1, 2. Jehovah zoh timi cu zei sullam dah a si?

KANNIH cu “harnak caan” ah kan nung. (2 Tim. 3:1) Cucaah Jehovah nih hi vawlei ṭhalo hi a hrawh i daihnak taktak a chuahter hlanah cun nunnak cu a har chin lengmang ko lai. Cucaah kanmah le kanmah kha ‘Aho sinin dah bawmhnak le lamhruainak ka kawl?’ tiah kan i hal awk a si. “Jehovah sinin” tiah kan chim colh men ko lai, mah cu a ṭha bikmi a phi a si.

² Jehovah zoh timi cu zei sullam dah a si? Buaibainak kan ton tikah Jehovah kan zoh peng ti kha zeitindah kan langhter khawh? Hlanlio i Baibal ṭialtu pakhat nih bawmhnak kan herh tikah Jehovah zoh cu zeitluk in dah a herh ti kha a fianter. (Salm 123:1-4 rel.) Salm caṭialtu nih Jehovah kan i bochanmi cu sal pakhat nih a bawipa aa bochanmi bantuk a si tiah a ti. Zetin in dah? Sal pakhat nih a bawipa nih rawl a pek nakhnga le a huhphenh nakhnga a bawipa kha a zoh  asiloah aa bochan. Asinain a bawipa nih zeidah tuahter a ka duh i zeidah ka tuah a herh ti hngalh awk zongah a bawipa kha a zoh a hau. Cu bantukin Jehovah nih tuahter a kan duhmi le kan tuah a herhmi kha hngalhthiam awkah Baibal kha nifate ṭha tein kan hlathlai a hau. Cun bawmhnak kan herh tikah Jehovah nih a kan bawmh lai ti kha kan zumh khawh.—Efe. 5:17.

3. Jehovah zohnak in zeinihdah kan lung a vaivuanhter khawh?

³ A zungzal in Jehovah kan zoh a hau ti kan hngalh ko nain a caan ah kan lung a vaivuan men lai. Mah cu Jesuh hawikom ṭha Martha kong in hngalh khawh a si. Martha cu “a rian a tam caah khan a ing a puang [a lung a vaivuan, NW].” (Luka 10:40-42) Martha cu a pawngah Jesuh a um bu hmanhin a lung a vaivuanh a si ahcun kannih zong kan lung a vaivuan kho ve. Cu a si ah Jehovah zohnak in zeinihdah kan lung a vaivuanhter khawh? Hi capar ah midang tuahsernak nih zeitindah kan lung a vaivuanhter khawh ti kha kan i ruah hna lai. Cun zeitindah Jehovah kan zoh zungzal lai ti zong kan i ruah hna lai.

4. Moses nih Biakammi Ram luhnak tinvo sung a sunghmi cu zeicah khuaruahhar awk a si?

⁴ Moses nih lamhruainak hmuh awkah Jehovah a zoh ti cu a fiang ko. Baibal nih “hmuh khawh lomi Pathian kha hmu sehlaw cu bang, a kir in a kir duh ti lo” tiah a ti. (Hebru 11:24-27 rel.) Cun “Israel mi chungah BAWIPA nih hmaitonh in a hngalhmi profet Moses bantuk an chuak ti lo” tiah a ti chap. (Deut. 34:10) Asinain Moses cu Jehovah hawikom ṭha a si ko nain Biakammi Ram luhnak tinvo sung kha a rak sung. (Nam. 20:12) Zeicah?

5-7. Israel mi Izipt ram in an chuah hnu tlawmpal ah zeidah a cang, Moses nih zeidah a tuah?

