Ṭhatnak—Mah Ziaza Ngeih Awkah Zeitindah Naa Zuam Khawh?
Kan dihlak in mi nih miṭha tiah kan ruat hna seh ti kha kan duh. Asinain tuchan ah miṭha si cu a har. Mi tampi nih “ṭhatnak kha an huat.” (2 Tim. 3:3) A hmaan, hmaanlo kong ah pumpak phunglam kha an zulh, cucaah ‘thilṭha cu thil ṭhalo an ti i thil ṭhalo cu thilṭha an ti.’ (Isa. 5:20) Hnulei kan sining le ka tlinlonak ruangah miṭha si cu a har. Cucaah kum tampi chung Pathian rian a ṭuanmi unaunu Anne * bantukin kan intuar ve men lai. “Miṭha si cu ka caah a har tuk” tiah a ti.
Lunglawmh awk ngai a simi cu kan dihlak in miṭha kan si kho. Ṭhatnak cu Pathian thiang thlarau nih a chuahtermi a si. Cucaah ṭhatnak cu vawlei huham, pawngkam minung asiloah kanmah thengte ti bantuk ruangah kan ton khawhmi zei bantuk harnak nakhmanh in a ṭhawng deuh. Ṭhatnak timi cu zeidah a si ti le mah kha zeitindah kan langhter khawh timi kong kha tam deuh in i ruah hna u sih.
Ṭhatnak timi cu Zeidah a Si?
Ṭhatnak timi ah ṭhatlonak si loin a ṭhami le a thiangmi ziaza aa tel. Miṭha pakhat nih cun midang bawmh khawhnak lam kha a kawl zungzal i an caah thilṭha a tuah.
Mi cheukhat cu an chungkhar le an hawile caah thilṭha tuah dingin timhcia an simi kha na hmuh men ko lai, asinain Jehovah hmuhnak ah miṭha an si hrimhrim lai tinak a si lo. A zungzal in ahohmanh miṭha kan si kho lo. Baibal nih hitin a ti: “Ṭhatnak a tuah zungzal i a sual bal lomi miding pakhat hmanh vawleicung ah hin an um hrimhrim lo.” (Pct. 7:20) Lamkaltu Paul nih “ka chungah hin ka minung sining ah hin ṭhatnak a um lo ti kha ka hngalh” tiah a ti. (Rom 7:18) Cucaah miṭha si kan duh ahcun ṭhatnak Hrampi a simi Jehovah sinin kan cawn a hau ti cu a fiang ko.
Jehovah Cu A Ṭha
Jehovah Pathian nih a ṭhami phunglam a ser. Baibal nih Jehovah kong he aa tlaiin hitin a ti: “Zeitluk in dah na ṭhat i zeitluk in dah na tuahmi cu an ṭhat. Na nawlbia cu ka cawnpiak tuah hna.” (Salm 119:68, NW) Mah Baibal caang ah a langhtermi Jehovah ṭhatnak kong pahnih kha i ruah hna u sih.
Jehovah cu a ṭha. Ṭhatnak cu Jehovah sining lakah pakhat a si. Jehovah nih Moses a chawnh lioah a cangmi hi ruathmanh: “Ka ṭhatnak vialte kha kaan hmuhter lai.” (Ex. 33:19, NW) Jehovah ṭhatnak le a sunparnak he aa tlaiin Moses nih mah bia hi a theih: “BAWIPA cu zaangfahnak le velngeihnak in a khatmi Pathian a si, amah cu fawi tein a thin hunter khawh lomi, a fekmi dawtnak tampi mi cungah a langhter i mi cungah zumhawktlak ngaingai a simi Pathian cu a si. A biakamnak kha mi thong tampi cungah a hmunhter i palhnak le ṭhatlonak le sualnak kha a ngaihthiam hna.” (Ex. 34:6, 7) Mah nih Jehovah cu lam kip in a ṭha ti kha fiang tein a langhter. Jesuh cu minung pakhat in ṭhatnak langhternak ah zohchunh awk ṭha bik a si ko nain hitin a ti: “Pathian dah ti lo cu ahohmanh miṭha an um ṭung lo.”—Luka 18:19.
