1, 2. (a) Jesuh nih a thih lai zan ah a zultu pawl kha zei kong dah a chimh hna? (A hramthawknak hmanthlak zoh.) (b) Phung kan chimnak a ruang i cinken cu zeicah a biapit? (c) Zei kong dah kan i ruah hna lai?

JESUH nih a thih lai zan ah lamkaltu pawl kha saupi a cawnpiak hna. A dawt tuk hna kha a hngalhter hna. A hmasa capar ah kan i ruah cangmi mitsur ruang kong bianabia zong kha a chimh hna. Jesuh nih a zultu pawl kha ‘thei tampi an tlai’ nakhnga thapek a duh hna. Mah cu Pennak kong chimnak ah inkhawhnak an ngeih nakhnga caah a si.—Johan 15:8.

² Asinain Jesuh nih a zultu pawl kha zeidah an tuah a herh ti lawng si loin zeicah cutin an tuah a herh ti zong a chimh hna. Phung an chim zungzal a herhnak a ruang zong a chimh hna. Kannih zong phung kan chim zungzal a herhnak a ruang i cinken cu a biapi. Mah kong ruahnak nih “miphun vialte” sin phung kan chim lioah inkhawhnak ngeih awkah a kan forh lai. (Matt. 24:13, 14) Hi capar ah phung kan chimnak a ruang pali kha kan i ruah hna lai. Cun thei tlai zungzal awkah a kan bawmmi, Jehovah pekmi laksawng pali kong zong kan i ruah hna lai.

3. (a) Johan 15:8 ningin phung kan chimnak a biapit bikmi a ruang cu zeidah a si? (b) Jesuh chimmi bianabia i mitsur nih zeidah a aiawh, mah tahchunhnak cu zeicah aa tlak?

³ Phung kan chimnak a biapi bikmi a ruang cu Jehovah min thianter le sunparnak pek kan duh caah a si. (Johan 15:1, 8 rel.) Jesuh nih mitsur ruang bianabia a chim lioah Jehovah kha dum ngeitu le zohkhenhtu he a tahchunh. Jesuh nih amahle mah kha mitsur ruang he aa tahchunh i a zultu pawl kha a nge he a tahchunh hna. (Johan 15:5) Cucaah mah bianabia i mitsur nih Jesuh zultu pawl nih an tlaimi thei asiloah an ṭuanmi phungchim rian kha a aiawh. Jesuh nih lamkaltu pawl kha hitin a ti hna: “Nannih nih thei tampi nan tlai thawngin ka Pa sunparnak kha nan langhter.” Mitsur ruang nih a ṭhami mitsur thei a tlai tikah dum ngeitu kha thangṭhatnak a hmuhter. Cu bantukin Pennak kong chimnak ah kan si khawh chung kan i tel tikah Jehovah kha thangṭhatnak le sunparnak kan pekmi a si.—Matt. 25:20-23.

4. (a) Pathian min kha zeitindah kan thianter khawh? (b) Pathian min thianternak tinvo sung na ngeihmi kha zeitindah na hmuh?

⁴ Pathian min cu a thiang zungzalmi a si. A thian deuh nakhnga kanmah nih kan tuah khawhmi zeihmanh a um lo. Cu a si ah phung kan chim tikah zeitindah Pathian min kan thianter khawh? Profet Isaiah chimmi hi zohhmanh: “A Lianngan Bik BAWIPA keimah hi a thiangmi ka si kha philh hlah.” (Isa. 8:13) Jehovah min kha min vialte lakah a lianngan bik in kan hmuh i midang zong Pathian min thiannak kong hngalhthiam awk kan bawmh hna tikah Pathian min kan thianter. (Matt. 6:9.) Tahchunhnak ah, Jehovah i duh a nung tukmi a sining hna le Paradis ah zungzal nun ding timi minung ca i aa tinhnak kong kan chim tikah Satan nih Jehovah kong he aa tlaiin a chimmi vialte cu lihbia a si ti hngalh awkah kan bawmhmi hna a si. (Gen. 3:1-5) Jehovah cu “sunparnak le upatnak le lianhngannak kha hmuh awkah” aa tlak ti hngalhthiam awk kan bawmh hna tik zongah Pathian min kan thianter. (Biat. 4:11) Kum 16 chung hmaikal a ṭuanmi Rune nih hitin a chim: “Van le vawlei Sertu kong chimnak caanṭha ka hmu timi hngalhnak nih a ka lawmhter tuk. Mah nih phungchim duhnak a ka ngeihter zungzal.”

5. (a) Johan 15:9, 10 ningin phung kan chimnak a ruang cu zeidah a si? (b) A zultu pawl nih inkhawhnak ngeih an herh kha hngalhthiam awkah Jesuh nih zeitindah a bawmh hna?

