1. Nulepa nih an fale caah zeidah tuah an duh?

 NULEPA hna, nan fale nih Jehovah an hun hngalh i an hun dawt nakhnga bawmh nan duh hna ti kha kan hngalh. Asinain Pathian cu hmuh khawh a si lo. Nan fale nih Pathian kha a um taktakmi in an hmuh nakhnga le an naih nakhnga zeitindah nan bawmh khawh hna?—Jeim 4:8.

2. Nulepa nih an fale kha Jehovah sining kong zeitindah an cawnpiak khawh hna?

² Fale nih Jehovah an naih nakhnga bawmhnak ah a biapimi lam pakhat cu anmah he Baibal hlathlaiṭinak thawngin a si. (2 Tim. 3:14-17) Asinain mino pawl nih Jehovah kong an cawn khawh ning a dang lam zong Baibal nih a langhter. Phungthlukbia Baibal cauk ah, pa pakhat nih sermi thil ah a langmi Jehovah sining hna kha biapi ah chiah peng dingin a fapa ralrin a peknak kong a langhter. (Ptb. 3:19-21) Nulepa nih an fale Jehovah sining kong cawnpiak awkah sermi thil an hman khawh ning lam cheukhat kha kan i ruah hna lai.

3. Nulepa nih an fale kha zei bawmhnak dah an pek hna awk a si?

³ Baibal nih “vawlei a ser hramthawk te khan Pathian nih cun hmuh khawh a si lomi a sining kha fiang tein a langhter ko; Cucu minung nih khan Pathian thil sermi ah hin an hmuh khawh ko” tiah a ti. (Rom 1:20) Nulepa hna, nan fale he a leng ah caan hmanṭi kha nan duh ko lai. Mah caan kha nan fale nih “thil sermi” le khuaruahhar a simi Jehovah sining hna aa pehtlaih ning an hngalh nakhnga bawmhnak caah hmang u. Mah kong he aa tlaiin nulepa nih Jesuh sinin an cawn khawhmi kong kha zohhmanh hna u sih.

4. Jesuh nih a zultu pawl cawnpiak awkah sermi thil kha zeitindah a hman? (Luka 12:24, 27-30)

 ⁴ Jesuh nih cawnpiaknak sermi thil a hman ning kha i cinken. Voikhat cu Jesuh nih a zultu pawl kha langak le ramlak pangpar kha zoh dingin a fial hna. (Luka 12:24, 27-30 rel.) Jesuh nih zei bantuk saram le thingkung paoh kha a hman khawh ko, asinain a zultu pawl nih ṭha tein an hngalhmi va le pangpar kha a rak thim. A zultu pawl nih an lu cungah a zuangmi langak le ramlak ah a parmi pangpar hna kha an hmuh tawn ko lai. Jesuh nih mah kong a chim lioah a kut in a sawhpiak hna tiah nan mitthlam ah nan cuanter kho maw? Mah tahchunhnak hna a chim hnuah zeidah a tuah? A zultu pawl kha vancung an Pa i a siannak le a zaangfahnak he aa tlaimi, hmual a ngei tukmi kong a rak cawnpiak hna: Jehovah nih langak le ramlak pangpar a zohkhenh hna bantukin zumhfekmi a salle zong rawl le hnipuan a pek hna lai.

5. Nulepa nih an fale Jehovah kong cawnpiak awkah sermi thil ah an hmuhmi zei kong hna dah an hman khawh?

⁵ Nulepa hna, Jesuh cawnpiak ning kha nan i zohchunh maw? Na duh bikmi saram asiloah thingkung ti bantuk sermi kong pakhatkhat kha na chimh khawh hna. Na chimh hna tikah mah nih Jehovah kong zeidah a langhter ti kha fianter. Cun na fale kha an duh bikmi saram asiloah thingkung kong na hal khawh hna. Hngalh an duhmi sermi thil kong kha na hman ahcun Jehovah sining pawl na cawnpiak hna tikah ngaih an duh deuh lai.