Jehovah tuahmi cu an ṭha. Jehovah nih a tuahmi vialte cu an ṭha. “Aho cung paohah a ṭha i a sermi hna an dihlak cungah zaangfahnak a ngei.” Salm 145:9) Jehovah cu a ṭha i thleidannak a ngeih lo caah mi vialte kha nunnak le nunnak caah a herhmi thil kha a pek hna. (Lam. 14:17) A kan ngaihthiam tik zongah miṭha a si kha a langhter. Salm caṭialtu nih hitin a ti: “Na ṭha i ngaihthiamnak . . . in na khat, maw BAWIPA.” (Salm 86:5) “A dingmi thil a tuahtu paoh cu thilṭha kha pe loin a um hna lo” ti kha kan zumh khawh.—Salm 84:11.
(‘Ṭhatnak tuah kha Cawng U’
Jehovah nih amah he i lo in a kan ser. Mah cu miṭha kan si kho i thilṭha kan tuah kho tinak a si. (Gen. 1:27) Asinain mah cu amah tein a cangmi a si lo. Jehovah nih “a dingmi thil [ṭhatnak, NW] tuah tu kha cawng cang u” tiah a kan ti. (Isa. 1:17) Ṭhatnak tuah kha zeitindah kan cawn khawh? Kan cawn khawhnak lam pathum kong kha i ruah hna u sih.
Pakhatnak, thiang thlarau hmuh awkah thla kan cam khawh. Thiang thlarau nih Khrihfa hna kha Pathian hmaiah miṭha si awkah a kan bawmh khawh. (Gal. 5:22) Cun Pathian thiang thlarau nih thilṭha kha duh in thil ṭhalo kha huat awkah a kan bawmh khawh. (Rom 12:9) Jehovah nih “a ṭhami kha nan tuah ngam nakhnga le nan chim ngam nakhnga ralṭhatnak” an pek khawh hna tiah Baibal nih a ti.—2 Thes. 2:16, 17.
Pahnihnak, Baibal kan rel a hau. Baibal kan rel tikah Jehovah nih ‘miṭha mi hna lam zulh awk’ le “thilṭha phun zakip tuah khawh awkah” a kan cawnpiak. (Ptb. 2:9; 2 Tim. 3:17) Kan lungthin cu lungvar mansung in a khatmi kuang he aa lo. Baibal kan rel i ṭha tein kan ruah tikah kan lungthin chungah thilṭha kan khonmi a si. Mah cu a hnuah a kan bawm khomi thil mansung hna kuang chungah kan khonmi bantuk a si.—Luka 6:45; Efe. 5:9.
Pathumnak, ‘a ṭhami nawl i cawn’ awkah kan si khawh chungin kan i zuam. (3 Johan 11) Baibal ah zohchunh awk a ṭhami kong hna kan hmuh. Zohchunh awk a ṭha bikmi cu Jehovah le Jesuh an si ti cu a hmaan ko. Asinain miṭha tiah hngalh a simi midang zong an um. An lak i pahnih cu Tabitha le Barnabas an si. (Lam. 9:36; 11:22-24) Baibal nih an kong a chimmi na hlathlai tikah an sinin ṭhatnak na hmu kho. Hlathlainak na tuah lioah midang bawmh awkah zeidah an tuah ti kha i cinken. Cun na chungkhar asiloah Khrihfabu i mi cheukhat bawmh awkah na tuah khawhmi kha ruat. Tabitha le Barnabas nih midang cungah thilṭha an tuah caah zei ṭhatnak dah an hmuh ti zong kha i cinken. Nang zong cubantuk ṭhatnak na hmu kho ve.
Tuchan ah thilṭha a tuahmi hna an kong zong kan ruah khawh. Tahchunhnak ah, “thilṭha a Titas 1:8; 2:3, NW) Unaunu Roslyn nih hitin a ti: “Ka hawi pakhat cu Khrihfabu ah a ummi hna kha bawmh awk le thazaang pek awkah fakpi in aa zuam. An sining kha a ruah i a sawhsawh te a simi laksawng kha a pek lengmang hna asiloah a dang lam in a bawmh hna. Anih cu miṭha taktak a si tiah ka ruah.”
duhmi,” rian aa zuammi Khrihfa upa pawl kong kha ruat. An biachim le an tuahsernak in “ṭhatnak a cawnpiaktu” zumhfekmi unaunu pawl kong zong kha ruat. (Jehovah nih a miphun kha ‘ṭhatnak kawl’ awkah a forh hna. (Amos 5:14) Cutin kan tuah ahcun Jehovah phunglam kha duh lawng si loin ṭhatnak tuah kan duhnak zong a ṭhawng chin lai.
