A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

CAWN AWK CAPAR 19

Harnak Lakah Dawtnak le Dinnak

Harnak Lakah Dawtnak le Dinnak

“Nang cu ṭhatlonak tuahnak ah aa lawmmi Pathian na si lo i na hmaika ah ṭhatlonak umter kha na duh lo.”—SALM 5:4.

HLA 142 Ruahchannak Fek te’n Kan I Tlaih

LANGHTERNAK *

1-3. (a) Salm 5:4-6 ningin ṭhatlonak kong he aa tlaiin Jehovah nih zeitindah a intuar? (b) Ngakchia tlaihhremnak cu “Khrih nawlbia” he aa ralchanh tiah zeicah kan chim khawh?

JEHOVAH PATHIAN nih ṭhatlonak vialte kha a huat. (Salm 5:4-6 rel.) A hleiin ngakchia tlaihhremnak kha a huat tuk, mah cu fih a nung tukmi le ṭih a nung tukmi sualnak a si. Kannih cu Jehovah Tehte kan si caah Jehovah kha kan i zohchunh i ngakchia tlaihhremnak kha kan huat. Mah lengah cu bantuk tuahsernak kha Khrihfabu ah kan cohlang lo.—Rom 12:9; Heb. 12:15, 16.

2 Ngakchia tlaihhremnak he aa pehtlaimi tuahsernak vialte cu “Khrih nawlbia” he aa ralchanh. (Gal. 6:2) Zeicah cutin kan chim khawh? A hmasa capar ah kan cawn cang bantukin Khrih nawlbia timi cu Jesuh nih a biachim le a tuahsernak in a kan cawnpiakmi vialte kha a si. Khrih nawlbia cu dawtnak cungah hram aa bunh i dinnak kha a hlorh zungzal. A hmaanmi Khrihfa hna nih mah nawlbia kha an zulh caah ngakchia kha ka him timi ruahnak a ngeihtermi lam in le dawtnak taktak in an pehtlaih hna. Asinain ngakchia tlaihhremnak cu mahzawn lawng i ruah le a ding lomi tuahsernak a si, mah nih ngakchia kha hupphengtu asiloah dawtu ka ngei lo timi ruahnak a ngeihter khawh.

3 Ngaihchiat awk ngai a simi cu vawlei pumpi ah ngakchia tlaihhremnak cu a karh i mah nih a hmaanmi Khrihfa hna hmanh kha a hnorsuan hna. Zeicah? “Miṭhalo le chungthu lengnal pawl” in an khat i cheukhat cu Khrihfabu chung luh dingin an i zuam men lai. (2 Tim. 3:13) Mah lengah Jehovah a rak bia balmi cheukhat nih an pumsa duhnak kha an i teiter i ngakchia kha an tlaihhrem hna. Ngakchia tlaihhremnak cu zeicah sualnak ngan a si timi kong kan i ruah hna lai. Cun Khrihfa upa pawl nih ngakchia tlaihhremnak i telin sualnak ngan an thawngtham ning kong le nulepa nih fale zeitindah an huhphenh khawh hna timi kong zong kan i ruah hna lai. *

Sualnak Ngan

4-5. Ngakchia tlaihhrem cu tlaihhrem a tongmi hna cungah zeicah sual a si?

4 Ngakchia tlaihhremnak nih caan saupi tiang mi kha a hnorsuan hna. Mah nih tlaihhrem a tongmi lawng si loin amah a zohkhenhtu a chungkhar le Khrihfa unau pawl zong kha a hnorsuan hna. Ngakchia tlaihhremnak cu sualnak ngan a si.

5 Ngakchia tlaihhrem cu tlaihhrem a simi cungah sual a si. Midang lungfahter le harnak pek cu sual a si. A hnu capar ah ngakchia tlaihhrem a hmangmi nih ngakchia kha fakpi in a lung a fahter timi kong kan i ruah hna lai. Cun ngakchia nih aa bochannak kha a hrawh i ka him timi ruahnak a ngeihmi kha a tlauter. Cu bantuk a ṭhalomi tuahsernak in ngakchia kha kan huhphenh hna a hau i tlaihhrem a tongmi ngakchia pawl kha hnemhnak le bawmhnak kan pek hna a hau.—1 Thes. 5:14.

