MINUNG nih nuamh kan duh. Asinain “harnak” caan a simi ni hmanung bik caan ah kan nun caah mikip nih buaibainak kan tong. (2 Tim. 3:1) Mi cheukhat cu a ding loin pehtlaih an si, an zaw, an rian an sung asiloah an dawtmi pakhatkhat nih an thihtak hna caah an i lawmhnak a tlau. Cheukhat cu a dang lungretheihnak, ngaihchiatnak ruangah an i lawmhnak a tlau. Jehovah a biami hna hmanh an lung a hung dong i duhsah duhsah in an i lawmhnak a tlau kho men. Cu bantuk thil sining na ton ahcun zeitindah lawmhnak na hmuh ṭhan khawh?

Mah biahalnak a phi hmuh awkah lawmhnak taktak cu zeidah a si, harnak lakah midang nih zeitindah an i lawmh peng khawh ti kha kan hngalh hmasa a hau. Cutin kan tuah ahcun zeitindah kan i lawmh peng khawh i kan i lawmhnak zeitindah kan karhter khawh ti kha kan hun hngalh lai.

Lawmhnak timi cu nihnak men in a si lo. Mah kong hi ruathmanh: Zu a rimi pakhat cu a ni zungzal men lai. Asinain a lung a fim ṭhan tikah a ni ti lo i buaibainak tampi zong a ngei rih ko. Aa nuamhnak cu chikkhat lawng a si i mah cu lawmhnak taktak a si lo.—Ptb. 14:13.

Phundang in cun lawmhnak timi cu a ṭhami thil kan hmuh tik asiloah kan i ruahchan tikah kan lungthin chungah a ummi a ṭhawngmi intuarnak kha a si. Lawmhnak ngeih timi cu a ṭhami asiloah a chiami zei thil sining kan ton hmanhah i nuamh peng kha a si. (1 Thes. 1:6) Thil pakhatkhat ruangah kan ngaih a chia men lai nain kan i nuam kho ko. Tahchunhnak ah, lamkaltu pawl cu Jesuh kong an chim ruangah hremnak an tong. Asinain “Khawngsil pumhnak cun lamkaltu pawl cu an chuak i Jesuh min ruangah Pathian nih ningzah in awk nan i tlak tiah a ruah hna caah an i lawm ngaingai.” (Lam. 5:41) Hremnak an ton ruangah an i lawmhmi a si lo. Pathian cungah zumhawktlak tein an um khawh caah an i lawmhmi a si.

Lawmhnak timi cu kan i chuahpimi asiloah amah tein a chuakmi a si lo. Zeicah? Lawmhnak taktak timi cu Pathian thiang thlarau nih a chuahtermi ziaza lakah aa telmi a si. Pathian thiang thlarau nih lawmhnak telin “mihring thar” i hruk awkah a kan bawmh. (Efe. 4:24; Gal. 5:22) Lawmhnak kan ngeih tikah kan tonmi a harmi thil sining hna tawnghtham awkah a fawi deuh.

Jehovah nih vawleicung ah atu ah kan hmuhmi thilṭhalo hna hi si loin thilṭha um dingin tinhnak a rak ngei. Asinain midang tuahmi ṭhatlonak nih Jehovah lawmhnak kha a tlauter lo. Baibal nih “ṭhawnnak le lawmhnak cu a [Jehovah] hmun chungah an um” tiah a ti. (1 Chan. 16:27) Mah lengah a salle nih thilṭha an tuah tikah Jehovah cu a lung aa lawm.—Ptb. 27:11.