Miṭha si awk le ṭhatnak tuah awkah kan i zuam
Miṭha si awkah midang kha an lung a hmuihtermi thil tuahpiak asiloah a man a fakmi laksawng pek a hau lo. Tahchunhnak ah, thingkung a ṭhan nakhnga voikhat ah ti tampi kan toih lo, mah canah ti kha tlawmte in atu le atu kan toih. Cu bantukin midang caah bawmtu a simi thil hmetete kha atu le atu kan tuah ahcun miṭha kan si ti kan langhtermi a si lai.
Baibal nih thilṭha tuah awkah ‘timcia’ tein um dingin a kan forh. (Titas 3:1) Midang nih an tonmi thil sining cungah lungthin kan pek ahcun midang “an ṭhatnak ding kha kan tuah” khawh lai i “zumhnak ah an ṭhan khawh nakhnga” kan bawmh khawh hna lai. (Rom 15:2) Mah ah kan ngeihmi thil pakhatkhat hrawm ve aa tel. (Ptb. 3:27) Tahchunhnak ah, mi pakhat kha rawl sawhsawhte eiṭi ding asiloah thazaang a pemi hawikomhnak tuahṭi dingin kan sawm khawh. Mi pakhatkhat kha a zaw ti kan hngalh ahcun ca kan kuat khawh, kan len khawh asiloah phone kan chawnh khawh. “A herhmi zawn i ṭhatnak a chuahpitu le a theimi thluachuah vanluh a petu ding bia” chimnak caanṭha tampi kan hmu kho.—Efe. 4:29.
Jehovah bantukin mi vialte cungah ṭhatnak tuah awkah kan i zuam. Cucaah thleidannak ngei loin midang kha kan pehtlaih hna. Jehovah bantukin midang kha thleidannak ngei loin kan pehtlaih khawh hnanak a ṭha bikmi lam pakhat cu phung kan chimh hnanak thawngin a si. Jesuh nih nawl a kan pek bantukin a kan huatu hna cung hmanhah ṭhatnak tuah awkah kan i zuam. (Luka 6:27) Midang cungah a ṭhami le zaangfahnak a ngeimi si cu zeitikhmanh ah a palh lo. “Cu bantuk thil hna caah cun nawlbia zeihmanh a herh lo.” (Gal. 5:22, 23) Mi nih a ding loin a kan pehtlaih tik asiloah harnak kan ton tik hmanhah ṭhatnak kan tuah ahcun midang kha biatak ah kan hnuh khawh hna lai i Pathian thang kan ṭhatter khawh lai.—1 Pet. 3:16, 17.
Ṭhatnak kan Tuah tikah Laksawng kan Hmu
“Miṭha nih a tuahmi thawng khan laksawng a hmuh lai.” (Ptb. 14:14) Zei laksawng dah kan hmuh? Midang cungah ṭhatnak kan tuah ahcun midang zong nih kan cungah ṭhatnak an tuah ve lai. (Ptb. 14:22) Midang nih ṭha tein a kan pehtlaih lo hmanhah an caah ṭhatnak kan tuah zungzal awk a si. Cutin kan tuah tikah an lungput aa thleng kho i ṭha tein a kan pehtlaih ṭhan khawh.—Rom 12:20.
Ṭhatnak kan tuah i ṭhatlonak kan hrial tikah kanmah theng ṭhatnak kan hmu. Unau tampi nih cutin ṭhatnak an hmuhnak kong kha an chim. Unaunu Nancy hmuhtonnak kong hi ruathmanh. Hitin a ti: “Kei cu a puarhrangmi, ziaza a rawkralmi le upatnak a ngei lomi pakhat in a ṭhangmi ka si. Asinain a ṭhami Jehovah phunglam kha ka cawn i ka nunnak ah ka hman tikah ka hun i nuam. Atu cu upatnak a ngeimi ka si cang.”
Ṭhatnak kan tuahnak a ruang bik cu mah nih Jehovah lung a lawmhter caah a si. Mi nih kan tuahmi kha an hmuh lo hmanhah Jehovah nih a hmuh. Thilṭha kan tuahmi le kan ruahmi paoh kha a hngalh. (Efe. 6:7, 8) Zeitindah laksawng a kan pek? “BAWIPA nih miṭha cu a lawmh hna.” (Ptb. 12:2) Cucaah ṭhatnak tuah zungzal hna u sih. “Ṭhatnak a tuah mi vialte cu Pathian nih sunparnak, upatnak le daihnak” ka pek hna lai tiah bia aa kam.—Rom 2:10.
^ cat. 2 An min thlen a si.