6-7. Ngakchia tlaihhrem cu zeicah Khrihfabu le cozah nawlngeitu hna cungah sual a si?

6 Ngakchia tlaihhrem cu Khrihfabu cungah sual a si. Ngakchia a tlaihhremmi Khrihfabu chungmi pakhat nih Khrihfabu min a chiatter. (Matt. 5:16; 1 Pet. 2:12) ‘Zumhnak a ṭanhmi,’ zumhfekmi Khrihfa tampi caah mah cu a ding lo tukmi a si. (Judas 3) Ṭhatlonak a tuah i aa ngaichih lomi hna le Khrihfabu min a chiattermi hna kha Khrihfabu chungah kan cohlang hna lo.

7 Ngakchia tlaihhrem cu cozah nawlngeitu hna cungah sual a si. Khrihfa pawl nih ‘ram uktu bawi kha an nawl kan ngaih’ hna awk a si. (Rom 13:1) Cozah upadi kha kan upat i kan zulh tikah “ram uktu bawi” an nawl kan ngaihmi hna a si. Tahchunhnak ah, Khrihfabu chungmi pakhat nih ngakchia tlaihhrem ti bantuk sualnak ngan a tuah i upadi a buar ahcun cozah nawlngeitu hna cungah sualnak a tuah a si. (Lamkaltu 25:8 he tahchunh.) Khrihfa upa pawl nih cozah upadi a buarmi kha dantatnak nawl an ngei lo. Asinain ngakchia a tlaihhremtu kha cozah dantatnak in an huhphenh lo. (Rom 13:4) Sualnak a tuahtu nih a tuahmi ruangah a chuakmi harnak kha a in lai.—Gal. 6:7.

8. Minung cungah sualnak tuah kha Jehovah nih zeitindah a hmuh?

8 A ṭhalo bikmi cu Pathian cungah sual a si. (Salm 51:4) Mi pakhat nih midang cungah sualnak a tuah tikah Jehovah cung zongah sualnak a tuah a si. Pathian nih Israel mi a pekmi hna Nawlbia kong kha ruathmanh. Nawlbia ah mi pakhat nih a innpa kha a ramh asiloah a hlen ahcun “Bawipa cungah a sual” tiah a ti. (Lev. 6:2-4) Cun Khrihfabu chung mi pakhat nih ngakchia kha a tlaihhrem i ka him timi ruahnak a ngeihmi, a tlauter tikah Pathian cungah sualnak a tuah a si. Ngakchia tlaihhrem a hmangmi hna nih Jehovah min kha an chiatter. Cucaah ngakchia tlaihhrem cu Pathian caah fih a nung tukmi sualnak a si ti kha kan hngalh a hau i mah kha kan huat a hau.

9. Kum tampi chung Jehovah bupi nih ngakchia tlaihhremnak kong he aa tlaiin Baibal hrambunhmi zei bantuk a konglam hna dah an chuah, zeicah?

9 Kum tampi chung Jehovah bupi nih ngakchia tlaihhremnak kong he aa tlaiin Baibal hrambunhmi a konglam tampi an chuah. Tahchunhnak ah, Vennak Innsang le I Hlau! chung i capar hna ah tlaihhrem a tongmi hna nih caan saupi tiang lungfahnak an tuar ning kong, anmah bawmh khawh ning, thapek khawh ning kong le nulepa nih fale huhphenh khawh ning kong hna kha a fianter. Mi pakhat nih ngakchia a tlaihhrem tikah Khrihfa upa pawl nih zeidah an tuah awk a si timi kong he aa tlaiin bupi sinin Baibal hrambunhmi lamhruainak kha a dikthliar in an hmuh. Bupi nih ngakchia tlaihhremnak he aa tlaiin Khrihfabu hna nih an tawnghtham ning kha an hlathlai ṭhan zungzal. Zeicah? Khrihfa upa pawl nih Khrih nawlbia an zulh zungzal nakhnga le dawtnak le dinnak in an tawnghtham khawh nakhnga caah a si.

