Pumpak Biakhiahnak hna kha Zeitindah Na Tuah?
“Bawipa nih tuah hna seh ti aan duhmi hna tu kha tuah i zuam u.” —EFE. 5:17.
HLA: 11, 22
1. Pathian nawlbia cheukhat cu zeidah an si, mah nawlbia hna zulhnak nih zeitindah ṭhatnak a kan pek?
BAIBAL ah Jehovah nih tuahter a kan duhmi he aa tlaiin a fiangmi nawlbia tampi a kan pek. Tahchunhnak ah, siasal biak lo awk, fir lo awk, zurit lo awk le nupa sualnak tuah lo awkah nawlbia a kan pek. (1 Kor. 6:9, 10) Mah lengah Jehovah Fapa, Jesuh zong nih a zultu pawl kha mah nawlbia hi a pek hna: “Khuazakip ah va kal u law miphun vialte kha ka zultu ah va ser hna u; Pa le Fapa le Thiang Thlarau min in tipilnak va pe hna u law kaan fialmi vialte hna hi an zulh nakhnga va cawnpiak hna u. Cun hihi philh hlah u: nan sinah a zungzal in caan dongh tiangin ka um lai.” (Matt. 28:19, 20) Jehovah le Jesuh nih a kan pekmi nawlbia vialte cu kanmah ṭhatnak caah a si. Jehovah nawlbia nih kanmah le kan inchungkhar kan zohkhenh khawh nakhnga, kan ngan a dam nakhnga le kan i nuamh khawh nakhnga a kan bawmh. A biapi bikmi cu phungchim u timi nawlbia telin Jehovah nawlbia vialte kan zulh ahcun Jehovah mithmai ṭha le thluachuah kan hmu lai.
2, 3. (a) Thil sining kip he aa tlaiin Baibal nih zeicah nawlbia a kan pek lo? (b) Hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai? (A hramthawknak hmanthlak zoh.)
2 Baibal nih thil sining kip he aa tlaiin nawlbia a kan pe lo. Tahchunhnak ah, hruk-aihning he aa tlaiin Baibal ah cuset khaset timi lamhruainak a um lo. Mah nih Jehovah fimnak kha a langhter. Chankhat hnu chankhat thil hruk-aihning cu aa thleng lengmang, cun hmunkhat le hmunkhat thil i hruk-aihning zong aa lo, lo. Baibal ah cutin, khatin i hruk-aih u timi lamhruainak rak um sehlaw atu ahcun chan nih a kaltak cang lai. Cucaah hruk-aihning, rian, nuamhsaihnak le ngandamnak ti bantuk kong hna he aa tlaiin Baibal ah phunglam tampi a um lo. Mah kong hna he aa tlaiin pakhat cio nih asiloah chungkhar lu nih biakhiahnak tuah awkah Jehovah nih a kan awnh.
3 Baibal ah a fiangmi nawlbia a um lo nain kan nunnak caah huham a ngei hngami, a biapimi biakhiahnak kan tuah tikah hitin kan ruat men lai: ‘Ka tuahmi biakhiahnak hi Jehovah nih hngalh a duh maw? Baibal nawlbia ka buar lo paoh ahcun zei bantuk thil ka tuah hmanhah Jehovah nih a duh lai maw? Jehovah duhnak kha zeitindah ka hngalh khawh lai?’
Kan Biakhiahnak cu Kanmah le Midang cungah Huham a Ngei
4, 5. Kan biakhiahnak cu kanmah le midang cungah zeitindah huham a ngeih khawh?
4 Mi cheukhat nih tuah kan duhmi zei paoh kan tuah khawh tiah an ruah. Asinain kannih cu Jehovah lung a lawmhtermi thil kha tuah kan duh. Cucaah biakhiahnak kan tuah hlanah Baibal ah a ummi nawlbia le phunglam pawl kha ṭha tein kan ruah awk a si i mah ningin kan tuah awk a si. Tahchunhnak ah, thi kong he aa tlaiin Pathian nawlbia kha kan zulh lawngah Pathian mithmai ṭha kan hmu lai. (Gen. 9:4; Lam. 15:28, 29) Jehovah duhmi ningin biakhiahnak kan tuah khawh nakhnga Jehovah sinah thlacam in bawmhnak kan hal khawh.
5 Kan biakhiahnak cu kan cungah huham a ngei. A ṭhami biakhiahnak nih Jehovah he i naih deuh awkah a kan bawmh khawh. A ṭha lomi biakhiahnak nih amah he kan i pehtlaihnak kha a cahter khawh. Mah lengah kan biakhiahnak cu midang cung zongah huham a ngei kho. Kan biakhiahnak nih unau pawl an zumhnak a derter khawh i Khrihfabu lungrualnak zong a hrawh khawh. Cucaah a ṭhami biakhiahnak tuah cu a biapi tuk.—Rom 14:19; Galati 6:7 rel.