⁵ Israel mi Izipt ram in an chuah hnu thlahnih hrawng, Sinai Tlang an phanh hlan deuh ah a biapimi thil pakhat a rak cang. Mi pawl cu ti a um lo caah an hun phunzai. Moses kha an zai hnawh i an thin a hun tuk caah “Moses nih BAWIPA sinah khan thla fakpi in a cam i hi mi hna hi zeitindah ka tuah hna lai? Atu hi lung in a cheh zong an ka cheh sual ko lai” tiah a ti. (Ex. 17:4) Jehovah nih Moses kha a fiangmi lamhruainak a pek. Jehovah nih na ṭhiangṭhunh kha i lak law Horeb lung kha tu tiah a ti. “Moses nih Israel mi hruaitu pawl hmaiah cun cu bantuk cun a tuah” tiah Baibal nih a ti. Mah tikah ti cu a chuak, Israel mi nih din awk ti tampi an ngei i buaibainak cu tawnghtham a si.—Ex. 17:5, 6.

⁶ Moses nih cuka hmun kha “Hneksaknak” ti sullam a ngeimi Massah tiin le “Siknak” ti sullam a ngeimi Meribah tiin a auh tiah Baibal nih a ti. “Zeicahtiah Israel mi cu BAWIPA he khan an i si i, ‘BAWIPA hi kanmah leiah a ṭang maw, ṭang lo dah?’ tiin an hneksak ruangah khan cuticun min an sak cu a si.”—Ex. 17:7.

⁷ Meribah ah a cangmi kong he aa tlaiin Jehovah nih zeitindah a hmuh? Israel mi nih Moses lawng si loin amah le a nawlngeihnak kha an ralchanhmi a si tiah a hmuh. (Salm 95:8, 9 rel.) Israel mi an tuahsernak cu a palh tuk. Asinain Moses nih cun a hmaanmi thil kha a tuah. Jehovah  kha a zoh i a lamhruainak kha ralring tein a zulh.

8. Israel mi thetse ram i an khualtlawnnak a dih lai ah zeidah a cang?

⁸ Asinain mah hnu kum 40 hrawngah mah he aa lomi zeithil dah a cang? Israel mi thetse ram i an khualtlawnnak cu a dih dengmang cang. Biakammi Ramri he aa naihnak, Kadesh pawngah an phan. Mah hmun cu Meribah ti zongin hngalh a si. * Zeicah? Israel mi cu ti a um lo caah an phunzai ṭhan ruangah a si. (Nam. 20:1-5) Asinain mah lioah Moses nih palhnak nganpi a tuah.

9. Jehovah nih Moses kha zei lamhruainak dah a pek, asinain Moses nih zeidah a tuah? (A hramthawknak hmanthlak zoh.)

⁹ Mi nih an doh tikah Moses nih zeidah a tuah? Lamhruainak hmuh awkah Jehovah kha a zoh ṭhan. Asinain atu tan ahcun Jehovah nih Moses kha lung tuk awkah a fial lo. Na ṭhiangṭhunh kha i lak law mi kha lung pawngah pum hna, cun lung kha biachim tiah a ti. (Nam. 20:6-8) Moses nih cutin a tuah maw? A tuah lo. A thin a hung tuk i hitin a ti hna: “Nannih ralchanh hmangmi hna, ngai tuah u; hi lungpi chung hin nan caah ti kan chuahter lai maw?” Cun lung kha voihnih a tuk.—Nam. 20:10, 11.

10. Jehovah nih Moses tuahsernak kha zeitindah a lehrulh?

¹⁰ Jehovah cu Moses cungah a thin a hung tuk. (Deut. 1:37; 3:26) Zeicah Jehovah cu a thin a hun? A ruang pakhat cu Jehovah nih a pekmi lamhruainak thar kha Moses nih a ngaih lo caah a si kho men.

11. Moses nih lung a tuknak thawngin Israel mi nih mah cu Jehovah tuahmi khuaruahhar thil a si lo tiah zeicah an ruah khawh men?

¹¹ Jehovah a thin a hunnak a dang a ruang pakhat a um rih men lai. A hmasa Meribah ah a ummi lung nganpi cu ṭeklung bantuk a si. Mah lung tuk cu a har lo nain ahohmanh nih ti chuak dingin cun an tuah kho lo. Asinain a pahnihnak Meribah i lung cu aa dang tuk. Cuka lung tam deuh cu ṭhung rang lung (limestone) tiah auhmi phun lung an si. Mah lung cu a nemmi a si caah a chungin ti a chuak tawn i vawlei tangah ti aa dil tawn. Cucaah mi nih lung kha an cawh i mah ti kha an lak khawh. Cucaah Moses nih lung sin biachim loin a tuk tikah Israel mi nih Jehovah tuahmi khuaruahhar thil in si loin kokek in a chuakmi a si tiah an ruat kho maw? * Fiang tein cun kan chim kho lo.