Sualnak Ngan Thawngtham Ning

10-12. (a) Khrihfa upa pawl nih sualnak ngan an tawnghtham tikah zeidah an i cinken awk a si, zei hmuitinh hna dah an ngeih? (b) Jeim 5:14, 15 ningin Khrihfa upa hna nih zei tuah awkah dah an i zuam?

10 Khrihfa upa hna nih sualnak ngan a simi a dang thil sining an thawngtham tikah tuu pawl dawtnak in pehtlaih awkah Khrih nawlbia nih a halmi hna kha an i cinken i Pathian hmuhnak ah a hmaanmi le a dingmi thil kha an tuah. Mi pakhat nih sualnak ngan a tuah tiah an theih ahcun thil sining kong he aa tlaiin ṭha tein an ruah a hau. Khrihfa upa hna i an hmuitinh cu Pathian min ṭhatter awk le kilven awkah a si ti kha kan cawn cang. (Lev. 22:31, 32; Matt. 6:9) A biapi tukmi a dang an hmuitinh cu Jehovah he naih tein um zungzal awkah unau pawl bawmh le midang nih an cungah sualnak ngan an tuah caah fahnak a ingmi hna hnemh le bawmh kha a si.

11 Mah lengah Khrihfa upa pawl cu mi pakhat nih sualnak ngan a tuah tikah aa ngaichih maw ti hngalh awk le Jehovah he pehtlaihnak ṭha ngeih ṭhan awkah bawmh khawh a si hnga maw ti kha hngalh awkah an i zuam. (Jeim 5:14, 15 rel.) Sual duhnak lungthin a ngei i sualnak ngan a tuahmi Khrihfa pakhat cu thlaraulei ah a zawmi a si. Mah cu Jehovah he pehtlaihnak ṭha a ngei ti lo tinak a si. * Khrihfa upa pawl kha siibawi he kan tahchunh khawh hna. ‘A zawmi [tahchunhnak ah, sualnak a tuahtu] kha dam ṭhan’ seh ti an duh. Pathian he pehtlaihnak ṭha a ngeih ṭhan nakhnga bawmh awkah Baibal ruahnak cheuhnak kha an hman khawh, asinain mah cu lungtak tein aa ngaihchih lawngah a si kho.—Lam. 3:19; 2 Kor. 2:5-10.

12 Khrihfa upa hna nih a biapi tukmi rian an ngei ti cu a fiang ko. Pathian nih a pekmi hna tuu pawl kha ṭha tein an zohkhenh hna. (1 Pet. 5:1-3) Unau pawl nih Khrihfabu kha a himmi hmun in hmu hna seh ti an duh. Cucaah ngakchia tlaihhremnak i telin sualnak ngan he aa pehtlaimi kong hna an theih tikah an tawnghtham colh. Catlangbu  13 15 le  17 a hramthawknak ah a langhtermi biahalnak hna kha ruathmanh.

13-14. Khrihfa upa hna nih ngakchia tlaihhremnak kong report peknak he aa tlaiin upadi an zul maw? Fianter.

 13 Cozah nawlngeitu hna sinah ngakchia tlaihhremnak kong report peknak he aa tlaiin Khrihfa upa hna nih upadi kha an zul maw? An zulh. Ram cheukhat ah mi pakhat nih ngakchia a tlaihhrem ti an theih ahcun nawlngeitu hna sinah chim ding timi upadi a um. Cu bantuk hmun ah a ummi Khrihfa upa hna nih mah upadi kha an zulh. (Rom 13:1) Cu bantuk upadi hna cu Pathian nawlbia he aa ralchanh lo. (Lam. 5:28, 29) Mi pakhat nih ngakchia cu tlaihhrem a si kho men tiah a chimh hna tikah Khrihfa upa pawl nih mah he aa tlaiin upadi zulh khawh ning hngalh awkah zung ṭengnge he pehtlaihnak an tuah colh.

