Zekhariah Hmuhmi Langhnak—Na Cungah Huham An Ngeih Ning
“Ka sinah ra kir u law nan sinah ka ra kir ṭhan ve lai.”—ZEKH. 1:3.
HLA: 6, 20
1-3. (a) Zekhariah nih chimchungbia a rak chim lioah Jehovah miphun i an sining cu zeidah a si? (b) Jehovah nih a mi pawl kha zeicah a sinah kir dingin a fial hna?
A ZUANGMI cazual, pung chungah a ṭhumi minu pakhat le vaca bantukin thla a ngei i thli lakah a zuangmi nu pahnih. Mah hna cu Zekhariah nih a hmuhmi langhnak cheukhat an si. (Zekh. 5:1, 7-9) Jehovah nih khuaruahhar ngai a simi mah langhnak cu a profet sinah zeicah a pek? Mah lio caan i Israel mi hna an sining cu zeidah a si? Mah langhnak nih tuchan ah zeitindah ṭhatnak a kan pek khawh?
2 BC 537 cu Jehovah miphun caah lawmhnak in a khatmi kum a si. Kum 70 chung Babilon ah sal an rak si nain atu cu an luat cang. Jerusalem ah kir in biakinn sak ṭhan awk le Jehovah biak awkah an lung a tho tuk. Kumkhat a rauh hnuah Israel mi nih biakinn hram an rak bunh. Mi pawl cu an i lawm tuk i “fakpi in an au i an au thawng cu lamhlatpi in aa thei.” Ezra 3:10-13) Asinain a rauhhlan ah biakinn saknak rian cu fakpi in khenkham a si. Mah tikah Israel mi cu an lung a dong tuk i biakinn sak kha an rak ngol. Cun anmah pumpak inn saknak le lo tuahnak tu ah an lungthin an chiah. Kum hleiruk a rauhhnu hmanhah Jehovah biakinn cu an liim rih lo. Cucaah Pathian miphun cu Jehovah sin kir ṭhan awk le anmah ca lawng ruah ti lo awkah ralrin pek an hau. Jehovah nih lungtho tein le ralṭha tein ka bia hna seh ti a duh.
(A ṭha bik kan pek lawngah Jehovah nih kan biaknak kha a cohlan lai
3 Cucaah Babilon in a luatter hnanak a ruang kha an hngalh ṭhan nakhnga bawmh awkah Jehovah nih BC 520 ah profet Zekhariah kha a rak thlah. “Jehovah Nih Aa Cinken” timi sullam a ngeimi Zekhariah min cu lungthawh awk ngai a si. Jehovah nih an caah a rak tuahmi kha Israel mi nih an philh cang nain Pathian nih cun Israel mi kha a philh hna lo. (Zekhariah 1:3, 4 rel.) A hmaanmi biaknak dirh ṭhan dingin kaan bawmh hna lai tiah bia a kamh hna. Asinain a ṭha bik an ka pek lawngah nan biaknak ka cohlan lai ti zongin ralrin a pek hna. Zekhariah nih a hmuhmi langhnak paruknak le pasarihnak kha hlathlai hna u sih. Zeitindah Jehovah nih Israel mi kha a forh hna i mah langhnak pahnih nih tuchan ah zeitindah a kan bawmh khawh ti kha kan hngalh lai.
A Firmi Hna Caah Pathian Biaceihnak
4. Zekhariah nih langhnak paruknak ah zeidah a hmuh? Cazual a kaphnih in zeicah ca aa ṭial? (A hramthawknak hmanthlak 1nak kha zoh.)
4 Zekhariah dal 5 in aa phundang ngaimi langhnak aa thawk. (Zekhariah 5:1, 2 rel.) Zekhariah nih thli lakah a zuangmi cazual pakhat a hmuh. Mah cazual cu pe 30 (9 meter) dengmang a sau i pe 15 (4.5 meter) a kau. Cazual cu aa kau i a chungah ca aa ṭial. (Zekh. 5:3) Mah cu a biapi tukmi biaceihnak kong a si. Hlanlio chan ahcun mi nih cazual khattalei lawngah ca an ṭial tawn. Asinain mah ca cu a biapi tukmi a si i cazual a kaphnih in ca aa ṭial.
