A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

CAWN AWK CAPAR 9

Pathian Pekmi Nunnak Kha Sunsak

Pathian Pekmi Nunnak Kha Sunsak

“Amah chungah kan nung, kan cawl kan cang i khua kan sa.”—LAMKALTU 17:28.

HLA 141 Khuaruahhar Nunnak

LANGHTERNAK a

1. Jehovah caah kan nunnak cu zeitluk in dah a sunlawi?

 NA HAWI pakhat nih a hlun tuk cang nain a man a sung tukmi—a zung aa dawh tukmi, zuk suaimi pakhat laksawng aan pek hei ti u sih. Mah cu a rong a dul pah cang i a thurnak zawn zong a um, cun a tleh zong a tlek pah. Chambaunak a um ko nain mah zuk suaimi cu dollar nuai tampi man a si. Cucaah mah hmanthlak kha na sunsak tuk lai i na kilven lai ti cu a fiang ko. Cu bantukin Jehovah nih a sunglawi tukmi, nunnak laksawng kha a kan pek. Kanmah tlanhnak caah a Fapa a kan peknak thawngin Jehovah nih kan nunnak zeitluk in dah a sunsak ti kha a langhter.—Johan 3:16.

2. Kuathnih Korin 7:1 ningin Jehovah nih kan sinin zeidah aa ruahchan?

2 Jehovah cu nunnak Hrampi a si. (Salm 36:9) Lamkaltu Paul nih mah biatak kha a zumh i hitin a ti: “Amah chungah kan nung, kan cawl kan cang i khua kan sa.” (Lam. 17:25, 28) Cucaah kan nunnak cu Pathian sinin kan hmuhmi laksawng a si tiah kan chim khawh. Kan nunnak caah a herhmi thil hna kha dawtnak in a kan pek. (Lam. 14:15-17) Asinain Jehovah nih kan nunnak kha khuaruahhar lam in a kilveng lo. Mah canah pumsalei he, thlaraulei he kan ngan a dam nakhnga kan si khawh chungin i zuam hna seh ti a kan duh. (2 Korin 7:1 rel.) Kan ngandamnak le kan nunnak kha zeicah kan i huhphenh awk a si i zeitindah cutin kan tuah khawh?

Nunnak Laksawng Kha Sunsak

3. Kan ngan a dam nakhnga kan i zuam awk a sinak a ruang pakhat cu zeidah a si?

3 Kan ngan a dam nakhnga kan i zuam awk a sinak a ruang pakhat cu a ṭha bik in Jehovah rian kan ṭuan khawh nakhnga caah a si. (Marka 12:30) Kan ngandamnak caah ṭihnung a simi thil tuah kha kan hrialnak thawngin “Pathian sinah a nung in pekchanhmi raithawinak bantukin i pe tuah u; a rian ah aa pumpemi le cohlan awk tlakmi si tuah u,” timi bia kha zulh kan duh. (Rom 12:1) Ngandam tein kan um khawh peng nakhnga kan tuah khawhmi thil tampi a um. Asinain nunnak laksawng kan sunsaknak kha vancung kan Pa sin langhter kan duh caah kan tuah khawhmi paoh kha kan tuah.

4. Siangpahrang David nih zeidah tuah a duh?

4 Siangpahrang David nih Pathian pekmi nunnak laksawng a sunsaknak a ruang kha hitin a ṭial: “Ka thihnak cun zei ṭhatnak dah a chuak lai? Thlan i ka va kalnak cun zei miaknak dah a chuak lai? Mithi nih an in thangṭhat khawh maw? A dong lomi na ṭhatnak cu an chim khawh maw?” (Salm 30:9) Mah bia hi David nih a nunnak a donghnaklei ah a ṭialmi a si men lai. Asinain David nih saupi nun in a si khawh chung Jehovah thangṭhat awkah bia a rak khiah. Kan dihlak in cutin bia kan khiah ve lai ti cu a fiang ko.

