1, 2. (a) Khrihfa mino hna nih Satan le khuachia an dohnak ah zeicah teinak an hmuh? (A hramthawknak hmanthlak zoh.) (b) Zei kong dah kan i ruah hna lai?

LAMKALTU Paul nih Khrihfa hna kha ralkap he a tahchunh hna. Kannih cu ral a domi kan si i kan ral cu a um taktakmi a si. Asinain kan dohmi cu minung an si lo, Satan le khuachia kha an si. Annih cu kum tampi chung ral a do cangmi an si i raldoh an thiam tuk. Cucaah mah raldohnak ah teinak hmuh ding cu a si kho lomi a lo men lai, a hleiin mino kan si ahcun a si men lai. Cu bantuk a ṭhawng tukmi raldohnak ah mino pawl nih teinak an hmu kho lai maw? An hmuh khawh i tei zong an tei. Zeicah? Jehovah sinin ṭhawnnak an hmuh caah a si. Ṭha tein cawnpiakmi ralkap bantukin raldohnak ah teinak an hmuh nakhnga ‘Pathian nih a pekmi hna ralthuam vialte kha an i hruk.’—Efesa 6:10-12 rel.

² Paul nih mah tahchunhnak a hman tikah Rom ralkap nih an i hrukmi ralthuam kha a mitthlam ah a cuang men lai. (Lam. 28:16)  Hi capar ah mah tahchunhnak kong kha kan i ruah hna lai. Cun mino pawl nih thlaraulei ralthuam i hruk an i harhnak le i hruknak in ṭhatnak an hmuhnak kong an chimmi cheukhat zong kan i ruah hna lai.

3, 4. Baibal biatak cu Rom ralkap i taisawm he zeitindah an i lawh?

³ Efesa 6:14 rel. Rom ralkap pakhat i a taisawm ah thir per tete an um. Mah taisawm nih a tai huhphenh awk le a ritmi a ṭangphaw rup tein a um nakhnga a bawmh. Cheukhat taisawm ahcun vainam le nam thlaihnak caah a fekmi thir kual zong a um. Mah taisawm kha fek tein aa khihmi ralkap cu raldohnak i a kal tikah mahle mah zumhnak a ngei.

⁴ Mah taisawm bantukin Pathian Bia biatak nih a hmaan lomi cawnpiaknak in a kan huhphenh khawh. (Johan 8:31, 32; 1 Johan 4:1) Baibal biatak sunsak awkah kan cawn deuhdeuh tikah Pathian phunglam ningin nun awk asiloah “ṭangphaw” i hruk awkah kan i fawih deuh lai. (Salm 111:7, 8; 1 Johan 5:3) Biatak kan hngalhthiam deuhdeuh tikah kan ral dohnak ah kan i huppheng kho deuhdeuh ve lai.—1 Pet. 3:15.

5. Zeicah biatak kan chim zungzal awk a si?

⁵ Kan caah Baibal biatak cu a biapimi a si caah Baibal chimmi kha kan zulh i biatak kha kan chim zungzal. Lihchimnak cu Satan i a hlawh a tling ngaimi hriamnam pakhat a si. Lihchimnak nih a chimtu le a bia a zummi hna kha harnak a pek hna. (Johan 8:44) Mitlinglo kan si ko nain zeitikhmanh ah lihchim lo dingin kan i zuam. (Efe. 4:25) Mah cu a har men ko lai. Kum 18 a simi Abigail nih “biatak chim cu a zungzal in a phu lomi a lo, a hleiin lihchimnak nih a harmi thil sining in a kan luatter khawh caan ah a si” tiah a ti. Cu a si ah biatak chim dingin zeicah aa zuam zungzal? Hitin a ti: “Biatak ka chim tikah Jehovah hmaiah a thiangmi chiaṭha thleidannak lungthin ka ngei. Ka nu, ka pa le ka hawile nih zumhtlakmi in an ka hmuh.” Kum 23 a simi Victoria nih hitin a chim: “Biatak na chim i na zumhnak ah fek tein na um tikah nehsawhnak na tong kho men. Asinain na hmuh dingmi ṭhatnak cu zumhnak na ngei lai, Jehovah he nan i naih deuh lai i nangmah aan dawtu hna sinin upatnak na hmuh lai.” “Taisawm caah biatak” i sawmh zungzal a biapitnak a ruang kha na hngal maw?