6. Christopher nu sinin zeidah kan cawn khawh?

⁶ Sermi thil nih Jehovah kong zeidah an langhter timi kong an i ruah hlanah nulepa nih hlathlainak caah a caan tampi pek a hau maw? A hau lo. Langak nih rawl an ei ning asiloah ramlak pangpar an ṭhan ning kong fianter awkah Jesuh nih a caan tampi a pe lo. Na fa nih Jehovah sermi thil kong kha a dikthliar in hlathlai a duh hmanhah a caan ahcun na fa nih a hngalhthiam nakhnga a sawhsawh tein fianter asiloah biahalnak tuah cu a za ko. Unaupa Christopher nih a philh khawh lomi a ngakchia lio kong kha hitin a chim: “Ka nu nih kan pawngkam ah a ummi sermi thil hna kha kan sunsak nakhnga a sawhsawh tein a chim tawn. Tahchunhnak ah, tlang pawng kan phanh ahcun ‘Mah tlang hna hi zeitluk in dah an ngan i an i dawh, zohhmanh u. Jehovah cu khuaruahhar a si ko lo ma?’ tiah a ti. Asiloah rili pawng kan phanh ahcun ‘Mah tilet tha a ṭhawn ning khi zohhmanh u! Pathian cu a ṭhawng tuk a si ko lo ma?’ tiah a ti.” Christopher nih hitin a ti: “A sawhsawh a si nain khua a ruahtermi mah bia hna cu kan cungah huham a ngei tuk.”

7. Nan fale nih sermi thil kong an ruah nakhnga zeitindah nan cawnpiak khawh hna?

⁷ Nan fale an hun ṭhan deuh tikah sermi thil kong le Jehovah sining kong tam deuh in ruah awkah nan cawnpiak khawh hna. Nan fale kha Jehovah sermi thil pakhatkhat hmuhsak in “mah nih Jehovah kong zeidah aan cawnpiak?” tiah hal hna u. Nan fale nih an chimmi nan theih tikah nan khuaruah a har men ko lai.—Matt. 21:16.

8. Israel mi nulepa hna cu khual an tlawn tikah zei caanṭha dah an ngeih?

⁸ Israel mi nulepa hna cu ‘lam i an i chawh’ tikah an fale kha Jehovah nawlbia cawnpiak awkah forh an si. (Deut. 11:19) Israel ram i lam hna cu khuahrianglei kha an zawh. Mah lam hna ah saram, va le pangpar a phunphun hmuh khawh an si. Cucaah Israel chungkhar pawl cu mah lam hna in khual an tlawn tikah nulepa nih an fale kha Jehovah sermi thil kong an chimh khawh hna. Nannih  nulepa hna zong nan fale cawnpiaknak ah sermi thil hna hman awkah cu bantuk caanṭha nan ngei ve men lai. Nulepa cheukhat nih cutin an tuahmi kha zohhmanh hna u sih.

9. Punitha le Katya sinin zeidah na cawn khawh?

⁹ India ram i khuapi pakhat ah a ummi Punitha nih hitin a ti: “Kan chungkhar ningin khuahrianglei i khual kan tlawn tikah mah kha Jehovah i khuaruahhar a simi sernak kong kan fale cawnpiaknak caanṭha in kan hmuh. A hnawk tukmi lam le aa tuai-urmi khuapi he aa hlatnak an phanh tikah ka fale nih sermi thil kong kha an hngalhthiam deuh tiah ka ruah.” Nulepa hna, nan fale nih aa dawh tukmi hmun ah nanmah he caan nan hmanṭimi kha an philh kho bal lai lo. Moldova ah a ummi unaunu Katya nih hitin a ti: “Ka ngakchiat lio i ka philh khawh lomi cu ka nu le ka pa he khuahrianglei i caan kan hmanṭimi kha a si. Ka ngakchiat lio tein Jehovah sermi thil hna kha dir in ṭha tein zoh awk le a sermi thil in a kong hngalh awkah an ka cawnpiak caah kaa lawm tuk.”

10. Nulepa nih khuapi he aa hlatnak hmun ah khualtlawn kha an i harh ahcun zeidah an tuah khawh? (“ Nulepa Caah Bawmtu” timi rinli kulh kha zoh.)

¹⁰ Na caah khuatelei khual tlawn cu a si khawh lo ah tah zeitin? India ah a um vemi Amol timi pa nih hitin a ti: “Kan umnak hmun ah nulepa hna cu suimilam tampi chung rian an ṭuan a hau i khuatelei ah khual tlawn cu tangka tampi a dih khomi a si. Asinain pangpar dum hmete asiloah inncung varanda hna kha sermi thil zohnak le Jehovah sining kong i ruahnak hmun in hman khawh a si.” Ṭha tein na zoh ahcun nan inn pawngkam ah na fale na hmuhsak khawhmi hna sermi thil tampi na hmuh ko lai. (Salm 104:24) Va, rungrul, thingkung le a dang tampi zong na hmuh ko lai. Germany ah a ummi Karina nih hitin a ti: “Ka nu cu pangpar a duh tukmi a si caah ka  ngakchiat lio i lam kan lenṭi fatin aa dawh tukmi pangpar hna kha a ka hmuhsak peng.” Nulepa hna, nan fale cawnpiak awkah bupi nih a kan chuahpiakmi sermi thil kong video le cauk tampi zong kha nan hman khawh. Khoika a ummi nan si hmanhah nan fale nih Pathian sermi thil an hmuh nakhnga nan bawmh khawh ko hna. Atu nan fale nan hmuhsak khawhmi hna Jehovah sining cheukhat kha i ruah hna u sih.