5. Kum zeizat asiloah zeitluk in a dam lomi kan si hmanhah zeidah kan tuah khawh?

5 Damlonak le kum upatnak ruangah a hlanah kan rak tuahmi thil tampi kha kan tuah kho ti men lai lo. Mah ruangah lungdong le ngaihchia in kan um men lai. Asinain hnabei dong in kan ngandamnak kha zei rel loin zeitikhmanh ah kan um awk a si lo. Zeicah? Kum zeizat asiloah zeitluk in a dam lomi kan si hmanhah Siangpahrang David bantukin Jehovah kha kan thangṭhat khawh rih. Kan zawt tik asiloah kan kum a upat tik hmanhah Pathian caah kan sunglawi tuk timi hngalhnak nih hnemhnak a kan pek! (Matt. 10:29-31) Kan thih hmanhah Pathian nih thawhter ṭhan a kan duh. (Job 14:14, 15) Kan nun chungah kan ngandamnak le kan nunnak kilven awkah kan si khawh chungin i zuam kan duh.

Ṭih A Nungmi Ziaza Hna Kha Hrial

6. Einak le dinnak kong he aa tlaiin Jehovah nih kan sinin zeidah aa ruahchan?

6 Baibal cu ngandamnak zohkhenhnak le rawl ei dingmi kong a langhtermi cauk cu a si lo nain mah kong he aa tlaiin Jehovah ruahnak kha a langhter. Tahchunhnak ah, Pathian nih kan pum a hrawk khomi, ‘fahnak a pemi’ thil hna kha hrial awkah a kan forh. (Pct. 11:10) Rawl tam tuk in einak le zu ritnak ti bantuk nunnak caah ṭihnung a simi thil hna kha Baibal nih sual a phawt. (Ptb. 23:20) Zeidah kan ei, kan din lai i zeitluk in dah kan ei, kan din lai timi bia kan khiah tikah mahle mah i sum khawhnak ngeih awkah Jehovah nih aa ruahchan.—1 Kor. 6:12; 9:25.

7. Phungthlukbia 2:11 i ruahnak cheuhnak nih kan ngandamnak he aa tlaiin a ṭhami biakhiahnak tuah awkah zeitindah a kan bawmh?

7 Kan ngeihmi khuaruah khawhnak kha hmangin Pathian pekmi nunnak laksawng kan sunsak tuk ti a langhtermi biakhiahnak kan tuah khawh. (Salm 119:99, 100; Phungthlukbia 2:11 rel.) Tahchunhnak ah, kan eimi he aa tlaiin a ṭhami thimnak kan tuah ko lai. Rawl phunkhat cu kan duh tuk nain mah nih kan ngandamnak a hnorsuan ti kan hngalh ahcun kan hrial ko lai. Cun mitku vuai tein ih awk, hmaan tein exercise tuah awk, pumpak thianhhlimhnak hmaan tein tuah awk le kan inn thiang tein chiah peng awkah kan i zuam tikah a ṭhami thimnak kan tuah ti kan langhtermi zong a si.

Himnak Caah Ralrin Tein Um

8. Kan himnak cu Jehovah caah zeitluk in dah a biapit ti kha Baibal nih zeitindah a langhter?

8 Israel miphun sin pekmi Jehovah Nawlbia ah inn le rian ah a cang khomi, a fakmi khawnden sualnak in a hupphengmi lamhruainak hna aa tel. (Ex. 21:28, 29; Deut. 22:8) Mi pakhat nih ruahlopi in mi a thah sual tikah a chuak khomi thil ṭhalo tampi a um. (Deut. 19:4, 5) A chuak rih lomi naute a khawng sualmi ca hmanhah dantat dingin Nawlbia nih a hal hna. (Ex. 21:22, 23) Jehovah nih himnak caah ralring tein umter a kan duh ti kha Cathiang nih fiang tein a langhter.

Mah thil sining hna ah nunnak kan upat kha zeitindah kan langhter khawh? (Catlangbu 9 zoh)

9. Accident hna hrial awkah zeidah kan tuah khawh? (Hmanthlak zong zoh.)

9 Inn le rian ah kan him nakhnga kan i zuamnak thawngin Pathian pekmi nunnak laksawng kan sunsak kha kan langhter. Tahchunhnak ah, a zummi thil, siivai a ngeimi thil hna le sii hna kha kan hlonh i ngakchia nih an hmuh lonak hmun ah kan chiah. Mei kan kau, tisa kan so i hriamnam hna kan hman tikah kan i ralring i kan kaltak lo. Sii kan din lio le zu kan din lioah asiloah kan mitku a vuai lo lioah mawṭaw kan mawng lo, cun mawṭaw kan mawngh lioah phone zong kan hmang lo.