14 Khrihfa upa pawl nih tlaihhrem a tongmi, a nu le a pa asiloah ngakchia cu tlaihhrem a si taktak ti a hngalmi pakhatkhat he bia an i ruah tikah mah he aa tlaiin nawlngeitu pawl an theihter hna awk a si kha nem tein an chimh hna. Asinain report an pekmi cu Khrihfabu chungmi pakhatkhat kong a si i mah kong kha pawngkam mi nih an hun hngalh ah tah zeitin? Report a petu nih Pathian min a chiatmi cu keimah palh a si tiah a ruah awk a si maw? A si lo. Pathian min a chiattertu cu ngakchia a tlaihhremtu kha a si.

15-16. (a) 1 Timote 5:19 ningin Khrihfa upa pawl nih biaceihnak kawmiṭi an ṭhut hlanah zeicah tehte pahnih an um a herh? (b) Khrihfa upa pawl nih Khrihfabu chungmi pakhat nih ngakchia a tlaihhrem ti an theih ahcun zeidah an tuah awk a si?

 15 Khrihfa upa pawl nih biaceihnak an tuah hlanah zeicah tehte pahnih a herh? Mah cu a dingmi Baibal phunglam ah aa telmi a si caah a si. Mi pakhat nih sualnak ngan a tuah i a sualnak kha aa phuan lo ahcun Khrihfa upa pawl nih biaceihnak kawmiṭi an ṭhut hlanah tehte pahnih an um a hau. (Deut. 19:15; Matt. 18:16; 1 Timote 5:19 rel.) Mah cu mi pakhat nih pakhatkhat nih ngakchia a tlaihhrem tiah cozah nawlngeitu pawl a chimh hna hlanah tehte pahnih an um a hau tinak a si maw? A si lo. Khrihfa upa asiloah a dang unau hna nih sualnak a tuahmi kong he aa tlaiin cozah nawlngeitu hna sin report an pek tikah tehte pahnih a hau lo.

16 Khrihfabu chungmi pakhat nih ngakchia a tlaihhrem tiah an theih tikah Khrihfa upa pawl nih mah kong he aa tlaiin upadi kha zulh an duh. Cun a cang taktakmi kha hngalh awkah an i zuam. Mah hnuah Baibal hrambunh in biaceihnak kawmiṭi ṭhut a hau lai maw ti kha biakhiahnak an tuah. A hmasa ah Khrihfa upa pawl nih sualnak a tuahtu kha bia an hal hmasa. Ka tuah lo tiah a ti ahcun a cangmi thil kong a hngalmi a dang kha an hal ṭhan. A tlawm bikah sual a puhtu le a dang pakhat nih ngakchia a tlaihhrem ko asiloah caan dang zong ah a dang ngakchia a tlaihhrem bal tiah an chim ahcun Khrihfa upa pawl nih biaceihnak kawmiṭi ṭhut awkah tehte a za in an ngei. * A pahnihnak tehte a um lo caah a hmasa tehte nih a chimmi cu a hmaan lo tinak a si maw, a si lo. Ngakchia a tlaihhrem taktak ko tiah a chim khomi tehte pahnih an um lo hmanhah Khrihfa upa pawl nih sualpuhmi pa nih midang a hnorsuangmi thil a tuah ti kha an hngalh. Khrihfa upa hna nih harnak a tongmi hna kha an hnemh hna i an bawmh zungzal hna. Mah lengah Khrihfa upa pawl nih ngakchia a tlaihhrem khomi mi hna nih an chuahtermi ṭih a nungmi thil hna in Khrihfabu kha huhphenh awkah fakpi in an i zuam.—Lam. 20:28.

17-18. Biaceihnak kawmiṭi nih an tuahmi kha fianter.