11. Nulepa nih an fale kha Jehovah dawtnak kong hngalh awkah zeitindah an bawmh khawh hna?

¹¹ Na fale nih Jehovah dawtnak an hmuh nakhnga saram tampi nih an fale an zohkhenh hna ning kha na hmuhsak khawh hna. (Matt. 23:37) Cun sermi thil kan i nuamhpi khawh ning a ṭha tukmi lam a phunphun zong kha na chimh khawh hna. A hmasa ah langhtermi Karina nih hitin a ti: “Lam kan len tikah ka nu nih pangpar pakhat cio i an i thleidan ning le an i dawhnak nih Jehovah dawtnak a langhter ning kha dir in zoh awkah tha a ka pek. Mah hnu kum tampi tiang pangpar hna i an rong le an i dannak tete kha ṭha tein ka zoh peng rih. Jehovah nih zeitluk in dah a kan dawt ti kha mah nih a ka hngalhter ṭhan lengmang.”

12. Nulepa nih an fale kha Jehovah fimnak kong hngalh awkah zeitindah an bawmh khawh hna? (Salm 139:14) (Hmanthlak zong zoh.)

¹² Na fale kha Pathian fimnak hngalh awkah bawm hna. Jehovah cu kanmah nakin a let tampi in a fim deuhmi a si. (Rom 11:33) Tahchunhnak ah, ti in minmei ah aa can ning le mah minmei cu ti in hmunkhat hnu hmunkhat ah fawi tein aa ṭhial khawh ning hna kha na fale na chimh khawh hna. (Job 38:36, 37) Khuaruahhar lam in minung pum ser a si ning zong na chimh khawh hna. (Salm 139:14 rel.) Vladimir timi pa nih zeitindah a tuah ti kha zohhmanh u sih. Hitin a ti: “Nikhat cu kan fapate cu sehbing aa citnak ah a tlu i aa hliam. Ni tlawmpal hnuah a hma cu a hung dam ṭhan. Jehovah nih kan cell kha amah tein aa remh ṭhan khomi phun in a kan sernak kong kha ka nupi he kan chimh. Cun minung sermi ahcun cu bantukin amah tein aa remh khomi zeihmanh a um lo ti kha kan chimh. Tahchunhnak ah, mawṭaw cu accident a ton hnuah amah tein aa remh kho lo.  Mah hmuhtonnak nih kan fapa kha Jehovah fimnak hngalhthiam awkah a bawmh.”

13. Nulepa nih an fale kha Jehovah ṭhawnnak kong hngalh awkah zeitindah an bawmh khawh hna? (Isaiah 40:26)

¹³ Jehovah nih vancung kha zoh in arfi hna khi a ṭhawnnak in zeitindah an hmun te ah a chiah hna ti kha ruah awkah a kan sawm. (Isaiah 40:26 rel.) Nang zong na fale kha vancung kha zoh in an hmuhmi thil kong ruah awkah tha na pek khawh ve hna. Taiwan ah a ummi unaunu Tingting nih a ngakchiat lio i aa cinkenmi kong hitin a chim: “Voikhat cu ka nu nih khual a ka tlawnpi i cuka cu mei ceu in a khatmi khuapi a si lo caah zan arfi kha ṭha tein kan hmuh khawh. Mah cu ṭhirual pawl hneknak ruangah ka lungre a theih tuk lio le zumhfek tein Jehovah ka bia kho peng hnga maw tiah ka ruah lio caan a si. Mah arfi vialte sernak ah Jehovah nih a hmanmi ṭhawnnak kong kha ruah awk le ka tonmi hneksaknak paoh inkhawh awkah mah ṭhawnnak hi a hman khawh ti kha i cinken awkah ka nu nih tha a ka pek. Mah kan khualtlawnnak i sermi thil kong ka zohmi nih Jehovah kong ṭha deuh in hngalh awkah a ka forh i amah biak peng ding timi ka biakhiahnak zong a fehter chin.”