⁵ Johan 15:9, 10 rel. Pennak kong kan chimnak a pahnihnak a ruang cu Jehovah le Jesuh kan dawt hna caah a si. (Mar. 12:30; Johan 14:15) Jesuh nih a zultu hna kha ‘a dawtnak chungah hin um ko u’ tiah a ti hna. Zeicah cutin a ti hna? A zultu hna nih inkhawhnak an ngeih a hau ti kha a hngalh caah a si. Johan 15:4-10 ah a zultu pawl  nih inkhawhnak ngeih an herh kha hngalhthiam awkah a bawmmi “um ko u” timi biafang voi tampi Jesuh nih a hmanmi kha kan hmuh.

6. Khrih dawtnak chungah um zungzal kan duh kha zeitindah kan langhter khawh?

⁶ Khrih dawtnak chung um kan duh le a mithmai ṭha hmuh kan duh kha zeitindah kan langhter khawh? A nawl kan ngaihnak thawngin kan langhter khawh. Jesuh nih amah theng nih a tuahmi kha tuah ve awkah a kan fial. Hitin a ti: “Ka Pa nawlbia kha ka ngaih i a dawtnak chungah ka um.” Jesuh nih kan caah zohchunhawk ṭha a chiah.—Johan 13:15.

7. Nawlngaihnak le dawtnak cu zeitindah aa pehtlaih?

⁷ Jesuh nih nawlngaihnak kha dawtnak he a pehtlaihter. Hitin a ti: “Ka nawlbia kha a cohlang i a zulmi paoh cu keimah a ka dawmi kha an si.” (Johan 14:21) Jesuh nawlbia cu a Pa sinin a rami a si. Cucaah phungchim u timi Jesuh nawlbia kan zulh tikah Jehovah kan dawt kan langhtermi zong a si. (Matt. 17:5; Johan 8:28) Mah lengah Jehovah le Jesuh kan dawt hnanak kan langhter tikah an dawtnak chungah a kan hmunhter.

8, 9. (a) Phung kan chimnak a ruang dang pakhat cu zeidah a si? (b) Ezekiel 3:18, 19 le 18:23 i kan hmuhmi Jehovah bia nih phungchim peng awkah zeitindah a kan forh?

⁸ Phung kan chimnak a pathumnak a ruang cu a ra laimi Jehovah ni kong he aa tlaiin midang kha ralrinpek kan duh hna caah a si. Baibal nih Noah kha phung a “chimtu” in a langhter. (2 Peter 2:5 rel.) Buanchukcho a tlun hlanah Noah nih mi sin a chimmi bia ah a ra laimi hrawhnak kong ralrin peknak aa tel a hau. Zeicah cutin kan chim khawh? Jesuh nih hitin a ti: “Tilian a tlun hlanah khan cun, Noah lawng chung i a luh ni tiang khan, an ei an ding, an i ṭhi an i um i tilian a hung tlun taktak i a fenh dih hna hlantiang kha cu, zeihmanh an hngal lo. Mi Fapa a rat tikah cun cu bantuk cun a si lai.” (Matt. 24:38, 39) Mi nih a chimmi kha zei ah an rel lo nain Noah nih Jehovah pekmi ralrin peknak bia kha zumhfek tein a chim.

⁹ Pathian nih minung caah a kan duhpiakmi hmailei kong kha mi nih cawnnak caanṭha an hmuh nakhnga Pennak kong thawngṭha kha kan chim. Jehovah bantukin mi nih thawngṭha an cohlan i an ‘nunmi’ kha kan duh. (Ezek. 18:23) Innkhat hnu innkhat ah  le zapi lak phung kan chim tikah Pathian Pennak a ra cang lai i hi vawlei ṭhalo hi a hrawh cang lai tiah mi tam khawh chung tam kha ralrin kan pek hna.—Ezek. 3:18, 19; Dan. 2:44; Biat. 14:6, 7.

10. (a) Matthai 22:39 ningin phung kan chimnak a ruang cu zeidah a si? (b) Paul le Silas nih Filipi khua i thonginn bawi kha zeitindah an bawmh?

¹⁰ Phung kan chimnak a palinak a ruang cu mi kan dawt hna caah a si. (Matt. 22:39) Mah dawtnak nih phungchim peng awkah a kan bawmh, zeicahtiah mi cu an sining aa thlen tikah an lungput aa thleng kho ti kha kan hngalh caah a si. Tahchunhnak ah, ralchanhtu hna nih Paul le Silas kha Filipi khua i thong ah an thlak hna. Asinain zanṭim ah li aa hnin i thonginn kutka vialte cu aa hung dih. Thonginn bawi nih thongtla vialte an zaam dih cang tiah a ruah i amahle mah thah aa zal. Asinain Paul nih “nangmah le nangmah fahnak i pe hlah” tiah a thlauh. Mah tikah thonginn bawi nih “khamhnak hmuhnak dingah zeidah ka tuah lai?” tiah a hal. Paul le Silas nih ‘Bawipa Jesuh kha zum law khamh na si lai’ tiah an ti.—Lam. 16:25-34.