 17 Biaceihnak Kawmiṭi nih zeidah an tuah? Sualnak ngan a tuahtu cu Khrihfabu chungah umnak nawl kan awnh lai maw, awnh lai lo ti kha biakhiahnak an tuah. Sualnak a tuahtu nih cozah upadi a buar caah dantat awk a si ti bantuk biakhiahnak kha an tuah lo. Upadi a buarmi cu zeitindah dantat awk a si ti kha cozah nawlngeitu hna nih biakhiahnak an tuah awk a si ti kha an hngalh. (Rom. 13:2-4; Titas 3:1) Mah canah Khrihfa upa pawl nih Khrihfabu chungah um khawh a si lai maw, si lai lo timi kong tu ah biakhiahnak an tuah.

18 Khrihfa upa pawl nih Pathian le unau pawl an i pehtlaihnak ti bantuk biaknaklei kongkau lawng kha biakhiahnak an tuah. Sualnak a tuahtu cu aa ngaichih maw, ngaichih lo ti kha Baibal lamhruainak hmangin biakhiahnak an tuah. Aa ngaichih lo ahcun buchung in chuah a si kha Khrihfa upa pawl nih an chimh i Jehovah Tehte pakhat a si ti lo tiah Khrihfabu ah an thanh. (1 Kor. 5:11-13) Aa ngaihchih ahcun Khrihfabu chungah umnak nawl awnh a si men lai. Asinain Khrihfa upa pawl nih Khrihfabu ah a hmuhmi tinvo sung paoh a ṭuan kho ti men lai lo asiloah sining a tlinh ti men lai lo ti kha an hngalhter lai. Khrihfa upa pawl nih ngakchia an him nakhnga ṭha tein an zohkhenh hna caah Khrihfabu i nulepa hna kha ngakchia tlaihhrem a hmangmi pawngah an fale an um tikah ṭha tein an zohkhenh hna a hau ti kha ralrin an pek hna. Khrihfa upa pawl nih nulepa ralrin an pek hna tikah ngakchia a tlaihhremmi hna cu cuset khaset tiin an min chim kha an hrial awk a si.

Ngakchia Huhphenh Khawh Ning

Nulepa nih an fale kha nupa umṭinak kong he aa tlaiin aa tlakmi kong an chimh hnanak thawngin tlaihhremnak in an huhphenh hna. Cutin an tuahnak ah Pathian bupi nih a kan pekmi lamhruainak kha an hman. (Catlangbu 19-22 ah zoh)

19-22. Nulepa nih fale huhphenh awkah zeidah an tuah khawh? (A phaw hmanthlak zoh.)

19 Ngakchia pawl harnak in huhphenh awkah ahodah rian a ngei? Nulepa nan si. * Nan fale cu ‘BAWIPA sinin nan hmuhmi ro’ le laksawng an si. (Salm 127:3) Jehovah nih nan fale huhphenh awkah rian aan pek hna. Tlaihhremnak in fale huhphenh awkah zeidah nan tuah khawh?

20 Pakhatnak ah, tlaihhremnak kong kha hlathlai. Ngakchia tlaihhrem a hmangmi pakhat cio an kong le mi hlen awkah an hmanmi lam hna kha hlathlai. Ṭih a nungmi thil sining asiloah minung kha i ralring hna. (Ptb. 22:3; 24:3) Thil sining tam deuh ah tlaihhrem a hmangmi hna cu ngakchia nih ṭha tein an hngalhmi hna le an zumhmi hna an si ti kha i cinken.

21 Pahnihnak ah, na fale he a ṭhami pehtlaihnak ngei peng. (Deut. 6:6, 7) Mah cu na fale bia ṭha tein na ngaihpiak hna a hau tinak a si. (Jeim 1:19) Tlaihhrem a simi ngakchia cu midang he biaruah a ṭih ti kha i cinken. Ahohmanh nih an ka zum lai lo ti kha a ṭih men lai asiloah a tlaihhremtu nih mah kong kha thuh awkah a tlerhkhonh men lai. Na fale nih a ṭhalomi thil pakhatkhat an tong ti na hngalh ahcun nem tein biahalnak tuah hna law an chimmi kha lungsau tein ngaihpiak hna.

