 39) Khrihfabu chungah dinlonak kan ton hmanhah Josef kha i zohchunh hna u sihlaw Jehovah he i naih chin hna u sih. Thil sining he aa tlaiin Pathian hmuhnak ngeih awkah i zuam hna u sih. Thil sining hna kha Baibal phunglam ningin tawnghtham awkah a si khawh chungin kan i zuam hnuah Jehovah nih aa tlakmi caan ah aa tlakmi lam in a tawnghtham lai ti kha zum in Jehovah kut ah ap hna u sih.

“Vawleicung Dihlak Bia A Ceihtu” Kha I Bochan

17. “Vawleicung dihlak bia a ceihtu” Jehovah kan zumh kha zeitindah kan langhter khawh?

17 Hi chan ṭhalo i kan nun chung paoh cu dinlonak kan tong ko lai. A caan ah Khrihfabu chungah nangmah asiloah na hngalhmi pakhatkhat nih a ding loin thil pakhatkhat nan tong kho men asiloah nan hmuh kho men. Asinain mah cu tlukrilhnak ah hmang hlah u. (Salm 119:165) Mah canah Pathian cungah zumhfek tein um u, thlacam u law amah kha i bochan u. Mitlinglo kan si caah thil sining kan hngalhthiamning cu a palh kho, cun a kong a dihlak in kan hngal lo ti zong i cinken. Josef kha i zohchunh law thil sining a chiatter chin hngami a chiatnaklei in biachim kha hrial. Mahle mah i bochan loin zumhawktlak tein um zungzal awk le Jehovah nih thil sining a tawnghtham lai caan kha lungsau tein hngah awkah biakhiak hna u sih. Mah tikah Josef bantukin Jehovah mithmai ṭha le thluachuah na hmuh lai. “Vawleicung dihlak bia a ceihtu” Jehovah i “a lam vialte cu biading an si” caah a hmaanmi thil a tuah zungzal lai ti kha kan zumh khawh.—Gen. 18:25; Deut. 32:4.

18. A hnu capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

18 A hnu capar ah Baibal chan i Jehovah miphun lakah a ummi dinlonak a kong pahnih kha kan i ruah hna lai. Toidornak le lungtak tein ngaihthiamnak cu Jehovah dinnak he zeitindah aa pehtlai ti kha hngalhthiam awkah mah kong hna nih a kan bawmh lai.

^ cat. 7 1991, November 1, Vennak Innsang [Mirang] i “Jehovah cu Kaa Bochanmi Ka Pathian a Si” timi Willi Diehl kong ṭialmi kha zoh.