11, 12. (a) Thonginn bawi kong nih phungchimnak he aa tlaiin zeidah a kan cawnpiak? (b) Zeicah phungchim zungzal kan duh?

¹¹ Thonginn bawi kong nih phungchimnak rian kong he aa tlaiin zeidah a kan cawnpiak? Thonginn bawi cu li aa hnin hnu lawngah a lungput aa thleng i bawmhnak a hal hna ti kha i cinken. Cu bantukin Baibal biatak a ngai duh lomi cheukhat zong an nunnak ah ngaihchiatnak an ton tikah an lungput i thlen in bawmhnak an kawl men lai. Tahchunhnak ah, mi cheukhat cu an rian an sungh caah asiloah an innchunghawi he an i ṭhen caah lungrethei in an um men lai. Cheukhat cu fakpi in an zawt caah asiloah an dawtmi nih an thihtak hna caah an ngaih a chia tuk men lai. Cu bantuk thil hna an ton tikah mi nih hlanah an ruah bal lomi nunnak he aa tlaiin biahalnak hna an tuah men lai. ‘Khamhnak hmuhnak dingah zeidah ka tuah lai?’ ti hmanhin an hal men lai. Mah tikah kan chimmi ruahchannak kong kha an nunnak ah a voikhatnak ngaih an duh men lai.

¹² Cucaah zumhfek tein phung kan chim peng ahcun kan pekmi hna hnemhnak kha cohlan awkah timhcia an si lai. (Isa. 61:1) Hmaikal a ṭuannak kum 38 a si cangmi Charlotte nih hitin a ti: “Tuchan mi hna nih sunghnak tampi an ton caah thawngṭha theih an herh.” Hmaikal a ṭuannak kum 34 a si cangmi Ejvor nih hitin a ti: “Tuchan ah mi tampi cu a hlan nakin lungretheihnak tam deuh an ngei. Annih kha bawmh ka duh hna. Mah nih thawngṭha chim awkah a ka forh.” Minung dawtnak cu thawngṭha chim zungzal awkah a ruang ṭha bik a si.

13, 14. (a) Johan 15:11 nih zei laksawng kong dah a langhter? (b) Jesuh ngeihmi lunglawmhnak kha zeitindah kan ngeih khawh ve? (c) Lawmhnak nih phungchimnak ah zeitindah a kan bawmh?

¹³ Jesuh nih a thih lai zan ah lamkaltu pawl kha thei tlai zungzal awkah a bawm hngami laksawng kong zong a langhter. Mah laksawng cu zeidah a si i mah nih tuchan ah zeitindah a kan bawmh khawh?

¹⁴ Lawmhnak laksawng. Phungchim cu kan caah thilrit a si maw? A si lo. Jesuh nih  mitsur ruang kong bianabia a chim hnuah phung nan chim tikah ka lunglawmhnak kha nan chungah a um lai tiah a ti. (Johan 15:11 rel.) Mah cu zeitindah a si khawh? Jesuh chimmi bianabia ah amah kha mitsur ruang he aa tahchunh i a zultu pawl kha a nge he a tahchunh hna ti kha philh hlah. A nge cu a ruang he an i tlaih lawngah a herhmi ti le thazaang a hmuh lai. Cu bantukin Jesuh he lungrual tein kan um i a keneh kan zulh lawngah Jesuh bantukin kan i lawm kho lai. Mah nuamhnak cu Pathian duhnak tuahnak in hmuhmi a si. (Johan 4:34; 17:13; 1 Pet. 2:21) Hmaikal a ṭuannak kum 40 a si cangmi Hanne nih hitin a ti: “Phungchim rian kaa telnak in hmuhmi lawmhnak nih Jehovah rian ṭuan zungzal awkah thazaang a ka ngeihter.” Mi tampi nih an ngaih duh lo hmanhah phungchim zungzal awkah lawmhnak nih thazaang a kan ngeihter lai.—Matt. 5:10-12.

15. (a) Johan 14:27 nih zei laksawng kong dah a langhter? (b) Daihnak nih thei tlai awkah zeitindah a kan bawmh?