Leiser Ral A Tlun Tikah

10. Nunnak caah ṭih a nungmi thil hna a can hlan le a can tikah zeidah kan tuah khawh?

10 A caan ah nunnak caah ṭih a nungmi thil hna in kan i huppheng kho lo. Mah cu a hleiin leiser ral, pulrai le zaangennak hna a um tikah a si. Asinain cu bantuk thil hna a can tikah zan ah chuah lo ding, a himnak hmun ah zaam ding ti le cozah sinin a rami a dang lamhruainak hna zulhnak thawngin him tein thil ṭihnung in luat awkah kan i zuam kho. (Rom 13:1, 5-7) Leiser ral ca i timhtuah khawh awkah a kan bawmmi, cozah sinin a rami lamhruainak hna kha kan zulh awk a si. Tahchunhnak ah, ti le saupi chiah a ngahmi rawl hna kha kan i chiah awk a si, cun sii zong kan i chiah awk a si.

11. Chawh khawh a simi zawtnak a karh tikah zei tuah dah kan duh awk a si?

11 Kan umnak hmun ah chawnh khawh a simi zawtnak a karh ahcun zeidah kan tuah awk a si? Kut ṭawlnak, lam hla in umnak, hmaihuh i huhnak le a dang tein umnak ti bantuk cozah lamhruainak hna kha kan zulh awk a si. Cutin kan tuahmi nih Pathian pekmi nunnak laksawng zeitluk in dah kan sunsak ti kha a langhter.

12. Leiser ral a tlun tikah zei bantuk a konglam dah zumh awk a si timi biakhiahnak tuahnak ah Phungthlukbia 14:15 nih zeitindah a kan bawmh khawh?

12 Lakhruak in thil a can tikah kan hawile, kan innpa le media pawl sinin a hmaan lomi a konglam hna kha kan theih khawh men. Kan theihmi “zei paoh” zumh canah cozah le siibawi te sinin kan theihmi, a hmaanmi a konglam lawng kha kan ngaih awk a si. (Phungthlukbia 14:15 rel.) Uktu Bu le zung ṭengnge nih Khrihfabu pumhnak le phungchim rian he aa tlaiin lamhruainak a kan pek hlanah a hmaanmi a konglam hna hngalh awkah fakpi in an i zuam. (Heb. 13:17) Mah lamhruainak zulhnak thawngin kanmah he, midang he harnak chungin kan i huppheng kho. Cun Jehovah Tehte Hna kong he aa tlaiin a ṭhami ruahnak ngeih awkah midang zong kan bawmh khawh hna.—1 Pet. 2:12.

Thi Hrial Awkah I Timtuah

13. Thi kong he aa tlaiin Jehovah nawlbia kan zulh tikah nunnak kan sunsak kha zeitindah kan langhter?

13 Jehovah Tehte Hna nih thi kha a thiangmi in an upat caah mi tampi nih an hngalh hna. Lakhruak in sii kan i thlop lio hmanhah thi rawnh kan duh lonak thawngin thi he aa tlaimi Jehovah nawlbia kha kan zulh. (Lam. 15:28, 29) Asinain mah cu thih kan duh tinak a si lo. Pathian pekmi nunnak laksawng kha kan sunsak caah a si. Cucaah thi rawnh loin thlop a kan duhmi siilei fimthiamnak a ngeimi hna sinah bawmhnak kan hal hna.

14. Khuaihlainak le a dang a nganmi siithlopnak hna kha zeitindah kan tlawmter khawh deuh?

14 Hi capar i a thawknaklei ah langhtermi ngandamnak kong he aa tlaimi ruahnak cheuhnak hna kan zulhnak thawngin khuaihlainak asiloah a dang a nganmi siithlopnak hna kha kan tlawmter khawh deuh. Ngandam tein kan um peng ahcun khuaihlainak tuah kan herh tik zongah kan dam ṭhan colh lai. Kan inn le rianṭuannak hmun kha him tein kan chiah pengnak thawngin le lam he aa tlaimi upadi hna felfai tein kan zulhnak thawngin lakhruak in khuaihlainak hna kha kan tlawmder khawh deuh.

Nunnak laksawng kha kan sunsak caah siilei he aa tlaimi lamhruainak card kha kan phih i kan i ken peng (Catlangbu 15 zoh) d

15. (a) Siilei he aa tlaimi lamhruainak card i ken peng cu zeicah a biapit? (Hmanthlak zong zoh.) (b) Video ah kan hmuh bantukin siithlopnak ah thi hmannak kong he aa tlaiin kan biakhiahnak kha zeitindah kan hngalhter khawh hna?

