1-2. (a) Satan nih mi kha zeiti lam in dah a hlen hna? (b) Hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

 “LIH VIALTE PA” a simi Satan nih Adam le Evi caan thawkin mi kha a hlen hna. (Johan 8:44) Satan lihbia cheukhat ah mithi kong le thih hnu nunnak kong he aa tlaimi, a hmaan lomi cawnpiaknak aa tel. A laarmi phungphai tampi cu Satan sinin a rami, mithi kong he aa tlaiin a hmaan lomi cawnpiaknak cungah hram aa bunhmi an si. Cucaah unau tampi nih an chungkhar mi asiloah an sang ah a ummi pakhatkhat an thih tikah an ‘zumhnak kha an ṭanh’ a hau.—Judas 3.

² Cu bantuk hneksaknak na ton ahcun mithi kong he aa tlaiin Baibal cawnpiakmi na hngalhmi cungah zumhawktlak tein um dingin zeinihdah aan bawmh khawh? (Efe. 6:11) Pathian lung a tong lomi phungphai hna ah i tel dingin hneknak a tongmi zumtu khat pakhat kha zeitindah na hnemh khawh i thazaang na pek khawh? Hi capar ah Jehovah nih zeitindah a kan bawmh timi kong kan i ruah hna lai. Pakhatnak ah, mithi kong he aa tlaiin Baibal nih zeidah a kan cawnpiak ti kha i ruah hna u sih.

3. A hmasa bik lihbia nih zeidah a chuahter?

³ Pathian nih minung kha thih dingin a timhmi a si lo. Asinain zungzal in an nun khawh nakhnga Jehovah nawl an ngaih a hau. Jehovah nih Adam le Evi kha a sawhsawhte a simi mah nawlbia hi a pek hna: “A ṭha le a ṭhalo hngalhnak pe khotu thingkung a tlai bel hi na ei lai lo. Cu thingthei cu na ei hrimhrim lai lo. Na ei ahcun, na thi lai.” (Gen. 2:16, 17) Mah hnuah Satan nih buaibainak a chuahter. Rul kha bia a chimter i Evi kha “nan thi lai lo” tiah a  ti. Ngaihchiat awk ngai a simi cu Evi nih lihbia kha a zumh i thingthei kha a ei. A hnuah a vapa zong nih a ei ve. (Gen. 3:4, 6) Cuticun minung chungkhar ah sualnak le thihnak a hung um.—Rom 5:12.

4-5. Satan nih mi kha zeitindah a hlen hna?

⁴ Pathian nih a chim bantukin Adam le Evi cu an thi. Asinain Satan nih mithi kong he aa tlaiin lihbia a chim zungzal. A hnuah a dang lihbia a hun chim ṭhan. Lihbia pakhat cu pum cu a thi ko nain pum chung i hmuh khawh lomi pakhatkhat a nung rih timi cawnpiaknak a si. Mah cu thlarau bantuk a si men lai. Cu bantuk lihbia hna kha tuchan mi tampi nih an zumh.—1 Tim. 4:1.

⁵ Satan lihbia kha zeicah mi tampi nih an zumh? Satan nih mithi kong he aa tlaiin mi nih zeitindah an intuar ti kha a hngalh i mah kha hmangin a hlen hna. Zungzal nung dingin ser kan si caah thih kha kan duh lo. (Pct. 3:11) Thihnak kha kan ral in kan hmuh.—1 Kor. 15:26.

6-7. (a) Mithi kong he aa tlaimi biatak thuh awk aa zuamnak ah Satan cu a hlawh a tling maw? Fianter. (b) Baibal biatak nih mithi pawl ṭih lo awkah zeitindah a kan bawmh?