¹⁵ Daihnak laksawng. (Johan 14:27 rel.) Jesuh nih a thih lai zan ah lamkaltu pawl kha “keimah daihnak cu kaan pek hna” tiah a ti hna. Jesuh daihnak nih phungchim peng awkah zeitindah a kan bawmh khawh? Phung kan chim tikah Jehovah le Jesuh kan lawmhter hna ti kan hngalh caah daihnak kan hmu. (Salm 149:4; Rom 5:3, 4; Kol. 3:15) Hmaikal a ṭuannak kum 45 a si cangmi UIf nih hitin a ti: “Phungchim rian nih ka tha a ka batter, asinain mah nih lungsinak le sullam a ngeimi nunnak a ka ngeihter.” A hmunmi daihnak kan hmuh caah kan i lawm tuk.

16. (a) Johan 15:15 nih zei laksawng kong dah a langhter? (b) Lamkaltu pawl cu zeitindah Jesuh hawi an si zungzal khawh?

¹⁶ Hawikom laksawng. Jesuh nih lamkaltu pawl lawmhter a duh hnanak kong a chim hnuah mah zawnruat lo dawtnak langhter a biapitnak a ruang kha a chimh hna. (Johan 15:11-13) Cun “Ka hawile, ti tu ah kaan ti cang hna” tiah a ti hna. Jesuh hawi si cu a sunglawi tukmi laksawng a si. Asinain lamkaltu pawl cu zeitindah Jesuh hawi an si zungzal khawh? Jesuh nih “thei kha tampi in va tlai tuah u” tiah a ti hna. (Johan 15:14-16 rel.) Phundang cun phungchim zungzal u tinak a si. Mah hlan kumhnih hrawngah Jesuh nih lamkaltu pawl kha hitin  a ti hna: “‘Vancung Pennak cu a nai cang,’ tiah va chim hna u.” (Matt. 10:7) Cucaah a thih lai zan ah Jesuh nih a zultu pawl kha phungchim rian ah inkhawhnak ngeih awkah a forh hna. (Matt. 24:13; Mar. 3:14) Jesuh nih a nawlbia zulh cu a fawi lai lo ti kha a hngalh. Asinain a zultu pawl nih an zulh khawh i a hawi an si zungzal kho. Zeitindah? A dang laksawng bawmhnak thawngin a si.

17, 18. (a) Johan 15:7 nih zei laksawng kong dah a langhter? (b) Mah laksawng nih Jesuh zultu pawl kha zeitindah a bawmh hna? (c) Tuchan ah zei laksawng nih dah a kan bawmh?

¹⁷ Kan thlacamnak a kan lehmi laksawng. Jesuh nih “nan duhmi paoh kha nan ka hal lai i nan hmuh ko lai” tiah a ti. (Johan 15:7, 16) Jesuh biakam cu lamkaltu pawl caah thazaang petu taktak a si ko lai. * Jesuh cu a rauhhlan ah a thi cang lai ti kha lamkaltu pawl nih ṭha tein an hngalthiam lo. Asinain a thihmi cu Jesuh sinin bawmhnak an hmu ti lai lo tinak a si lo. Jehovah cu an thlacamnak leh awk le an phungchim rian bawmh awkah timhcia in a um. Cun cutin a tuah taktak. Jesuh a thih tlawmpal ah lamkaltu pawl nih ralṭhatnak ngeih awkah Jehovah sin thla an cam tikah an thlacamnak kha a leh hna.—Lam. 4:29, 31.

¹⁸ Tuchan zongah cutin a si. Phungchim rian ah inkhawhnak kan ngeih tikah Jesuh hawi kan si. Phungchim kan i harh tikah bawmhnak pek dingin thla kan cammi kha leh awkah Jehovah cu timhcia in a um ti kha kan zumh khawh. (Fil. 4:13) Jehovah nih kan thlacamnak a kan leh ca le Jesuh cu kan hawi a si caah kan i lawm tuk. Jehovah pekmi mah laksawng hna nih thei tlai zungzal awkah a kan forh.—Jeim 1:17.

19. (a) Zeicah phung kan chim zungzal? (b) Pathian pekmi rian liim awkah zeinihdah a kan bawmh?

¹⁹ Hi capar ah phung kan chim zungzal awk a sinak a ruang pali kha kan i ruah cang hna. Mah cu Jehovah sunparnak pek awk le a min thianter awk, Jehovah le Jesuh kan dawt hnanak langhter awk, mi pawl ralrinpek awk le kan dawt hnanak langhter awk caah a si. Laksawng pali kong zong kan i ruah hna. Mah cu lawmhnak, daihnak, hawikomhnak le kan thlacamnak a kan lehmi kha an si. Mah laksawng nih Pathian pekmi rian liim awkah thazaang a kan ngeihter. ‘Thei tampi tlai’ awkah kan i zuammi kha a hmuh tikah Jehovah cu aa lawm tuk.