6, 7. Dinnak cu ṭangphaw he zeicah tahchunh a si?

⁶ Rom ralkap i ṭangphaw cu a ṭang he aa rup in thir a per tete in sermi a si. Mah thir per tete ah thir kual tete an um i mah kha saphaw hri in an ṭem. A liang zawn ah thir per tampi an thap i saphaw hri in an ṭem chih. Mah ṭangphaw nih a cawlcanghnak a dawnh nakhnga lo thir per pawl kha amah le hmunte ah a um le um lo hmaan tein a check a hau. Mah ṭangphaw nih a thin le a dang a chungril pawl kha vainam le cantiang nih a hlanh nakhnga lo a huhphenh khawh.

 ⁷ Jehovah i a dingmi phunglam nih kan “lung” asiloah kan chunglei minung kha a huhphenh khawh caah ṭangphaw he tahchunh khawh a si. (Ptb. 4:23) Ralkap pakhat nih a fek lomi thir pakhat caah thir in sermi a ṭangphaw kha zeitikhmanh ah a thleng lai lo. Cu bantukin kanmah nih a hmaan tiah kan ruahmi thil caah Jehovah i a dingmi phunglam kha zeitikhmanh ah kan thleng lai lo. Kan lungthin huhphenh awkah fimnak a za in kan ngei lo. (Ptb. 3:5, 6) Cucaah kan “ṭangphaw” nih kan lungthin a huppheng maw ti kha hmaan tein kan check zungzal a hau.

8. Jehovah phunglam kha zeidah kan zulh awk a si?

⁸ Jehovah phunglam nih zalonnak a ka pe lo asiloah tuah ka duhmi thil tuah awkah a ka dawnh tiah na ruat bal maw? Kum 21 a simi Daniel nih hitin a chim: “Ka sayate le sianginn ka kaiṭi hawi pawl nih Baibal phunglam ningin ka nun caah an ka nihsawh. Tlawmpal ah keimahle keimah kaa zumhnak kha a tlau i ka lung a hung dong.” Asinain atu cu zeitindah a um cang? Hitin a ti: “A donghnak ah Jehovah phunglam ningin ka nun caah ṭhatnak tampi ka hmu. Ka ‘hawile’ cheukhat cu ritnak siivai an hmang i a dang cu sianginn in chuah an si. An nunning aa tlenmi hmuh cu ngaihchiat awk ngai a si. Jehovah nih a kan huhphenh taktak.” Kum 15 a simi Madison nih hitin a ti: “Jehovah phunglam zulh zungzal le ka ṭhikhat pawl ruahnak bantuk ngeih lo cu ka caah a har tuk.” Cucaah zeidah a tuah? “Jehovah min putu ka si i mah tukforhnak cu Satan nih a ka lemnak lam a si tiah keimahle keimah ralrin kaa pe. Ka doh khawh tikah keimahle keimah kaa lungsi.”

9-11. (a) Zei bantuk langhternak kedan dah Khrihfa hna nih kan i denh awk a si? (b) Ṭha tein phung kan chim khawh nakhnga zeinihdah a kan bawmh khawh?

⁹ Efesa 6:15 rel. Rom ralkap pakhat cu kedan aa denh lo ahcun raldohnak ah a kal kho lai lo. An kedan cu saphaw thap thum in sermi a si caah a fek tuk. Mah kedan cu sia a rem tuk caah mah aa denhmi ralkap cu mahle mah zumhnak he lam a kal kho i a nal zong a nal lo.

¹⁰ Rom ralkap pawl cu kedan an i denhmi nih ral tei awkah a bawmh hna bantukin langhternak kedan kan i denhmi nih “daihnak thawngṭha chim” awkah a kan bawmh. (Isa. 52:7; Rom 10:15) Asinain phungchim awkah a caan ah ralṭhatnak tampi kan ngeih a hau. Kum 20 a simi Bo nih hitin a ti: “Ka khaanhawi pawl sin phungchim kha ka ṭih tuk. Ka ning a zak. Ka ruah ṭhan tikah cutin ka rak umnak a ruang kha ka hngal lo. Atu cu ka ṭhikhat pawl sin phungchimnak ah kaa nuam tuk cang.”