6. Biakhiahnak kan tuah tikah zeidah kan ruah awk a si?
6 Baibal ah a fiangmi nawlbia a um lomi thil sining ah a ṭhami biakhiahnak zeitindah kan tuah khawh? Kanmah duhmi tuah canah kan sining kha ṭha tein ruat in Jehovah lung a lawmhter hngami biakhiahnak tu kan tuah awk a si. Cutin kan tuah ahcun Jehovah nih a kan bawmh lai ti kha kan zumh khawh.—Salm 37:5 rel.
Jehovah nih Zeidah Tuahter a Ka Duh?
7. Baibal ah cuset khaset timi nawlbia a um lo tikah Jehovah duhnak kha zeitindah kan hngalh khawh lai?
7 Jehovah duhnak kha zeitindah kan hngalh khawh? Efesa 5:17 nih hitin a ti: “Bawipa nih tuah hna seh ti aan duhmi hna tu kha tuah i zuam u.” Baibal ah cuset khaset timi nawlbia a um lo tikah Jehovah duhnak kha zeitindah kan hngalhthiam khawh lai? Thlacamnak le Pathian thiang thlarau lamhruainak kan zulhnak thawngin a si.
8. Jesuh nih Jehovah duhnak a hngalh kha zeitindah a langhter? Tahchunhnak pe.
8 Jesuh nih Jehovah duhnak a hngalhthiam ning kha ruathmanh. Tahchunhnak ah, mibu an paw a ṭam tikah Jesuh cu thla a cam i khuaruahhar lam in voihnih tiang a rak dangh hna. (Matt. 14:17-20; 15:34-37) Asinain ramlak ah Jesuh cu a paw a ṭam lioah Khuachia nih lung kha changreu canter dingin a tukforh tikah Jesuh nih a rak al. (Matthai 4:2-4 rel.) A Pa ruahning kha Jesuh nih ṭha tein a hngalh. Thiang thlarau kha mahca ṭhatnak caah Jehovah nih hmanter a duh lomi kha a hngalh. Satan tukforhnak a alnak thawngin Jehovah lamhruainak le bawmhnak aa bochan kha Jesuh nih a rak langhter.
9, 10. A ṭhami biakhiahnak tuah awkah zeinihdah a kan bawmh lai? Tahchunhnak pe.
9 Jesuh bantukin Jehovah lamhruainak kha kan i bochan ahcun a ṭhami biakhiahnak kan tuah khawh lai. Baibal nih hitin a ti: “BAWIPA kha na lung chung dihlak in i bochan law nangmah fimnak kha i rinh hlah. Na kalnak lam kip ah amah kha hngal law Amah nih na lam kha a tluanter hna lai. Mah mithmuh i a fimmi va si hlah; BAWIPA kha ṭih law ṭhatlonak kha mertak ko.” (Ptb. 3:5-7) Baibal kan hlathlai tikah Jehovah ruahning bantukin khua kan ruat khawh ve. Mah tikah thil sining pakhat cio he aa tlaiin Jehovah duhnak kha kan hngalhthiam lai. Jehovah ruahning in kan ruah khawh deuhdeuh ve tikah a duhmi lam in biakhiahnak tuah awkah kan i fawih deuhdeuh ve lai. Cuticun Pathian lamhruainak kha kan hngalhthiam deuhdeuh lai.
10 Tahchunhnak ah, innchunghawi a ngeimi nu pakhat cu amah lawngin dawr aa chawh lioah aa dawh tukmi phanah tuahkhat a hmuh. Asinain mah phanah cu a man a fak tuk. ‘Mah tlukin a man a fakmi phanah hi kaa cawk ahcun ka vapa nih zeitindah a ruah lai?’ tiah khua a ruat. Mah tikah a phi kha a hngalh. Zeicah? An i umnak cu caan caankhat chung a si cang i tangka hmanning he aa tlaiin a vapa duhnak kha ṭha tein a hngalh caah a si. Cu bantukin Jehovah ruahning le a tuahsernak hna kan hngalh tikah thil sining pakhat cio ah Jehovah nih zeidah tuahter a kan duh ti kha kan hngalh lai.
Jehovah Ruahning kha Zeitindah Na Hngalh Khawh?
11. Baibal kan rel i kan hlathlai tikah zei bia dah kan i hal khawh? (“ Baibal Na Hlathlai Tikah Nangmahle Nangmah I Hal” timi rinli kulh kha zoh.)