Kan i ruahchan ningin thil a si lo tikah kan i lawmhnak kan tlauter lonak thawngin Jehovah  kan i zohchunh khawh. Lungretheih loin atu ah kan hmuhmi thilṭha ah kan lungthin kan pek i hmailei ah kan hmuh dingmi a ṭha deuhmi thil hna kha lungsau tein kan hngah khawh. a

Baibal ah harnak tampi lakah aa lawm pengmi zohchunh awk a ṭhami tampi an um. Abraham cu midang ruangah a nunnak ah ṭih a nungmi thil sining le harnak tampi a rak tong ko nain aa lawmnak a tlauter lo. (Gen. 12:10-20; 14:8-16; 16:4, 5; 20:1-18; 21:8, 9) Zeiti lam in dah? Messiah uknak tangah a hmuh hngami vawlei thar kong kha a ruat zungzal. (Gen. 22:15-18; Heb. 11:10) Jesuh nih “nan pu Abraham nih khan kan ni hmuh lai hi a rak i ngaih ngaingai . . . i aa lawm” tiah a ti. (Johan 8:56) Hmailei ah kan hmuh laimi lawmhnak kong ruahnak tawngin Abraham kha kan i zohchunh khawh.—Rom 8:21.

Paul le Silas zong harnak tampi an tong ko nain an i lawm peng i zumh fek tein an um peng. Tahchunhnak ah, thong ah an thlak hna i fakpi in an hrem hna hnu hmanhah “thla an cam i Pathian sinah thangṭhatnak hla an sa.” (Lam. 16:23-25) Hmailei Pathian biakam kong an ruah peng caah harnak an tonmi kha an in khawh. Khrih zultu kan si ruangah hremnak kan inmi a si ti hngalhnak nih a lawmhter hna. Zumhfek tein Pathian biaknak thawngin kan hmuhmi ṭhatnak kan i cinken tikah Paul le Silas kha kan i zohchunh hna.—Fil. 1:12-14.

Tuchan zong ah harnak a tong ko nain aa lawm pengmi zohchunhawk a ṭhami unau tampi an um. Tahchunhnak ah, 2013, November ah Philippine ah Super Typhoon Haiyan thlichia a hran caah unau 1,000 leng an inn a rawk. Tacloban khua i a inn a rawk dihmi George nih hitin a chim: “Harnak kan tong ko nain unau pawl cu an i nuam. Kan i lawmhnak kha a chim zia hmanh ka thiam lo.” Kannih zong Jehovah nih a kan tuahpiakmi kong kha lawmhnak he kan ruah peng ahcun a harmi thil sining kan ton hmanhah kan i nuam zungzal lai. Jehovah nih a tuahmi a dang zei thil hna nih dah a kan lawmhter?

Kan i lawmhnak a ruang ngan bik cu Jehovah he a ṭhami pehtlaihnak kan ngeihmi hi a si. Van le vawlei i Siangpahrang kha kan hngalh. Anih cu kan Pa, kan Pathian le kan Hawi a si.—Salm 71:17, 18.

Jehovah nih nunnak le nunnak i nuamhpi khawhnak a kan pek ca zongah kan i lawm. (Pct. 3:12, 13) Pathian nih a sinah a kan hnuh i kan caah a duhnak kha kan hngalhthiam. (Kol. 1:9, 10) Asinain mi tampi nih cun nunnak sullam kha an hngalthiam lo. Mah aa dannak kha langhter awkah Paul nih hitin a ṭial: “‘Ahohmanh nih an hmuh bal lomi le an theih bal lomi, a si kho lai tiah ahohmanh nih a ruah in an ruah bal lomi, Kha thengte kha Pathian nih amah a dawtu hna ca i a timhmi cu a si,’ a ti bang khan a si taktak. Cu biathli cu Pathian nih a thlarau in kannih sinah khan a phuan.” (1 Kor. 2:9, 10) Jehovah duhnak le tinhnak hngalhthiamnak nih lawmhnak a kan hmuhter.