⁶ Satan cu fakpi in aa zuam ko nain mithi kong he aa tlaimi biatak cu thuh khawh a si lo. Atu ah mi tampi nih mithi kong le mithi caah ruahchannak kong Baibal cawnpiakmi kha an hngalh i an thanh. (Pct. 9:5, 10; Lam. 24:15) Mah biatak nih hnemhnak a kan pek i ṭihnak ngeih lo awk le mi an thih tikah zei ah dah an can timi kong he aa tlaiin lunghrinnak ngeih lo awkah a kan bawmh. Tahchunhnak ah, Jehovah salle nih mithi kha kan ṭih hna lo i kan dawtmi a thimi hna cungah a ṭha lomi thil pakhatkhat a can lai kha kan ṭih lo. Annih cu an nung ti lo i ahohmanh kha harnak an pe kho ti hna lo ti kha kan hngalh. Annih cu thuhluahmah in aa hngilhmi bantuk an si. (Johan 11:11-14) Cun a thimi hna nih caan a liammi an hngal lo ti zong kha kan hngalh. Cucaah thawhṭhannak ah cun a thihnak kum tampi a si cangmi hna hmanh nih caan a liammi cu chikkhatte lawng a si tiah an ruah lai.

⁷ Mithi kong he aa tlaimi biatak cu a fiangmi, hngalh a fawimi le aa tlakmi a si ti cu na cohlang ve ko lo maw? Satan nih a chimmi lihbia he cun aa dang tuk. Mi pawl a hlen hna lengah mah lihbia nih a kan Sertu kha a thang a chiatter. Satan nih a chuahtermi harnak hna tam deuh in hngalhthiam awkah a kan bawm khomi mah biahalnak hna hi kan i ruah hna lai: Satan lihbia nih Jehovah kha zeitindah a thang a chiatter? Khrih tlanhnak man zumh cu a biapi lomi a si tiah mi kha zeitindah an ruahter hna? Mi nih an tonmi ngaihchiatnak le sifah harnak kha zeitindah an karhter chin?

8. Jeremiah 19:5 ah a langhter bantukin mithi kong he aa tlaimi Satan lihbia nih Jehovah kha zeitindah a thang a chiahter?

⁸ Mithi kong he aa tlaimi Satan lihbia nih Jehovah thang a chiahter. Mah lihbia ah mithi pawl cu mei in hrem an si timi a hmaan lomi cawnpiaknak aa tel. Cu bantuk cawnpiaknak nih Pathian thang a chiatter. Zeitin in dah? Mah cawnpiaknak nih Pathian cu Khuachia bantukin a puarhrangmi a si tiah mi kha a zumhter hna. (1 Johan 4:8) Mah nih zeitindah aan umter? A biapi deuhmi cu Satan lihbia nih Jehovah kha zeitindah a umter? Pathian nih ṭhatlonak vialte kha a huat.—Jeremiah 19:5 rel.

9. Johan 3:16 le 15:13 ah a langhter bantukin Satan lihbia cu Khrih tlanhnak man zumhnak cungah zeitindah huham a ngeih?

⁹ Mithi kong he aa tlaimi Satan lihbia nih Khrih tlanhnak man zumhnak kha a hrawh. (Matt. 20:28) A dang Satan lihbia cu minung nih a thi kho lomi thlarau an ngei timi hi a si. Mah cu a hmaan a si ahcun aho paoh zungzal in an nung lai. Cucaah zungzal nunnak hmuh awkah Khrih nih kan caah a nunnak kha a pek a hau lai lo. Khrih nih tlanhnak man a pekmi cu minung chungkhar cungah a langhtermi, a ngan bikmi dawtnak a si ti kha i cinken. (Johan 3:16; 15:13 rel.) Mah a sunglawi tukmi laksawng a hrawkmi cawnpiaknak he aa tlaiin Jehovah le Jesuh nih zeitindah an intuar lai ti khi na mitthlam ah cuanter hmanh.

