Jehovah nih “Ka Hawi” tiah a Auh
“Israel ka sal, nang cu keimah nih kaan thimmi miphun na si i ka hawi Abraham tefa na si.” —ISA. 41:8.
HLA: 51, 22
1, 2. (a) Minung hi Pathian he i hawikomh khawh a si ti kha zeitindah kan hngalh? (b) Hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?
“KAN chuahka in kan thih tiang dawtnak kan herh” tiah 2011, May thla chuah I Hlau! mekazin nih a ti. Minung nih nungak tlangval dawtnak lawng si loin a dang dawtnak le tlaihchannak phun zong kan herh. Asinain kan herh bikmi cu Jehovah dawtnak a si. Mit in hmuh khawh lomi le a ṭhawng bikmi Pathian he i hawikomh in i dawt khawh a si ti kha mi tampi nih an zum lo. Asinain kannih nih cun kan zumh.
2 Pathian he hawikom a simi hna kong kha Baibal in kan hngalh. Kannih zong an sinin kan cawn awk a si. Zeicahtiah Pathian he hawikom si cu kan nunnak i kan ngeih khawhmi lakah a biapi bikmi hmuitinh a si. Cucaah Abraham kong kha i ruah hna u sih. (Jeim 2:23 rel.) Abraham cu zeitindah Pathian hawi a hung si? Pathian he an i hawikomhnak cu zumhnak cungah hram aa bunh. Cucaah Abraham cu ‘Pathian a zummi vialte hna thlaraulei an pa’ tiah Baibal nih a ti. (Rom 4:11) Abraham kong kan i ruah lioah hitin i hal: ‘Abraham zumhnak kha zeitindah kaa zohchunh khawh? Jehovah he kan i hawikomhnak kha zeitindah ka fehter khawh?’
Abraham cu Zetindah Jehovah Hawikom a hung Si?
3, 4. (a) Abraham caah a ngan bikmi zumhnak hneksaknak cu zeidah a si khawh men. (b) Abraham nih Isak raithawi ding kha zeicah a duh?
3 Kum 125 a simi Abraham cu tlang cungah duhsah tein a kai tiah na mitthlam ah cuanter hmanh. [1] Kum 25 hrawng a simi a fapa Isak nih a hnuin a zulh. Isak nih thing aa put i Abraham nih mei kaunak ca a herhmi thil hna le namte aa put. Mah an khualtlawnnak lam cu Abraham caah a har bikmi a si kho men. Mah cu a kum a upat ruangah a si lo. Anih cu thazaang tampi a ngei rih ko. A harnak a ruang cu Jehovah nih raithawi awkah a fapa Isak kha a hal caah a si.—Gen. 22:1-8.
Abraham nih Pathian nawl kha ngaih thlorh in a ngaihmi, phundang cun khuaruat loin a ngaihmi a si lo
4 Mah cu Abraham caah a ngan bikmi zumhnak hneksaknak a si kho men. Abraham kha a fapa raithawi awkah Pathian nih a halmi cu dawtnak ngeih lo a si tiah mi cheukhat nih an ti. A cheu nih Abraham nih a fapa kha a dawt lo caah Pathian nawl a ngaihmi a si tiah an ti. Mi nih cutin an chimmi cu zumhnak an ngeih lo ca le zumhnak kong an hngalhthiam lo caah a si. (1 Kor. 2:14-16) Abraham nih Pathian nawl kha ngaih thlorh in a ngaihmi, phundang cun khuaruat loin a ngaihmi a si lo. Zumhnak taktak a ngeih ruangah nawl a ngaihmi a si. A zungzal in harnak a pe hngami thil kha Jehovah nih zeitikhmanh ah a ka tuahter lai lo ti kha Abraham nih a hngalh. Jehovah nawl a ngaih ahcun amah he, a fapa he thluachuah an hmuh lai kha Abraham nih a hngalh. Cu bantuk a fekmi zumhnak cu zei cungah dah hram aa bunh? Hngalhnak le hmuhtonnak cungah hram aa bunhmi a si.
