1, 2. Pathian nih Saul kha zeicah a hlawt? (A hramthawknak hmanthlak zoh.)

JEHOVAH nih Saul kha siangpahrang ṭuan dingin a thim lioah Saul cu aa tangdormi a rak si. (1 Sam. 9:1, 2, 21; 10:20-24) Asinain siangpahrang a hung si tikah a hun i porhlaw. Voikhat cu Filistin mi thong tampi cu Israel mi doh awkah an ra. Mah tikah Saul nih profet Samuel kha Gilgal khua ah rak ra law Jehovah sinah raithawinak rak pe tiah a fial. Asinain Samuel a phanh hlanah Israel mi cu ṭihnak an hun ngei i mi tampi nih Saul cu an kaltak. Mah tikah Saul cu a lung a sau ti lo i Samuel a phanh tiang hngak loin amah nih raithawinak a pek. Saul cu raithawinak nawl a ngei lo, cutin a tuah ruangah Jehovah lung a tong lo.—1 Sam. 13:5-9.

² Samuel a rak phak tikah Saul kha a mawhchiat. Asinain Saul nih ka palh tiah a ruat lo. Cucaah silhnalhnak bia a chim i a tuahsernak he aa tlaiin midang tu kha sual a puh hna. (1 Sam. 13:10-14) Mah caan thawkin Saul nih porhlawtnak he thil tampi a rak tuah. Cucaah Jehovah nih siangpahrang in a hlawt. (1 Sam. 15:22, 23) Saul a nunnak ah a hramthawk lei cu a rak  ṭha ngai ko nain a donghnak lei cu a rak chia tuk.—1 Sam. 31:1-6.

3. (a) Tangdornak he aa tlaiin mi tampi nih zeitindah an ruah? (b) Zei biahalnak dah kan i ruah hna lai?

³ Zuamcawhnak in a khatmi tuchan ah mi tampi nih midang nakin kan san deuh a hau timi lungput an ngei. Mah ruangah tangdornak an ngei ti lo. Tahchunhnak ah, ramkhel lei ah a ṭuanmi, a min a thangmi fitlaw pakhat nih hitin a chim: “Tangdornak timi bia cu zeiti hmanhin keimah he aa pehtlai lo i zeitikhmanh zongah aa pehtlai lai lo.” Asinain tangdornak ngeih cu zeicah a biapit? Tangdornak timi cu zeidah a si i zeidah a si lo? Hi capar ah mah biahalnak hna i a phi kha kan hngalh lai. Cun a hnu capar ah a harmi thil sining hmanhah tangdornak ngeih khawhning kha kan i ruah hna lai.

4. Porhlawtnak he thil tuah timi cu zeidah a si?

⁴ Tangdornak he aa ralkahmi cu ruamkainak a si tiah Baibal nih a ti. (Phungthlukbia 11:2 rel.) David nih Jehovah sinah ‘porhlawtnak he thil ka tuah sual nakhnga lo ka kham’ tiah thla a rak cam. (Salm 19:13, NW) Porhlawtnak he thil tuah timi cu zeidah a si? Kan lung a sau lo ca le kan i porhlawt caah tuahnak nawl kan ngeih lomi thil kan tuahmi kha a si. Kan dihlak in mitlinglo kan si caah a caan ah porhlawtnak in thil kan tuah tawn. Asinain Siangpahrang Saul bantukin porhlawtnak he thil tuah kha kan zia ah kan canter a si ahcun Jehovah he kan i pehtlaihnak a rawk kho. Jehovah nih ‘mi porhlaw kha a chimhhrinh hna’ lai tiah Salm 119:21 nih a ti. Zeicah?

5. Porhlawtnak he thil tuah cu zeicah sualnak ngan a si?

⁵ Pakhatnak, porhlawtnak in thil kan tuah ahcun kan Pathian le kan Uktu Jehovah kan upat lo kan langhter a si lai. Pahnihnak, tuahnak nawl kan ngeih lomi thil kan tuah ahcun midang he bia i alnak le lung i khah lonak a chuak kho. (Ptb. 13:10) Pathumnak, porhlawtnak he thil kan tuahmi kha midang nih an hun hngalh tikah hmaichiatnak le ningzahnak kan tong kho. (Luka 14:8, 9) Cucaah Jehovah nih toidor tein umter a kan duhnak a ruang kha fiang tein kan hngalh khawh.