¹¹ Khrihfa mino tampi nih ṭha tein an i timhtuah chung tikah phungchim an i fawih deuhmi kha an hmuh. Zeitindah naa timhtuah khawh? Kum 16 a simi Julia nih hitin a ti: “Ka sianginn zal chungah bupi chuahmi  cauk kha kaa ken peng i ka khaanhawi pawl nih an ruahnak le an zumhnak an chimmi kha ṭha tein ka ngaih. Mah tikah zeitindah ka bawmh hna lai ti kha ka hngalh khawh. Ṭha tein kaa timhtuah tikah an caah ṭhatnak a pemi lam in ka chim khawh.” Kum 23 a simi Makenzie nih hitin a ti: “Lungsau tein le ṭha tein na ngaihpiak hna ahcun na ṭhikhat pawl ruahnak kha na hngalh khawh lai. Mino caah chuahmi bupi ca vialte kha ṭha tein ka rel. Cucaah anmah a bawm khomi Baibal caang pakhatkhat asiloah jw.org kha ka hmuhsak khawh hna.” Phungchim awkah ṭha tein i timhtuahnak cu nangmah he naa rupmi kedan i denh bantuk a si.

12, 13. Satan hmanmi “mei bantuk a simi thal” cu zei hna dah an si?

¹² Efesa 6:16 rel. Rom ralkap pakhat nih kili a ngeimi phaw nganpi pakhat kha aa put. Mah phaw nih a khuk in a liang tiang a khuh khawh i vainam, fei le cantiang in a huhphenh khawh.

¹³ Satan nih “mei bantuk a simi” zei thal in dah an kah khawh? Jehovah kong lihbia  chimnak in aan kah men lai. Jehovah nih aan daw lo i ahohmanh zong nih zei ah an in rel lo tiah Satan nih ruahter aan duh. Kum 19 a simi Ida nih hitin a ti: “Jehovah nih a ka naih lo i ka Hawi si a duh lo tiah ka ruat tawn.” Cutin a ruah tikah zeidah a tuah? “Pumhnak cu ka zumhnak a ṭhantertu taktak a si. Kaa pum ko nain a phi ka pe bal lo, zeicatiah ka chimmi kha ahohmanh nih theih an duh lai lo tiah ka ruah. Asinain atu cu pumhnak caah ṭha tein kaa timtuah i voihnih asiloah voithum tal a phi pek awkah kaa zuam. Mah cu a har ko nain cutin ka tuah tikah kaa nuam deuh. Unau pawl cu thazaang petu taktak an si. Pumhnak in ka ṭin fatin Jehovah nih a ka dawt ti kha ka hngalh chinchin.”

14. Ida hmuhtonnak in zeidah kan cawn khawh?

¹⁴ Ralkap pawl an ṭangphaw cu a hmet ngan aa khat dih. Asinain Ida hmuhtonnak in kan hngalh bantukin kan zumhnak cu cutin a si lo. Kan zumhnak cu a ṭhang kho asiloah a zor kho, a ṭhawng kho asiloah a der kho. Mah cu kanmah thimnak a si. (Matt. 14:31; 2 Thes. 1:3) Zumhnak phaw nih a kan huhphenh nakhnga mah kha kan nganter le kan ṭhanter zungzal a hau.

15, 16. Ruahchanhnak cu luchin he zeitindah aa lawh?

¹⁵ Efesa 6:17 rel. Rom ralkap pakhat nih a lu, a hngawng le a hmai huhphenh awkah luchin aa chinh. Ralkap pakhat nih a luchin kha a kut in aa put khawh nakhnga a caan ah luchin ah tlaihnak an ser chih.

¹⁶ Luchin nih ralkap pakhat i a thluak kha a huhphenh khawh bantukin “khamh kan i ruahchannak” nih kan ruahnak kha a huhphenh khawh. (1 Thes. 5:8; Ptb. 3:21) Ruahchannak nih Pathian biakam ah lungthin chia awk le kan tonmi buaibainak ruangah lungdongh lo awkah a kan bawmh. (Salm 27:1, 14; Lam. 24:15) Asinain ruahchannak nih kan huppheng seh ti kan duh ahcun ruahchannak cu kan caah a um taktakmi a si a hau. Kan “luchin” kha kan kut in i put loin kan lu ah kan i chinh awk a si.