5. Abraham nih Jehovah kong kha zeitindah a hngalh, mah hngalhnak nih zeitindah a umter?
5 Hngalhnak. Abraham cu Ur khua ah a ṭhangmi a si. Cuka mi hna cu a hmaan lomi pathian a biami an si i mah lakah a pa zong aa tel ve. (Josh. 24:2) Cu a si ah Abraham nih Jehovah kong kha zeitindah a hngalh? Mah kong cu Baibal nih fiang tein a chim lo nain Abraham cu Noah fapa Shem he chungkhat an si tiah a ti. Abraham kum 150 hrawng a si ah Shem cu a nung rih. Shem cu a fekmi zumhnak a ngeimi a si i a chungkhat pawl kha Jehovah kong a chimh ko hna lai. Cuticun Abraham nih Jehovah kong a hngalhmi a si kho men. Abraham cu a hngalhmi nih Jehovah kha a dawtter i mah hngalhnak nih zumhnak ngeih awkah a bawmh.
6, 7. Zei bantuk hmuhtonnak hna nih dah Abraham zumhnak kha a fehter chin?
6 Hmuhtonnak. Jehovah a zumhnak a fehter chinmi zei bantuk hmuhtonnak hna dah Abraham nih a ngeih? Ruahnak nih intuarnak a chuahter i intuarnak nih tuahsernak a chuahter tiah mi nih an chim tawn. Abraham cu Pathian kong a hngalhmi nih a lungthin a suk tuk i “van le vawlei a Sertu, Cungnung Bik Pathian” kha a upat tuk. (Gen.14:22) Cu bantuk upatnak kha Baibal nih ‘Pathian ṭihnak’ tiah a ti. (Heb. 5:7, NW) Pathian he i hawikomh awkah Pathian ṭihnak lungput ngeih a hau. (Salm 25:14, NW) Mah ṭihnak lungput nih Abraham kha Jehovah nawlngaih awkah a forh.
7 Pathian nih Abraham le Sarah kha Ur khua in chuah awk le ramdang i, i ṭhial awkah a fial hna. Annih cu mino an si ti lo. Mah lengah an nunchung thlam ah khua an sa lai. Abraham nih thil ṭihnung tampi kan tong lai ti a hngalh ko nain Jehovah nawlngaih awkah bia a khiah. Abraham nawlngaihnak ruangah Pathian nih thluachuah a pek hna i a huhphenh hna. Tahchunhnak ah, aa dawh tukmi a nupi, Sarah kha an kalpi i Abraham nunnak ca ṭihnung a si lio zongah Jehovah nih khuaruahhar lam in an pahnih in a huhphenh hna. (Gen. 12:10-20; 20:2-7, 10-12, 17, 18) Mah hmuhtonnak hna nih Abraham zumhnak kha a fehter chin.
8. Jehovah he kan i hawikomhnak a fehter deuh hngami hngalhnak le hmuhtonnak hna kha zeitindah kan hmuh khawh?
8 Kannih tah Jehovah he kan i kom kho maw? Kan i kom kho. Abraham bantukin Jehovah kong kan cawn a hau. Tuchan Dan. 12:4, NW; Rom 11:33) Baibal ah “van le vawlei Sertu” he aa tlaimi hngalhnak in a khat. Kan hngalhmi nih Jehovah dawt awk le upat awkah a kan bawmh. Mah Pathian kan dawtnak le kan upatnak nih a nawl ngaih awkah a kan forh. A nawl kan ngaih tikah Jehovah nih a kan huhphenhmi le thluachuah a kan pekmi kha kan hmuh. Mah cu zumhnak a fehter chinmi hmuhtonnak an si. Lungthin dihlak in Jehovah rian kan ṭuan tikah lungsinak, daihnak le lawmhnak kan hmu lai. (Salm 34:8; Ptb. 10:22) Hngalhnak le hmuhtonnak hna kan ngeih deuhdeuh tikah Jehovah he kan i hawikomhnak cu a fek deuhdeuh ve lai.
ah kan herhmi hngalhnak le hmuhtonnak hna kha Baibal ah kan hmuh khawh. Kan hmuhmi hngalhnak le hmuhtonnak hna cu Abraham nak hmanhin a let tampi in a tam deuh. (Abraham nih Pathian he An i Hawikomhnak a Fehter Ning
9, 10. (a) Hawikomhnak fehter awkah zeidah a herh? (b) Abraham nih Jehovah he an i hawikomhnak a sunsak le a fehter kha zeinihdah a langhter?
9 Hawikomhnak cu a sunglawi tukmi ro bantuk a si kho. Asinain “zei tik paohah” hawikomhnak kha fehter a hau. (Phungthlukbia 17:17 rel.) Inn ṭamhnak ca lawngah hmanmi a man a fakmi pangpar chiahnak um bantuk a si lo. A par nakhnga caah ti toih le ṭha tein zohkhenh a haumi aa dawh tukmi pangpar he an i lo. Abraham nih Jehovah he an i hawikomhnak kha a sunsak tuk i a fehter chin. Zeitin in dah?