12. Moses le Aaron cungah Jehovah a thin a hunnak a dang a ruang pakhat cu zeidah a si?

¹² Moses le Aaron cungah Jehovah a thinhunnak a dang a ruang pakhat a um  rih men lai. Moses nih mi kha “hi lungpi chung hin nan caah ti kan chuahter lai maw?” tiah a ti hna. Moses nih “kan” tiah a ti tikah amah le Aaron kha a chim duhmi a si men lai. Mah khuaruahhar thil ca i thangṭhatnak vialte kha Jehovah a pek lo caah Moses chimmi bia cu upatnak ngeih lo a si. Salm 106:32, 33 nih hitin a ti: “BAWIPA cu a mi nih Meribah Cerh ah khan a thin an hunter i anmah ruangah cun Moses cu a awlok a chong. Moses cu a thin an hunter tuk hringhran caah a chim awk a si lomi tiang zong khan a chim phah.” * (Nam. 27:14) Jehovah nih hmuh awk aa tlakmi thangṭhatnak kha Moses nih a pe lo. Jehovah nih Moses le Aaron kha “ka nawlbia nan doh” tiah a ti hna. (Nam. 20:24) Mah cu sualnak nganpi a si.

13. Jehovah nih Moses dan a tat ning cu zeicah a dingmi le a hmaanmi a si?

¹³ Moses le Aaron cu a miphun pawl hruaitu an si caah an sinin Jehovah nih tampi aa ruahchan. (Luka 12:48) A hmasa ah Jehovah nih amah an ralchanh caah Israel tefa vialte kha Biakammi Ram ah luhnak nawl a pe hna lo. (Nam. 14:26-30, 34) Cucaah Moses nih a ralchanh tikah Jehovah nih cu bantuk lam in dan a tatmi cu a hmaanmi le a dingmi a si. A dang ralchanhtu hna bantukin Moses zong Biakammi Ram ah luhnak nawl a hmu lo.

14, 15. Moses cu zeinihdah Jehovah ralchanhtu a siter?

¹⁴ Moses cu zeinihdah Jehovah ralchanhtu a siter? Salm 106:32, 33 i mah bia hi ruat ṭhan: “BAWIPA cu a mi nih Meribah Cerh ah khan a thin an hunter i anmah ruangah cun Moses cu a awlok a chong. Moses cu a thin an hunter tuk hringhran caah a chim awk a si lomi tiang zong khan a chim phah.” Israel mi nih Jehovah an ralchanh caah Moses cu a thin a hung tuk. Mahle mah i uk khawhnak kha a langhter lo i khuaruat loin bia a chim.

¹⁵ Midang tuahsernak ruangah a lung a vaivuanh caah Jehovah kha a zoh ti lo. Ti kong he aa tlaiin mi pawl a voikhatnak an phunzai lioah Moses nih a hmaanmi thil a rak tuah. (Ex. 7:6) Asinain Israel mi nih kum tampi chung an ralchanh caah a tha a batmi le a lung a vaivuanhmi a si men lai. Mah nih Moses cu Jehovah thangṭhat khawhning kha ruat loin amah pumpak thinhunnak lawng kha a ruahter.

16. Moses tuahmi kong kha zeicah kan ruah awk a si?

¹⁶ Zumhfekmi profet Moses hmanh a lung a vaivuan kho i palhnak a tuah khawh ahcun kannih chinchin cu fawi tein kan tuah khawh. Moses cu Biakammi Ram a luh laite ah a si i kannih zong vawlei thar kan luh laite a si ve. (2 Pet. 3:13) Mah tinvo  sung sungh lai cu kan duh hrimhrim lai lo. Asinain vawlei thar ah kan luh khawh nakhnga Jehovah zoh zungzal le a nawlngaih zungzal a hau. (1 Johan 2:17) Moses palhnak in zeidah kan cawn khawh?