15 Nunnak laksawng kha kan sunsak caah siilei he aa tlaimi lamhruainak card (ngandamnak zohkhenhnak he aa tlaimi lamhruainak) kha form kan phih i kan i ken peng. b Mah catlap kha hmangin thi rawnh le siithlop ning cheukhat kan duh lonak kha kan langhter. Siilei he aa tlaimi lamhruainak card kha na ngei maw? Form phih na herh asiloah a thar in tuah na herh ahcun tuah colh. Kan duhnak kha ca in kan langhternak thawngin siithlopnak ah a herh loin a caan sawksam lo awkah a kan bawmh lai. Cun kan caah ṭihnung a simi siithlop ning asiloah sii hna kha cohlan lo awk zongah a kan bawmh lai. c

16. Siilei he aa tlaimi lamhruainak card form phih ning kha kan i fian lo ahcun zeidah kan tuah khawh?

16 Mino kan si ah siseh, a ngan a dammi kan si ah siseh kan dihlak in accident kan tong kho i kan zaw kho. (Pct. 9:11) Cucaah siilei he aa tlaimi lamhruainak card ngeih cu fim a si. Mah catlap form phih ning kha naa fian lo ahcun Khrihfa upa sinah bawmhnak hal hna. Mah form phih ning kha ṭha tein an in chimh ko lai nain siithlop ning kong ah biakhiahnak cu an in tuahpiak lai lo. Mah cu nangmah rian a si. (Gal. 6:4, 5) Asinain naa thimmi kha ṭha tein hngalhthiam awk le ca in langhter awkah an in bawmh khawh.

A Tlarimi Si

17. Ngandamnak he aa tlaiin a tlarimi kan si kha zeitindah kan langhter khawh?

17 Kan ngandamnak le siithlopnak he aa tlaiin thimnak kan tuahmi tampi cu Baibal in cawnpiakmi kan chiaṭha thleidannak lungthin ningin hmaan tein biakhiahnak kan tuahmi a si. (Lam. 24:16; 1 Tim. 3:9) Biakhiahnak kan tuah tik le kan biakhiahnak he aa tlaiin midang he kan i ruah tikah Filipi 4:5 i phunglam kha kan zulh: “Mi vialte sinah nemnak [a tlari, NW] tein va um u.” A tlarimi kan si ahcun pumsalei ngandamnak he aa tlaiin a hleihluat tuk in kan lungre a thei lai lo; cun kan ruahnak kha cohlan awkah midang zong kan hnek hna lai lo. Kanmah he aa khat lomi biakhiahnak an tuah hmanhah unau pawl kha kan dawt hna i kan upat hna.—Rom 14:10-12.

18. Nunnak laksawng cungah kan i lawmhnak kha zeitindah kan langhter khawh?

18 Kan nunnak kan runvennak thawngin le Jehovah kha a ṭha bik kan peknak thawngin nunnak Hrampi Jehovah cungah kan i lawmhnak kha kan langhter. (Biat. 4:11) Atu ahcun zawtnak le leiser ral hna kan tong. Asinain mah cu Sertu nih kan caah a kan timhpiakmi nunnak a si lo. A rauhhlan ah fahnak le thihnak a um ti lomi zungzal nunnak kha a kan pek cang lai. (Biat. 21:4) Mah caan a phanh hlan tiang dawtnak a ngeimi kan Pa, Jehovah rian ṭuan awkah nun cu zeitluk in dah a ṭhat!

HLA 140 Donghnak Ngei Lo Nunnak

a Hi capar nih Pathian pekmi nunnak laksawng kha sunsak chin awkah a kan bawmh lai. Leiser ral a tlun tikah kan ngandamnak le kan nunnak i huhphenhnak caah kan tuah khawhmi thil kong le ṭih a nungmi accident hna hrial khawh ning kong kan i ruah lai. Cun lakhruak in a cang khomi siithlopnak ca i timhtuah chung khawh ning kong zong kan i ruah lai.

b Mah catlap kha DPA ti zongin auh a si.

d HMANTHLAK FIANTERNAK: Mino unaupa pakhat nih siilei he aa tlaimi lamhruainak card kha a phih i, i ken peng dingin a timhtuah.