5, 6. Firnak he aa tlaiin Jehovah nih zeitindah a hmuh?
5 Zekhariah 5:3, 4 rel. Mi vialte cu an tuahsernak he aa tlaiin Pathian hmaiah rian an ngei. Mah cu a min in auh a simi Jehovah miphun caah a hleiin a hmaan. Jehovah kha an dawt i firnak nih a min thang a chiatter ti kha an hngalh. (Ptb. 30:8, 9) Mi cheukhat nih a ruang ṭha a um ahcun fir cu a palh lo tiah an ruah. Asinain a ruang ṭha a ummi a lawh hmanhah a firmi cu Jehovah, a min le a phunglam nakin amah hakkauhnak lungput kha biapi deuh ah a chiah ti a lang.
6 Zekhariah 5:3, 4 nih chiatserhnak cu ‘mifir hna inn kip ah a lut lai’ i “khi inn chungah a um lai” tiah a timi kha na hmu maw? Cucaah Jehovah nih a mi hna lakah a ummi a ṭhalomi tuahsernak kip kha a phuan khawh i bia a ceih khawh. Mifir mi nih a tuahsernak kha palik, rian ngeitu, Khrihfa upa asiloah nulepa sinin a thuh khawh hmanhah Jehovah sinin cun a thup kho lo. Pathian nih zei bantuk firnak hmanh kha a phuan dih lai. (Heb. 4:13) “Zeizong kip” ah dingfel tein um awkah aa zuammi hna he kan i komh caah kan i lawm tuk.—Heb. 13:18, NW.
7. A zuangmi cazual i chiatserhnak kha zeitindah kan hrial khawh?
7 Zei bantuk firnak hmanh kha Jehovah nih a duh lo. Jehovah i a sangmi a phunglam ningin kan nunmi, a min thang a chiattermi lam in kan nun lomi kha tinvo sung in kan hmuh. Cutin kan tuahmi nih Jehovah nih a nawl a zul lomi hna bia a ceih hnanak in a kan luatter khawh lai.
“Nikhat hnu Nikhat” Na Bia Ningin Nung
8-10. (a) Chiatserh biakamnak timi cu zeidah a si? (b) Siangpahrang Zedekiah nih zei chiatserh biakamnak dah a rak buar?
8 Pahnihnak ah, a zuangmi cazual nih Pathian min in “lih in chiat a sermi” hna ralrin peknak ca kha a langhter. (Zekh. 5:4) Chiatserh biakamnak timi cu thil pakhat a hmaan ti langhternak caah asiloah thil pakhat kha tuah ding, tuah lo ding tiin biakamnak caah tuahmi a si.
9 Jehovah min in chiatserh biakamnak tuah cu a biapi tukmi thil a si. Mah cu Jerusalem in a ukmi, hmanung bik siangpahrang Zedekiah kong in kan hngalh. Zedekiah nih Babilon siangpahrang kut tangah kaa dor lai tiah Jehovah min in chiatserh biakamnak a rak tuah. Asinain Zedekiah nih a biakam ningin a tuah lo. Mah ruangah Jehovah nih Zedekiah cu “siangpahrang ṭhutdan cungah a ṭhuttertupa ram chungah khan a thi lai, tiah chiat ka ser; a chiatsernak kha zei ah a rel lo i amah sin i bia aa kamnak kha a hrawh” tiah a ti.—Ezek. 17:16.
2 Chan. 36:13) Asinain Zedekiah nih a biakamnak kha zul loin Babilon in a luat nakhnga Izipt sinah bawmhnak a hal. Asinain Izipt nih an bawm kho lo.—Ezek. 17:11-15, 17, 18.
10 Siangpahrang Zedekiah nih Pathian min in chiatsernak a tuah caah a biakam ningin a tuah lai tiah Pathian nih aa ruahchan. (11, 12. (a) Kan tuahmi lakah a biapi bikmi biakamnak cu zeidah a si? (b) Kan i pumpeknak cu nifa kan nunnak cungah zeitindah huham a ngeih awk a si?