11 Jehovah ruahning kha zeitindah kan hngalh khawh? Baibal hmaan tein relnak le hlathlainak thawngin a si. Cutin kan tuah lioah hitin kan i hal awk a si: ‘Mah nih Jehovah kong, a tuahsernak kong le a ruahning Salm 25:4, 5) Baibal na rel i ṭha tein na ruah tikah ‘mah kong hi innchungkhar ah, rianṭuannak ah, sianginn ah, phungchimnak ah zeitindah ka hman lai?’ tiah nangmahle nangmah i hal. Zei bantuk thil sining ah dah ka hman lai ti na hngalh ahcun zeitindah ka hman lai ti kha hngalh awkah naa fawih deuh lai.
kong hna zeidah a ka cawnpiak?’ David bantukin Jehovah kong ṭha deuh in kan hngalh nakhnga a sinah bawmhnak kan hal awk a si. David nih hitin a ṭial: “Maw BAWIPA, na lam kha ka cawnpiak hna law ka hngalhter hna. Nangmah cu ka Khamhtu na si caah na biatak ningin nun cu ka cawnpiak tuah. Chun nitlak in nangmah kha kaan bochan.” (Jehovah ruahning kan hngalh khawh nakhnga hmaan tein Baibal rel le hlathlai a hau
12. Thil sining kip ah Jehovah ruahning hngalh khawh awkah Baibal hrambunhmi cauk le Khrihfabu pumhnak hna nih zeitindah a kan bawmh khawh?
12 Jehovah ruahning hngalh khawhnak a dang lamkhat cu bupi sinin a rami Baibal lamhruainak hna kha ṭha tein lungthin peknak thawngin a si. Tahchunhnak ah, biakhiahnak kan tuah tikah Jehovah Tehte Hna caah Baibal Hlathlainak [Kawl] timi cauk nih Jehovah ruahning hngalhthiam awkah a kan bawmh khawh. Cun Khrihfabu pumhnak ah ṭha tein ngaihnak, a phi peknak le
kan theihmi kong hna kha ṭha tein ruahnak thawng zongin ṭhatnak kan hmu kho. Jehovah nih a kan timhpiakmi thlarau rawl teima tein kan einak thawngin Jehovah ruahning kha kan hngalhthiam chinchin lai. Mah tikah Jehovah lung a lawmhtermi biakhiahnak kan tuah khawh lai i thluachuah a kan pek lai.Biakhiahnak Na Tuah Tikah Jehovah Ruahning nih Lam in Hruai seh
13. Jehovah ruahning in kan ruahnak thawngin a ṭhami biakhiahnak zeitindah kan tuah khawh ti a langhtermi tahchunhnak pakhat in chim.
13 Jehovah ruahning in kan ruah tikah a ṭhami biakhiahnak tuah khawh awkah zeitindah a kan bawmh timi tahchunhnak pakhat in zohhmanh u sih. Nang cu hmaikal ṭuan a duhmi na si hei ti u sih. Cutin ṭuan khawh awkah nunning sawhsawh tein nun a hau. Asinain nunning sawhsawh tein nunnak ah kaa nuam kho taktak hnga maw tiah na thin a phang. Hmaikal nan ṭuan hrimhrim lai tiah Baibal ah nawlbia a um lo. Thawngthanhtu pakhat in zumhfek tein Jehovah biak khawh a si ko. Asinain Pennak caah mahca ṭhatnak a hlawmi cu Jehovah nih thluachuah a pek hna lai tiah Jesuh nih bia a kan kamh. (Luka 18:29, 30 rel.) Cun amah thangṭhat awk le a hmaanmi biaknak karhternak caah a si khawh chungin an i zuammi kha Jehovah nih a duh tiah Baibal nih a ti. (Salm 119:108; 2 Kor. 9:7) Lamhruainak kan hmuh nakhnga thla kan cam i mah kong he aa tlaimi Baibal caang hna ṭha tein kan ruah tikah Jehovah ruahning kha kan hun hngalh i aa tlakmi le Jehovah thluachuah a kan hmuhter hngami, a ṭhami biakhiahnak kan tuah khawh lai.