10. Mithi kong he aa tlaimi Satan lihbia nih minung cungah ngaihchiatnak le sifah harnak kha zeitindah a karhter chin?

¹⁰ Satan lihbia nih mi cungah ngaihchiatnak le sifah harnak kha a karhter chin. An fa a thih caah ngaihchiatnak a tongmi nulepa hna nih an fa a thimi kha Pathian nih vancungmi in a lak tiah an chim men lai. Mah Satan lihbia nih an ngaihchiatnak kha a zorter deuh maw asiloah an ngaih tu dah a chiatter chin? Church cawnpiaknak a ralchanhmi hna cu tung cungah mei in khangh an si lai timi cawnpiaknak i telin hell mei ah hrem an si lai timi, a hmaan lomi cawnpiaknak nih mi pawl kha ṭihnak a ngeihter hna. Spain Biaknaklei cauk pakhat nih church zumhnak a cohlang lomi hna kha an thih hlanah an i ngaihchih nakhnga le an thih hnuah hell ah mei in zungzal hrem an si nakhnga lo mei in an khangh hna tiah a ti. Ram cheukhat ah cun hringsortu a simi hna kha kan biak hna awk, upatnak kan pek hna awk a si asiloah thluachuah kan hal hna awk a si tiah an ruah. Cheukhat nih an dawtmi a thimi caah rawl an timhpiak asiloah raithawinak an tuahpiak. Ngaihchiat awk ngai a simi cu Satan lihbia ah hram aa bunhmi zumhnak nih hnemhnak taktak a chuahter kho lo. Mah canah a herh lomi lungretheihnak asiloah ṭihnak hmanh an chuahter leh lam.

11. Kan cungah siaherhnak a ngeimi kan chungkhat asiloah kan hawile nih Pathian Bia ralchanh dingin zeitindah an kan hnek khawh men?

¹¹ Pathian kan dawtnak le a Bia kan sunsaknak nih kan cungah siaherhnak a ngeimi kan chungkhat asiloah kan hawile nih Pathian lung a tong lomi, mithi he aa pehtlaimi phungphai hna ah i tel dingin an kan hnek tik hmanhah Jehovah nawl ngaih awkah thazaang a kan ngeihter. A thimi hna kha nan daw hna lo asiloah nan upat hna lo tiah an chimnak thawngin kan ningzahter awkah an i zuam men lai. Asiloah kan tuahsernak nih a thimi hna kha lam khatkhat in an nunnak ah fahnak a pek hna lai tiah an chim men lai. Baibal biatak kha zeitindah kan kilven khawh? A tanglei i Baibal phunglam hna na zulh khawh ning kong kha ruat.

12. Mithi kong he aa tlaimi zei bantuk phungphai nih dah Pathian lung a ton lo?

¹² Pathian lung a tong lomi zumhnak le phungphai hna in “i ṭhen” awkah biakhiak. (2 Kor. 6:17) Caribbean miphun tampi nih mi pakhat a thih  hnuah a “thlarau” cu an pawngkam ah a um i amah a rak hremtu hna kha dan a tat hna tiah an zumh. Cauk pakhat nih “thlarau” nih “mi kha a phu ning” hmanhin harnak a pek khawh hna tiah a ti. Africa nunphung cheukhat ahcun a thimi inn ah a ummi thlalang vialte kha an thuh dih i an hmanthlak zong kha an thuh. Zeicah? Cheukhat nih cutin kan tuah ahcun a thimi hna nih anmahle anmah an i hmu kho ti lo tiah an ti. Jehovah salle cu Satan lihbia a hlorhmi zei bantuk phungphai hmanhah kan i tel lo i kan zum lo.—1 Kor. 10:21, 22.

13. Jeim 1:5 ah a langhter bantukin phungphai cheukhat kong he aa tlaiin naa fian lo ahcun zeidah na tuah awk a si?

¹³ Phungphai cheukhat kong he aa tlaiin naa fian lo ahcun Jehovah sinah thlacam law fimnak hal. (Jeim 1:5 rel.) Cun kan cauk hna kha hmangin hlathlainak tuah. A herh ahcun Khrihfa upa pawl kha ruahnak cheuhnak hal hna. Zeidah tuah ding a si ti cu an in chim lai lo nain aa tlakmi Baibal phunglam hna kawl awkah an in bawmh khawh. Mah ah atu kan i ruahmi kong hna zong aa tel. Mah thil hna na tuah tikah “thleidan khawhnak” na ngeihmi, na cawnpiak a si i mah nih ‘chia le ṭha thleidan khawh’ awkah aan bawmh lai.—Heb. 5:14.