11 Zedekiah kong in Jehovah nih kan tuahmi biakamnak kha a ngaih ti kan hngalh. Jehovah mithmai ṭha hmuh awkah kan biakam ningin kan tuah a hau. (Salm 76:11) Kan tuahmi lakah a biapi bikmi biakamnak cu Jehovah sin pumpeknak kan tuahmi kha a si. Kanmah tein Jehovah sin pumpeknak kan tuah tikah zeithil kan ton hmanhah kan in biak zungzal lai tiah bia kan i kam.
12 Jehovah sin bia kan i kammi ningin zeitindah kan tuah khawh? “Nikhat hnu nikhat” hneksaknak a hme he, a ngan he kan tong. Mah hneksaknak hna kan tawnghtham ning nih Jehovah he kan i pehtlaihnak zeitluk in dah a ṭhawn ti kha a langhter. (Salm 61:8) Tahchunhnak ah, rian asiloah sianginn ah pakhatkhat nih an in helh ahcun zeidah na tuah lai? Na alnak thawngin Jehovah nawlngaih na duh kha na langhter lai maw? (Ptb. 23:26) Asiloah nan chungkhar ah Jehovah a biami cu nangmah lawng na si ah tah? Khrihfa ziaza langhter zungzal awkah Jehovah sinah bawmhnak na hal maw? Na sining cu zei a si hmanhah nifate Jehovah dawtnak le lamhruainak caah Jehovah kha na lawm maw? Nifate Baibal relnak caah a caan na pe maw? Jehovah sin pumpeknak kan tuah lioah mah thil vialte tuah awkah bia kan i kam. Jehovah nawl kan zulh i a ṭha bik kan pek tikah Jehovah kan dawt le amah ta kan si kha kan langhter. Kan biaknak cu kan nunning phunkhat a si. Jehovah cung zumhfek tein kan um caah Jehovah nih a ṭha tukmi hmailei ruahchannak a kan kamh.—Deut. 10:12, 13.
Kan biakam ningin kan tuah awk a si kha Jehovah nih a tuahsernak in a kan cawnpiak
13. Zekhariah hmuhmi langhnak paruknak in zeidah kan hngalh khawh?
13 Zekhariah hmuhmi langhnak paruknak nih fir lo awk le lih in chiatserh biakamnak tuah lo awkah Jehovah a dawmi hna kha a bawmh hna. Israel mi nih palhnak tampi an tuah ko nain Jehovah nih a biakam ningin a hlaw bal hna lo ti zong kan hngalh. An ral hna lakah a har tukmi thil sining an tong ti kha a hngalhthiam. Kannih zong kan biakam ningin kan tuah awk a si kha Jehovah nih a tuahsernak in a kan cawnpiak. Cutin tuah awkah a kan bawmh lai ti zong kan zumh. Jehovah nih a kan bawmhnak lamkhat cu hmailei ruahchannak a kan peknak thawngin a si. A rauhhlan ah vawleicung i ṭhatlonak vialte hi a donghter dih cang lai. Zekhariah nih a hnuah a hmuhmi langhnak in mah ruahchannak kong kha kan hmuh khawh.
Jehovah nih Ṭhatlonak kha A Hloh
14, 15. (a) Zekhariah nih a pasarihnak langhnak ah zeidah a hmuh? (A hramthawknak hmanthlak 2nak kha zoh.) (b) Pung chungah a ṭhumi minu cu ahodah a si? Zeicah vancungmi nih pung a chin kha a chinh?
14 Zekhariah nih a zuangmi cazual a hmuh hnuah vancungmi nih “zohhmanh” tiah a ti. Mah tikah Zekhariah nih pung pakhat kha a hmuh. (Zekhariah 5:5-8 rel.) Pung a chin cu suan tlap in tuahmi a si. A chin kha a kau tikah ‘pung chungah minu pakhat a ṭhutmi’ kha Zekhariah nih a hmuh. Vancungmi nih pung chung i minu cu “Ṭhatlonak” kha a si tiah a ti. Zekhariah nih pung chungin chuah aa timmi minu kha a hmuh tikah a ṭih laining khi na mitthlam ah cuanter hmanh. Asinain vancungmi nih minu cu pung chungah a namchih zokzok i a ritmi a chin kha a chinh. Mah cu zei sullam dah a si?