22 Pathumnak ah, na fale kha ṭha tein cawnpiak hna. Nupa umṭinak kong he aa tlaiin an hngalh a herhmi kha chim hna. An kum le an hngalhthiam ning cungah i hngat in lamhruainak na pek hna awk a si. Mi pakhatkhat nih aa tlak lomi lam in a tawngh hna tikah zeidah chim ding a si i zeitindah tuah awk a si ti kha cawnpiak hna. Fale huhphenhnak he aa tlaiin Jehovah bupi nih a kan pekmi lamhruainak kha na hman khawh.—“ Nangmah le Na Fale caah Hlathlai Dingmi” timi rinli kulh kha zoh.

23. Ngakchia tlaihhremnak kha zeitindah kan hmuh, ahnu capar ah zei biahalnak dah kan i ruah hna lai?

23 Jehovah Tehte Hna nih ngakchia tlaihhremnak kha fih a nung tukmi sualnak le a ṭhalo tukmi tuahsernak in kan hmuh. Khrih nawlbia tangah a ummi Jehovah Tehte hna nih ngakchia a tlaihhremtu hna kha an sualnak ruangah an in hngami dantatnak in an luat nakhnga kan huhphenh hna lo. Asinain unau pakhat cu tlaihhrem a si ahcun amah bawmh awkah zeidah kan tuah khawh? A hnu capar ah mah biahalnak kha kan i ruah hna lai.

HLA 103 Tuukhal—Minung Laksawng

^ cat. 5 Hi capar ah tlaihhremnak in ngakchia zeitindah kan huhphenh khawh hna timi kong kan i ruah hna lai. Cun Khrihfa upa pawl nih Khrihfabu zeitindah an huhphenh khawh ti le nulepa nih fale zeitindah an huhphenh khawh hna timi kong zong kan i ruah hna lai.

^ cat. 3 BIAFANG FIANTERNAK: Ngakchia tlaihhremnak timi cu a cuza cangmi pakhat nih ngakchia hmangin sual duhnak lungthin a ngeihmi di i riamter kha a chim duhmi a si. Mah ah nupa sualnak tuah, kaa in le taw in nupa sualnak tuah, midang chiaṭha thawnghtham, hnuk le taṭawk mawitampiak asiloah a dang tuahsernak hna aa tel. Ngakchia cu tlaihhrem a si tikah sualnak a ngei lo nain lungfahnak a tuar i hlen a si ti i cinken cu a biapi tuk. Tlaihhremnak a tongmi tam deuh cu nu an si, asinain pa tampi zong tlaihhrem an si ve. Ngakchia tlaihhrem a hmangmi tam deuh cu pa an si nain nu cheukhat zong nih ngakchia kha an tlaihhrem ve hna.

^ cat. 11 Mi pakhatkhat nih Pathian he an i pehtlaihnak a der ruangah sualnak ngan a tuah tikah a tuahmi thil caah ṭuanvo a ngei lo tinak a si lo. Palh ngaiin aa thimmi le a tuahmi thil caah ṭuanvo a ngei i Jehovah nih a tuahmi ningin bia a ceih lai.—Rom 14:12.

^ cat. 16 Ngakchia kha amah a tlaihhremtu he hmaitonh in bia i ruah awkah zeitikhmanh ah hal a si lo. A nu le a pa asiloah a dang zumhawk a tlakmi hna nih a cangmi kong he aa tlaiin ngakchia nih a chimmi kha an chimh men hna lai. Cuticun ngakchia kha a lung a fah chin nakhnga lo an bawmh.

^ cat. 19 Hi capar i lamhruainak hna cu mi pakhat nih a fa taktak a si lomi ngakchia pakhat zohkhenhnak he zong aa pehtlai.