Hawikomhnak timi cu a par nakhnga caah ti toih le ṭha tein zohkhenh a haumi aa dawh tukmi pangpar he an i lo
10 Abraham nih Pathian ṭihnak le nawlngaihnak lungput a ngeih kha a langhter peng. Tahchunhnak ah, Kanaan ram an kal lioah biakhiahnak a ngan he, a hme he a tuah tik paohah Jehovah lamhruainak kha a kawl. Isak a chuah hlan kumkhat, Abraham kum 99 a si lioah Jehovah nih Abraham innchung i pa paohpaoh kha an cuarpar tan awkah a fial hna. Mah tikah Abraham cu Jehovah cungah lunghrinnak asiloah silhnalhnak bia a chim maw? A chim lo, Jehovah kha a zumh i “cu ni” ah nawlngaihnak a langhter.—Gen. 17:10-14, 23.
11. Abraham cu Sodom le Gomorrah kong ah zeicah a lungre a theih, Jehovah nih zeitindah a bawmh?
11 Abraham nih thil hmetete hmanhah Jehovah nawl a ngaih zungzal caah an i hawikomhnak cu a fek chin. Zei kong paoh Jehovah sinah ka chim khawh i hngalh ka duhmi kong hna he aa tlaiin biahalnak hmanh ka tuah khawh tiah Abraham nih a ruah. Tahchunhnak ah, Jehovah nih Sodom le Gomorrah khua ka hrawh lai tiah a ti tikah Abraham cu a lungre a thei. Zeicah? Miṭhalo mi hna lakah miṭha mi hrawh an si chih sual lai ti a phang. Sodom khua ah a ummi a tupa Lot le a chungkhar caah a lungre a theihmi a si kho men. Abraham Gen. 18:22-33.
nih “vawleicung dihlak bia a ceihtu” Jehovah kha a zumh. Cucaah a lungre theihnak kong kha Jehovah sinah toidor tein a chim. Mah tikah Jehovah nih zaangfahnak a ngeimi Pathian a si le bia a ceih tikah miṭha pawl a kawl hna i a khamh hnanak kong kha lungsau tein a chimh.—12, 13. (a) Abraham i hngalhnak le hmuhtonnak hna nih a hnuah zeitindah a bawmh? (b) Abraham nih Jehovah a zumh kha zeinihdah a langhter?
12 Abraham ngeihmi hngalhnak le hmuhtonnak vialte nih Jehovah he an i hawikomhnak fehter chin awkah a bawmh ti cu a fiang ko. Cucaah a hnuah Jehovah nih a fapa raithawi awk i a hal tikah Abraham nih Jehovah cu zei bantuk Pathian dah a si kha a hngalh. Jehovah cu ruahlopi in aa thleng i zaangfahnak a ngei lomi asiloah a puarhrangmi a si lo ti kha Abraham nih a zumh. Zeicah cutin kan chim khawh?
13 Abraham nih a salle kha hitin a ti hna: “Nannih cu hika ah hin laa he hin rak um u. Khika ah khin Pathian va biak awkah ngakchiapa le keimah hi kan va kal lai i kan va biak dih in nan sinah kan ra kir ṭhan lai.” (Gen. 22:5) Abraham nih zeidah a chimduhmi a si? Isak kha rai ka thawi lai ti a hngalh ko buin Isak he kan rak kir ṭhan lai a timi cu a hlenmi hna maw a si? A si lo. Jehovah nih Isak kha thihnak in a thawhter khawh ti kha Abraham nih a hngalh tiah Baibal nih a ti. (Hebru 11:19 rel.) Abraham nih amah le Sarah an tar hnupi hmanhah Jehovah nih fapa a ngeihter khawhmi hna kha a hngalh. (Heb. 11:11, 12, 18) Jehovah caah a si kho lomi thil zeihmanh a um lo ti kha a hngalh. Mah ni ah zeidah a cang lai ti kha Abraham nih a hngal lo nain Pathian biakam vialte a tlin nakhnga a herh ahcun Jehovah nih a fapa Isak kha a thawhter khawh ti a zumh. Cucaah Abraham cu ‘Pathian a zummi vialte hna thlaraulei an pa’ tiah auh a si.
