1, 2. Unaupa pakhat nih zeidah a hun hngalh i zeidah a tuah?

 ROBERT cu kumhrafai a si lioah tipil a ing cang nain biatak kha biapi ah a chia lo. Hitin a ti: “Thil ṭhalo cu ka tuah bal lo nain thlaraulei ah a phung men ka si. Pumhnak dihlak ah kaa pum. Kum fatin manhcaan hmaikal ka ṭuan. Cucaah thlaraulei ah a ṭhawngmi ka lo. Asinain pakhatkhat a bau.”

² Robert nih nupi a ngeih hnu lawngah a chambaunak kha a hngalh. A nupi he Baibal biahalnak kha an i hal tawn. A nupi nih cun Baibal kha ṭha tein a hngalh caah fawi tein a phit khawh. Asinain Robert nih cun a phi kha a hngal tawn lo i mah tikah a ning a zak. Hitin a ti: “Zeihmanh a hngal lomi bantuk ka si. ‘Thlaraulei ah ka nupi ka hruai khawh nakhnga pakhatkhat ka tuah a hau’ tiah ka hun ruat.” Cucaah cutin a tuah. Hitin a ti: “Baibal kha atu le atu ka hlathlai lengmang caah a konglam pakhat le pakhat kha ka hun fonhtonh khawh. Baibal kha ka hun hngalhthiam i a biapi bikmi cu Jehovah he pehtlaihnak ṭha ka hun ngei.”

3. (a) Robert kong in zeidah kan cawn khawh? (b) Zei a biapimi kong dah atu kan i ruah hna lai?

 ³ Robert kong in a biapimi thil kan cawn khawh. Baibal hngalhnak cheukhat kan ngei men lai i pumhnak le phungchimnak ah hmaan tein kan i tel men ko lai, asinain mah ruangah thlarau lamhruainak a zulmi kan si lo. Asiloah kan ṭhangcho men ko lai nain kanmah le kanmah kan i check tikah ṭhancho kan herh rihmi kha kan hun hngalh men lai. (Fil. 3:16) Hi capar ah mah a biapimi biahalnak pathum hi kan i ruah hna lai: (1) Thlarau lamhruainak a zulmi kan si le si lo hngalh awkah zeinihdah a kan bawmh lai? (2) Thlaraulei ah a ṭhawngmi zeitindah kan hun si khawh? (3) Thlaraulei ṭhawnnak nih nifa kan nunnak ah zeitindah a kan bawmh khawh?

4. Efesa 4:23, 24 i ruahnak cheuhnak cu ahote he dah aa pehtlai?

⁴ Pathian kan hun biak tikah kan nunnak kip ah huham a ngeimi thlennak hna kan rak tuah. Mah cu tipil innak in a dong lo. Baibal nih hitin a kan ti: “Nan lungthin le nan ruahnak ah ser tharmi nan si peng awk a si.” (Efe. 4:23, 24, NW) Mitlinglo kan si caah thlennak kan tuah peng a hau. Kum tampi chung Jehovah kan biak cang hmanhah amah he pehtlaihnak ṭha kan ngeih peng a hau.—Fil. 3:12, 13.

5. Thlarau lamhruainak a zulmi kan si le si lo hngalh awkah zei biahalnak nih dah a kan bawmh khawh?

⁵ Mino kan si ah, upa kan si ah kanmahle kanmah hmaan tein kan i check a hau. Kanmah le kanmah hitin kan i hal kho: ‘Thlarau lamhruainak a zulmi ka si ti a langhtermi thlennak hna ka tuah maw? Khrih he i lawh awkah kaa zuam maw? Zei lungput dah ka ngeih, mah kha pumhnak ah ka langhter maw? Nunnak hmuh ka duh taktak kha ka biachim ningin ka langhter maw? Hlathlainak ka tuahning, ka thilhrukning le kaa ṭamhning nih ka kong zeidah a langhter? Thil ṭhalo tuah dingin lemsoi ka si tikah zeitindah ka lehrulh? Khrihfa nutling, patling ka si maw?’ (Efe. 4:13) Mah biahalnak nih thlaraulei ah zeitluk in dah kan ṭhancho ti hngalh awkah a kan bawmh lai.

