CAWN AWK CAPAR 8
Zeicah Lunglawmhnak Kan Langhter awk a Si?
“Lunglawmhnak in khat u.”—KOL. 3:15.
HLA 46 Kan Thangṭhat, Jehovah
LANGHTERNAK *
1. Jesuh nih a damtermi, Samaria mipa nih lunglawmhnak kha zeitindah a rak langhter?
PA PAHRA hna cu ṭih a nungmi thil sining an tong. Thinghmui zawtnak an ngei i hmailei ruahchannak an ngei ti lo. Asinain nikhat cu lamhlat in A Liannganmi Saya Jesuh kha an hmuh. Jesuh nih zawtnak vialte a damter khawh dih ti kha an theih i kannih zong a kan damter khawh ve lai ti kha an zumh. Cucaah “Jesuh Bawipa, kan zaangfah tuah” tiah an au. Mah tikah Jesuh nih pa pahra cu a damter hna. Jesuh nih an cungah zaangfahnak a langhter caah an dihlak in an i lawm lai ti cu a fiang ko. Asinain an lak i pakhat nih cun Jesuh cungah aa lawmhnak * kha a tuahsernak in a rak langhter. Damter a simi, Samaria mipa nih Pathian kha “fakpi in a thangṭhat.”—Luka 17:12-19.
2-3. (a) Zeicah lunglawmhnak langhter kha kan philh khawh men? (b) Hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?
2 Samaria mipa bantukin zaangfahnak a ngeimi hna cungah lunglawmhnak langhter kan duh ve. Asinain a caan ah kaa lawm ti chim asiloah zaangfahnak a langhtermi hna cungah kan intuarnak langhter kha kan philh men lai.
3 Hi capar ah kan biachim le kan tuahsernak in lunglawmhnak langhter cu zeicah a biapit ti kha kan i ruah hna lai. Baibal ah lunglawmhnak a langhtermi le a langhter lomi cheukhat kong zong kan i ruah hna lai. Cuset, khaset tiin lunglawmhnak kan langhter khawhnak lam zong kan i ruah hna lai.
Zeicah Lunglawmhnak Kan Langhter awk a Si?
4-5. Zeicah lunglawmhnak kan langhter awk a si?
4 Lunglawmhnak langhternak ah Jehovah nih kan caah zohchunh awk ṭha a chiah. Lamkhat cu amah a lung a lawmhtermi hna kha thluachuah a pek hnanak thawngin a si. (2 Sam. 22:21; Salm 13:6; Matt. 10:40, 41) Cun Baibal nih “nannih cu Pathian dawtmi fa nan si caah amah bantuk kha si i zuam u” tiah a kan forh. (Efe. 5:1) Cucaah lunglawmhnak kan langhter awk a sinak a biapitnak a ruang cu Jehovah i zohchunh kan duh caah a si.
5 Midang cungah zeicah lunglawmhnak langhter kan duh timi a dang kong zong kan i ruah hna lai. Lunglawmhnak cu rawl thaw bantuk a si, midang kan pek hna tikah kan i nuam chinchin. Kan tuahmi caah midang an i lawm ti kan hngalh tikah kan i nuam. Lunglawmhnak kan langhter tikah midang kha kan nuamhter hna. Kan sinin lunglawmhnak a hmumi nih aa zuamnak cu kan caah bawmtu a si asiloah kan herh taktakmi a si ti kha a hngalh. Mah nih kan i hawikomhnak kha a fehter chin.
6. Lunglawmhnak bia le sui in sermi theitlai an i lawhnak cheukhat cu zeidah a si?
6 Lunglawmhnak kan langhtermi cu man a ngei tuk. Baibal nih hitin a ti: “A caan hmaante ah chimmi bia fangkhat cu ngun bawm chung i sui theitlai bantuk a si.” (Ptb. 25:11) Ngun bawm chung i sui theitlai chiahmi cu zeitluk in dah aa dawh lai ti khi na mitthlam ah cuanter hmanh. Cun zeitluk in dah man a ngeih lai kha ruathmanh. Cu bantuk laksawng na hmuh ahcun zeitindah na um lai? Midang sinah na chimmi lunglawmhnak bia cu man a ngei tukmi a si kho. Mah kong hi ruathmanh: Sui in sermi theitlai cu caan saupi a nguh. Cu bantukin lunglawmhnak na langhtermi a cohlangtu nih mah kha a philh men lai lo asiloah ro thil in a hmuh men lai.