15 Mah langhnak nih Jehovah nih a mi hna lakah zei bantuk ṭhatlonak hmanh umnak nawl a awnh lo ti kha a kan zumhter. Jehovah nih ṭhatlonak a hmuh tikah khulrang in a hloh colh lai. (1 Kor. 5:13) Mah kha vancungmi nih pung a chin a chinh colhmi nih a langhter.
16. (a) Pung cu zeitindah tuah a si? (A hramthawknak hmanthlak 3nak kha zoh.) (b) Thla a ngeimi nu hna nih pung cu khoika ah dah an kalpi?
16 A hnuah, Zekhariah nih vaca bantukin thla a ngeimi nu pahnih kha a hmuh hna. (Zekhariah 5:9-11 rel.) Mah nu hna cu pung chung i a ṭhalomi minu he an i dang tuk. A ṭhawngmi thla a ngeimi nu hna nih a chungah “Ṭhatlonak” a ummi pung kha an cawi i lamhla ah an zuanpi. Khoika ah dah an kalpi? “Shinar ram” tiah an auhmi Babilon ah pung cu an va chiah. Zeicah cuka ahcun an va chiah?
17, 18. (a) Babilon cu “Ṭhatlonak” chiah awkah zeicah aa tlak? (b) Zei tuah awkah dah bia na khiah?
17 Zekhariah chan ah a nungmi Israel mi nih Babilon cu “Ṭhatlonak” chiah awkah zeicah aa tlak ti kha an hngalh ko lai. Babilon khua cu ziaza rawhralnak le a hmaan lomi biaknak in a khatmi a si ti kha an hngalh. Zekhariah le Judah mi hna cu nifate a hmaan lomi biaknak huham kha fakpi in an rak doh. Cucaah Jehovah nih a biaknak kha a thianter zungzal lai ti kha mah langhnak nih aamah a khaan.
18 Judah mi nih an biaknak thianter zungzal awkah rian an ngei ti kha mah langhnak nih a hngalhter hna. Pathian miphun lakah ṭhatlonak cu a um kho lo i umnak nawl zong a awnh lai lo. Tuchan ah Jehovah nih a thiangmi a bupi chungah a kan hruai caah a dawtnak le huhphenhnak kan hmuh. Cucaah kan dihlak in a bupi a thian zungzal nakhnga bawmhnak rian kan ngei. Jehovah miphun lakah ṭhatlonak cu a um awk a si lo.
A Thiangmi Miphun nihJehovah an Thangṭhat
19. Zekhariah hmuhmi langhnak cu tuchan kan caah zei sullam dah a ngeih?
19 Zekhariah hmuhmi langhnak paruknak le pasarihnak cu thil ṭhalo a tuahmi hna caah a biapi tukmi ralrin peknak a si. Jehovah nih ṭhatlonak kha umnak nawl a awnh zungzal lai lo. A salle a simi nih ṭhatlonak kha kan huat a hau. Dawtnak a ngeimi kan Pa mithmai ṭha le huhphenhnak hmuh awkah kan i zuam ahcun chiatserhnak kan tong lai lo ti kha mah langhnak hna nih a kan zumhter. Hi vawlei ṭhalo ah thiang tein um zungzal cu a har men ko lai nain Jehovah bawmhnak thawngin hlawhtlinnak kan hmu kho. Asinain a hmaanmi biaknak cu a hmun zungzal lai tiah zetindah kan zumh khawh? Harnak nganpi kan naih chin thluahmah bantukin Jehovah nih a bupi a huhphenh lai ti kha zeitindah kan hngalh? Mah biahalnak hna hi a hnu capar ah kan i ruah hna lai.
Zekhariah chan ah Israel mi nih Jehovah biakinn sak kha an ngol i anmah pumpak ca tu kha biapi deuh ah an chiah. Asinain Jehovah nih a miphun kha a hlaw hna lo. Zekhariah hmuhmi langhnak in Jehovah nih Israel mi kha an nunnak ah amah pakhatnak ah an chiahnak thawngin le lungtho tein an biaknak thawngin a sinah rak kir ṭhan dingin a fial hna