A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

Unau pawl i pumsalei, lungthinlei le thlaraulei ah zeitindah ka bawmh khawh hna lai ti hngalh awkah i zuam

Khrihfabu ah Na Bawm kho hna lai Maw?

Khrihfabu ah Na Bawm kho hna lai Maw?

JESUH nih vancung a kai lai te ah a zultu pawl kha “vawleicung khuazakip ah ka tehte nan si lai” tiah a ti hna. (Lam. 1:8) Zultu hna caah vawleicung pumpi i phungchim ding cu zeitindah a si khawh lai?

Oxford Sianghleiruun i professor Martin Goodman nih hitin a ti: “Rian kan ngei timi ruahnak nih Khrihfa hna kha Rom empire chungah a ummi Judah mi telin a dang biaknak bu hna he a thleidanter hna.” Jesuh cu hmunkhat hnu hmunkhat ah phung a chim. A hmaanmi Khrihfa hna nih Jesuh kha an i zohchunh i “Pathian Pennak kong thawngṭha” kha khuazakip ah an chim. Biatak hngalh a duhmi kha an kawl hna a hau. (Luka 4: 43) Cucaah kumzabu pakhatnak ah “lamkaltu” pawl an rak um. Lamkaltu timi biafang cu thil pakhatkhat tuah awkah thlahmi timi sullam a ngei. (Mar. 3:14) Jesuh nih a zultu hna kha hitin nawl a pek hna: “Cucaah khuazakip ah va kal u law miphun vialte kha ka zultu ah va ser hna u.”—Matt. 28:18-20.

Jesuh lamkaltu 12 cu vawleicung ah an um ti lo, asinain Jehovah salle tampi nih phungchimnak ah annih kha an i zohchunh hna. A herh deuhnak hmun i phungchim awk sawm an si tikah “keimah ka kal lai! ka thlah tuah” tiah an ti. (Isa. 6:8) Mi cheukhat cu Gilead Sianginn a kaimi hna bantukin a hlatnak ram ah an i ṭhial. Cheukhat cu an ram chung i hmundang ah an i ṭhial. Mi tampi cu Khrihfabu asiloah phu pakhat kha bawmh awkah holh thar an cawng. Cutin tuah cu a fawi lo, asinain mah unau pawl nih lungtho tein mahca ṭhatnak an hlawtnak thawngin Jehovah le an minung hawi an dawt hna kha an langhter. Cucaah ṭha tein an i timtuah i a herh deuhnak hmun i phungchim awkah an caan, an thazaang le an tangka kha an hman. (Luka 14:28-30) Mah unau pawl i tuahsernak hna cu man a ngei tuk.

Kan dihlak in cun a herh deuhnak hmun ah kan i ṭhial kho lai lo asiloah holh thar kan cawng kho lai lo. Asinain kan Khrihfabu ah missionary bantuk lungput kan langhter khawh.

Nan Khrihfabu ah Missionary bantukin Ṭuan

Midang kha hi bantuk lam in bawm hna . . .

Kumzabu pakhatnak i Khrihfa hna cu missionary lungput an ngei, an dihlak in cun missionary an si lo nain anmahle an khua ah lungtho tein phungchim rian an ṭuan. Paul nih Timote kha hitin a ti: “Thawngṭha karhter kha fakpi in i zuam, Pathian nih an kawh chan rian vialte kha ṭuan.” (2 Tim. 4:5) Mah bia cu a hmasa Khrihfa hna he aa pehtlaimi a si nain tuchan kanmah he zong aa pehtlai. Khrihfa dihlak nih Pennak kong chimnak le zultu siternak rian kha kan ṭuan awk a si. Kan Khrihfabu ah missionary bantukin ṭuan khawhnak lam tampi a um.