6, 7. Toidornak timi cu zeidah a si? Tangdornak he zeitindah aa pehtlaih?

⁶ Tangdornak cu toidornak he naih tein aa pehtlai. Toidornak timi cu porhlawtnak le ruamkainak ngeih lo kha a si tiah Baibal nih a langhter. (Fil. 2:3) Aa toidormi nih cun tangdornak zong a ngei. A sining le a thil ti khawhnak hna kha a hmaanning tein a hngalh i a palhnak kha a cohlan. Midang ruahnak cheuhnak zong a cohlan. Jehovah nih toidornak ngeih kha a duh.

⁷ Tangdornak timi cu mahle mah aa tlakning tein i hmuh le ri ngeihmi cohlan a si ti kha Baibal nih a langhter. Tangdornak nih midang kha upatnak le dawt zaangfahnak in pehtlaih awkah a kan bawmh.

8. Tangdornak a um lomi ruahnak le tuahsernak he aa tlaiin zei hna dah kan i ralrin awk a si?

⁸ Zeitik caan ah dah tangdornak a um lomi ruahnak le tuahsernak hna kan hun ngeih khawh? Cutin zeitindah a si khawh? Kanmahle  kanmah asiloah kan hmuhmi tinvo sung hna ruangah midang nakin ka biapi deuh timi ruahnak kan hun ngei kho. (Rom 12:16) Asiloah midang lungthin lak awkah aa tlak lomi lam hna in kan hun i zuam men lai. (1 Tim. 2:9, 10) Kan dirhmun, kan ruahnak le pehtlaihnak hna lawng kha biapi tuk ah kan hun chiah men lai. (1 Kor. 4:6) Cutin kan tuah ahcun kan i hngalh lo karah porhlawtnak in thil a tuahmi kan si lai.

9. Mi cheukhat cu zeicah an hun i porhlawt? Baibal tahchunhnak pakhat kha chim.

⁹ A ṭhalomi kan duhnak hna kha kan uk lo ahcun porhlawtnak he thil kan tuah kho. Mi tampi cu an hmuitinh a sang tuk, nahchuahnak an ngei, cun an thinhunnak an i sum khawh lo caah porhlawtnak he thil an tuah sual tawn. Cu bantukin thil a rak tuahmi Absalom, Uzziah le Nebukhadnezzar ti bantuk mi cheukhat kong kha Baibal nih a langhter. Annih cu Jehovah nih a rak ṭhumh hna.—2 Sam. 15:1-6; 18:9-17; 2 Chan. 26:16-21; Dan. 5:18-21.

10. Midang lungput he aa tlaiin zeicah bia kan ceih hna awk a si lo? Baibal tahchunhnak pakhat in chim.

¹⁰ Tangdornak ngeih loin thil a kan tuahter khotu a dang a ruang hna a um rih. Abimelek le Peter kong hi ruathmanh. (Gen. 20:2-7; Matt. 26:31-35) Abimelek le Peter nih porhlawtnak in thil an tuahmi cu sualnak tuah duhnak lungput ruangah maw a si? Asiloah an hngalh lo ca le an i ralrin lo caah dah a si? Midang lungthin kha kan hngalh khawh lo caah an lungput he aa tlaiin bia kan ceih hna awk a si lo.—Jeim 4:12 rel.

11. Zeidah kan hngalhthiam a herh?

¹¹ Aa tangdormi pakhat nih cun Pathian timhtuahnak i a dirhmun kha a hngalhthiam. Jehovah cu ningcang tein thil a tuahtu Pathian a si. A bupi chungah kan dihlak in dirhmun pakhat cio a kan pek i mah cu an biapi dih. Jehovah nih a dawtnak thawngin kan zapi in laksawng, thiamnak le thil ti khawhnak a kan pek i mah kha zeitindah kan hman lai timi thimnak nawl zong a kan pek. Tangdornak a ngeimi kan si ahcun mah laksawng kha Jehovah a duhmi lam in kan hman lai. (Rom 12:4-8) Jehovah nih mah laksawng kha amah thangṭhatnak ca le midang bawmhnak caah hmang hna seh ti a duh kha kan hngalh.—1 Peter 4:10 rel.