6. Thlarau lamhruainak a zulmi kan si le si lo hngalh awkah zei zong nih dah a kan bawmh?

⁶ Thlarau lamhruainak a zulmi kan si le si lo hngalh awkah a caan ah midang bawmhnak kan herh. Lamkaltu Paul nih thlarau a ngei lomi nih cun a nunning nih Pathian a lawmhter lo ti kha a hngal lo tiah a ti. Asinain thlarau a ngeimi nih cun Pathian hmuhning kha a hngalh. Jehovah nih vawlei nunning a cohlang lo ti kha a hngalh. (1 Kor. 2:14-16; 3:1-3) Khrih lungthin a ngeimi Khrihfa upa nih cun unau pawl nih vawlei lungput an hun ngeihmi kha an hmuh colh i an bawmh hna. Khrihfa upa nih an kan bawmh tikah mah kha cohlang in thlennak kan tuah maw? Kan tuah ahcun thlaraulei ah  ṭhancho kan duh ti kan langhtermi a si.—Pct. 7:5, 9.

7. Thlarau lamhruainak a zulmi cu Baibal hngalhnak a ngeimi men a si lo ti kha zeitindah kan hngalh?

⁷ Thlaraulei lungput ngeih awkah Baibal hngalhnak lawngin a za lo. Siangpahrang Solomon cu Jehovah kong tampi a hngalmi a si i a bia cheukhat cu Baibal ah an hun i tel. Asinain a hnuah Jehovah he an i pehtlaihnak cu a hung der i zumhawktlak tein a um ti lo. (1 Si. 4:29, 30; 11:4-6) Cucaah Baibal hngalhnak lengah zeidah a hau rih? Kan zumhnak fehter zungzal a hau. (Kol. 2:6, 7) Zeitindah kan tuah khawh?

8, 9. (a) Kan zumhnak a feh nakhnga zeinihdah a kan bawmh lai? (b) Kan hlathlai i ṭha tein kan ruah tikah kan hmuitinh cu zeidah a si? (A hramthawknak hmanthlak zoh.)

⁸ Kumzabu pakhatnak ah Paul nih Khrihfa hna kha “nutling, patling sinak ah ṭhancho” dingin a forh hna. (Heb. 6:1, NW) Mah ruahnak cheuhnak kha tuchan ah zeitindah kan zulh khawh? A biapi bikmi lamkhat cu ‘Pathian Dawtnak chungah Hmun U’ timi cauk hlathlainak thawngin a si. Mah cauk nih na nunnak ah Baibal phunglam hmanning kha hngalhthiam awkah aan bawmh lai. Mah cauk kha na hlathlai cang a si ahcun na zumhnak feh awkah aan bawm kho hngami a dang cauk pawl a um. (Kol. 1:23) Kan hngalhmi kong ṭha tein ruah le zeitindah kan hman lai ti hngalh awkah Jehovah sinah bawmhnak kan hal a hau.

⁹ Kan hlathlai i ṭha tein kan ruah tikah kan hmuitinh cu Jehovah lungton duhnak le a nawlngaih duhnak lungput ngeih awkah a si awk a si. (Salm 40:8; 119:97) Thlaraulei ṭhanchonak ah a kan dawnmi zei thil paoh hlawt zong a hau.—Titas 2:11, 12.

10. Thlaraulei ṭhancho awkah mino pawl nih zeidah an tuah khawh?

¹⁰ Nang cu mino na si ahcun cuset, khaset timi thlaraulei hmuitinh na ngei maw? Bethel ah rian a ṭuanmi unaupa pakhat nih peng civui ah tipil in aa timmi mino pawl kha thlaraulei hmuitinh he aa tlaiin biahalnak a tuah tawn hna. Mino tampi nih hmailei ah Jehovah rianṭuan an duhmi kha a hmuh. Cheukhat cu caantling in Jehovah rianṭuan an i tim asiloah thawngthanhtu a herh deuhnak  hmun ah i ṭhial an i tim. Asinain mino cheukhat nih cun a biahalnak kha phit awk an hngal lo. Mah cu thlaraulei hmuitinh ngeih a herh lo tiah an ruah tinak a si maw? Nang cu mino na si ahcun hitin i hal: ‘Kaa pumhmi le phungchim ka kalmi cu ka nu le ka pa nih tuahter a kan duh ca men ah a si maw? Asiloah keimah theng Pathian hawikom si awkah kaa zuam maw?’ Mino kan si ah, upa kan si ah kan dihlak in thlaraulei hmuitinh kan ngeih a hau. Mah hmuitinh nih thlaraulei ṭhancho awkah a kan bawmh lai.—Pct. 12:1, 13.