17, 18. (a) Kan luchin i phoih awkah Satan nih zeitindah a kan hlen khawh? (b) Satan hlen khawhmi kan si lo kha zeitindah kan langhter khawh?

¹⁷ Kan luchin i phoih awkah Satan nih zeitindah a kan hlen khawh? Jesuh tuahter aa zuammi kong kha ruathmanh. Satan nih Jesuh cu minung uktu a hung si lai ti kha a hngalh. Asinain Jesuh cu fahnak in buin a thih hmasa a hau. Jehovah nih ri a khiahmi caan a phanh hlan tiang Siangpahrang ṭuan awkah a hngah a hau. Cucaah a rauhhlan ah uktu ṭuan khawh colh dingin Satan nih a sawm. Satan nih Jesuh kha voikhatte na ka biak ahcun hi vawlei uktu na si colh lai tiah bia a kamh. (Luka 4:5-7) Jehovah nih vawlei thar ah thilṭha tampi kaan pek hna lai tiah bia a kan kamhmi zong kha Satan nih a hngalh. Asinain mah biakam a tlin lai kan hngah lioah buaibainak tampi kan tong men lai. Cucaah Satan nih atu ah nuam tein nun khawhnak caanṭha hmuh awkah a kan lem. Satan nih kanmah duhnak kha pakhatnak ah chia in Pathian Pennak kha pahnihnak ah chiahter a kan duh.—Matt. 6:31-33.

¹⁸ Mino Khrihfa tampi nih cun Satan kha an i hlenter lo. Tahchunhnak ah, kum 20 a simi Kiana nih hitin a chim: “Minung nih kan tonmi buaibainak vialte a tawngtham khomi cu Pathian Pennak lawng a si ti kha ka hngalh.” A ngeihmi ruahchannak cu a  ruahnak le a nunnak cungah zeitluk in dah huham a ngeih? Hi vawleicung thil hna cu chikkhat ca lawng an si ti i cinkennak nih a bawmh. Hi vawlei rian ah fakpi in i zuam canah Jehovah rianṭuannak tu ah a caan le a thazaang kha a hman.

19, 20. Baibal hman a thiam deuhmi zeitindah kan hun si khawh?

¹⁹ Rom ralkap pawl nih an hmanmi vainam cu centimeter 50 (lehmah 20) hrawng a sau. Ralkap pawl nih nifate vainam hman ning kha an cawn caah an vainam kha ṭha tein an hman thiam.

²⁰ Lamkaltu Paul nih Pathian Bia cu vainam he aa lo tiah a ti. Jehovah nih mah vainam kha a kan pek. Asinain kan zumhnak kilvennak ca le kan ruahnak remhnak caah mah vainam kha ṭha tein kan hman thiam nakhnga kan cawn a hau. (2 Kor. 10:4, 5; 2 Tim. 2:15) Na thiamnak kha zeitindah na ṭhanter khawh? Kum 21 a simi Sebastian nih hitin a ti: “Baibal ka rel tikah dalkhat chungin caangkhat paoh kha ka ṭial. Ka duh bikmi Baibal caang hna kha ka khomh.” Mah nih Jehovah ruahning hngalhthiam chin awkah a bawmh. Daniel nih hitin a ti chap: “Baibal ka rel tikah phungchimnak ah ka tonmi hna a bawm kho hngami kong kha ka ruat i Baibal caang kha ka thim. Zumhnak he Baibal kong kha kan chim i anmah bawmh awkah a si khawh chung kan i zuammi kha an hmuh tikah mi nih ṭha tein an lehrulh.”

21. Satan le khuachia pawl kha zeicah kan ṭih hna awk a si lo?

²¹ Hi capar i langhtermi mino pawl hmuhtonnak kan hngalh bantukin Satan le khuachia kha kan ṭih hna awk a si lo. Annih cu ṭhawnnak an ngei ko nain Jehovah cu anmah nakin a ṭhawng deuh. Cun annih cu a zungzal in an nung lai lo. Annih cu Khrih Kum Thongkhat Uknak chungah thong thlak an si lai i ahohmanh harnak an pe kho ti hna lai lo. Mah hnuah hrawh an si lai. (Biat. 20:1-3, 7-10) Kan ral, a mi hlennak le aa tinhnak hna kha kan hngalh. Jehovah bawmhnak thawngin fek tein kan doh khawh.