14. Mi pawl tlukrilhter kha zeitilam in dah kan hrial khawh?

¹⁴ ‘Nan tuahmi cu a dihlak in Pathian thangṭhatnak caah siter ko u. Ahohmanh harnak pe hna hlah u.’ (1 Kor. 10:31, 32) Phungphai ah i tel dingin biakhiahnak kan tuah tikah kan biakhiahnak cu midang chiaṭha thleidannak lungthin cungah zeitindah huham a ngeih khawh ti kha kan ruah awk a si. A hleiin zumtu khat pawl cungah a si. Zeitikhmanh ah mi pakhatkhat tlukrilhter kha kan duh lo. (Mar. 9:42) Cun a herh loin Jehovah Tehte a si lomi hna an thin hunter zong kha hrial kan duh. Dawtnak nih Jehovah thang a ṭhattermi lam in annih kha upatnak he chawnhbiak awkah a kan forh lai. Mi he kan i si lai lo asiloah an nunphung kha kan nihsawh lai lo. Dawtnak cu a ṭhawng tuk ti kha i cinken. Dawtnak le upatnak kan langhter tikah dotu hna an lungthin hmanh kha kan nemter khawh.

15-16. (a) Na zumhnak kong midang hngalhter cu zeicah fim a si? Tahchunhnak pe. (b) Rom 1:16 ah langhtermi Paul bia kha zeitindah kan zulh khawh?

¹⁵ Jehovah Tehte pakhat na si kha midang hngalhter hna. (Isa. 43:10) Na chungkhat le na innpa hna nih Jehovah Pathian a biami na si kha an hngalh tikah buaibainak hna tawnghtham awkah a fawi deuhmi kha na hmuh men lai.  Mozambique ram ah a ummi Francisco nih hitin a ti: “Ka nupi Carolina he, keimah he biatak kan hngalh tikah kan chungle kha mithi kan bia ti lai lo tiah kan chimh hna. Carolina a unu a thih tikah kan biakhiahnak cu hneksak a si. An phungphai ningin mithi ruak kha ti in an kholh hna. Cun aa naihmi chungkhat pawl cu mah ti kholhnak hmun ah nithum chung an it. Cu bantuk phungphai hna cu mithi thlarau hnemhnak a si tiah an ruah. Carolina cu mah ti kholhnak hmun ah a riak lai tiah a chungkhar nih an i ruahchan.”

¹⁶ Francisco le a nupi nih zeitindah an lehrulh? Francisco nih hitin a ti: “Jehovah kha kan dawt i a lunglawmhter kan duh caah phungphai ah i tel ding kha kan al. Mah tikah Carolina a chungkhar pawl cu an thin a hung tuk. Mithi nan upat lo tiah sual a kan puh i kan i leng ti hna lai lo, a bawmh zong kan in bawm ti hna lai lo tiah an kan ti. A hmasa ah kan zumhnak kong kan chimh cang hna caah an thin a hun chung paoh cu kan zumhnak kong kha kan chim hna lo. Kan chungkhat cheukhat nih cun an zumhnak kong cu an chim cang cu ta tiah kanmah lei ṭang in an chim. Mah tikah Carolina a rualchan pawl cu an lung a hung dai deuh i pehtlaihnak ṭha kan ngei ṭhan. Cheukhat cu kan inn ah an ra i Baibal hrambunh in chuahmi cauk kha an kan hal.” Mithi kong he aa tlaiin kan hngalhmi biatak kha kan kilven ahcun zeitikhmanh ah kan ning a zak lai lo.—Rom 1:16 rel.