11. (a) Thlarau lamhruainak a zulmi si awkah zeidah kan tuah a herh? (b) Zei Baibal tuanbia dah kan i zohchunh khawh?

¹¹ Ṭhancho kan herhnak zawn kan hngalh tikah thlennak kan tuah a hau. Mah cu a biapi tukmi a si, zeicahtiah kan thihnak le kan nunnak cungah huham a ngei. (Rom 8:6-8) Jehovah nih kan sinin tlinnak kha aa ruahchan lo i kanmah bawmh awkah a thiang thlarau a kan pek. Asinain kanmahlei in kan i zuam a hau. Uktu bu chungtel a simi Unaupa John Barr nih Luka 13:24 bia kha a fianter i “thazaang ngeih dingin mi tampi cu teima tein an i zuam lo caah an lut kho lo” tiah a ti. Thluachuah a hmuh hlan tiang vancungmi he aa paimi Jakob bantuk kan si a hau. (Gen. 32:26-28) Baibal hlathlainak cu a nuam ko nain nuamhnak caah tuanbia rel bantukin kan rel awk a si lo. A kan bawm khotu a sunglawimi biatak hna kha kan kawl a hau.

12, 13. (a) Filipi 2:5 zulh awkah zeinihdah a kan bawmh lai? (b) Peter ruahnak cheuhnak nih zeitindah a kan bawmh khawh? (c) Thlaraulei ṭhancho awkah zeidah na tuah khawh? (Thlaraulei Ṭhancho Awkah Na Tuah Khawhmi” timi rinli kulh ah zoh.)

 ¹² Thlaraulei ah ṭhancho dingin kan i zuam ahcun thiang thlarau nih kan lungput thlen awkah a kan bawmh lai. Duhsah duhsah in Khrih bantuk lungput kan hun ngei kho. (Fil. 2:5) Thiang thlarau nih a ṭhalomi kan duhnak kha hloh in Pathian lung a lawmhtermi ziaza hna ngeih awkah a kan bawmh khawh. (Gal. 5:16, 22, 23) Thilri chawva asiloah nuamhnak kha biapi tuk ah kan hun chiah tikah mah kha kan i teiter awk a si lo. Thiang thlarau hmuh awkah thla cam zungzal law a hmaanmi thil tuah khawh awkah aan bawmh lai. (Luka 11:13) Lamkaltu Peter kha philhhlah. Khrih bantuk lungthin a ngei zungzal lo. (Matt. 16:22, 23; Luka 22:34, 54-62; Gal. 2:11-14) Asinain a lung a dong lo i Jehovah nih a rak bawmh. Cucaah duhsah duhsah in Peter cu Khrih bantuk lungthin a hun ngei. Kannih zong kan ngei kho ve.

¹³ Peter nih a hnuah a langhtermi sining pawl nih a kan bawmh khawh. (2 Peter 1:5-8 rel.) Mahle mah i uk khawhnak, inkhawhnak, dawtnak le a dang ziaza ṭha hna ngeih awkah fakpi in kan i zuam a hau. ‘Thlaraulei ṭhancho awkah a ka bawm khomi zei ziaza dah tuni ah ka langhter khawh?’ tiah nifate kanmah le kanmah kan i hal awk a si.

14. Thlarau lamhruainak zulhnak nih kan nunnak ah zeitindah huham a ngeih khawh?

¹⁴ Khrih bantukin kan ruah ahcun rian ah, sianginn ah kan umtu ning, kan biachim ning le nifatin biakhiahnak kan tuahmi cungah huham a ngei lai. Kan biakhiahnak nih Khrih zohchunh awkah kan i zuammi kha a langhter lai. Thlarau lamhruainak a zulmi kan si caah Jehovah he kan i pehtlaihnak kha rawhter kan duh lo. Thil ṭhalo tuah dingin lemsoi kan si tikah thlarau lungput nih lemsoinak kha al awkah a kan bawmh lai. Biakhiahnak kan tuah hlanah hitin kan i hal awk a si: ‘Zei Baibal phunglam nih dah a ka bawmh khawh? Mah thil sining ah Khrih siseh law zeidah a tuah lai? Zeinihdah Jehovah lung a lawmhter lai?’ Cu bantuk lam in tuaktan kha kan zia ah kan canter a hau. Cucaah thil sining cheukhat kong kha i ruah hna u sih. Thil sining pakhat kip cio ah a ṭhami biakhiahnak tuah awkah a kan bawmmi Baibal phunglam hna kha kan kawl lai.