Lunglawmhnak An Langhter
7. Salm 27:4 ah kan hmuh bantukin David le a dang salm ṭialtu hna nih zeitindah lunglawmhnak an langhter?
7 Hlanlio ah Pathian salle tampi nih lunglawmhnak an rak langhter. Mah lak i pakhat cu David a si. (Salm 27:4 rel.) A thiangmi biaknak a sunsak tuk ti kha a tuahsernak in kan hmuh khawh. Biakinn saknak caah thil mansung tampi a pek. Asaph tefa hna nih salm asiloah thangṭhatnak hla an ṭialnak thawngin lunglawmhnak an langhter. Hla fungkhat ah Pathian kha an lawmh i Jehovah nih “khuaruahharmi thil” a tuahmi an sunsaknak kha an langhter. (Salm 75:1) David le Asaph tefa hna nih Jehovah sinin an hmuhmi thluachuah vialte caah zeitluk in dah an i lawmh ti kha langhter an duh. Salm ṭialtu hna kha zeitindah naa zohchunh khawh hna?
Rom Khrihfabu sin Paul cakuat nih lunglawmhnak langhternak he aa tlaiin zeidah a kan cawnpiak? (Catlangbu 8-9 zoh) *
8-9. Lamkaltu Paul nih unau pawl cungah lunglawmhnak kha zeitindah a langhter, a phichuak cu zeidah a si?
8 Lamkaltu Paul nih unau pawl kha a sunsak tuk hna, mah kha an kong a chimnak thawngin a rak langhter. Amah pumpak thlacamnak ah an caah Pathian kha a lawmh zungzal. An sin cakuat a ṭial tik zongah lunglawmhnak kha a langhter. Paul nih Rom dal 16, caang 1 in caang 15 chungah Khrihfahawi 27 i an min kha a rak chim. A hleiin a caah “thih hmanh a ngamhmi” Prisilla le Akuila kong kha a chim, amah Paul telin ‘mi tampi caah hawikom ṭha a simi’ Fibi kong zong a langhter. Rian aa zuammi mah unau pawl kha a thangṭhat hna.—Rom 16:1-15.
9 Paul nih unau pawl cu mitlinglo an si ti kha a hngalh, asinain unau pawl i a ṭhami an ziaza kha biapi ah chia in Rom Khrihfabu sin a cakuat kha a donghter. Khrihfabu ah Paul thangṭhatnak bia awthangpi in an relmi kha unau pawl nih an theih tikah zeitluk in dah thazaang an ngeih lai ti khi na mitthlam ah cuanter hmanh. A phichuak cu Paul le unau pawl an i hawikomhnak cu a fek chin. Nan Khrihfabu i unau pawl nih an biachim le an tuahsernak in thilṭha an tuahmi caah naa lawmhnak kha na langhter peng maw?