14. Nulepa nih an fale kha Jehovah cu aa nuammi Pathian a si ti an hngalh nakhnga sermi thil kha zeitindah an hman khawh?

¹⁴ Jehovah sermi thil nih Jehovah cu aa nuammi Pathian a si i kanmah zong i nuam hna seh ti a duh kha a langhter. Scientist pawl nih va le nga i telin saram tam deuh nih lente an i celhmi kha an hmuh. (Job 40:20, NW) Na fale cu saram pawl an i tuaimi kha zoh in an ni bal maw? Chizawh nih laril a dawimi asiloah uico fatete an i paihmi kha an hmuh ko lai. Na fale nih saram pawl an i tuaimi an zoh i an nihmi na hmuh tikah kan biakmi Pathian cu aa nuammi Pathian a si ti kha hngalhter hna.—1 Tim. 1:11, NW.

15. Nulepa kha an fale ruahnak hngalh awkah zeinihdah a bawmh khawh hna? (Phungthlukbia 20:5) (Hmanthlak zong zoh.)

¹⁵ A caan ah nulepa nih an tonmi buaibainak kong kha an fale sinah chim an i harh kho  men. Cutin na si ahcun na fale ruahnak kha hngalh awkah naa zuam a hau lai. (Phungthlukbia 20:5 rel.) Nulepa cheukhat nih an fale he kokek thil an zohṭi tikah cutin tuah an i fawih deuhmi kha an hmuh. Zeicah? A ruang pakhat cu fale le nulepa caah lung a vaivuanhtermi thil a tlawm deuh caah a si. Taiwan ah a ummi Masahiko timi pa nih a dang a ruang pakhat kha hitin a chim: “Kan fale he a lengah caan kan hmanṭi tik—tlang kan kaiṭi asiloah rilikam i lam kan lenṭi tikah an za a long deuh tawn. Mah tikah an lungthin chungah a ummi kha hngalh awkah a fawi deuhmi kan hmuh.” A hmasa ah langhtermi Katya nih hitin a ti: “Sianginn kan ṭin hnuah ka nu nih aa dawh tukmi pangpar dum ah a ka kalpi tawn. Cu bantuk a daimi hmun ah sianginn ah a cangmi kong asiloah ka lungre a ka theihter kong hna kha ka nu sin chim awkah kaa fawih deuh.”

16. Chungkhar pawl nih Jehovah sermi thil in zeitindah hrimhnak le nuamhnak an hmuh khawh?

¹⁶ Jehovah sermi thil nih chungkhar pawl kha hrimhnak le nuamhnak a pek khawh hna i mah nih chungkhar an i tlaihchannak kha a fehter chin. Baibal nih “nih caan a um” i “laam caan a um” tiah a ti. (Pct. 3:1, 4) Jehovah nih aa dawh tukmi vawlei kha a ser i mah ah kan duhmi thil paoh kan tuah khawh. Chungkhar tampi nih khuatelei, tlang asiloah rili ti bantuk aa dawh tukmi kokek hmun hna ah caan hmanṭi an duh. Ngakchia cheukhat nih pangpar dum ah tlik le lente i celh, saram pawl zoh asiloah tiva, tidil asiloah rili ah ti i lio kha an duh. Jehovah sermi thil le kokek thil hna i nuamhpi awkah caanṭha tampi kan ngei.

17. Nulepa nih an fale kha Pathian sermi thil i nuamhpi awkah zeicah an bawmh hna awk a si?

¹⁷ Pathian vawlei thar ahcun nulepa le fale nih Jehovah sermi thil hna kha hlan nakin an i nuamhpi chinchin cang lai. Cun saram pawl kha kan ṭih ti hna lai lo i anmah zong nih an kan ṭih ti lai lo. (Isa. 11:6-9) Jehovah sermi thil kha zungzal in kan i nuamhpi cang hna lai. (Salm 22:26) Asinain nulepa hna, nan fale bawmh awkah sermi thil an hun i nuamhpi tiang hngak hlah u. Nan fale Jehovah kong cawnpiak awkah sermi thil nan hman ahcun Siangpahrang David chimmi mah bia hi nan hna a tla ve ko lai: “BAWIPA, . . . nangmah tuahmi bantuk a tuah khomi pakhat hmanh an um lo.”—Salm 86:8.