17. Ngaihchiatnak a tongmi zumtu khat cungah hawikom ṭha si awkah zeinihdah a kan bawmh khawh?

¹⁷ Zumtu khat pakhat nih dawtmi thihtaknak a ton tikah “hawikom” ṭha le “harnak i hrawm awkah” hrinmi unau si dingin kan i zuam awk a si. (Ptb. 17:17) A hleiin ngaihchiatnak a tongmi unau pakhat kha Pathian lung a tong lomi phungphai hna ah i tel dingin hneknak a ton tikah zeitindah “hawikom” ṭha kan si khawh? Ngaihchiatnak a tongmi hnemhnak pek awkah a kan bawm khomi Baibal phunglam pahnih i ruah hna u sih.

18. Jesuh cu zeicah a ṭah, a sinin zeidah kan cawn khawh?

¹⁸ “A ṭapmi sinah va ṭap ve u.” (Rom 12:15) Ngaihchiatnak a tongmi pakhat sinah bia chim kha kan i harh men lai. Zeidah chim ding ti kan hngalh lo hmanhah kan ṭahmi an hmuh tikah an intuarnak biapi ah kan chiah ti kha an hngalh lai.  Jesuh a hawi Lazaruh a thih tikah Mary, Martha le midang nih an dawtmi le an hawi a simi Lazaruh kha an ṭah. Nili hnuah Jesuh a phanh tikah a rauhhlan ah Lazaruh kha ka thawhter lai ti a hngalh ko nain “Jesuh cu a ṭap.” (Johan 11:17, 33-35) Jesuh a ṭahmi nih Lazaruh a thihnak he aa tlaiin Jehovah intuar ning kha a langhter. Jesuh a ṭahmi kha a chungkhar nih an hmuh tikah Jesuh nih zeitluk in dah a dawt hna ti zong kha an hngalh khawh. Mah cu Mary le Martha caah hnemtu taktak a si lai ti cu a fiang ko. Cu bantukin unau pawl nih kan dawt hnanak le an zawn kan ruah hnanak an hmuh tikah an pawngah anmah a zohkhenhmi le a bawmmi hawikom an um i anmah lawng an si lo kha an hngalh.

19. A ngaih a chiami zumtu khat pakhat kha kan hnemh tikah Phungchimtu 3:7 kha zeiti lam in dah kan zulh khawh?

¹⁹ “Dai tein um caan a um, chim caan a um.” (Pct. 3:7) Ngaihchiatnak a tongmi zumtu khat pawl hnemh khawhnak a dang lamkhat cu an bia ṭha tein ngaihpiaknak thawngin a si. Unau pawl nih an intuarnak kong an chimmi kha ṭha tein ngaihpiak hna law ‘an bia a bultan’ hmanhah na thin hung hlah. (Job 6:2, 3) Jehovah Tehte a si lomi rualchan hna sinin hneknak a ton caah lungretheihnak a tong men lai. Cucaah amah he thlacamṭi u. “Kan thlacamnak a kan lettu” nih thazaang le a thiangmi lungthin a pek nakhnga Pathian kha nawl u. (Salm 65:1) A si khawh ahcun Baibal relṭi u. Asiloah thazaang a pemi an kong ṭialmi ti bantuk kan cauk chungin aa tlakmi capar kha rel u.

20. A hnu capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

²⁰ Mithi kong le thlan chung i a ummi mithi hna ca i a ṭha tukmi hmailei ruahchannak kong biatak kan hngalhmi cu zeitluk tinvo sung dah a si. (Johan 5:28, 29) Cucaah kan biachim le kan tuahsernak in Baibal biatak kha ralṭha tein kilveng hna u sih law caanṭha kan ngeih fatin midang kha chim hna u sih. Satan nih mi kha biatak hngalhnak in kham awkah aa zuamnak a dang lam kong kha a hnu capar ah kan i ruah hna lai. Cun Pathian lung a tong lomi phungphai hna le khuachia rap he aa pehtlaimi nuamhsaihnak hna kha zeicah kan hrial a herh timi kong zong kan i ruah hna lai.