10. Jesuh nih a zultu hna cungah aa lawmhnak a langhtermi lam in zeidah kan cawn khawh?
10 Asia Minor i Khrihfabu cheukhat sin a cakuat ah a zultu nih an ṭuanmi rian caah Jesuh nih lunglawmhnak a rak langhter. Tahchunhnak ah, Tiatira Khrihfabu sin a cakuat ah hitin a thawk: “Na tuahmi kha ka hngalh. Dawtnak na ngeihmi le zumhawktlak na sinak le na rian ṭuanmi le na lungsaunak kha ka hngalh hna. A hramthawk ah na rak tuahmi nakin atu ah tam deuh na tuah ti kha ka hngalh.” (Biat. 2:19) Jesuh nih an ṭhanchonak kong lawng kha a rak chim lo a ṭhami thil tuah awkah forhtu a simi ziaza an ngeih ca zongah a rak thangṭhat hna. Jesuh nih Tiatira i mi cheukhat cu ruahnak cheuh an herh ti kha a hngalh ko nain a cakuat kha tha peknak in a thawk i a donghter. (Biat. 2:25-28) Khrihfabu dihlak lu a simi Jesuh nawlngeihnak kong kha ruathmanh. A ca i kan tuahmi rian caah kan cungah aa lawmh a hau lo. Cutin a si ko nain lunglawmhnak kha a langhter. Khrihfa upa hna caah zeitluk zohchunh awk ṭha dah a si.
Lunglawmhnak An Langhter Lo
11. Hebru 12:16 ah kan hmuh bantukin Esau nih a thiangmi thil he aa tlaiin zei lungput dah a ngeih?
11 Ngaihchiat awk ngai a simi cu Baibal chung i mi cheukhat nih lunglawmhnak an langhter lo. Tahchunhnak ah, Esau cu Jehovah a dawmi le a upatmi nulepa sinah a ṭhangmi a si ko nain a thiangmi thil caah lunglawmhnak a rak langhter lo. (Hebru 12:16 rel.) Lunglawmhnak a ngeih lo kha zeitindah a hung langh? Esau nih fater a sinak kha a naupa Jakob sinah penghang khengkhat in a zuar. (Gen. 25:30-34) A hnuah Esau cu a tuahmi thimnak ruangah aa ngaichih tuk. Asinain a ngeihmi caah a rak i lawmh lo ruangah fater sinak thlachuah a hmuh lo tikah a phunzai awk a si lo.
12-13. Israel mi nih an i lawmh lo kha zeitindah an langhter, a phichuak cu zeidah a si?
12 Israel mi cu lunglawmhnak langhter awkah a ruang tampi an ngei. Jehovah nih Izipt ah Rai Phunhra a tlunter hnuah sal sinak in an luat. Cun Pathian nih Rili Sen ah Izipt ralkap vialte a hrawh dih hnanak thawngin harnak in a khamh hna. Israel mi cu an i lawmh tuk caah Jehovah sinah teinak thangṭhatnak hla an sa. Asinain an i lawm peng maw?
13 Israel mi nih ruahlopi in zuamcawhnak thar an ton tikah Jehovah nih a rak tuahpiakmi hna thilṭha vialte kha an philh colh. Lunglawmhnak kha an rak langhter ti lo. (Salm 106:7) Zeitin in dah? “Ramcar chungah cun an dihlak in Moses le Aaron cungah khan an zai.” A tak ti ahcun Jehovah cungah an zaimi a si. (Ex. 16:2, 8) Jehovah cu a miphun nih lunglawmhnak an langhter lo tikah a ngaih a chia tuk. A hnuah Joshua le Kaleb dah ti lo cu Israel tefa vialte cu ramcar chungah ka hrawh dih hna lai tiah a rak chimchung. (Nam. 14:22-24; 26:65) Mah a ṭha lomi hna an nunning in kan hrial khawhmi le zohchunh awk a ṭhami hna sinin kan cawn khawhmi kong kha zoh hna u sih.
Tuchan Ah Lunglawmhnak Langhter
14-15. (a) Nuva hna nih pakhat le pakhat cungah lunglawmhnak kha zeitindah an langhter khawh? (b) Nulepa nih an fale kha lunglawmhnak langhter awkah zeitindah an cawnpiak khawh hna?
14 Chungkhar ah. Chungkhar mi pakhat kip cio nih lunglawmhnak an langhter tikah an dihlak in ṭhatnak an hmu. Nuva hna nih pakhat le pakhat cungah lunglawmhnak an langhter tikah an hun i naih chin. An palhnak i ngaihthiam zong a fawi deuh ti kha an hngalh. A nupi cungah lunglawmhnak a langhtermi va nih a nupi a chimmi le a tuahmi thilṭha a hngalh lawng si loin “a thangṭhat.” (Ptb. 31:10, 28) Cun a fimmi nupi nih cun aa lawmhnak a ruang kha cuset, khaset tiin a vapa kha a hngalhter.