12, 13. Jehovah timhtuahnak ah kan dirhmun aa thlen lengmang tikah zeicah kan khuaruah a har awk a si?

¹² Caan a liam thluahmah bantukin Pathian timhtuahnak ah kan dirhmun cu aa thleng kho. Tahchunhnak ah, Jesuh tonmi thlennak kong kha ruathmah. A hramthawk ah amah le Jehovah lawng an rak um. (Ptb. 8:22) Mah hnuah vancungmi, van le vawlei le minung sernak ah Jehovah kha a rak bawmh. (Kol. 1:16) A hnuah vawleicung ah thlah a rak a si. Minung ngakchia pakhat in hrin a si i upa pakhat in a ṭhang thluahmah. (Fil. 2:7) Jesuh cu a thih hnuah thlarau pum in van ah a kai ṭhan i 1914 in Pathian Pennak Siangpahrang a hung si. (Heb. 2:9) Mah cu a dirhmun aa thlennak a donghnak a si rih lo. Kum thongkhat uknak a dih hnuah Pennak kha Jehovah sinah a ap ṭhan lai. Mah tikah “Pathian nih cun zeizong vialte kha a uk dih cikcek hna lai.”—1 Kor. 15:28.

¹³ Kannih zong kan nunnak ah thlennak tampi kan tong ve men ko lai. A caan ah kanmah biakhiahnak ruangah kan rian cu aa thleng men lai. Tahchunhnak ah, a hmasa ah innchunghawi a ngei lomi kan si men lai nain  a hnuah nupi, va ngeih dingin bia kan khiah men lai. Asiloah fa kan hun ngei men lai. A hnuah caantling in Jehovah rian kan ṭuan khawh nakhnga thlennak cheukhat kan tuah men lai. Cun kan sining aa thlen ruangah rian tam deuh kan hun ngei kho asiloah a tlawm deuh kho. Asinain mino kan si ah, upa kan si ah siseh, a dammi kan si ah, a dam lomi kan si ah siseh kan dihlak in a rian ah kan si khawh chungin kan i tel kho ti kha Jehovah nih a hngalh. Jehovah nih kan tuah khawh lo leng tiangin tuah awkah kan sinin aa ruahchan lo. A caah kan tuahmi vialte kha a sunsak tuk.—Heb. 6:10.

14. Tangdornak nih zei bantuk thil sining hmanhah i lungsi awk le i lawmh awkah zeitindah a kan bawmh khawh?

¹⁴ Jehovah nih a pekmi rian paoh kha Jesuh nih lunglawm tein a ṭuan. Kannih zong kan hmuhmi rian ah kan i lawm kho ve. (Ptb. 8:30, 31) Tangdornak a ngeimi pakhat cu Khrihfabu ah a hmuhmi rian le tinvo hna kha dawnkhantu thil in a hmu lo. Cun tinvo sung hna hmuh chap lai lo ding le midang an hlawh a tlin lai ding zong kha a phang lo. Mah canah a hmuhmi rian kha Jehovah pekmi rian in a cohlan i sullam ngei te le nuam tein ṭuan awkah a lungthin a pek. Cun Jehovah nih midang a pekmi hna an rian le an dirhmun zong kha a upat. Tangdornak nih midang kha aa tlak ningin thangṭhat awk le bawmh awkah a kan forh.—Rom 12:10.

15. Gideon sinin zeidah kan cawn khawh?

¹⁵ Gideon cu tangdornak ah zohchunh awk ṭha bik a si. Midian mi hna kut in Israel mi khamh awkah Jehovah nih rian a pek tikah Gideon nih hitin a ti: “Ka phun cu Manasseh chungah a der bik a si i kanmah innchungkhar  chungah keimah cu a hme bik ka si.” (Biac. 6:15) Asinain Gideon nih Jehovah kha aa bochan i Jehovah pekmi rian kha a cohlan. Cun a tuah dingmi rian kha ṭha tein hngalhthiam awkah aa zuam. Lamhruainak hmuh awk zongah Jehovah sinah thla a cam. (Biac. 6:36-40) Gideon cu a ṭhawngmi le a ral a ṭhami a si ko nain fim tein le ralring tein thil a tuahmi zong a si. (Biac. 6:11, 27) A hnuah mi nih anmah uktu in ser an duh tikah a rak al hna. Jehovah nih a fialmi rian a dih tikah a inn ah a kir ṭhan.—Biac. 8:22, 23, 29.