Tahchunhnak ah, missionay pawl cu ramdang i an i ṭhial tikah thil sining cu aa dang tuk i nunning thar he i ziak awkah an cawn a hau. A herh deuhnak hmun i naa ṭhial khawh lo hmanhah na umnak hmunah phungchimning lamthar na kawl kho lai maw? Tahchunhnak ah, 1940 lioah zarhkhat ah voikhat lamcung ah phungchim ding in unau pawl kha bupi nih tha a pek hna. Nangtah lamcung phungchimnak ah naa tel bal maw? Fawi tein ṭhial khawhmi cabuai hmangin zapi sin phungchimnak ah naa tel cang maw? A piapi bikmi cu thawngṭha chimnak ah chimning thar pawl kha lungtho tein na hmang maw?

‘thawngṭha karhternak’ rian i, i tel awkah midang kha tha pe hna

A ṭhami lungput na ngeih ahcun phungchimnak ah lungtho tein le lungtak tein naa tel kho lai. A herh deuhnak hmun ah aa ṭhialmi le holh thar a cawngmi hna cu sining a tlinhmi thawngthanhtu an si i Khrihfabu kha ṭha tein an bawmh khawh. Tahchunhnak ah, phungchim rian kha an tlangtlak. Missionary pawl nih Khrihfabu ah sining a tlinhmi unau an um hlan tiang Khrihfabu kha an hruai. Nang cu tipil a ing cangmi unaupa na si ahcun ṭhancho awkah ‘naa zuam’ maw? Bu rianṭuantu asiloah Khrihfa upa in Khrihfabu i unau pawl kha lungtho tein bawmh na duh hna maw?—1 Tim. 3:1, NW.

“Bawmtu” Si

an herhmi bawmhnak kha pe hna

Kan Khrihfabu kha lamdang zongin kan bawmh khawh. Mino kan si ah, upa kan si ah, kan dihlak in bawmh a herhmi unau pawl caah “bawmtu” kan si kho.—Kol. 4:11.

Unau pawl bawmh khawh awkah an kong ṭha tein hngalh a hau. Pumhnak ah ‘pakhat le pakhat i bawmh’ awkah Baibal nih a kan forh. (Heb. 10:24) Mah cu midang pumpak kongah vaa thlak ding kha a chim duhmi a si lo. Unau pawl an sining le an herhmi hngalhthiam awkah i zuam ding kha a chim duhmi a si. Annih nih pumsalei, lungthinlei le thlaraulei ah bawmh an herh men lai. Thil sining cheukhat cu Khrihfa upa le bu rianṭuantu lawng nih an bawmh khawh hna ti cu a hmaan ko. (Gal. 6:1) Asinain harnak a tongmi kum upa unau si hna seh, chungkharmi pawl si hna seh kan dihlak in kan bawmh khawh hna.

nunnak ah harnak a tongmi hna kha tha pe hna

Salvatore nih cu bantuk bawmhnak kha a rak hmuh. Tangkalei buaibainak ruangah a rian, a inn le an chungkhar thilri tampi a zuar a hau. Mah tikah a chungkhar he aa tlaiin a lungre a thei tuk. Khrihfabu i chungkhar pakhat nih bawmhnak a herh ti kha an hmuh. Cucaah Salvatore kha tangka tlawmpal an pek i amah he a nupi he rian an hmuh khawh nakhnga an bawmh hna. Cun zanlei ah anmah he caan an hmangṭi tawn, an chimmi bia kha ṭha tein an ngaihpiak hna i tha an pek hna. Cuticun hawikom ṭha an hung si. A har tukmi caan chungah caan an hmanṭimi nih philh khawh lomi a nuammi hmuhtonnak a ngeihter hna.

A hmaanmi Khrihfa hna cu an zumhnak kong midang sin chim awkah an i cungcang lo. Jesuh kha i zohchunh in a ṭha tukmi Pathian biakam kong kha mi zapi sinah kan chim awk a si. Kannih cu a herh deuhnak hmun ah kan i ṭhial zong, ṭhial lo zongah kan umnak Khrihfabu i unau pawl kha a si khawh chungin kan bawmh khawh hna. (Gal. 6:10) Cuticun peknak in lawmhnak kan hmu lai i “thil ṭha” a tuahmi kan si lai.—Kol. 1:10; Lam. 20:35.