15 Nulepa hna, nan fale kha lunglawmhnak langhter awkah zeitindah nan cawnpiak khawh hna? Na chimmi le na tuahmi kha na fale nih an i zohchunh lai ti kha philh hlah. Cucaah na fale nih thil an in tuahpiak tikah kaa lawm tiah na chimnak thawngin zohchunhawk ṭha chia. Mah lengah na fale kha mi nih thil an tuahpiak hna tikah kaa lawm tiah chim dingin cawnpiak hna. Cun na fale kha lunglawmhnak langhternak cu lungthin in a rami a si i an hmanmi bia nih thilṭha tampi a tuah khawh ti kha hngalhthiam awkah bawm hna. Tahchunhnak ah, mino a simi Clary nih hitin a chim: “Ka nu cu kum 32 a si ah a fale pathum kha amah lawngin zohkhenh awkah ruahlopi in kaltak a si. Kum 32 ka si tikah mah cu ka nu caah zeitluk in dah a har lai ti kha ka ruat. Cucaah ka ṭale le keimah zohkhenh awkah aa pekchanhnak vialte cungah zeitluk in dah kaa lawmh ti kha ka chimh. Nai ah ka chimmi bia cu a caah a sunglawi tuk tiah a ka chimh, ka chimmi bia kha a ruat tawn i mah nih a nuamhter zungzal.”
Na fale kha lunglawmhnak langhter awkah cawnpiak hna (Catlangbu 15 zoh) *
16. Lunglawmhnak langhternak nih midang kha zeitindah thazaang a pek khawh hna ti kha tahchunhnak pe.
16 Khrihfabu ah. Unau cungah lunglawmhnak kan langhter tikah tha kan pekmi hna a si. Tahchunhnak ah, kum 28 a simi Khrihfa upa Jorge cu fakpi in a zaw. Mah tikah thlakhat chung aa pum kho lo. Aa pumh khawh hnu hmanhah program cheukhat ah aa tel kho rih lo. Jorge nih hitin a ti: “Ri ka ngeihmi le Khrihfabu i tinvo hna ka tuah khawh ti lo caah man ka ngei lo tiah ka ruat. Asinain pumh a dih hnuah unaupa pakhat nih hitin a ka ti: ‘Ka chungkhar caah zohchunhawk ṭha na chiah caah kaa lawm tuk. A luancia kum tlawmpal lio i na phungchimmi zeitluk in dah kan duh ti kha na hngal lai lo. Mah nih kan zumhnak kha a fehter chin.’ Ka lung a ka suk tuk i ka ṭap. A chimmi bia cu theih ka herh taktakmi a si.”
17. Kolose 3:15 ah a chim bantukin Jehovah siannak caah zeitindah lunglawmhnak kan langhter khawh?
17 A siangmi kan Pathian sinah. Jehovah nih thlarau rawl tampi a kan pek. Tahchunhnak ah, pumhnak, mekazin le website in a kan bawm khomi lamhruainak kan hmu. Phungchimnak in na theihmi, capar na relmi asiloah JW thawngthanhnak na zohmi in ‘Mah hi ka herh taktakmi a si’ tiah na ruat bal maw? Jehovah cungah lunglawmhnak kha zeitindah kan langhter khawh? (Kolose 3:15 rel.) Lamkhat cu mah laksawng ṭha hna caah thlacamnak in a sinah lunglawmhnak bia kan chim lengmangnak thawngin a si.—Jeim 1:17.