17. Kan thin a hun tikah mahle mah i uk khawhnak a tlau nakhnga lo zeitindah kan hrial khawh?

¹⁷ Na thin a hun tikah mahle mah i uk khawhnak kha tlauter hlah. A caan ah aa lomi buaibainak hna kha atu le atu kan tong. Asinain Baibal nih “ṭhatnak tuah kha baa hlah u sih; kan ngol lo ahcun a theitlai kan zun caan kha a phan ve ko lai” tiah a ti. (Gal. 6:9; 2 Thes. 3:13) Thil pakhat asiloah mi pakhat nih atu le atu kan thin a kan hunter ahcun bia kan chim hlanah zeidah kan ruah awk a si? Kan thinhunnak kha kan i sum kho lai maw? (Ptb. 10:19; 17:27; Matt. 5:22) Midang nih kan thin a kan hunter tikah Jehovah kha a thinhunnak langhter awkah a caan kan pek a hau. (Rom 12:17-21 rel.) Mah cu zei sullam dah a si? Thinhun canah kan tonmi buaibainak he aa tlaiin Jehovah nih a herh a ti tikah thil pakhatkhat a kan tuahpiak lai caan kha lungsau tein kan hngah. Jehovah zoh canah phuhlam kan i  zuam ahcun Jehovah a upat lomi kan si lai.

18. Lamhruainak zulhnak he aa tlaiin zeidah kan i cinken awk a si?

¹⁸ Hmanung bik lamhruainak hna kha zul. Jehovah nih a kan pekmi hmanung bik lamhruainak hna kha zumhfek tein kan zul maw? Kan tuah tawnmi a si caah ti ruang men ah hlanlio kan tuahmi ningin kan tuah zungzal awk a si lo. Mah canah Jehovah nih a bupi hmangin a kan pekmi zei bantuk lamhruainak thar paoh kha kan zulh colh awk a si. (Heb. 13:17) Mah lengah “phung leng lonh” lo ding zongin kan i ralrin a hau. (1 Kor. 4:6) Jehovah lamhruainak kha ṭha tein kan zulh tikah amah a zoh pengmi kan si lai.

19. Midang palhnak ruangah Jehovah he kan i hawikomhnak rawhter kha zeitindah kan hrial khawh?

¹⁹ Midang palhnak ruangah Jehovah he nan i hawikomhnak kha rawhter hlah. Jehovah kan zoh peng ahcun midang tuahsernak ruangah Jehovah he kan i hawikomhnak kha kan rawhter lai lo asiloah kan thin a hung lai lo. Moses bantukin Pathian bupi ah rian cheukhat kan ngeih ahcun mah cu a biapi tukmi a si. Jehovah nih a kan khamh nakhnga kan dihlak in a nawlngaih le fakpi in i zuam a hau. (Fil. 2:12) Asinain rian tam deuh pek kan si tikah Jehovah nih kan sinin tam deuh aa ruahchan ve. (Luka 12:48) Jehovah kan dawt taktak ahcun zeihmanh nih a kan tlukter kho lai asiloah a dawtnak in a kan ṭhen kho lai lo.—Salm 119:165; Rom 8:37-39.

20. Zei tuah awkah dah bia kan khiah awk a si?

²⁰ Harnak le zuamcawhnak in a khatmi caan ah kan nung. Cucaah Jehovah nih tuahter a kan duhmi hngalh awkah ‘a umnak hmun van lei’ zoh peng cu a biapi tuk. Midang tuahsernak ruangah Jehovah he kan i hawikomhnak kha zeitikhmanh ah kan rawhter awk a si lo. Moses kong nih a biapi tukmi mah kong kha a kan cawnpiak. Midang nih palhnak an tuah tikah a hleihluat tuk in lehrulh canah hitin ti hna u sih: “BAWIPA kan Pathian, nangmah lawng kan hun in zoh ko, kan cungah zaangfahnak na ngeih hlantiang kan in zoh ko lai.”—Salm 123:1, 2.