16, 17. Aa tangdormi pakhat nih cun ṭhanchonak he aa tlaiin zei kong hna dah a ruah?

¹⁶ Tangdornak timi nih ṭhancho awk le rianthar pawl cohlan chap awkah i zuam ding a si lo tiah a chimduhmi a si lo. Kan dihlak in ṭhancho awkah Baibal nih a kan forh. (1 Tim. 4:13-15) Asinain ṭhancho awkah rianthar ngeih a herh maw? A herh lo. Atu kan ṭuan liomi zei bantuk rian paohah Jehovah thluachuah thawngin kan ṭhangcho kho ko. Jehovah nih a kan pekmi thil ti khawhnak kha ṭhanchoter in ṭhatnak tuahnak ah kau deuh in kan i tel kho.

¹⁷ Aa tangdormi nih cun rianthar kha a cohlan hlanah zeidah ka tuah lai ti kha hngalh awkah aa zuam. Mah kong he aa tlaiin thla a cam i ka ṭuan kho lai maw, ṭuan kho lai lo ti kha ṭha tein a ruah. Tahchunhnak ah, a dang a biapimi rian hna tlolh loin ṭuan awkah a caan le thazaang a za in ka ngei lai maw? Ka ngeih lo ahcun atu ka ṭuanmi rian cheukhat hi midang ka ṭuanter kho hna lai maw? Cutin a tuah khawh lo ahcun mah rianthar kha midang pakhatkhat pek ah a ṭha deuh lai. Thlacam buin ṭha tein tuaktannak nih kan thil ti khawhnak le ri kan ngeihnak lonh lo awkah a kan bawmh lai. Tangdornak nih kan tuah khawh lomi al awk zongah a kan bawmh lai.

18. (a) Tangdornak nih rianthar pek kan si tikah zei tuah awkah dah a kan forh lai? (b) Rom 12:3 nih aa tangdormi si awkah zeitindah a kan bawmh khawh?

¹⁸ Jehovah nih ‘amah he tangdor tein kalṭi’ awkah a kan sawm. (Mik. 6:8, NW) Cucaah rianthar pek kan si tikah Gideon bantukin amah lamhruainak le bawmhnak kha kan kawl. Baibal le a bupi hmangin Jehovah nih a chimmi kha thukpi in kan ruah a hau. Jehovah rian ah kan ṭuan khawhmi zei rian paoh hi kanmah thil ti khawhnak ruangah si loin Jehovah toidornak le bawmhnak ruangah a si ti kha i cinken zungzal hna u sih. (Salm 18:35) Aa tangdormi pakhat nih cun ‘amahle amah kha a sang tuk ah aa ruat’ lai lo i a sining te tu kha aa hngal lai.—Rom 12:3 rel.

19. Zeicah kan i tangdor awk a si?

¹⁹ Jehovah cu Sertu le van le vawlei ah Cungnung Bik a si. Cucaah Jehovah lawnglawng nih thangṭhatnak vialte kha hmuh awkah aa tlak ti kha aa tangdormi nih cun a hngalh. (Biat. 4:11) Tangdornak nih Jehovah timhtuahnak i kan dirhmun ah i lungsi awk le kan rian liim awkah a kan bawmh lai. Cun unau pawl upat awk zongah a kan bawmh lai i mah nih lungrualnak a chuahter lai. Aa tangdormi nih cun thil pakhatkhat a tuah hlanah ṭha tein a ruah hmasa, cucaah palhnak ngan hna kha a hrial khawh. Jehovah nih aa tangdormi hna kha a sunsak tuk hna. Mah ruangah Pathian miphun caah tangdornak cu a biapi tukmi a si.Asinain hneknak kan ton tik ah tah zeitin? Hneknak ton tikah tangdornak zeitindah kan langhter khawh peng ti kha a hnu capar ah kan i ruah hna lai.