15, 16. (a) Khrih bantuk ruahnak nih (a) innchunghawi thimnak (b) hawikom thimnak he aa tlaiin a ṭhami biakhiahnak tuah awkah zeitindah a kan bawmh khawh?

¹⁵ Innchunghawi thimnak. 2 Korin 6:14, 15 ah Baibal phunglam pakhat kan hmuh. (Rel.) Paul nih thlarau a ngeimi le thlarau a ngei lomi hna cu an hmuhning aa khat lo tiah fiang tein a langhter. Mah phunglam nih innchunghawi thimnak ah zeitindah aan bawmh khawh?

¹⁶ Hawikom thimnak. 1 Korin 15:33 ah Baibal phunglam pakhat kan hmuh. (Rel.) Thlarau lungput a ngeimi nih cun a zumhnak a derter khomi hawikom kha aa thim hna lai lo. Mah Baibal phunglam hi a dang thil sining hna ah tah zeitindah ka hman khawh ti kha ruat. Tahchunhnak ah, internet in pehtlaihnak he aa tlaiin zeitindah aan bawmh khawh? Mising he online in game i celh dingin sawm na si tikah zeidah na tuah lai?

17-19. Thlarau lamhruainak zulhnak nih (a) santlai lomi tuahsernak hrial awk (b) a ṭhami hmuitinh ngeih awk (c) lung i khahlonak tawnghtham awkah zeitindah aan bawmh lai?

 ¹⁷ Thlaraulei ṭhancho awkah a kan dawnmi tuahsernak. Hebru 6:1, NW ah a biapi tukmi ralrin peknak kan hmuh. (Rel.) a Kan hrial awk a simi “thihnak a chuahtermi ziaza” hna cu zeidah an si? Mah cu thlaraulei ah ṭhatnak a chuahter lomi, santlai lomi tuahsernak vialte kha an si. Thihnak he aa tlaimi mah ralrin peknak nih a tanglei biahalnak hna i a phi kha hngalh awkah a kan bawmh khawh: ‘Mah tuahsernak hi ṭhatnak a chuahrtermi maw a si asiloah santlai lomi dah a si? Mah chawlehnak rian ah hin kaa tel awk a si maw? Vawlei thil sining thlen awkah aa zuammi phu ah zeicah kaa tel awk a si lo?’

¹⁸ Thlaraulei hmuitinh. Tlangcung Cawnpiaknak ah Jesuh nih hmuitinh kong he aa tlaiin a ṭhami ruahnak cheuhnak a kan pek. (Matt. 6:33) Thlarau lamhruainak a zulmi nih cun Pennak kha hmasa bik ah a chiah. Mah Baibal phunglam nih mah biahalnak hna i a phi kha hngalh awkah a kan bawmh: ‘Sianghleiruun ka kai awk a si maw? Mah rian hi ka cohlan awk a si maw?

¹⁹ Lung i khahlonak. Rom Khrihfa hna sinah Paul ruahnak cheuhnak bia nih midang he lung i khahlonak kha tawnghtham awkah a kan bawmh khawh. (Rom 12:18.) Khrih kan i zohchunh caah ‘mi vialte he i rem awkah’ kan i zuam. Midang he kan lung aa khah lo tikah zeitindah kan lehrulh? Midang ruahnak cohlan cu kan caah a har maw? Asiloah daihnak sertu in mi nih hngalhmi kan si maw?—Jeim 3:18.

20. Thlarau lamhruainak a zulmi in zeicah ṭhancho na duh?

²⁰ Thiang thlarau lamhruainak kan zulh ti a langhtermi biakhiahnak tuah awkah Baibal phunglam nih a kan bawmh khawh ti kha mah tahchunhnak hna nih an langhter. Thlarau lamhruainak a zulmi kan si ahcun kan nunnak ah lawmhnak le lungsinak in a khat lai. A hmasa ah langhtermi Robert nih hitin a ti: “Jehovah he pehtlaihnak ṭha ka ngeih tikah va ṭha le pa ṭha ka hung si. Lawmhnak le hnangamnak ka hmu.” Kannih zong thlaraulei ṭhancho dingin kan si khawh chung kan i zuam ahcun ṭhatnak tampi kan hmu lai. Atu ah kan nunnak cu a nuam deuh lai i hmailei ah “nunnak taktak” kan hmu lai.—1 Tim. 6:19.