Biakinn thianhnak ah i tel cu lunglawmhnak langhternak ah a ṭha tukmi lam a si (Catlangbu 18 zoh)
18. Kan Biakinn kan sunsak kha zeiti lam in dah kan langhter khawh?
18 Kan biaknak hmun thiang tein kan chiahnak thawng zongin Jehovah cungah lunglawmhnak kan langhter. Biakinn thianhnak le zohkhenhnak ah hmaan tein kan i tel i electronic a hmangmi hna zong nih a rawh nakhnga lo ralring tein an hman. Aa tlak ningin Biakinn kan zohkhenh tikah saupi a nguh lai i remh awk a tlawm lai. Cuticun Biakinn saknak ah tangka tampi kan khon khawh i vawleicung pumpi ah a dang Biakinn kha kan sak khawh i kan remh ṭhan khawh.
19. Peng zohkhenhtu le a nupi hmuhtonnak in zeidah na cawn khawh?
19 Kan caah rian aa zuammi hna cungah. Lunglawmhnak kan langhter tikah kan chimmi bia nih mi pakhat kha a tonmi zuamcawhnak he aa tlaiin a intuarning kha a thlen khawh men. Peng zohkhenhtu le a nupi an hmuhtonnak hi ruathmanh. Khuasik ni ah phungchim an vah dih hnuah an umnak inn ah ba ngai in an ṭin. A kik tuk i a nupi cu angki leng he a it. Zinglei a thawh tikah a vapa kha khualtlawng rian ka ṭuan kho ti lai lo tiah ka ruah tiah a ti. Mah zing ah zung ṭengnge in amah min aa ṭialmi cakuat a phan. Mah cakuat cu a phungchimnak le inkhawhnak a ngeihmi cungah an thangṭhatnak ca a si. Zarh fatin hmunkhat hnu hmunkhat i ṭhial cu zeitluk in dah a har ti kha kan hngalh. A vapa nih hitin a ti: “Mah thangṭhatnak bia nih a lung a suk tuk i khualtlawng rian in i dinh awkah a chim bal ti lo. I dinh dingin ka ruah tikah thazaang a ka pek lengmang.” Mah nuva hna nih khualtlawng rian kha kum 40 dengmang an ṭuan.
20. Nifatin zei tuah awkah dah kan i zuam awk a si, zeicah?
20 Nifatin kan biachim le kan tuahsernak in lunglawmhnak langhter awkah kan i zuam men lai. Lungtak tein kan chimmi bia asiloah kan tuahmi cu lawmh a hngal lomi vawlei ah a nungmi mi hna nih an tonmi buaibainak le lungretheihnak tawnghthamnak caah an herhmi a si men lai. Cun lunglawmhnak kan langhtermi nih zungzal in a hmunmi hawikomhnak kha a ser lai. A biapi bikmi cu a siang i aa lawmmi kan Pa, Jehovah kha kan i zohchunh khawh.
HLA 20 Na Fapa Ngeihchunh Na Kan Pek
^ cat. 5 Lunglawmhnak langhternak ah Jehovah, Jesuh le thinghmui zawtnak a ngeimi Samaria mipa sinin zeidah kan cawn khawh? Hi capar ah mah kong kha tam deuh in kan i ruah hna lai. Lunglawmhnak langhter cu zeicah a biapit ti le cuset, khaset tiin kan langhter khawhnak lam cheukhat kong zong kan i ruah hna lai.
^ cat. 1 BIAFANG FIANTERNAK: Mi pakhat asiloah thil pakhat cungah i lawmh timi cu mah mi asiloah mah thil a sunlawinak cohlan kha a si. Mah biafang nih lungtak tein i lawmh kha a langhter khawh.
^ cat. 55 HMANTHLAK FIANTERNAK: Paul cakuat kha Rom Khrihfabu ah an rel; Akuila, Prisilla, Fibi le a dang hna nih an min a chimmi an theih tikah an i lawm tuk.
^ cat. 57 HMANTHLAK FIANTERNAK: Kum upa pakhat nih a chiahmi zohchunhawk ṭha caah lunglawmhnak langhter awkah nu pakhat nih a fanu kha a bawmh.