Pathian biakam vialte a tlin nakhnga a herh ahcun a fapa Isak kha Jehovah nih a thawhter khawh ti kha Abraham nih a zumh
14. Jehovah biaknak ah zei bantuk zuamcawhnak hna dah na ton, Abraham kong nih zeitindah aan bawmh khawh?
14 Tuchan ah Jehovah nih kan fale kha raithawi awkah a kan hal lo nain a nawlbia zulh awk tu ah a kan hal. A caan ah mah nawlbia hna pek kan sinak a ruang kha kan hngalthiam men lai lo asiloah nawlngaih awkah kan i harh men lai. Nangtah cutin na um maw? Mi cheukhat caah phungchim rian cu a har. An ning a zah ca le an hngalh lomi hna sin phungchim an i harh caah a si men lai. A dang tu nih cun an rianṭuannak asiloah sianginn ah midang he i thleidan lai kha an ṭih. (Ex. 23:2; 1 Thes. 2:2) A har ngaimi thil pakhat tuah awk hal na si tikah Abraham i aa thleidang ngaimi a zumhnak le a ralṭhatnak kha ruat. Zumhfekmi hna kong ṭha tein ruahnak nih anmah i zohchunh awk le kan Hawikom, Jehovah he i naih chin awkah a kan forh lai.—Heb. 12:1, 2.
Thluachuah a Kan Hmuhtermi Hawikomhnak
15. Abraham nih Jehovah nawl a ngaih ruangah aa ngaichih bal lo tiah zeicah kan chim khawh?
15 Jehovah nawlbia a ngaih ruangah Abraham cu aa ngaichih bal maw? Abraham cu “chan tling cikcek in a nun hnuah a thi” tiah Baibal nih a ti. (Gen. 25:8) Abraham cu kum 175 a si lio hmanhah a nunnak kong a ruah tikah lungsi hnangamnak a ngei. Zeicah? Jehovah he an i hawikomhnak cu a caah a biapi bikmi a si caah a si. Asinain Abraham cu ‘chan tling cikcek in a nung’ tiah a ti caah hmailei i nun ṭhan ding kha a duh ti lo tinak a si lo.
16. Paradis ah Abraham nih zei bantuk lawmhnak hna dah a hmuh lai?
16 Abraham nih “zungzal in a hmunmi khuapi, Pathian sermi” kha a hngah tiah Baibal nih a ti. (Heb. 11:10) Abraham nih nikhatkhat cu mah khuapi kha ka hmuh lai tiah a zumh. Mah khuapi cu vawleicung dihlak a uk hngami Pathian Pennak kha a si. Mah cu a hmuh hrimhrim lai. Vawlei paradis ah umnak nawl a hmuh ca le Pathian he an i hawikomhnak fehter khawhnak caanṭha a hmuh caah Abraham cu zeitluk in dah aa lawmh lai khi ruathmanh. A zumhnak nih Pathian salle kha kum tampi chung a bawmhmi hna a hngalh tikah aa nuam tuk te lai. Moriah Tlang i raithawinak nih a ngan deuhmi thil pakhat a langhter ti kha Paradis ah a hngalh te lai. (Heb. 11:19) Cun a fapa Isak raithawi awk a timhtuah lioah a intuarmi lungfahnak nih minung tlanhnak caah Jehovah nih a Fapa, Jesuh Khrih a pek lio i a lungfahnak kha hngalhthiam awkah zumhfekmi mi nuai tampi a bawmh hna ti zong a hngalh lai. (Johan 3:16) Jehovah dawtnak a langhter bikmi tlanhnak man sunsak chin awkah Abraham kong nih a kan bawmh.
17. Zei tuah awkah dah bia na khiah, a hnu capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?
17 Abraham zumhnak i zohchunh awkah kan dihlak in bia khiak hna u sih. Abraham bantukin hngalhnak le hmuhtonnak kan herh. Jehovah kong kan cawn i a nawl kan ngaih tikah Jehovah nih zeitindah thluachuah a kan pek i a kan huhphenh ti kha kan hmuh lai. (Hebru 6:10-12 rel.) Jehovah kha kan hawikom siter zungzal hna u sih. A hnu capar ah zumhfekmi Pathian hawile pathum kong kan i ruah hna lai.
^ [1] (catlangbu 3) Abraham le Sarah cu a hramthawk ah Abram le Sarai tiah auh an si. Asinain hi capar ah cun Jehovah nih a hnuah a pekmi hna min kha kan hman lai.