14. Thil hruk-aihning phunkhat cu Jehovah cohlanmi a si le si lo zeitindah biakhiahnak na tuah khawh?
14 A dang tahchunhnak pakhat hi zohhmanh: Thil hruk-aihning phunkhat cu na duh tuk ko nain unau cheukhat nih an duh lai lo ti kha na hngalh. Cu bantuk thil kha i hruk hlah u timi nawlbia zong Baibal ah a um lo. Cu a si ah mah kong he aa tlaiin Jehovah ruahning kha zeitindah na hngalh khawh lai? Baibal nih hitin a ti: “Nu zong a za tawk le aa dawh tawk in i thuam hna seh ti ka duh. An sam kha a hlei a hluat in i tom hna hlah seh, sui hlawn le lungvar hlawn le hnipuan man sang tuktuk in i ṭamh tuk hna hlah seh. Biaknak a ṭanhmi nu nih an tuah tawn bantukin ziaza ṭha tu in i thuam hna seh.” (1 Tim. 2:9, 10) Mah ruahnak cheuhnak bia cu pa pawl he zong aa pehtlai. Jehovah sinah aa pumpemi salle nih cun anmah duhnak kha biapi ah an chia lo. An i thimmi thil nih midang zeitindah a hnorsuan hna lai ti kha an tuaktan. Dawtnak a ngeimi kan si ahcun unau pawl a tlukrilhter hngami zei thil hmanh tuah kan duh lai lo. (1 Kor. 10:23, 24; Fil. 3:17) Baibal lamhruainak hna kha ṭha tein kan ruah ahcun Jehovah ruahning kan hngalh lai i Jehovah lung a lawmhter hngami, a ṭhami biakhiahnak kan tuah khawh lai.
15, 16. (a) Nupa sualnak kong he aa tlaimi ruahnak kan ngeih ahcun Jehovah zeitindah a um lai? (b) Nuamhsaihnak kan i thim tikah Jehovah duhnak kha zeitindah kan hngalh khawh? (c) A biapimi biakhiahnak hna kha zeitindah kan tuah awk a si?
15 Mi nih thil ṭhalo an ruah i an tuah tikah Jehovah cu a ngaih a chia tiah Baibal nih a ti. (Genesis 6:5, 6 rel.) Nupa sualnak kong he aa tlaimi ruahnak ngeih cu a palh ti kha mah Baibal caang in kan hngalh khawh. Cu bantuk kong ruahnak nih sualnak nganpi a kan tuahter khawh. Cucaah Jehovah nih a thiangmi le a ṭhami tu kha ruahter a kan duh. Zultu Jeim nih Jehovah fimnak cu “a hmasabik ah a thiang i cun dai te le nem tein a um i hawikom cungah a ṭha; midang zaangfahnak khan a khat i thilṭha kha tampi a tlai; thleidannak zeihmanh a ngei lo i a zer zong a zer lo” tiah a ti. (Jeim 3:17) Cucaah a thiang lomi ruahnak le duhnak a chuahter khomi zei bantuk nuamhsaihnak paoh kha hrial awkah Baibal nih a kan cawnpiak. Jehovah nih a duhmi le a huatmi kha fiang tein kan hngalh ahcun zei bantuk cauk, video le game dah kan i thim lai ti kha fawi tein kan hngalh lai. Mah kong hna he aa tlaiin zeidah kan tuah awk a si ti kha midang hal a herh lai lo.
16 Thil sining tampi ah Jehovah lung a lawmhter hngami lam in biakhiahnak a phunphun kan tuah khawh. Asinain a biapi tukmi biakhiahnak kan tuah tikah Khrihfa upa asiloah hmuhtonnak a ngeimi unau pakhat sinah ruahnak cheuhnak kan hal khawh. (Titas 2:3-5; Jeim 5:13-15) Asinain kan caah biakhiahnak kan tuahter awk a si lo. Mah canah Baibal in cawnpiakmi “chia le ṭha thleidan khawhnak” kha hmangin kanmah tein biakhiahnak kan tuah awk a si. (Heb. 5:14) “Kanmah le kan thil cio cu kanmah te nih kan i phorh awk a si” tiah lamkaltu Paul nih a ti.—Gal. 6:5.
17. Jehovah lung a lawmhtermi biakhiahnak kan tuah ahcun zeitindah ṭhatnak kan hmuh lai?
17 Jehovah lung a lawmhtermi biakhiahnak kan tuah ahcun Jehovah he kan i naih deuh lai. (Jeim 4:8) A mithmai ṭha le a thluachuah zong kan hmu lai. Cun kan zumhnak zong a fek chin lai. Cucaah biakhiahnak na tuah tikah Baibal nawlbia le phunglam hna nih lam in hruai ko seh. Mah tikah Jehovah ruahning kha na hun hngalh lai. Jehovah kong he aa tlaiin a zungzal in cawn ding a um lai ti cu a hmaan ko. (Job 26:14) Asinain atu ah teima tein kan cawn ahcun a ṭhami biakhiahnak tuah khawh awkah a herhmi fimnak kan hmuh lai. (Ptb. 2:1-5) Minung ruahnak le tinhnak hna cu aa thleng lengmang ko nain Jehovah cu zeitikhmanh ah aa thleng bal lo. Salm caṭialtu pa nih hitin a ti: “Amah [Jehovah] khuakhanmi cu zungzal in a hmun i amah timhmi cu zungzal in a fek.” (Salm 33:11) Jehovah ruahning in kan ruah i a duhmi thil kan tuah ahcun a ṭhami biakhiahnak kan tuah khawh lai ti cu a fiang ko.