Jehovah nih kan caah a tuahmi cu mah lawng a si rih lo. Kan sualnak ngaihthiam khawh awkah a kan timhtuahpiak. (1 Johan 2:12) A rauhhlan ah a ra dingmi vawlei thar ruahchannak a kan pek. (Rom 12:12) Atu hmanhah amah kan biak khawh nakhnga Jehovah nih hawi tampi a kan pek. (Salm 133:1) Satan le a khuachia pawl sin zongin a kan huhphenh. (Salm 91:11) Jehovah nih a kan pekmi mah a ṭha tukmi thil kong kha kan ruah zungzal ahcun kan i lawmhnak a karh chinchin lai.—Fil. 4:4.

Aa lawm cangmi Khrihfa pakhat nih tam deuh in i lawmh khawh a si maw? Jesuh nih hitin a ti: “Ka lunglawmhnak kha nan chungah a  um i nan i lawmhnak cu a tlin nakhnga, hi bia cu kaan chimh hna.” (Johan 15:11) Mah bia nih kan i lawmhnak karhter chin khawh a si ti a langhter. Kan i lawmhnak cu mei he tahchunh khawh a si. Mei kha alh deuh seh ti kan duh ahcun thing tam deuh kan tih chap a hau. Mah hi philhhlah: Thiang thlarau nih lawmhnak ngeih awkah a kan bawmh. Cucaah lawmhnak tam deuh in hmuh kan duh ahcun Pathian thiang thlarau kha kan hal zungzal a hau. Thiang thlarau forhfialnak thawngin ṭialmi Baibal kha ṭha tein kan ruahnak thawngin kan i lawmhnak a karh chin lai.—Salm 1:1, 2; Luka 11:13.

Jehovah lung a lawmhtermi thil tuahnak ah kan rian kan i tamternak thawngin lawmhnak kan karhter khawh. (Salm 35:27; 112:1) Zeicah? Baibal nih “Pathian cu ṭih law a nawlbia kha zul hna, zeicahtiah minung cu hi nawlbia hna tuah awk caah hin pei rak ser a si cu” tiah a ti. (Pct. 12:13) Pathian duhnak a tuah dingmi in ser kan si. Cucaah Jehovah kan biak ahcun kan nunnak ah lawmhnak taktak kan hmu lai. b

Kan i lawmhnak a karh tikah ṭhatnak tampi kan hmu. Tahchunhnak ah, buaibainak hna kan ton hmanhah lunglawm tein amah kan biak zungzal ahcun Jehovah mithmai ṭha kan hmu lai. (Deut. 16:15; 1 Thes. 5:16-18) Lawmhnak taktak kan ngeih caah kan nunnak ah thilri chawva tampi ngeihnak kha biapi bik ah kan chia lo. Mah canah Pathian pennak caah mahca ṭhatnak hlawt awkah kan i zuam lai. (Matt. 13:44) Jehovah rian ah tam deuh in kan i telnak thawngin ṭhatnak kan kan hmuh tikah kanmah he, midang he lawmhnak kan hmu lai.—Lam. 20:35; Fil. 1:3-5.

Kan i lawmh deuhdeuh tikah kan ngan a dam deuhdeuh ve lai. Baibal nih “lungthin lawmh hi sii ṭha a si” tiah a ti. (Ptb. 17:22) United States i Nebraska Sianghleiruun ah ngandamnak kong a hlathlaimi pakhat nih Baibal chimmi kha a hnatla i hitin a ti: “Atu na nunnak ah naa lawmh i na lung a si ahcun hmailei ah na ngan a dam chinchin lai.”

Lungretheihnak in a khatmi caan ah kan nung ko nain thlacamnak, hlathlainak le Baibal ṭha tein ruahnak thawngin lawmhnak taktak kan hmu kho. Atu ah Jehovah nih a kan pekmi thilṭha tampi kong kan ruah tik, midang zumhnak kan i zohchunh tik le Pathian duhnak tuah kan i zuam tikah kan i lawmhnak a karh lai. Salm 64:10 ah “BAWIPA nih a tuahmi thil ruangah khan miding mi vialte cu an i lawm lai” a ti bantukin kan i lawm kho ve.